Trân trọng cảm ơn người dùng đã đóng góp vào hệ thống tài liệu mở. Chúng tôi cam kết sử dụng những tài liệu của các bạn cho mục đích nghiên cứu, học tập và phục vụ cộng đồng và tuyệt đối không thương mại hóa hệ thống tài liệu đã được đóng góp.
Many thanks for sharing your valuable materials to our open system. We commit to use your countributed materials for the purposes of learning, doing researches, serving the community and stricly not for any commercial purpose.
Many thanks for sharing your valuable materials to our open system. We commit to use your countributed materials for the purposes of learning, doing researches, serving the community and stricly not for any commercial purpose.
KHÓA LUẬN - ĐƠN PHƯƠNG CHẤM DỨT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG TRÁI PHÁP LUẬT |
|
| Tác giả | Trần Thị Thuý Lâm |
| Tạp chí | Đại học quốc gia Hà Nội |
| Năm xuất bản | 0 |
| Tham khảo | |
| CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ ĐƠN PHƯƠNG CHẤM DỨT HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG TRÁI PHÁP LUẬT 1.1. Khái niệm về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật Hợp đồng lao động là chế định trung tâm và quan trọng nhất của Bộ luật lao động bởi nó điều chỉnh quan hệ lao động – mối quan hệ chủ yếu nhất thuộc phạm vi điều chỉnh của BLLĐ. Hơn nữa trong mối quan hệ với các chế định khác, hợp đồng lao động luôn giữ vai trò là cơ sở làm phát sinh các chế định này. Có hợp đồng lao động, có quan hệ lao động mới phát sinh các quan hệ về tiền lương, bảo hiểm xã hội, an toàn vệ sinh lao động, thời gian làm việc và nghỉ ngơi… Vậy HĐLĐ là gì. Theo quy định tại Điều 26 BLLĐ thì: “Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động”. HĐLĐ là hình thức biểu hiện của quan hệ lao động. Mọi sự kiện làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt một HĐLĐ đều kéo theo việc làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt một quan hệ pháp luật lao động theo hợp đồng. Quan hệ lao động thông thường là loại quan hệ mang tính lâu dài nhưng không phải là quan hệ “vĩnh cửu” nên có thể được chấm dứt bởi những căn cứ khác nhau. Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động (HĐLĐ) là một trong những căn cứ đó. So với các căn cứ khác làm chấm dứt quan hệ lao động (ví dụ: thỏa thuận chấm dứt hợp đồng, hết hạn hợp đồng…) thì đơn phương chấm dứt HĐLĐ là vấn đề phức tạp bởi đó là hành vi có chủ ý chỉ của một bên không phụ thuộc vào ý chí của chủ thể bên kia. Trong các vụ tranh chấp lao động đã xảy ra chiếm tỉ lệ nhiều hơn cả vẫn là tranh chấp về đơn phương chấm dứt HĐLĐ. Nguyễn Thị Thanh Huyền KT31H KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI Đơn phương chấm dứt HĐLĐ là hành vi pháp lí trong đó thể hiện ý chí của một bên chủ thể nhằm chấm dứt quan hệ lao động với bên kia. Ý chí này phải được biểu thị ra bên ngoài dưới hình thức nhất định và phải được truyền đạt tới chủ thể đối tác mà không cần thiết phải được chủ thể đó chấp nhận. Về nguyên tắc, hình thức để biểu thị ý chí có thể bằng văn bản hay bằng lời nói (miệng). Nếu bằng hình thức văn bản, văn bản đó phải được gửi cho chủ thể bên kia và ý chí chấm dứt quan hệ lao động trong đó phải được biểu đạt rõ ràng, cụ thể để người nhận nó là chủ thể đối tác có thể hiểu được. Nếu bằng hình thức miệng (lời nói), bên bị đơn phương chấm dứt hợp đồng phải được truyền đạt, thông báo cụ thể từ phía bên có quyền và có thể hiểu được chính xác nội dung của thông báo đó. Thực hiện HĐLĐ là nghĩa vụ của NSDLĐ và NLĐ. Quyền từ bỏ nghĩa vụ đã cam kết của NSDLĐ và NLĐ chỉ có thể được thực hiện trong giới hạn mà pháp luật quy định. Nhìn chung, pháp luật của bất kỳ quốc gia nào cũng cho phép NSDLĐ và NLĐ được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với những điều kiện là phải có căn cứ chấm dứt hợp pháp và phải thực hiện những nghĩa vụ nhất định. Tuy nhiên, trên thực tế do trình độ và ý thức pháp luật của các bên tham gia quan hệ lao động còn hạn chế, do sự thiếu tôn trọng lợi ích của nhau và nhiều nguyên nhân khác mà không ít trường hợp NSDLĐ và NLĐ đã phá vỡ trật tự pháp luật trên. Về phương diện khoa học pháp lý, việc phá vỡ trật tự đó được coi là đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật. Đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật là sự đơn phương chấm dứt HĐLĐ vi phạm căn cứ chấm dứt hoặc thủ tục chấm dứt hoặc vi phạm cả căn cứ và thủ tục chấm dứt. Trong điều kiện nền kinh tế thị trường, trong đó có thị trường lao động, xuất phát từ những mục đích khác nhau nên các bên có thể vì thế mà không quan tâm đến quyền lợi của phía bên kia. Trong trường hợp NLĐ tự ý bỏ việc không có lý do chính đáng, không theo các thủ tục như quy định của pháp luật gây mất ổn định, ảnh hưởng tới sản xuất gây thiệt hại cho NSDLĐ. Còn với Nguyễn Thị Thanh Huyền KT31H KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI NSDLĐ khi đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật với NLĐ thì NLĐ sẽ mất việc làm, ảnh hưởng đến tâm lý NLĐ, ảnh hưởng đến sự ổn định của thị trường lao động. Nhìn nhận một cách khách quan nhất, ta có thể đưa ra khái niệm về đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật như sau: “Đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật được hiểu là việc đơn phương chấm dứt HĐLĐ trước thời hạn của NSDLĐ hoặc NLĐ trái với những quy định của pháp luật về căn cứ, thủ tục chấm dứt…”. 1.2. Phân loại đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật Sự phân loại các trường hợp đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật là cơ sở cần thiết để những cơ quan có thẩm quyền đưa ra những bản án, quyết định chính xác, đúng đắn khi giải quyết những tranh chấp về chấm dứt HĐLĐ, qua đó bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ, NSDLĐ. Đồng thời tìm ra những nguyên nhân, thực trạng vi phạm và những giải pháp nhằm giảm thiểu hiện tượng đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật trên thực tế. Trên cơ sở quy định của pháp luật, chúng ta có thể phân loại như sau: 1.2.1. Căn cứ vào ý chí của chủ thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật - Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật Khi tham gia quan hệ HĐLĐ, một trong những quyền pháp lý cơ bản của NLĐ đó là quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ. Đây là trường hợp hợp đồng lao động đang còn hiệu lực thực hiện, nhưng người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không phụ thuộc vào việc người sử dụng lao động có đồng ý hay không. - Người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật Nguyễn Thị Thanh Huyền KT31H KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI Cũng như trường hợp người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, khi hợp đồng lao động đang còn hiệu lực thực hiện nhưng người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo hợp đồng lao động mà không phụ thuộc vào việc người lao động có đồng ý hay không. 1.2.2. Căn cứ vào nguyên nhân dẫn đến đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật - Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật về nội dung (căn cứ) Đây là trường hợp đơn phương chấm dứt HĐLĐ không có căn cứ hay nói cách khác là vi phạm những lý do chấm dứt theo quy định của pháp luật. Như vậy, trái pháp luật về mặt nội dung (căn cứ) là trường hợp người sử dụng lao động hoặc người lao động đơn phương chấm dứt HĐLĐ không đúng những trường hợp do pháp luật quy định. Đây là trường hợp đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật rất nghiêm trọng và thực tế loại vi phạm này lại diễn ra rất phổ biến. - Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật về hình thức (thủ tục) Pháp luật đã quy định người sử dụng lao động hay người lao động khi đơn phương chấm dứt HĐLĐ phải tuân theo những trình tự, thủ tục nhất định. Nếu không tuân thủ đúng các thủ tục luật định thì dù có đảm bảo về mặt căn cứ (lý do) thì đó cũng vẫn bị coi là đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật + Chấm dứt HĐLĐ vi phạm quy định về nghĩa báo trước. Khi một bên chủ thể là NSDLĐ hay NLĐ muốn đơn phương chấm dứt HĐLĐ thì phải báo trước cho bên kia biết trước theo thời hạn theo quy định của pháp luật. Nếu vi phạm nghĩa vụ này (không báo trước hoặc báo trước không đủ thời hạn quy định) thì đó bị coi là đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật. Nguyễn Thị Thanh Huyền KT31H KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI + Chấm dứt HĐLĐ vi phạm thủ tục khác như trao đổi, nhất trí với tổ chức Công đoàn cơ sở. Trong một số trường hợp khi chấm dứt HĐLĐ, NSDLĐ còn phải trao đổi nhất trí với tổ chức Công đoàn nếu vi phạm cũng sẽ bị coi là trái pháp luật. 1.3. Ảnh hưởng của việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật Mặc dù pháp luật có những quy định tương đối cụ thể về căn cứ và thủ tục đơn phương chấm dứt HĐLĐ, nhưng trên thực tế ta thấy tình trạng đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật còn diễn ra phổ biến. Đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật không phải là vấn đề mới nhưng vẫn là vấn đề mang tính thời sự hiện nay bởi đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật có ảnh hưởng trực tiếp và rất lớn tới nhiều đối tượng khác nhau như người lao động, người sử dụng lao động…và ảnh hưởng rất lớn tới sự ổn định của xã hội nói chung. 1.3.1. Ảnh hưởng đối với người lao động Do chịu ảnh hưởng của quá trình hội nhập, cạnh tranh nên hoạt động sản xuất, kinh doanh của người sử dụng lao động thường xuyên phải có những thay đổi. Đồng thời, thị trường lao động Việt Nam với lượng cung lao động vượt quá nhu cầu sử dụng lao động đang trở thành một nguy cơ biến NLĐ trở thành nạn nhân chính của các vụ đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật. Bị đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật, NLĐ sẽ phải đối mặt với một loạt các vấn đề như việc làm, thu nhập, đời sống của bản thân, gia đình, cùng với những lo toan làm sao có được một việc làm mới, làm sao để có thu nhập nhằm đảm bảo đời sống của bản thân và gia đình. Như vậy, ảnh hưởng đó cũng không đơn thuần chỉ là đời sống của cá nhân NLĐ mà kéo theo sau đó là đời sống của gia đình, vợ chồng, cha mẹ, con cái của NLĐ, đặc biệt khi thu nhập của NLĐ là nguồn lực, cũng như quyết tâm để chiến thắng sức ép vì mất việc làm, mất thu nhập, sự không thông cảm của gia đình và xã hội, tâm lý chán nản sẽ dẫn họ đi vào con đường tệ nạn xã hội, Nguyễn Thị Thanh Huyền KT31H KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI biến họ từ những NLĐ chân chính trở thành những kẻ trộm cắp, những con nghiện, những “con ma men”… Trong những trường hợp tự đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật, NLĐ sẽ không được hưởng tiền trợ cấp thôi việc do NSDLĐ trả theo quy định pháp luật và phải bồi thường cho NSDLĐ theo quy định của pháp luật [10]. Ngoài ra, việc NLĐ tự ý đơn phương chấm dứt HĐLĐ còn thể hiện sự vô kỷ luật trong lao động. Sự thiếu ý thức của một cá nhân sẽ có tác động xấu đến ý thức tôn trọng kỷ luật lao động của cả một tập thể lao động. Như vậy. dù là chủ thể của hành vi đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật hay là nạn nhân của hành vi đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật thì NLĐ ít nhiều đều phải gánh chịu những hậu quả bất lợi về mặt vật chất hoặc tinh thần, mà thông thường họ là những người phải chịu những hậu quả lớn nhất. |
|
Tiếng Việt
Bạn vui lòng đăng nhập để download tài liệu, việc đăng ký hoàn toàn miễn phí và chỉ nhằm quản lý và hỗ trợ người dùng trên hệ thống. Xin cám ơn.
English
Bạn vui lòng đăng nhập để download tài liệu, việc đăng ký hoàn toàn miễn phí và chỉ nhằm quản lý và hỗ trợ người dùng trên hệ thống. Xin cám ơn.
