QUYẾT ĐỊNH GIÁM ĐỐC THẨM 01/2014/GĐT-HC NGÀY 25/02/2014 VỀ VIỆC XÉT XỬ VỤ ÁN HÀNH CHÍNH LIÊN QUAN ĐẾN TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI 

TÒA HÀNH CHÍNH TÒA ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO

Ngày 25 tháng 02 năm 2014, tại trụ sở Tòa Hành chính Tòa án nhân dân tối cao mở phiên tòa giám đốc thấm xét xử vụ án hành chính liên quan đến việc giải quyết tranh chấp đất đai, giữa các đương sự:

- Người khởi kiện: Ông Nguyễn Thành Hiệu và bà Nguyễn Kim Khâu; địa chỉ: Số 20, tổ 01, ấp Bình Chiến, xã Bình Long, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang.

- Người bị kiện: ủy ban nhân dân huyện Châu Phú, tỉnh An Giang.

- Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan: Ông Ngô Văn Kỷ và bà Ngô Thị Tám; trú tại: Tổ 01, ấp Bình Chiến, xã Bình Long, huyện Châu Phú, tỉnh Giang.

NHẬN THẤY

Giữa vợ chồng ông Nguyễn Thành Hiệu và bà Nguyễn Thị Kim Khâu V anh em ông Ngô Văn Kỷ và bà Ngô Thị Tám có quan hệ họ hàng (bà ngoại của ông Kỷ là em của bà nội ông Hiệu).

Phần đất có nhà ở của anh em ông Kỷ, bà Tám có diện tích 630m² (ngang 21m, dài 30m) tại ấp Bình Chiến, xã Bình Long, huyện Châu Phú là của ông bà ngoại sử dụng từ trước năm 1945, để lại cho con, cháu.

Ông Hiệu, bà Khâu thì cho rằng: Vợ chồng ông được cha mẹ giao lại diện tích 1.625m² đất ở và đất trồng cây lâu năm khác tại thửa 101, tờ bản đổ số 09, tọa lạc tại xã Bình Long, huyện Châu Phú. Trong quá trình quản lý và sử dụng, ông Hiệu cho một số người ở địa phương vào cất nhà ở đậu, trong đó có gia đình ôngNgô Văn Son và bà Lê Thị Húng (là bố mẹ của ông Kỷ, bà Tám), nay họ đã phá nhà cũ, xây lại nhà mới trên đất của vợ chổng ông.

Ngày 30/7/2007, UBND huyện Châu Phú cấp Giấy chứng nhận quyển sử dụng đất số 01381 /dF cho ông Hiệu, bà Khâu đối với toàn bộ diện tích 1.625,7m² đất nêu trên, bao gồm cả phần đất có nhà ở của ông Kỷ, bà Tám.

Ngày 12/11/2007, ông Kỷ, bà Tám có đơn khiếu nại việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho vợ chồng Hiệu.

Ngày 28/8/2009, ủy ban nhân dân huyện Châu Phú ban hành Quyết định số 2794/QĐ-UBND thu hổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 0138l/dF ngày 30/7/2007 đã cấp cho vợ chổng ông Hiệu, vì lý do cấp sai đối tượng sử dụng đất.

Ông Hiệu, bà Khâu có đơn khiếu nại Quyết định số 2794/QĐ-UBND ngày 28/8/2009 của ủy ban nhân dân huyện Châu Phú.

Ngày 17/5/2010, Chủ tịch ủy ban nhân dân huyện Châu Phú ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại số 693/QĐ-UBND-NC, với nội dung không chấp nhận khiếu nại của ông Hiệu, bà Khâu.

Ngày 07/7/2010, vợ chồng ông Hiệu, bà Khâu có đơn khởi kiện vụ án hành chính, yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Châu Phú xử hủy Quyết định số 2794/QĐ-UBND ngày 28/8/2009 của ủy ban nhân dân huyện Châu Phú và Quyết định số 693/QĐ-UBND-NC ngày 17/5/2010 của Chủ tịch ủy ban nhân dân huyện Châu Phú, tỉnh An Giang.

Tại Bản án hành chính sơ thẩm số 04/2010/HCST ngày 04/11/2010, Tòa án nhân dân huyện Châu Phú quyết định: “Bức yêu cầu của ông Nguyễn Thành Hiệu và bà Nguyễn Kim Khâu đòi hủy Quyết định số 2794/QĐ-UBND ngày 2818/2009 của úy ban nhân dân huyện Châu Phú về việc thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do ông Hiệu, bà Khâu đứng tên và Quyết định giải quyết khiếu nại số 693/QĐ-UBND-NC ngày 17/5/2010 của ủy ban nhân dân huyện Châu Phú”.

Ngày 11/11/2010, ông Hiệu và bà Khâu có đơn kháng cáo toàn bộ bản án hành chính sơ thẩm.

Tại Bản án hành chính phúc thẩm số 04/2011/HCPT ngày 09/3/2011, Tòa án nhân dân tỉnh An Giang quyết định: “Chấp nhận yêu cầu kháng cáo của ông Nguyễn Thành Hiệu và bà Nguyễn Kim Khâu, sửa án sơ thẩm. Hủy quyết định số 2794/QĐ-UBND ngày 28/8/2009 của Chủ tịch ủy ban nhân dân huyện Châu Phú về việc thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông Nguyễn Thành Hiệu và bà Nguyễn Thị Kim Khâu .”

Ngày 25/3/2011, ông Kỷ và bà Tám có đơn đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm đối với bản án hành chính phúc thẩm nêu trên.

Ngày 22/7/2013, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã có Kháng nghị số 05/2013/HC-KN với nội dung: Kháng nghị Bản án hành chính phúc thẩm số 04/2011/HCPT ngày 09/3/2011 của Tòa án nhân dân tỉnh An Giang. Đề nghị TòaHành chính Tòa án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm theo hướng hủy Bản án hành chính phúc thẩm số 04/2011/HCPT ngày 091312011 của Tòa án nhân dân tỉnh An Giang, giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số 04/2010/HCST ngày 04/11/2010 của Tòa án nhân dân huyện Châu Phú, tỉnh An Giang.

Tại phiên tòa giám đốc thẩm, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tối cao hoàn toàn nhất trí với Kháng nghị số 05/2013/HC-KN ngày 22/7/2013 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, đề nghị Hội đồng giám đốc thẩm Tòa Hành chính Tòa án nhân dân tối cao xét xử hủy Bản án hành chính phúc thẩm số 04/2011/HCPT ngày 09/3/2011 của Tòa án nhân dân tỉnh An Giang, giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số 04/2010/HCST ngày 04/11/2010 của Tòa án nhân dân huyện Châu Phú, tỉnh An Giang.

XÉT THẤY

- Xét việc ủy ban nhân dân huyện Châu Phú cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 01381/dF ngày 301712007 cho vợ chồng ông Nguyễn Thành Hiệu và bà Nguyễn Kim Khâu:

Căn nhà của ông Kỷ đang ở là của ông bà ngoại ông Kỷ để lại; khi ông bà ngoại chết, để lại cho cha mẹ ông Kỷ sử dụng, rồi đến đòi ông Kỷ sử dụng. Còn căn nhà của bà Tám đuợc chị gái là bà Ngô Thị Kiềng cho cách đây 13 năm. Tại Biên bản phiên tòa sơ thẩm, ông Hiệu cũng thừa nhận việc trên. Như vậy, nhà của ông Kỷ và nhà của bà Tám đã có trước thời điểm Nhà nước tiến hành đo đạc đại trà năm 2000, trước thòi điểm ông Hiệu làm đơn xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2007.

Tại phần IV “các vấn đề phát sinh khác hoặc các ý kiêh thêm của chủ sử dụng đất hoặc các chủ kế cận” của Biên bản đo đạc xác định ranh giới sử dụng đất” do ủy ban nhân dân xã Bình Long lập ngày 05/01/2000, không có ý kiến của ông Kỷ, bà Tám là những người đang sử dụng đất.

Ông Hiệu, bà Khâu cho rằng, do được thừa kế quyền sử dụng diện tích 1.625,7m² đất từ ông nội và trên diện tích đất này chỉ cho ông Kỷ, bà Tám ở nhờ, nên khi ông bà được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và có yêu cầu, thì ông Kỷ, bà Tám phải chuyển đi. Ông Hiệu có xuất trình Giấy trực canh do Chế độ cũ lập ngày 12/10/1972 ghi tên ông nội của ông là cụ Nguyễn Văn Trước.

Tại hồ sơ vụ án và tại Tờ trình số 03/TT-UB ngày 19/01/2008 của ủy ban nhân dân xã Bình Long thể hiện: Phần đất thổ cư do vợ chồng ông Hiệu đứng quyên sử dụng đất là vào năm 2000 có Đoàn đo đạc của tỉnh đo đại trà và Hội đồng xét cấp giấy đã đưa ra xét, thì phần đất này không được cấp do có tranh chấp của các hộ ỏ trên phần đất này không đồng ý để ông Hiệu đứng quyền sử dụng vì nguồn gốc đất này là của tộc họ. Đến tháng 5/2007, ông Hiệu làm đơn xin cấp giấy chứng nhận quyên sử dụng đất, thì được cán bộ địa chính xã Ngô Thanh Tuấn lập hồ sơ tham mưu trình kỷ cùng lúc nhiều hồ sơ, do sơ suất thiếu kiểm tra lại từng hồ sơ nên ủy ban nhân dân xã đã kỷ trong đó có hồ sơ xin đăng kỷ cấp giấy chứng nhận quyên sử dụng đất của Ông Nguyễn Thành Hiệu thuộc dạng tranh chấp và đến tháng 712007, ông Hiệu được cấp giấy chứng nhận. Khi có giấy chứng nhận thì ông Hiệu phát sinh tranh chấp với 02 hộ cố nhà ở ổn định trên phần đất này, là ông Ngô Văn Kỷ và, bà Ngô Thị Tám.

Tại khoản 2 Điều 50 Luật Đất đai năm 2003 quy định: “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều này mà trên giây tờ đó ghi tên người khác, kèm theo giấy tờ về việc chuyến quyền sử dụng đât cỏ chữ kỷ của các bên cổ liên quan, nhưng đến trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành chưa thực hiện thủ tục chuyến quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật, nay được Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn xác nhận ỉà đât không có tranh châp thì được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không phải nộp tiền sử dụng đất ”.

Đối chiếu với quy định trên thấy rằng việc ủy ban nhân dân huyện Châu Phú cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 0138 l/dF ngày 30/7/2007 để công nhận cho vợ chổng ông Hiệu, bà Khâu được sử dụng toàn bộ diện tích 1.625,7m², trong đó có khoảng diện tích 630m² có nhà của ông Kỷ, bà Tám và đang có tranh chấp là không đúng quy định của pháp luât.

- Xét Quyết định số 2794/QĐ-UBND ngày 281812009 của ủy ban nhân dân huyện Châu Phú thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho hộ ông Nguyễn Thành Hiệu và bà Nguyễn Kim Khâu:

Tại khoản 2 và khoản 3 Điều 21 Nghị định 84/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ quy định bổ sung về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, thực hiện quyền sử dụng đất, trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và giải quyết khiếu nại về đất đai, quy định:

“2. Trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận tự kiêm tra và phát hiện Giấy chứng nhận đã cấp là trái pháp luật thì cỏ trách nhiệm thông báo bằng văn bản tới cơ quan Thanh tra cùng cấp để thẩm tra; Thanh tra câp huyện có trách nhiệm thẩm tra đoi với Giấy chứng nhận do ủy ban nhân dân cáp huyện cấp, Thanh tra cấp tỉnh có trách nhiệm thẩm tra đổi với Giấy chứng nhận do ủy ban nhãn dân cấp tỉnh hoặc Sở Tài nguyên và Môi trường cấp. Nêu qua thâm tra có kết luận là Giấy chứng nhận cấp trái pháp luật thì cơ quan nhà nước đã cấp Giấy chứng nhận ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp.

3. Trường hợp tổ chức, công dân phát hiện Giấy chứng nhận đã cap trải pháp luật thì gửi kiên nghị, phát hiện đến cơ quan nhà nước đã cấp Giấy chứng nhận. Cơ quan nhà nước đã cấp Giấy chứng nhận cổ trách nhiệm xem xét, giải quyết theo quy định tại khoản 2 Điều này”.

Đối chiếu với quy định trên, thấy rằng trong quá trình giải quyết tranh chấp đất đai giữa vợ chồng ông Hiệu, bà Khâu với ông Kỷ, bà Tám, ủy ban nhân dân xã Bình Long phát hiện việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 01381/dF ngày 30/7/2007 là không đúng, nên đã có Tờ trình số 03/TT.UB ngày 19/01/2008 đề nghị Ủy ban nhân dân huyện Châu Phú thu hồi lại Giấy chứng nhận đã cấp cho hộ ông Hiệu, bà Khâu.

Ngày 18/8/2009, Thanh tra huyện Châu Phú đã có Kết luận thanh tra, kiến nghị ủy ban nhân dân huyện Châu Phú thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho ông Hiệu, bà Khâu vì đã cấp trái với quy định của pháp luật.

Ngày 28/8/2009, ủy ban nhân dân huyện Châu Phú đã ban hành Quyết định số 2794/QĐ-UBND thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho hộ ông Hiệu và bà Khâu là đúng quy định của pháp luật.

Tại Bản án hành chính phúc thẩm số 04/2011/HCPT ngày 09/3/2011, Tòa án nhân dân tỉnh An Giang nhận định: ông Kỷ và bà Tám không cung cấp được chứng cứ để chứng minh việc cha mẹ để lại di chúc và cũng chưa có sự thỏa thuận phân chia trong anh em, nên ông Kỷ không phải là chủ sở hữu duy nhất của căn nhà do cha mẹ để lại; do đó, tại thời điểm đo đạc năm 2000, bà Ngô Thị Hồng (em ruột ông Kỷ) kỷ tên bào Biên bản là không sai. Bà Kiềng cho bà Tám ở, cất nhà từ trước năm 1998 nhưng bà Tám không chứng minh được quyền sở hữu đổi với căn nhà, trong khi đố bà Kiềng đã kỷ tên trong biên bản xác nhận là “ở đậu thời hạn 10 năm” và việc bà Hồng và bà Hương ký vào biên bản là đúng thủ tục, đối tượng. Nhưng bà Hồng, bà Hương không thừa nhận đã kỷ vào Biên bản đo đạc năm 2000, ủy ban nhân dân huyện Châu Phú chưa làm rõ việc này đã ban hành Quyết định số 2794/QĐ-UBND thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho ông Hiệu là chưa đủ cơ sở vững chắc.

Nhận xét của Tòa án cấp phúc thẩm như vậy là không phù hợp với quy định của pháp luật, bởi lẽ việc làm rõ ai là người trực tiếp sử dụng đất, ai là người ký Biên bản đo đạc năm 2000, đất có tranh chấp hay không...thuộc trách nhiệm của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trước khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Việc chưa làm rõ các vấn đề như Tòa án cấp phúc thẩm nêu, thì việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là không đúng, nên việc ủy ban nhân dân huyện Châu Phú ban hành Quyết định số 2794/QĐ-UBND ngày 28/8/2009 để thu hồi xem xét cấp lại cho đúng pháp luật là có căn cứ và cần thiết.

Do đó, khi xét xử Tòa án cấp phúc thẩm đã hủy Quyết định số 2794/QĐ-UBND ngày 28/8/2009 của ủy ban nhân dân huyện Châu Phú về việc thu hổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho vợ chồng ông Hiệu, bà Khâu là có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật.

Do vậy, Kháng nghị số 05/2013/HC-KN ngày 22/7/2013 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao là có căn cứ, đúng pháp luật.

Bởi các lẽ trên và căn cứ vào khoản 2 Điều 225 Luật tố tụng hành chính;

QUYẾT ĐỊNH

Chấp nhận Kháng nghị số 05/2013/HC-KN ngày 22/7/2013 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.

Hủy Bản án hành chính phúc thẩm số số 04/2011/HCPT ngày 09/3/2011 của Tòa án nhân dân tỉnh An Giang; giữ nguyên Bản án hành chính sơ thẩm số 04/2010/HCST ngày 04/11/2010 của Tòa án nhân dân huyện Châu Phú, tỉnh An Giang.