VÌ SAO DONALD TRUMP BỊ LUẬN TỘI ?

Gần 4 tháng tại vị, Donald Trump đang có nguy cơ bị Quốc hội luận tội, điều không phải là chưa từng có tiền lệ trong lịch sử Hoa Kỳ. Đặc biệt, nhiều trang cá cược hợp pháp quốc tế đặt tỷ lệ xảy ra trường hợp này lên đến 33%.

Ông Donald Trump bị luận tội vì những các buộc nào?

Những cáo buộc của tổng thống taị nhiệm - Donald Trump hầu hết đều liên quan đến Nga:  từ những liên hệ với quan chức cấp cao của “xứ sở bạch dương” trong suốt chiến dịch bầu cử, chia sẻ tin tuyệt mật liên quan đến khủng bổ cho Ngoại trưởng Sergei Lavrov, đến việc sa thải giám đốc FBI James Coney – người chịu trách nhiệm các vụ điều tra liên quan đến Nga.

Nhưng khả năng luận tội ông Trump thành công vẫn là 50-50 bởi theo giáo sư Luật của trường Đại học George Washington: Jonathan Turley, đây cũng là người đại diện cho thẩm phán liên bang bị Quốc hội luận tội gần đây nhất:  những hành động của ông Trump đến nay vẫn chưa thể coi là "gần với phạm tội".

Ngoài ra, ông Trump còn có một yếu tố thuận lợi khác đó nghị sĩ của Đảng Cộng Hòa – những người có quyền  luận tội ông, chiếm đa số ghế trong cả hạ viện và thương viện. Nếu muốn phế truất ông Trump, đảng Dân Chủ phải kéo các nghị sĩ của Đảng Cộng Hòa về phe mình ở cả hai viện, nhưng điều này là hoàn toàn bất khả thi ở thời điểm hiện tại.  


Donald Trump (bên phải) và cựu Giám đốc FBI James Coney (bên trái) 

Quy trình luận tội tổng thống Mỹ

Trước hết, Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ soạn thảo một văn bản luận tội  từ những kết luận của một cố vấn độc lập.

Tiếp theo, Hạ viện có quyền luận tội nhưng không có quyền kết tội theo Hiến pháp. Mỗi điều luận tội chỉ cần quá bán là được thông qua.

Nếu như Hạ viện Mỹ luận tội thành công, Thượng viện Mỹ sẽ bắt đầu xem xét tất cả các lời luận tội dưới sự chủ trì của Chánh án Tòa án tối cao Mỹ. Để có thể kết tội Tổng Thống, mỗi điều kết tội cần đến 2/3 số phiếu.

Nếu bị Nghị viện kết tội, tổng thống phải  thi hành án phạt, hình phạt thấp nhất là cách chức.

Tuy nhiên, điều đáng sợ nhất của ông Trump là quá trình luận tội kéo dài đến cuộc bầu cử Quốc hội giữa kỳ vào năm 2018 vì khi đó khả năng chiếm ưu thế của hai Đảng trong lưỡng viện đều như nhau và khả năng ông Trump và Đảng Cộng Hòa bị lật ngược thế cờ là rất cao. Vì thế, cựu tổng thống Gerald Ford đã từng có một câu nói rất nổi tiếng: “tội có thể bị luận tội là bất cứ điều gì mà đa số Hạ nghị sỹ cho là như thế, tùy vào hoàn cảnh lịch sử” đủ để biết việc luận tội tổng thống mang đậm màu sắc chính trị như thế nào?

BÀI VIẾT CÙNG CHUYÊN MỤC