TÒA ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO

HỘI ĐỒNG THẨM PHÁN                                  CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
                                                                                         Độc lập - Tự do - Hạnh phúc                                                                                         --------------------------

     ---------------------

Quyết định giám đốc thẩm

Số: 08/2007/KDTM-GĐT

Ngày: 12/01/2007

Về vụ án: “Tranh chấp giữa thành viên với Công ty”

 

NHÂN DANH

NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 

HỘI ĐỒNG THẨM PHÁN TÒA ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO

Với Hội đồng giám đốc thẩm gồm có:

 

………………….

Ngày 12 tháng 01 năm 2007, tại Trụ sở Tòa án nhân dân tối cao đã mở phiên tòa giám đốc thẩm xét xử vụ án kinh doanh thương mại về “Tranh chấp giữa thành viên Công ty với Công ty” gồm:

Nguyên đơn:

1. NĐ_Lý Thường Kiệt

Trú tại 55 LĐ, quận HBT, thành phố HN.

2. NĐ_Nguyễn Long Hải

Trú tại số 44, phường DV, quận CG, thành phố HN

3. NĐ_Nguyễn Trọng Tài

Trú tại 65/32 đường LLQ, quận CG, thành phố HN

4. NĐ_Nguyễn Trung Tín

Trú tại 79 phố HG, quận HK, thành phố HN

Đại diện theo ủy quyền:

NĐ_ông Kiệt ủy quyền cho Bà Nguyễn Thanh Thủy, trú tại 32/4 đường NS, quận

LB, thành phố HN.

Ông NĐ_Tài và ông NĐ_Tín ủy quyền cho NĐ_Nguyễn Long Hải theo Giấy ủy quyền đề ngày 21/6/2005 có xác nhận của Phòng Công chứng A, thành phố HN.

Bị đơn:

BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình;

Trụ sở: 2D phố QT, quận HK, thành phố HN.

Đại diện: ông Lê Hoàng Khánh,

Trú tại tổ 24, phường KT, quận TX, thành phố HN, theo Giấy ủy quyền số 89/CV- UQ-CPNA ngày 03/12/2005 của Chủ tịch Hội đồng quản trị BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình.

NHẬN THẤY:

BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình được chuyển đổi từ doanh nghiệp Nhà nước từ tháng 9/1999. Thực hiện Luật Doanh nghiệp (có hiệu lực ngày 01/01/2000), ngày 14/01/2002

BĐ_Công ty đã tiến hành họp Đại đội đại biểu cổ đông để quyết định về các vấn đề:

-   Thông qua Báo cáo tài chính các năm 2000 và 2001.

-   Sửa đổi Điều lệ cũ.

-   Tăng Vốn điều lệ.

Không nhất trí với những quyết định của Đại hội này, một số cổ đông của BĐ_Công ty đã khởi kiện ra Tòa án. Tại Bản án kinh tế sơ thẩm số 16 ngày 13/6/2002, Tòa án nhân dân thành phố HN đã xử hủy toàn bộ Nghị quyết mà Đại hội đã thông qua và buộc BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình phải tiến hành Đại hội cổ đông lại theo đúng quy định của pháp luật. Bản án này có hiệu lực pháp luật.

Sau khi có bản án sơ thẩm nêu trên của Tòa án, BĐ_Công ty không tiến hành họp Đại hội cổ đông mà sử dụng hình thức thông qua Quyết định của Đại hội cổ đông bằng lấy ý kiến, cụ thể:

1. Việc thông qua Quyết định của Đại hội cổ đông bằng hình thức lấy ý kiến tháng

6/2003.

Để thi hành bản án số 16, BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình đã không họp Đại hội cổ đông mà sử dụng hình thức lấy ý kiến các cổ đông bằng văn bản để thông qua Quyết định Đại hội cổ đông. Từ ngày 14.3/2003 và các ngày sau đó, Hội đồng quản trị Công ty đã họp, thống nhất chủ trương, triển khai các bước như gửi tải liệu, phiếu lấy ý kiến, quy định thời hạn để các cổ đông gửi ý kiến về BĐ_Công ty, thành lập Ban kiểm phiếu…đối với những cổ đông không có điều kiện nhận tài liệu trực tiếp đều được BĐ_Công ty gửi bảo đảm đến từng người.

Theo kết quả kiểm phiếu ngày 23/6/2003, số cổ đông gửi ý kiến đến BĐ_Công ty chiếm tới 73,1% tổng số vốn điều lệ, trong đó có 72% nhất trí với dự thảo Điều lệ, 69% nhất trí tăng Vốn điều lệ. BĐ_Công ty đã gửi thông báo kết quả kiểm phiếu và các tài liệu liên quan tới các cổ đông, theo đó bản án Điều lệ mới của BĐ_Công ty có hiệu lực từ ngày

01/7/2003, Vốn điều lệ tăng từ 1,4 tỷ lên 3,1 tỷ đồng; các cổ đông không nhận trực tiếp tài liệu cũng được BĐ_Công ty gửi bảo đảm như trên, không có trường hợp nào Bưu điện phải trả lại do không nhận được.

2. Việc thông qua quy định của Đại hội cổ đông bằng hình thức lấy ý kiến tháng 4/2005.

Do nhiệm kỳ của Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát Công ty đã hết, BĐ_Công ty phải tiến hành Đại hội cổ đông để bầu Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát Công ty nhiệm kỳ mới 2005-2009. Lần này, cũng như lần Đại hội trước, BĐ_Công ty đã tiến hành với thể thức lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản, cử, gửi danh sách đề cử, thể lệ bầu, thông qua kết quả kiểm phiếu, danh sách trúng Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát nhiệm kỳ mới tới các cổ đông vào tháng 4/2005. Các cổ đông NĐ_Nguyễn Trọng Tài, NĐ_Lý Thường Kiệt, NĐ_Nguyễn Long Hải, NĐ_Nguyễn Trung Tín cũng đã được BĐ_Công ty gửi tài liệu, thông báo kết quả kiểm phiếu… theo đúng địa chỉ và cách thức gửi thư lần Đại hội tháng 6/2003. Vì không nhất trí với các Nghị quyết của Đại hội trên, ngày 26/4/2005 các cổ đông có tên nêu trên gửi đơn yêu cầu Tòa án hủy bỏ kết quả của hai Đại hội tháng 6/2003 và tháng 4/2005 vì thể thức tiến hành Đại hội này trái Luật Doanh nghiệp.

Tại Bản án số 53/KDTM-ST ngày 19/7/2005, Tòa án nhân dân thành phố HN đã căn cứ Khoản 3 Điều 29 Bộ luật Tố tụng dân sự; các Điều 70, 71, 77 và 79 Luật Doanh nghiệp; Khoản 4 Điều 24 Nghị định số 03 ngày 03/02/2009 của Chính phủ hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Doanh nghiệp; Điều 49 Bản điều lệ ngày 28/9/1999 của BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình , quyết định:

Hủy bỏ những quyết định sau đây của Hội đồng quản trị BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình:

-   Quyết định ban hành Điều lệ số 97/QĐ-CPNA-HĐQT ngày 01/7/2003. Theo đó, bản án Điều lệ mới được ban hành ngày 01/7/2003 không có giá trị pháp lý.

-   Quyết định số 113/QĐ-CPNA-HĐQT ngày 21/7/2003 về việc phát hành cổ phiếu.

-  Các Thông báo số 114/21-7-2003; số 134/14-8-2003 của Hội đồng quản trị BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình về việc đăng ký mua cổ phần và nộp tiền mua cổ phiếu để tăng vốn điều lệ.

-   Thông báo kết quả bầu Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát nhiệm kỳ 2005-2009

-   Công nhận Nghị quyết của BĐ_Công ty về việc thông qua Báo cáo tài chính các

năm 2000, 2001, 2002.

-   Hội đồng quản trị nhiệm kỳ 1999-2004 của BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình tiến hành họp Đại hội cổ đông theo đúng quy định của Luật Doanh nghiệp để giải quyết những vấn đề bị hủy ở trên.

Ngày 29/7/2005, BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình kháng cáo toàn bộ nội dung bản án sơ thẩm.

Tại Bản án phúc thẩm số 65/2006/KDTM-PT ngày 20/3/2006, Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại HN đã quyết định:

Chấp nhận yêu cầu kháng cáo của BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình, sửa một phần quyết định của bản án sơ thẩm như sau:

Áp dụng Điều 79 Luật Doanh nghiệp, không chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn về việc hủy các quyết định về ban hành Điều lệ sửa đổi, thông qua Báo cáo tài chính các năm

2000, 2001, 2002, tăng Vốn điều lệ đã được Đại hội cổ đông BĐ_Công ty cổ phần Thái

Dương thông qua tháng 6/2003 vì hết thời hạn yêu cầu.

Giữ nguyên phần quyết định của bản án sơ thẩm như sau:

Áp dụng Điều 76 Luật Doanh nghiệp, hủy các quyết định đã được Đại hội cổ đông BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình thông qua tháng 4/2005 về việc bầu Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát Công ty nhiệm kỳ 2005-2009 vì không đúng thể thức. BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình phải tiến hành Đại hội cổ đông để bầu Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát Công ty theo đúng quy định của Luật Doanh nghiệp.

Sau khi xét xử phúc thẩm, ngày 20/4/2006 NĐ_Nguyễn Long Hải, cổ đông của BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình có đơn khiếu nại với nội dung Bản án kinh tế phúc thẩm

ngày 20/3/2006 của Tòa án phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại HN, đã:

-   Kết luận không phù hợp tình tiết khách quan của vụ án.

-   Có sai lầm nghiêm trọng trong áp dụng luật.

Tại Quyết định kháng nghị số 12/QĐ/HNGĐT-V12 ngày 20/3/2006, Viện trưởng

Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã kháng nghị Bản án kinh doanh thương mại phúc thẩm số

65/2006/KDTM-PT ngày 20/3/2006 của Tòa phúc thẩm tòa án nhân dân tối cao tại HN và đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xử hủy cả hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm giao hồ sơ cho Tòa án cấp sơ thẩm giải quyết lại với lý do chính như sau:

Quyết định của Đại hội đồng cổ đông phải được thông qua tại Đại hội đồng cổ đông. Thông qua Quyết định của Đại hội đồng cổ đông bằng hình thức lấy ý kiến mà không triệu tập họp Đại hội đồng cổ đông là trái pháp luật. Tòa án cấp sơ thẩm chấp nhận là không

đúng.

Thời hiệu khởi kiện đối với lần lấy ý kiến bằng văn bản để thông qua Quyết định của Đại hội đồng cổ đông tháng 6/2003 vẫn còn, Tòa án cấp phúc thẩm nhận định hết thời hiệu là sai…

Tại phiên tòa giám đốc thẩm đại diện Viện kiểm soát nhân dân tối cao giữ nguyên quan điểm của bán kháng nghị nêu trên.

XÉT THẤY:

Theo quy định Điều 70 Luật Doanh nghiệp thì “Đại hội đồng cổ đông là cơ quan quyết định cao nhất của Công ty cổ phần” và Điều 71 Luật Doanh nghiệp quy định “Đại hội đồng cổ đông họp ít nhất mỗi năm một lần”; còn hình thức thông qua quyết định của Đại hội đồng cổ đông được quy định tại Điều 77 Luật Doanh nghiệp như sau:

“1. Đại hội đồng cổ đông thông qua các quyết định thuộc thẩm quyền bằng hình thức biểu quyết tại cuộc họp hoặc lấy ý kiến bằng văn bản.

2….

3. Trường hợp thông qua quyết định dưới hình thức lấy ý kiến bằng văn bản, khi quyết định của Đại hội đồng cổ đông được thông qua nếu được số cổ đông đại diện ít nhất 51% tổng số phiếu biểu quyết chấp thuận. Tỷ lệ cụ thể do Điều lệ Công ty quy định”.

4….”

Điều 24 Nghị định 03/2000/NĐ-CP ngày 03/02/2000 của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Doanh nghiệp quy định chi tiết việc lấy ý kiến thông qua quyết định của Đại hội đồng cổ đông thì không phải là trong cuộc họp Đại hội đồng cổ đông.Trong cuộc họp Đại hội đồng cổ đông, tài liệu gửi trước, thảo luận tại cuộc họp và biểu quyết. Như vậy: Đại hội đồng cổ đông có hai hình thức thông qua quyết định của mình:

-   Nếu họp thì quyết định được thông qua bằng hình thức biểu quyết.

-   Nếu không họp thì gửi nội dung những vấn đề cần thông qua để lấy ý kiến các cổ đông. Nếu các ý kiến đồng ý đáp ứng được tỷ lệ theo quy định của Luật Doanh nghiệp và Điều lệ Công ty thì coi là quyết định của Đại hội đồng cổ đông được thông qua.

Luật Doanh nghiệp và Điều lệ Công ty không quy định những nội dung nào thuộc thẩm quyền của Đại hội đồng cổ đông thì được thông qua bằng hình thức lấy ý kiến mà giao cho Hội đồng quản trị Công ty lựa chọn. Vì vậy, BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình sử dụng hình thức thông qua Quyết định của Đại hội đồng cổ đông bằng cách lấy ý kiến là phù hợp với quy định của Luật Doanh nghiệp.

Về thời hiệu khởi kiện:

Các cổ đông NĐ_Nguyễn Long Hải, NĐ_Nguyễn Trung Tín, NĐ_Lý Thường Kiệt và NĐ_ông Nguyễn Trọng Tài đã đăng ký địa chỉ tại Sổ cổ đông của Doanh nghiệp là cơ sở để BĐ_Công ty giao dịch khi cần thiết. Trong trường hợp có thay đổi, các cổ đông phải đăng ký và báo cáo lại với BĐ_Công ty. Tuy nhiên, các cổ đông nêu trên không có báo cáo thay đổi và BĐ_Công ty đã được gửi bưu phẩm ghi số là hình thức bảo đảm để cổ đông nhận được bưu phẩm, bưu điện không trả lại tức đã có người nhận, phù hợp với quy định của luật pháp. Địa chỉ này và hình thức gửi bưu phẩm ghi số sau đó vẫn được BĐ_Công ty sử dụng gửi các giấy tờ, tài liệu và các đương sự đều nhận. Do đó, việc các đương sự cho là cuối tháng 3/2005 mới biết các Quyết định của Đại hội đồng cổ đông thông qua bằng việc lấy ý kiến bằng văn bản từ tháng 6/2003 là khôngđúng với các tình tiết của vụ án.

Mặt khác, việc buộc BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình phải họp Đại hội đồng cổ đông là yêu cầu của nguyên đơn và kháng nghị của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án cấp phúc thẩm cũng quyết định BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình phải họp Đại hội đồng cổ đông, nhưng những vấn đề gì cần được giải quyết trong cuộc họp Đại hội đồng cổ đông phải căn cứ vào quy định của pháp luật.

Theo Điều 73 Luật Doanh nghiệp chương trình họp Đại hội đồng cổ đông:

Người triệu tập họp Đại hội đồng cổ đông phải chuẩn bị chương trình và nội dung họp:

Cổ đông hoặc nhóm cổ đông quy định tại Khoản 2 Điều 53 của Luật này có quyền kiến nghị vấn đề đưa vào chương trình họp Đại hội đồng cổ đông. Kiến nghị phải bằng văn bản và được gửi đến Công ty chậm nhất 3 ngày trước ngày khai mạc…

Người triệu tập họp Đại hội đồng cổ đông chỉ có quyền từ chối kiến nghị tại Khoản 2 điều này nếu có một trong các trường hợp sau đây:

Kiến nghị gửi đến không đúng thời gian hoặc không đầy đủ, không đúng nội dung; Vấn đề kiến nghị không thuộc thẩm quyền quyết định của Đại hội đồng cổ đông. Những trường hợp khác quy định tại Điều lệ Công ty.

Như vậy, những nội dung trong cuộc họp Đại hội đồng cổ đông không phải chỉ do Hội đồng quản trị chuẩn bị mà cổ đông hoặc nhóm cổ đông sở hữu trên 10% số cổ phần phổ thông có quyền đưa vào chương trình nghị sự của cuộc họp Đại hội đồng cổ đông để xem xét những vấn đề khácchu bao gồm cả những vấn đề được thông qua hợp lệ trước đây nếu họ thấy bất hợp lý hoặc không phù hợp cần phải sửa đổi (miễn là đúng quy định tại Điều 70, Điều 71 Luật Doanh nghiệp và Điều lệ của BĐ_Công ty).

Tuy nhận định về lý do hủy quyết định thông qua Nghị quyết Đại hội đồng cổ đông lần 2 năm 2005 của Tòa án cấp phúc thẩm chưa hoàn toàn chính xác, nhưng Viện kiểm sát nhân dân tối cao không kháng nghị vấn đề này; đồng thời Bản án phúc thẩm đã quyết định BĐ_Công ty cổ phần Thái Bình phải họp Đại hội đồng cổ đông là đúng nên không cần thiết phải hủy Bản án phúc thẩm theo đề nghị của bán kháng nghị.

Bởi lẽ trên và căn cứ vào Khoản 3 Điều 291; Khoản 1 Điều 297 Bộ luật tố tụng dân sự;

QUYẾT ĐỊNH:

Không chấp  nhận  kháng  nghị  số  12/QĐ/KNGĐT-V12  ngày 20/9/2006  của  Viện

 

trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, giữ nguyên Bản án kinh doanh thương mại số

65/2006/KDTM-PT ngày 20/3/2006 của Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại HN.

Lý do không chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng VKSDNTC:

Bị đơn sử dụng hình thức thông qua quyết định của Đại hội đồng cổ đông bằng cách lấy ý kiến là đúng pháp luật. Tòa án cấp phúc thẩm xác định thời hiệu khởi kiện của các nguyên đơn đã hết là đúng pháp luật./.