QUYẾT ĐỊNH GIÁM ĐỐC THẨM 157/2014/DS-GĐT NGÀY 18/04/2014 VỀ VỤ ÁN TRANH CHẤP QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT VỀ LỐI ĐI QUA BẤT ĐỘNG SẢN LIỀN KỀ

TÒA DÂN SỰ TÒA ÁN NHÂN DÂN TỐI CAO

Ngày 18 tháng 04 năm 2014 tại trụ sở Cơ quan thường trực Tòa án nhân dân tối cao tại phía Nam mở phiên tòa giám đốc thấm xét xử vụ án “tranh chấp quyền sử dụng đat về loi đi qua bát động sản liền kề ” giữa các đương sự:

Nguyên đơn: Ông Trần Văn Thá, sinh năm 1954

Địa chỉ: 597 tổ 5, ấp 1, xã cẩm Đường, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai

Bị đơn: Bà Đào Thị Miện, sinh năm 1958

Địa chỉ: tổ 5, ấp 1, xã cẩm Đường, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

1. Anh Trần Xuân Thành, sinh năm 1982

2. Chị Trần Thị Thế, sinh năm 1987

3. Anh Trần Xuân Trung, sinh năm 1989

4. Chị Trần Thị Đan Tâm, sinh năm 1992

Cùng địa chỉ: tổ 5, ấp 1, xã cẩm Đường, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai

Theo đơn khởi kiện và những lời khai tiếp theo tại Tòa án, nguyên đơn - ông Trần Văn Thá, do anh Trần Văn Quyền đại diện theo ủy quyền trình bày:

Năm 1985, ông Thá nhận chuyển nhượng lại của bà Cát một phần đất tại thửa 337 tờ bản đồ 02 xã cẩm Đường, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai và cất nhà ở cho đến nay. Khi nhận chuyển nhượng, diện tích đất này có lối đi ra đường lộ xã ngang qua đất nhà vợ chồng ông Nguyễn Xuân Huấn (chết năm 2007), bà Đào Thị Miện. Gia đình ông Thá đã sử dụng lối đi này trong sinh hoạt hàng ngày. Năm 1996, ông Thá đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Năm 2008, bà Miện rào đất bít lối đi nên ông Thá phải đi tạm qua đất người khác.

Ông Thá khởi kiện yêu cầu bà Miện mở một lối đi chiều ngang 1,8m, chiều dài từ lộ xã đến ranh đất của gia đình ông Thá là 62,18m, diện tích là 112m². Ông Thá sẽ thanh toán lại cho bà Miện trị giá quyền sử dụng diện tích đất dành làm lối đi theo giá thẩm định.

Bị đơn, bà Đào Thị Miện trình bày:

Gia đình bà Miện nhận chuyển nhượng đất và cất nhà ở tù' năm 1984, gia đình đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa 336 tờ bản đồ số 2 xã cẩm Đường, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai. Năm 1985, ông Thá nhận chuyển nhượng đất của bà Cát và cất nhà ở giáp ranh phía sau đất của bà Miện. Đất của ông Thá và bà Miện không có lối đi chung. Đất của bà Miện có lối đi ra đường lộ xã cẩm Đường, còn ông Thá ở phía sau dùng lối đi riêng ra đường đi của ấp. Do nhà bà Miện có phần đất trồng màu nằm giáp phía sau đất nhà ông Thá nên khoảng năm 1986, ông Thá và bà Miện có thỏa thuận mở một lối đi cho ông Thá ra đường lộ qua đất của bà Miện, còn bà Miện đi qua rẫy ngang qua đất nhà ông Thá, đây là đường mở tạm không có trong bản đồ quy hoạch của xã.

Năm 1998, ông Thá xây chuồng heo và bít lối đi qua đất của bà Miện do vậy, bà Miện phải chuyển nhượng đất rẫy cho người khác do không có lối đi thuận lợi. Do ông Thá sử dụng lối đi qua nhà bà Miện gây nhiều phiền phức, không thuận lợi cho sinh hoạt của bà Miện nên ngày 17/11/2008, bà Miện bít hẳn lối đi này. Ông Thá đã dùng lối đi khác để đi lại.

Việc ông Thá yêu cầu mở lối đi, bà Miện không đồng ý vì ông Thá có lối đi khác.

Tại bản án dân sự sơ thẩm số 87/2010/DSST ngày 14/06/2010, Tòa án nhân dân huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai quyết định:

Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đon ông Trần Văn Thá.

Đình chỉ giải quyết yêu cầu phản tố của bà Đào Thị Miện theo đơn rút yêu cầu ngày 25/12/2009.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về chi phí đo đạc, thẩm định, án phí và quyền kháng cáo của các đương sự.

Ngày 22/06/2010, ông Trần Văn Thá có đơn kháng cáo bản án sơ thẩm.

Tại bản án dân sự phúc thẩm số 14/2011/DSPT ngày 21/01/2011, Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai quyết định:

Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn ông Trân Văn Thá.

Buộc bà Đào Thị Miện phải mở lối đi có diện tích 112m²(ngang 1,8m dài 62,18m) được giới hạn bởi các điểm 1,5,4,1 ’,1, cắt thửa số 336, tờ bản đồ số 2 xã Cấm Đưòng, huyện Long Thành cho ông Trần Văn Thả quản lý, sử dụng.

(Trích lục và biên vẽ khu đất bản đồ địa chính ngày 15/03/2010 của Chi nhánh Trung tâm kỹ thuật địa chính nhà đất huyện Nhơn Trạch).

Ông Trần Văn Thả phải thanh toán lại giả trị đất có lối đi và mái che cho bà Miện 76.337.000đồng (giá trị đất 76.000.000đồng và mái che 337.000 đồng)

Ông Trần Văn Thá và bà Đào Thị Miện có trách nhiệm liên hệ với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để diều chỉnh, đăng kị’ kê khai quyền sử dụng đất theo quy định.

Đình chỉ yêu cầu khởi kiện phản tố của bà Đào Thị Miện.

Ngoài ra, Tòa án cấp phúc thấm còn quyết định về án phí.

Sau khi xét xử phúc thẩm, bà Đào Thị Miện có đơn đề nghị xem xét lại bản án dân sự phúc thẩm nêu trên theo thủ tục giám đốc thẩm.

Tại Quyết định kháng nghị số 17/2014/KN-DS ngày 08/01/2014, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao kháng nghị Bản án dân sự phúc thấm số 14/2011/DSPT ngày 21/01/2011 của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai theo thủ tục giám đốc thẩm, đề nghị Tòa Dân sự Tòa án nhân dân tối cao xét xử hủy Bản án dân sự phúc thẩm số 14/2011/DS-PT nêu trên; giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai xét xử phúc thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật.

Tại phiên tòa giám đốc thẩm, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tối cao có ý kiến đề nghị hội đồng giám đốc thẩm chấp nhận kháng nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.

XÉT THẤY

Diện tích đất 1017m² tại thửa số 337 tờ bản đồ số 02 xã cẩm Đường huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai mà ông Trần Văn Thá được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 30/11/1999 thể hiện trên bản đồ địa chính không có lối đi ra đường lộ. Theo ông Trần Văn Thá trình bày, từ năm 1985, ông sử dụng lối đi qua thửa đất số 336 ở kế bên để ra đường lộ của xã. Thửa đất số 336 này do ông Trần Xuân Huấn (chết năm 2007) - chồng bà Đào Thị Miện, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với 903m² (đo đạc thực tế là 1017m²).

Từ năm 2008, bà Đào Thị Miện đã rào lối đi lại, do đó, ông Trần Văn Thá yêu cầu Tòa án giải quyết mở lối đi qua thửa đất số 336 tờ bản đồ số 02 xã cẩm Đường huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai của bà Miện với chiều ngang l,8m chiều dài 62,18m. Bà Đào Thị Miện không đồng ý mở lối đi với lý do năm 1986, hai gia đình có thỏa thuận với nhau về việc bà Miện cho ông Trần Văn Thá đi qua đất đế ra đường còn ông Thá cho bà Miện đi qua đất để ra khu vưòn ở phía sau giáp đất nhà ông Thá. Năm 1998, ông Trần Văn Thá tự ý xây chuồng heo và trồng cây bít lối đi ra vườn của bà Đào Thị Miện, do vậy, bà Miện không cho ông Thá đi nhờ qua đất để ra đường lộ nữa.

Xét thấy, mặc dù ông Trần Văn Thá không thừa nhận là có thỏa thuận với bà Đào Thị Miện, nhưng ông Thá lại thừa nhận bà Miện có sử dụng lối đi qua đất nhà ông để ra khu vườn phía sau cho đến nãm 1987, 1988. Như vậy, lời khai của bà Đào Thị Miện là có cơ sở. Lối đi qua nhà bà Đào Thị Miện là lối đi tạm, đất thuộc quyền sử dụng họp pháp của bà Miện. Thực tế, khi không đi qua đất của bà Đào Thị Miện thì ông Trần Văn Thá vẫn sử dụng lối đi khác để ra đường qua phần đất của người em vợ của ông Thá.

Tòa án cấp sơ thẩm bác yêu cầu khởi kiện của ông Trần Văn Thá là có căn cứ. Tòa án cấp phúc thẩm cho rằng lối đi qua nhà bà Đào Thị Miện được sử dụng từ năm 1986, thuận tiện cho sinh hoạt hàng ngày của gia đình ông Thá. Từ đó sửa bản án sơ thẩm, chấp nhận yêu cầu của ông Trần Văn Thá mở lối đi qua đất của bà Đào Thị Miện là không có căn cứ pháp luật.

Do vậy cần chấp nhận kháng nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao hủy Bản án dân sự phúc thẩm số 14/2011/DS-PT ngày 21/01/2011 của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai, giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai xét xử phúc thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật

Vì các lẽ trên,

Căn cứ khoản 2 Điều 291, Điều 297, khoản 1, 2 Điều 299 Bộ luật Tố tụng dân sự,

QUYẾT ĐỊNH

Hủy Bản án dân sự phúc thẩm số 14/2011/DSPT ngày 21/01/2011 của Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Nai về vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất về lối đi qua bất động sản liền kể” giữa nguyên đơn là ông Trần Văn Thá với bị đơn là bà Đào Thị Miện;