Hết thời hiệu có được phép khởi kiện hay không ?
Trả lời:
Thân gửi anh/chị
Liên quan đến nội dung anh/chị quan tâm, chúng tôi xin trả lời như sau:
1. Cơ sở pháp lý:
- Bộ luật dân sự 2015 có hiệu lực từ ngày 01/01/2017
- Luật kinh doanh bảo hiểm 2000 có hiệu lực từ ngày 01/04/2001
- Luật xây dựng 2014 có hiệu lực từ ngày 01/01/2015
- Bộ Luật Hàng Hải Việt Nam 2015 có hiệu lực từ ngày 01/07/2017
- Luật thương mại 2005 có hiệu lực từ ngày 01/01/2006
2. Nội dung tư vấn
Điều 149 Bộ luật dân sự 2015 quy định về thời hiệu, theo đó:
Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm và nếu thời hạn đó kết thúc thì chủ thể này mất quyền khởi kiện.
Bộ luật dân sự 2015 quy định về thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng và khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là 3 năm
Quy định tại Điều 429 Bộ luật dân sự năm 2015:
Quy định tại Điều 588 Bộ luật dân sự năm 2015:
Đối với từng lĩnh vực cụ thể thì có những quy định về thời hiệu khởi kiện riêng:
- Đối với tranh chấp về hợp đồng kinh doanh bảo hiểm thì theo quy định tại Điều 30 của Luật kinh doanh bảo hiểm 2000, thời hiệu khởi kiện về hợp đồng bảo hiểm là ba năm, kể từ thời điểm phát sinh tranh chấp.
- Đối với hợp đồng xây dựng thị chịu sự điều chỉnh của Luật xây dựng 2014.
- Đối với hợp đồng trong lĩnh vực hàng hải thì chịu sự điều chỉnh của Bộ Luật Hàng Hải Việt Nam 2015.
- Đối với các tranh chấp về kinh doanh thương mại có thể có các luật chuyên ngành điều chỉnh, nếu không có luật chuyên ngành điều chỉnh thì có thể áp dụng quy định về thời hiệu khởi kiện trong Luật thương mại 2005, theo đó:
Vấn đề đặt ra là khi hết thời hiệu khởi kiện thì có được phép khởi kiện hay không?
Thời hiệu khởi kiện ở đây không được hiểu là thời hiệu thụ lý đơn, mà phải được hiểu là bên có nghĩa vụ được miễn trừ nghĩa vụ khi đó hết thời hạn mà họ phải thực hiện nghĩa vụ của mình. Hay nói cách khác, thời hiệu là yếu tố tác động đến quyền của chủ thể (quyết định việc hưởng quyền hay không). Nếu hết thời hiệu khởi kiện thì chủ thể sẽ mất đi quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, chứ không mất đi quyền khởi kiện
Còn quyền khởi kiện là quyền cơ bản của các chủ thể trong quan hệ pháp luật dân sự và Toà án luôn có trách nhiệm phải thụ lý đơn khởi kiện và không được lấy lý do thời hiệu khởi kiện hết để từ chối thụ lý đơn khởi kiện khi có yêu cầu. Nếu thấy thời hiệu khởi kiện đã hết thì tùy theo từng trường hợp mà Tòa án giải quyết theo Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TANDTC hướng dẫn thi hành một số quy định về thủ tục giải quyết vụ án tại Tòa án cấp sơ thẩm. Trường hợp này, xem xét tình hình thực tế, Tòa có thể đưa ra xét xử hoặc đình chỉ vụ án.
Chúng tôi hy vọng ý kiến tư vấn trên có thể giải đáp phần nào vướng mắc của anh/chị. Đồng thời, Anh/Chị lưu ý, nội dung tư vấn nêu trên chỉ có giá trị tham khảo, việc áp dụng nội dung tư vấn trên còn phụ thuộc vào từng vụ việc, hoàn cảnh cụ thể.
TRÂN TRỌNG