Hết thời hiệu có được phép khởi kiện hay không ?

Trả lời:

Thân gửi anh/chị
Liên quan đến nội dung anh/chị quan tâm, chúng tôi xin trả lời như sau:

1. Cơ sở pháp lý:

- Bộ luật dân sự 2015 có hiệu lực từ ngày 01/01/2017
- Luật kinh doanh bảo hiểm 2000 có hiệu lực từ ngày 01/04/2001
- Luật xây dựng 2014 có hiệu lực từ ngày 01/01/2015
- Bộ Luật Hàng Hải Việt Nam 2015 có hiệu lực từ ngày 01/07/2017
- Luật thương mại 2005 có hiệu lực từ ngày 01/01/2006

2. Nội dung tư vấn

Điều 149 Bộ luật dân sự 2015 quy định về thời hiệu, theo đó:

 “Điều 149. Thời hiệu

1. Thời hiệu là thời hạn do luật quy định mà khi kết thúc thời hạn đó thì phát sinh hậu quả pháp lý đối với chủ thể theo điều kiện do luật quy định.

Thời hiệu được áp dụng theo quy định của Bộ luật này, luật khác có liên quan.

2. Tòa án chỉ áp dụng quy định về thời hiệu theo yêu cầu áp dụng thời hiệu của một bên hoặc các bên với điều kiện yêu cầu này phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ, việc.

Người được hưởng lợi từ việc áp dụng thời hiệu có quyền từ chối áp dụng thời hiệu, trừ trường hợp việc từ chối đó nhằm mục đích trốn tránh thực hiện nghĩa vụ”


Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm và nếu thời hạn đó kết thúc thì chủ thể này mất quyền khởi kiện.
Bộ luật dân sự 2015 quy định về thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng và khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là 3 năm
 Quy định tại Điều 429 Bộ luật dân sự năm 2015:

“Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.

Quy định tại Điều 588 Bộ luật dân sự năm 2015:

 “Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm”.


Đối với từng lĩnh vực cụ thể thì có những quy định về thời hiệu khởi kiện riêng:

- Đối với tranh chấp về hợp đồng kinh doanh bảo hiểm thì theo quy định tại Điều 30 của Luật kinh doanh bảo hiểm 2000, thời hiệu khởi kiện về hợp đồng bảo hiểm là ba năm, kể từ thời điểm phát sinh tranh chấp.
- Đối với hợp đồng xây dựng thị chịu sự điều chỉnh của Luật xây dựng 2014.
- Đối với hợp đồng trong lĩnh vực hàng hải thì chịu sự điều chỉnh của Bộ Luật Hàng Hải Việt Nam 2015.
- Đối với các tranh chấp về kinh doanh thương mại có thể có các luật chuyên ngành điều chỉnh, nếu không có luật chuyên ngành điều chỉnh thì có thể áp dụng quy định về thời hiệu khởi kiện trong Luật thương mại 2005, theo đó:

"Điều 319. Thời hiệu khởi kiện

Thời hiệu khởi kiện áp dụng đối với các tranh chấp thương mại là hai năm, kể từ thời điểm quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, trừ trường hợp quy định tại điểm e khoản 1 Điều 237 của Luật này".

Vấn đề đặt ra là khi hết thời hiệu khởi kiện thì có được phép khởi kiện hay không?          

Thời hiệu khởi kiện ở đây không được hiểu là thời hiệu thụ lý đơn, mà phải được hiểu là bên có nghĩa vụ được miễn trừ nghĩa vụ khi đó hết thời hạn mà họ phải thực hiện nghĩa vụ của mình. Hay nói cách khác, thời hiệu là yếu tố tác động đến quyền của chủ thể (quyết định việc hưởng quyền hay không). Nếu hết thời hiệu khởi kiện thì chủ thể sẽ mất đi quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, chứ không mất đi quyền khởi kiện

Còn quyền khởi kiện là quyền cơ bản của các chủ thể trong quan hệ pháp luật dân sự và Toà án luôn có trách nhiệm phải thụ lý đơn khởi kiện và không được lấy lý do thời hiệu khởi kiện hết để từ chối thụ lý đơn khởi kiện khi có yêu cầu. Nếu thấy thời hiệu khởi kiện đã hết thì tùy theo từng trường hợp mà Tòa án giải quyết theo Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TANDTC hướng dẫn thi hành một số quy định về thủ tục giải quyết vụ án tại Tòa án cấp sơ thẩm. Trường hợp này, xem xét tình hình thực tế, Tòa có thể đưa ra xét xử hoặc đình chỉ vụ án.

Chúng tôi hy vọng ý kiến tư vấn trên có thể giải đáp phần nào vướng mắc của anh/chị. Đồng thời, Anh/Chị lưu ý, nội dung tư vấn nêu trên chỉ có giá trị tham khảo, việc áp dụng nội dung tư vấn trên còn phụ thuộc vào từng vụ việc, hoàn cảnh cụ thể. 
TRÂN TRỌNG

 

 

Tiếng Việt

Đây là văn bản biểu mẫu do Công ty tự soạn thảo, nếu Anh/Chị muốn sử dụng dịch vụ vui lòng liên lạc với chúng tôi để được nâng cấp tài khoản VIP. Xin cám ơn.

English

Đây là văn bản biểu mẫu do Công ty tự soạn thảo, nếu Anh/Chị muốn sử dụng dịch vụ vui lòng liên lạc với chúng tôi để được nâng cấp tài khoản VIP. Xin cám ơn.

Hướng dẫn

Biểu mẫu

Hỏi đáp

Biểu mẫu công vụ

Nếu bạn thấy văn bản này có dấu hiệu vi phạm, vui lòng gửi thông báo cho chúng tôi. Chúng tôi sẽ xem xét và xử lý văn bản này trong thời gian sớm nhất.