|
QUỐC HỘI |
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM |
|
Số: 33/2005/QH11 |
Hà Nội, ngày 14 tháng 06 năm 2005 |
BỘ LUẬT DÂN SỰ
Căn cứ vào Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992 đã được sửa đổi, bổ sung theo Nghị quyết số 51/2001/QH10 ngày 25 tháng 12 năm 2001 của Quốc hội khoá X, kỳ họp thứ 10;
Bộ luật này quy định về dân sự.
NHIỆM VỤ VÀ HIỆU LỰC CỦA BỘ LUẬT DÂN SỰ
Điều 1. Nhiệm vụ và phạm vi điều chỉnh của Bộ luật dân sự
Bộ luật dân sự quy định địa vị pháp lý, chuẩn mực pháp lý cho cách ứng xử của cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác; quyền, nghĩa vụ của các chủ thể về nhân thân và tài sản trong các quan hệ dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động (sau đây gọi chung là quan hệ dân sự).
Bộ luật dân sự có nhiệm vụ bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức, lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng; bảo đảm sự bình đẳng và an toàn pháp lý trong quan hệ dân sự, góp phần tạo điều kiện đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần của nhân dân, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
Điều 2. Hiệu lực của Bộ luật dân sự
1. Bộ luật dân sự được áp dụng đối với quan hệ dân sự được xác lập từ ngày Bộ luật này có hiệu lực, trừ trường hợp được Bộ luật này hoặc nghị quyết của Quốc hội có quy định khác.
2. Bộ luật dân sự được áp dụng trên lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
3. Bộ luật dân sự được áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài, trừ trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác.
Điều 3. Áp dụng tập quán, quy định tương tự của pháp luật
Trong trường hợp pháp luật không quy định và các bên không có thoả thuận thì có thể áp dụng tập quán; nếu không có tập quán thì áp dụng quy định tương tự của pháp luật. Tập quán và quy định tương tự của pháp luật không được trái với những nguyên tắc quy định trong Bộ luật này.
Điều 4. Nguyên tắc tự do, tự nguyện cam kết, thoả thuận
Quyền tự do cam kết, thoả thuận trong việc xác lập quyền, nghĩa vụ dân sự được pháp luật bảo đảm, nếu cam kết, thoả thuận đó không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội.
Trong quan hệ dân sự, các bên hoàn toàn tự nguyện, không bên nào được áp đặt, cấm đoán, cưỡng ép, đe doạ, ngăn cản bên nào.
Cam kết, thoả thuận hợp pháp có hiệu lực bắt buộc thực hiện đối với các bên và phải được cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác tôn trọng.
Trong quan hệ dân sự, các bên đều bình đẳng, không được lấy lý do khác biệt về dân tộc, giới tính, thành phần xã hội, hoàn cảnh kinh tế, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ văn hoá, nghề nghiệp để đối xử không bình đẳng với nhau.
Điều 6. Nguyên tắc thiện chí, trung thực
Trong quan hệ dân sự, các bên phải thiện chí, trung thực trong việc xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự, không bên nào được lừa dối bên nào.
Điều 7. Nguyên tắc chịu trách nhiệm dân sự
Các bên phải nghiêm chỉnh thực hiện nghĩa vụ dân sự của mình và tự chịu trách nhiệm về việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ, nếu không tự nguyện thực hiện thì có thể bị cưỡng chế thực hiện theo quy định của pháp luật.
Điều 8. Nguyên tắc tôn trọng đạo đức, truyền thống tốt đẹp
Việc xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự phải bảo đảm giữ gìn bản sắc dân tộc, tôn trọng và phát huy phong tục, tập quán, truyền thống tốt đẹp, tình đoàn kết, tương thân, tương ái, mỗi người vì cộng đồng, cộng đồng vì mỗi người và các giá trị đạo đức cao đẹp của các dân tộc cùng sinh sống trên đất nước Việt Nam.
Đồng bào các dân tộc thiểu số được tạo điều kiện thuận lợi trong quan hệ dân sự để từng bước nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của mình.
Việc giúp đỡ người già, trẻ em, người tàn tật trong việc thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự được khuyến khích.
Điều 9. Nguyên tắc tôn trọng, bảo vệ quyền dân sự
1. Tất cả các quyền dân sự của cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
2. Khi quyền dân sự của một chủ thể bị xâm phạm thì chủ thể đó có quyền tự bảo vệ theo quy định của Bộ luật này hoặc yêu cầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền:
a) Công nhận quyền dân sự của mình;
b) Buộc chấm dứt hành vi vi phạm;
c) Buộc xin lỗi, cải chính công khai;
d) Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự;
đ) Buộc bồi thường thiệt hại.
Điều 10. Nguyên tắc tôn trọng lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp
pháp của người khác
Việc xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự không được xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Điều 11. Nguyên tắc tuân thủ pháp luật
Việc xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự phải tuân theo quy định của Bộ luật này và quy định khác của pháp luật.
Trong quan hệ dân sự, việc hoà giải giữa các bên phù hợp với quy định của pháp luật được khuyến khích.
Không ai được dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực khi tham gia quan hệ dân sự, giải quyết các tranh chấp dân sự.
Điều 13. Căn cứ xác lập quyền, nghĩa vụ dân sự
Quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập từ các căn cứ sau đây:
1. Giao dịch dân sự hợp pháp;
2. Quyết định của Toà án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác;
3. Sự kiện pháp lý do pháp luật quy định;
4. Sáng tạo giá trị tinh thần là đối tượng thuộc quyền sở hữu trí tuệ;
5. Chiếm hữu tài sản có căn cứ pháp luật;
6. Gây thiệt hại do hành vi trái pháp luật;
7. Thực hiện công việc không có ủy quyền;
8. Chiếm hữu, sử dụng tài sản, được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật;
9. Những căn cứ khác do pháp luật quy định.
NĂNG LỰC PHÁP LUẬT DÂN SỰ, NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ CỦA CÁ NHÂN
Điều 14. Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân
1. Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân là khả năng của cá nhân có quyền dân sự và nghĩa vụ dân sự.
2. Mọi cá nhân đều có năng lực pháp luật dân sự như nhau.
3. Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân có từ khi người đó sinh ra và chấm dứt khi người đó chết.
Điều 15. Nội dung năng lực pháp luật dân sự của cá nhân
Cá nhân có các quyền, nghĩa vụ dân sự sau đây:
1. Quyền nhân thân không gắn với tài sản và quyền nhân thân gắn với tài sản;
2. Quyền sở hữu, quyền thừa kế và các quyền khác đối với tài sản;
3. Quyền tham gia quan hệ dân sự và có nghĩa vụ phát sinh từ quan hệ đó.
Điều 16. Không hạn chế năng lực pháp luật dân sự của cá nhân
Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân không bị hạn chế, trừ trường hợp do pháp luật quy định.
Điều 17. Năng lực hành vi dân sự của cá nhân
Năng lực hành vi dân sự của cá nhân là khả năng của cá nhân bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự.
Điều 18. Người thành niên, người chưa thành niên
Người từ đủ mười tám tuổi trở lên là người thành niên. Người chưa đủ mười tám tuổi là người chưa thành niên.
Điều 19. Năng lực hành vi dân sự của người thành niên
Người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp quy định tại Điều 22 và Điều 23 của Bộ luật này.
Điều 20. Năng lực hành vi dân sự của người chưa thành niên từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi
1. Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi hoặc pháp luật có quy định khác.
2. Trong trường hợp người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có tài sản riêng bảo đảm thực hiện nghĩa vụ thì có thể tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự mà không cần phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 21. Người không có năng lực hành vi dân sự
Người chưa đủ sáu tuổi không có năng lực hành vi dân sự. Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.
Điều 22. Mất năng lực hành vi dân sự
1. Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Toà án ra quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận của tổ chức giám định.
Khi không còn căn cứ tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Toà án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.
2. Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.
Điều 23. Hạn chế năng lực hành vi dân sự
1. Người nghiện ma tuý, nghiện các chất kích thích khác dẫn đến phá tán tài sản của gia đình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, cơ quan, tổ chức hữu quan, Toà án có thể ra quyết định tuyên bố là người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.
2. Người đại diện theo pháp luật của người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự và phạm vi đại diện do Toà án quyết định. Giao dịch dân sự liên quan đến tài sản của người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật, trừ giao dịch nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày.
3. Khi không còn căn cứ tuyên bố một người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, cơ quan, tổ chức hữu quan, Toà án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Quyền nhân thân được quy định trong Bộ luật này là quyền dân sự gắn liền với mỗi cá nhân, không thể chuyển giao cho người khác, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 25. Bảo vệ quyền nhân thân
Khi quyền nhân thân của cá nhân bị xâm phạm thì người đó có quyền:
1. Tự mình cải chính;
2. Yêu cầu người vi phạm hoặc yêu cầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền buộc người vi phạm chấm dứt hành vi vi phạm, xin lỗi, cải chính công khai;
3. Yêu cầu người vi phạm hoặc yêu cầu cơ quan, tổ chức có thẩm quyền buộc người vi phạm bồi thường thiệt hại.
Điều 26. Quyền đối với họ, tên
1. Cá nhân có quyền có họ, tên. Họ, tên của một người được xác định theo họ, tên khai sinh của người đó.
2. Cá nhân xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự theo họ, tên của mình đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận.
3. Việc sử dụng bí danh, bút danh không được gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Điều 27. Quyền thay đổi họ, tên
1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên trong các trường hợp sau đây:
a) Theo yêu cầu của người có họ, tên mà việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;
b) Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi họ, tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi không làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ, tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;
c) Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;
d) Thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại;
đ) Thay đổi họ, tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
e) Thay đổi họ, tên của người được xác định lại giới tính;
g) Các trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
2. Việc thay đổi họ, tên cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.
3. Việc thay đổi họ, tên của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ, tên cũ.
Điều 28. Quyền xác định dân tộc
1. Cá nhân khi sinh ra được xác định dân tộc theo dân tộc của cha đẻ, mẹ đẻ. Trong trường hợp cha đẻ và mẹ đẻ thuộc hai dân tộc khác nhau thì dân tộc của người con được xác định là dân tộc của cha đẻ hoặc dân tộc của mẹ đẻ theo tập quán hoặc theo thoả thuận của cha đẻ, mẹ đẻ.
2. Người đã thành niên, cha đẻ và mẹ đẻ hoặc người giám hộ của người chưa thành niên có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định lại dân tộc trong các trường hợp sau đây:
a) Xác định lại theo dân tộc của cha đẻ hoặc mẹ đẻ, nếu cha đẻ, mẹ đẻ thuộc hai dân tộc khác nhau;
b) Xác định lại theo dân tộc của cha đẻ, mẹ đẻ trong trường hợp làm con nuôi của người thuộc dân tộc khác mà được xác định theo dân tộc của cha nuôi, mẹ nuôi do không biết cha đẻ, mẹ đẻ là ai.
3. Trong trường hợp cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người giám hộ của người chưa thành niên yêu cầu xác định lại dân tộc cho người chưa thành niên từ đủ mười lăm tuổi trở lên theo quy định tại khoản 2 Điều này thì phải được sự đồng ý của người chưa thành niên đó.
Cá nhân khi sinh ra có quyền được khai sinh.
1. Khi có người chết thì người thân thích, chủ nhà hoặc cơ quan, tổ chức nơi có người chết phải khai tử cho người đó.
2. Trẻ sơ sinh, nếu chết sau khi sinh thì phải được khai sinh và khai tử; nếu chết trước khi sinh hoặc sinh ra mà chết ngay thì không phải khai sinh và khai tử.
Điều 31. Quyền của cá nhân đối với hình ảnh
1. Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình.
2. Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý; trong trường hợp người đó đã chết, mất năng lực hành vi dân sự, chưa đủ mười lăm tuổi thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người đại diện của người đó đồng ý, trừ trường hợp vì lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng hoặc pháp luật có quy định khác.
3. Nghiêm cấm việc sử dụng hình ảnh của người khác mà xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.
Điều 32. Quyền được bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khoẻ, thân thể
1. Cá nhân có quyền được bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khoẻ, thân thể.
2. Khi phát hiện người bị tai nạn, bệnh tật mà tính mạng bị đe dọa thì người phát hiện có trách nhiệm đưa đến cơ sở y tế; cơ sở y tế không được từ chối việc cứu chữa mà phải tận dụng mọi phương tiện, khả năng hiện có để cứu chữa.
3. Việc thực hiện phương pháp chữa bệnh mới trên cơ thể một người, việc gây mê, mổ, cắt bỏ, cấy ghép bộ phận của cơ thể phải được sự đồng ý của người đó; nếu người đó chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự hoặc là bệnh nhân bất tỉnh thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người giám hộ của người đó đồng ý; trong trường hợp có nguy cơ đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân mà không chờ được ý kiến của những người trên thì phải có quyết định của người đứng đầu cơ sở y tế.
4. Việc mổ tử thi được thực hiện trong các trường hợp sau đây:
a) Có sự đồng ý của người quá cố trước khi người đó chết;
b) Có sự đồng ý của cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người giám hộ khi không có ý kiến của người quá cố trước khi người đó chết;
c) Theo quyết định của tổ chức y tế, cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong trường hợp cần thiết.
Điều 33. Quyền hiến bộ phận cơ thể
Cá nhân có quyền được hiến bộ phận cơ thể của mình vì mục đích chữa bệnh cho người khác hoặc nghiên cứu khoa học.
Việc hiến và sử dụng bộ phận cơ thể được thực hiện theo quy định của pháp luật.
Điều 34. Quyền hiến xác, bộ phận cơ thể sau khi chết
Cá nhân có quyền hiến xác, bộ phận cơ thể của mình sau khi chết vì mục đích chữa bệnh cho người khác hoặc nghiên cứu khoa học.
Việc hiến và sử dụng xác, bộ phận cơ thể của người chết được thực hiện theo quy định của pháp luật.
Điều 35. Quyền nhận bộ phận cơ thể người
Cá nhân có quyền nhận bộ phận cơ thể của người khác để chữa bệnh cho mình.
Nghiêm cấm việc nhận, sử dụng bộ phận cơ thể của người khác vì mục đích thương mại.
Điều 36. Quyền xác định lại giới tính
Cá nhân có quyền được xác định lại giới tính.
Việc xác định lại giới tính của một người được thực hiện trong trường hợp giới tính của người đó bị khuyết tật bẩm sinh hoặc chưa định hình chính xác mà cần có sự can thiệp của y học nhằm xác định rõ về giới tính.
Việc xác định lại giới tính được thực hiện theo quy định của pháp luật.
Điều 37. Quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín
Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
1. Quyền bí mật đời tư của cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
2. Việc thu thập, công bố thông tin, tư liệu về đời tư của cá nhân phải được người đó đồng ý; trong trường hợp người đó đã chết, mất năng lực hành vi dân sự, chưa đủ mười lăm tuổi thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người đại diện của người đó đồng ý, trừ trường hợp thu thập, công bố thông tin, tư liệu theo quyết định của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
3. Thư tín, điện thoại, điện tín, các hình thức thông tin điện tử khác của cá nhân được bảo đảm an toàn và bí mật.
Việc kiểm soát thư tín, điện thoại, điện tín, các hình thức thông tin điện tử khác của cá nhân được thực hiện trong trường hợp pháp luật có quy định và phải có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Nam, nữ có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình có quyền tự do kết hôn.
Việc tự do kết hôn giữa những người thuộc các dân tộc, tôn giáo khác nhau, giữa những người theo tôn giáo và không theo tôn giáo, giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
Điều 40. Quyền bình đẳng của vợ chồng
Vợ, chồng bình đẳng với nhau, có quyền, nghĩa vụ ngang nhau về mọi mặt trong gia đình và trong quan hệ dân sự, cùng nhau xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc, bền vững.
Điều 41. Quyền được hưởng sự chăm sóc giữa các thành viên trong gia đình
Các thành viên trong gia đình có quyền được hưởng sự chăm sóc, giúp đỡ nhau phù hợp với truyền thống đạo đức tốt đẹp của gia đình Việt Nam.
Con, cháu chưa thành niên được hưởng sự chăm sóc, nuôi dưỡng của cha mẹ, ông bà; con, cháu có bổn phận kính trọng, chăm sóc và phụng dưỡng cha mẹ, ông bà.
Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Toà án giải quyết việc ly hôn.
Điều 43. Quyền nhận, không nhận cha, mẹ, con
1. Người không được nhận là cha, mẹ hoặc là con của người khác có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định mình là cha, mẹ hoặc là con của người đó.
2. Người được nhận là cha, mẹ hoặc là con của người khác có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định mình không phải là cha, mẹ hoặc là con của người đó.
Điều 44. Quyền được nuôi con nuôi và quyền được nhận làm con nuôi
Quyền được nuôi con nuôi và quyền được nhận làm con nuôi của cá nhân được pháp luật công nhận và bảo hộ.
Việc nhận con nuôi và được nhận làm con nuôi được thực hiện theo quy định của pháp luật.
Điều 45. Quyền đối với quốc tịch
Cá nhân có quyền có quốc tịch.
Việc công nhận, thay đổi, nhập quốc tịch, thôi quốc tịch Việt Nam được thực hiện theo quy định của pháp luật về quốc tịch.
Điều 46. Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở
Cá nhân có quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở.
Việc vào chỗ ở của một người phải được người đó đồng ý.
Chỉ trong trường hợp được pháp luật quy định và phải có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mới được tiến hành khám xét chỗ ở của một người; việc khám xét phải theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.
Điều 47. Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo
1. Cá nhân có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào.
2. Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Điều 48. Quyền tự do đi lại, tự do cư trú
1. Cá nhân có quyền tự do đi lại, tự do cư trú.
2. Quyền tự do đi lại, tự do cư trú của cá nhân chỉ có thể bị hạn chế theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.
Cá nhân có quyền lao động.
Mọi người đều có quyền làm việc, tự do lựa chọn việc làm, nghề nghiệp, không bị phân biệt đối xử về dân tộc, giới tính, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo.
Điều 50. Quyền tự do kinh doanh
Quyền tự do kinh doanh của cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.
Cá nhân có quyền lựa chọn hình thức, lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh, lập doanh nghiệp, tự do giao kết hợp đồng, thuê lao động và các quyền khác phù hợp với quy định của pháp luật.
Điều 51. Quyền tự do nghiên cứu, sáng tạo
1. Cá nhân có quyền tự do nghiên cứu khoa học - kỹ thuật, phát minh, sáng chế, sáng kiến cải tiến kỹ thuật, hợp lý hoá sản xuất, sáng tác, phê bình văn học, nghệ thuật và tham gia các hoạt động nghiên cứu, sáng tạo khác.
2. Quyền tự do nghiên cứu, sáng tạo được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ. Không ai được cản trở, hạn chế quyền tự do nghiên cứu, sáng tạo của cá nhân.
1. Nơi cư trú của cá nhân là nơi người đó thường xuyên sinh sống.
2. Trường hợp không xác định được nơi cư trú của cá nhân theo quy định tại khoản 1 Điều này thì nơi cư trú là nơi người đó đang sinh sống.
Điều 53. Nơi cư trú của người chưa thành niên
1. Nơi cư trú của người chưa thành niên là nơi cư trú của cha, mẹ; nếu cha, mẹ có nơi cư trú khác nhau thì nơi cư trú của người chưa thành niên là nơi cư trú của cha hoặc mẹ mà người chưa thành niên thường xuyên chung sống.
2. Người chưa thành niên có thể có nơi cư trú khác với nơi cư trú của cha, mẹ nếu được cha, mẹ đồng ý hoặc pháp luật có quy định.
Điều 54. Nơi cư trú của người được giám hộ
1. Nơi cư trú của người được giám hộ là nơi cư trú của người giám hộ.
2. Người được giám hộ có thể có nơi cư trú khác với nơi cư trú của người giám hộ nếu được người giám hộ đồng ý hoặc pháp luật có quy định.
Điều 55. Nơi cư trú của vợ, chồng
1. Nơi cư trú của vợ, chồng là nơi vợ, chồng thường xuyên chung sống.
2. Vợ, chồng có thể có nơi cư trú khác nhau nếu có thoả thuận.
Điều 56. Nơi cư trú của quân nhân
1. Nơi cư trú của quân nhân đang làm nghĩa vụ quân sự là nơi đơn vị của quân nhân đó đóng quân.
2. Nơi cư trú của sĩ quan quân đội, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng là nơi đơn vị của những người đó đóng quân, trừ trường hợp họ có nơi cư trú theo quy định tại khoản 1 Điều 52 của Bộ luật này.
Điều 57. Nơi cư trú của người làm nghề lưu động
Nơi cư trú của người làm nghề lưu động trên tàu, thuyền, phương tiện hành nghề lưu động khác là nơi đăng ký tàu, thuyền, phương tiện đó, trừ trường hợp họ có nơi cư trú theo quy định tại khoản 1 Điều 52 của Bộ luật này.
1. Giám hộ là việc cá nhân, tổ chức (sau đây gọi chung là người giám hộ) được pháp luật quy định hoặc được cử để thực hiện việc chăm sóc và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự (sau đây gọi chung là người được giám hộ).
2. Người được giám hộ bao gồm:
a) Người chưa thành niên không còn cha, mẹ, không xác định được cha, mẹ hoặc cha, mẹ đều mất năng lực hành vi dân sự, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, bị Toà án hạn chế quyền của cha, mẹ hoặc cha, mẹ không có điều kiện chăm sóc, giáo dục người chưa thành niên đó và nếu cha, mẹ có yêu cầu;
b) Người mất năng lực hành vi dân sự.
3. Người chưa đủ mười lăm tuổi được quy định tại điểm a khoản 2 Điều này và người được quy định tại điểm b khoản 2 Điều này phải có người giám hộ.
4. Một người có thể giám hộ cho nhiều người, nhưng một người chỉ có thể được một người giám hộ, trừ trường hợp người giám hộ là cha, mẹ hoặc ông, bà theo quy định tại khoản 2 Điều 61 hoặc khoản 3 Điều 62 của Bộ luật này.
Điều 59. Giám sát việc giám hộ
1. Người thân thích của người được giám hộ có trách nhiệm cử người đại diện làm người giám sát việc giám hộ để theo dõi, đôn đốc, kiểm tra người giám hộ trong việc thực hiện giám hộ, xem xét, giải quyết kịp thời những đề nghị, kiến nghị của người giám hộ liên quan đến việc giám hộ.
Người thân thích của người được giám hộ là vợ, chồng, cha, mẹ, con của người được giám hộ; nếu không có ai trong số những người này thì người thân thích của người được giám hộ là ông, bà, anh ruột, chị ruột, em ruột của người được giám hộ; nếu cũng không có ai trong số những người này thì người thân thích của người được giám hộ là bác, chú, cậu, cô, dì của người được giám hộ.
2. Trong trường hợp không có người thân thích của người được giám hộ hoặc những người thân thích không cử được người giám sát việc giám hộ theo quy định tại khoản 1 Điều này thì ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi cư trú của người giám hộ cử người giám sát việc giám hộ.
3. Người giám sát việc giám hộ phải là người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
Điều 60. Điều kiện của cá nhân làm người giám hộ
Cá nhân có đủ các điều kiện sau đây có thể làm người giám hộ:
1. Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
2. Có tư cách đạo đức tốt; không phải là người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc người bị kết án nhưng chưa được xoá án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác;
3. Có điều kiện cần thiết bảo đảm thực hiện việc giám hộ.
Điều 61. Người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên
Người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên mà không còn cả cha và mẹ, không xác định được cha, mẹ hoặc cả cha và mẹ đều mất năng lực hành vi dân sự, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, bị Toà án hạn chế quyền của cha, mẹ hoặc cha, mẹ không có điều kiện chăm sóc, giáo dục người chưa thành niên đó và nếu cha, mẹ có yêu cầu, được xác định như sau:
1. Trong trường hợp anh ruột, chị ruột không có thoả thuận khác thì anh cả hoặc chị cả là người giám hộ của em chưa thành niên; nếu anh cả hoặc chị cả không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì anh, chị tiếp theo là người giám hộ;
2. Trong trường hợp không có anh ruột, chị ruột hoặc anh ruột, chị ruột không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại là người giám hộ; nếu không có ai trong số những người thân thích này có đủ điều kiện làm người giám hộ thì bác, chú, cậu, cô, dì là người giám hộ.
Điều 62. Người giám hộ đương nhiên của người mất năng lực hành vi dân sự
1. Trong trường hợp vợ mất năng lực hành vi dân sự thì chồng là người giám hộ; nếu chồng mất năng lực hành vi dân sự thì vợ là người giám hộ.
2. Trong trường hợp cha và mẹ đều mất năng lực hành vi dân sự hoặc một người mất năng lực hành vi dân sự, còn người kia không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì người con cả là người giám hộ; nếu người con cả không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì người con tiếp theo là người giám hộ.
3. Trong trường hợp người thành niên mất năng lực hành vi dân sự chưa có vợ, chồng, con hoặc có mà vợ, chồng, con đều không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì cha, mẹ là người giám hộ.
Trong trường hợp người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự không có người giám hộ đương nhiên theo quy định tại Điều 61 và Điều 62 của Bộ luật này thì ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi cư trú của người được giám hộ có trách nhiệm cử người giám hộ hoặc đề nghị một tổ chức đảm nhận việc giám hộ.
Điều 64. Thủ tục cử người giám hộ
1. Việc cử người giám hộ phải được lập thành văn bản, trong đó ghi rõ lý do cử người giám hộ, quyền, nghĩa vụ cụ thể của người giám hộ, tình trạng tài sản của người được giám hộ.
2. Việc cử người giám hộ phải được sự đồng ý của người được cử làm người giám hộ.
Điều 65. Nghĩa vụ của người giám hộ đối với người được giám hộ chưa đủ mười lăm tuổi
Người giám hộ của người chưa đủ mười lăm tuổi có các nghĩa vụ sau đây:
1. Chăm sóc, giáo dục người được giám hộ;
2. Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự, trừ trường hợp pháp luật quy định người chưa đủ mười lăm tuổi có thể tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự;
3. Quản lý tài sản của người được giám hộ;
4. Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.
Người giám hộ của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có các nghĩa vụ sau đây:
1. Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự, trừ trường hợp pháp luật quy định người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có thể tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự;
2. Quản lý tài sản của người được giám hộ;
3. Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.
Điều 67. Nghĩa vụ của người giám hộ đối với người được giám hộ mất năng lực hành vi dân sự
Người giám hộ của người mất năng lực hành vi dân sự có các nghĩa vụ sau đây:
1. Chăm sóc, bảo đảm việc điều trị bệnh cho người được giám hộ;
2. Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự;
3. Quản lý tài sản của người được giám hộ;
4. Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.
Điều 68. Quyền của người giám hộ
Người giám hộ có các quyền sau đây:
1. Sử dụng tài sản của người được giám hộ để chăm sóc, chi dùng cho những nhu cầu cần thiết của người được giám hộ;
2. Được thanh toán các chi phí cần thiết cho việc quản lý tài sản của người được giám hộ;
3. Đại diện cho người được giám hộ trong việc xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.
Điều 69. Quản lý tài sản của người được giám hộ
1. Người giám hộ có trách nhiệm quản lý tài sản của người được giám hộ như tài sản của chính mình.
2. Người giám hộ được thực hiện các giao dịch liên quan đến tài sản của người được giám hộ vì lợi ích của người được giám hộ. Việc bán, trao đổi, cho thuê, cho mượn, cho vay, cầm cố, thế chấp, đặt cọc và các giao dịch khác đối với tài sản có giá trị lớn của người được giám hộ phải được sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ.
Người giám hộ không được đem tài sản của người được giám hộ tặng cho người khác.
3. Các giao dịch dân sự giữa người giám hộ với người được giám hộ có liên quan đến tài sản của người được giám hộ đều vô hiệu, trừ trường hợp giao dịch được thực hiện vì lợi ích của người được giám hộ và có sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ.
Điều 70. Thay đổi người giám hộ
1. Người giám hộ được thay đổi trong các trường hợp sau đây:
a) Người giám hộ không còn đủ các điều kiện quy định tại Điều 60 của Bộ luật này;
b) Người giám hộ là cá nhân chết hoặc bị Toà án tuyên bố mất tích, tổ chức làm giám hộ chấm dứt hoạt động;
c) Người giám hộ vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ giám hộ;
d) Người giám hộ đề nghị được thay đổi và có người khác nhận làm giám hộ.
2. Trong trường hợp thay đổi người giám hộ đương nhiên thì những người được quy định tại Điều 61 và Điều 62 của Bộ luật này là người giám hộ đương nhiên; nếu không có người giám hộ đương nhiên thì việc cử người giám hộ được thực hiện theo quy định tại Điều 63 của Bộ luật này.
3. Thủ tục thay đổi người giám hộ được cử được thực hiện theo quy định tại Điều 64 và Điều 71 của Bộ luật này.
Điều 71. Chuyển giao giám hộ của người giám hộ được cử
1. Khi thay đổi người giám hộ thì trong thời hạn mười lăm ngày, kể từ ngày có người giám hộ mới, người đã thực hiện việc giám hộ phải chuyển giao giám hộ cho người thay thế mình.
2. Việc chuyển giao giám hộ phải được lập thành văn bản, trong đó ghi rõ lý do chuyển giao và tình trạng tài sản của người được giám hộ tại thời điểm chuyển giao. Người cử người giám hộ, người giám sát việc giám hộ chứng kiến việc chuyển giao giám hộ.
3. Trong trường hợp thay đổi người giám hộ vì lý do người giám hộ là cá nhân chết, bị Toà án tuyên bố hạn chế năng lực hành vi dân sự, mất năng lực hành vi dân sự, mất tích; tổ chức làm giám hộ chấm dứt hoạt động thì người cử người giám hộ lập biên bản, ghi rõ tình trạng tài sản của người được giám hộ, quyền, nghĩa vụ phát sinh trong quá trình thực hiện việc giám hộ để chuyển giao cho người giám hộ mới với sự chứng kiến của người giám sát việc giám hộ.
4. Việc chuyển giao giám hộ phải được ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi cư trú của người giám hộ mới công nhận.
Điều 72. Chấm dứt việc giám hộ
Việc giám hộ chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Người được giám hộ đã có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
2. Người được giám hộ chết;
3. Cha, mẹ của người được giám hộ đã có đủ điều kiện để thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình;
4. Người được giám hộ được nhận làm con nuôi.
Điều 73. Hậu quả chấm dứt việc giám hộ
1. Khi việc giám hộ chấm dứt thì trong thời hạn ba tháng, kể từ thời điểm chấm dứt việc giám hộ, người giám hộ thanh toán tài sản với người được giám hộ hoặc với cha, mẹ của người được giám hộ.
Trong trường hợp người được giám hộ chết thì trong thời hạn ba tháng, kể từ thời điểm chấm dứt việc giám hộ, người giám hộ thanh toán tài sản với người thừa kế của người được giám hộ; nếu hết thời hạn đó mà chưa xác định được người thừa kế thì người giám hộ tiếp tục quản lý tài sản của người được giám hộ cho đến khi tài sản được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế và thông báo cho ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi người được giám hộ cư trú.
Việc thanh toán tài sản được thực hiện với sự giám sát của người giám sát việc giám hộ.
2. Các quyền, nghĩa vụ phát sinh từ các giao dịch dân sự vì lợi ích của người được giám hộ được người giám hộ thực hiện như sau:
a) Chuyển cho người được giám hộ khi người này đã có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
b) Chuyển cho cha, mẹ của người được giám hộ trong trường hợp quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 72 của Bộ luật này;
c) Chuyển cho người thừa kế của người được giám hộ khi người được giám hộ chết.
THÔNG BÁO TÌM KIẾM NGƯỜI VẮNG MẶT TẠI NƠI CƯ TRÚ,TUYÊN BỐ MẤT TÍCH, TUYÊN BỐ CHẾT
Điều 74. Yêu cầu thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú và quản lý tài sản của người đó
Khi một người biệt tích sáu tháng liền trở lên thì những người có quyền, lợi ích liên quan có quyền yêu cầu Toà án thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự và có thể yêu cầu Toà án áp dụng biện pháp quản lý tài sản của người vắng mặt quy định tại Điều 75 của Bộ luật này.
Điều 75. Quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú
1. Theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Toà án giao tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú cho những người sau đây quản lý:
a) Đối với tài sản đã được người vắng mặt ủy quyền quản lý thì người được ủy quyền tiếp tục quản lý;
b) Đối với tài sản chung thì do chủ sở hữu chung còn lại quản lý;
c) Tài sản do vợ hoặc chồng đang quản lý thì vợ hoặc chồng tiếp tục quản lý; nếu vợ hoặc chồng chết hoặc mất năng lực hành vi dân sự, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự thì con đã thành niên hoặc cha, mẹ của người vắng mặt quản lý.
2. Trong trường hợp không có những người được quy định tại khoản 1 Điều này thì Toà án chỉ định một người trong số những người thân thích của người vắng mặt tại nơi cư trú quản lý tài sản; nếu không có người thân thích thì Toà án chỉ định người khác quản lý tài sản.
Điều 76. Nghĩa vụ của người quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú
Người quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú có các nghĩa vụ sau đây:
1. Giữ gìn, bảo quản tài sản của người vắng mặt như tài sản của chính mình;
2. Bán ngay tài sản là hoa màu, sản phẩm khác có nguy cơ bị hư hỏng;
3. Thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng, thanh toán nợ đến hạn của người vắng mặt bằng tài sản của người đó theo quyết định của Toà án;
4. Giao lại tài sản cho người vắng mặt khi người này trở về và phải thông báo cho Toà án biết; nếu có lỗi trong việc quản lý tài sản mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.
Điều 77. Quyền của người quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú
Người quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú có các quyền sau đây:
1. Quản lý tài sản của người vắng mặt;
2. Trích một phần tài sản của người vắng mặt để thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng, nghĩa vụ thanh toán nợ đến hạn của người vắng mặt;
3. Được thanh toán các chi phí cần thiết trong việc quản lý tài sản.
Điều 78. Tuyên bố một người mất tích
1. Khi một người biệt tích hai năm liền trở lên, mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Toà án có thể tuyên bố người đó mất tích. Thời hạn hai năm được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó; nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng; nếu không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.
2. Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích xin ly hôn thì Toà án giải quyết cho ly hôn.
Điều 79. Quản lý tài sản của người bị tuyên bố mất tích
Người đang quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú quy định tại khoản 1 Điều 75 của Bộ luật này tiếp tục quản lý tài sản của người đó khi người đó bị Toà án tuyên bố mất tích và có các quyền, nghĩa vụ quy định tại Điều 76 và Điều 77 của Bộ luật này.
Trong trường hợp Toà án giải quyết cho vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích ly hôn thì tài sản của người mất tích được giao cho con đã thành niên hoặc cha, mẹ của người mất tích quản lý; nếu không có những người này thì giao cho người thân thích của người mất tích quản lý; nếu không có người thân thích thì Toà án chỉ định người khác quản lý tài sản.
Điều 80. Hủy bỏ quyết định tuyên bố một người mất tích
1. Khi người bị tuyên bố mất tích trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Toà án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố một người mất tích.
2. Người bị tuyên bố mất tích trở về được nhận lại tài sản do người quản lý tài sản chuyển giao sau khi đã thanh toán chi phí quản lý.
3. Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích đã được ly hôn thì dù người bị tuyên bố mất tích trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống, quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật.
Điều 81. Tuyên bố một người là đã chết
1. Người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Toà án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết trong các trường hợp sau đây:
a) Sau ba năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Toà án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
b) Biệt tích trong chiến tranh sau năm năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
c) Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau một năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
d) Biệt tích năm năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính theo quy định tại khoản 1 Điều 78 của Bộ luật này.
2. Tuỳ từng trường hợp, Toà án xác định ngày chết của người bị tuyên bố là đã chết căn cứ vào các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này.
Điều 82. Quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người bị Toà án tuyên bố là đã chết
1. Khi quyết định của Toà án tuyên bố một người là đã chết có hiệu lực pháp luật thì quan hệ về hôn nhân, gia đình và các quan hệ nhân thân khác của người đó được giải quyết như đối với người đã chết.
2. Quan hệ tài sản của người bị Toà án tuyên bố là đã chết được giải quyết như đối với người đã chết; tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Điều 83. Hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết
1. Khi một người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Toà án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết.
2. Quan hệ nhân thân của người bị tuyên bố là đã chết được khôi phục khi Toà án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết, trừ các trường hợp sau đây:
a) Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã được Toà án cho ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 78 của Bộ luật này thì quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật;
b) Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã kết hôn với người khác thì việc kết hôn đó vẫn có hiệu lực pháp luật.
3. Người bị tuyên bố là đã chết mà còn sống có quyền yêu cầu những người đã nhận tài sản thừa kế trả lại tài sản, giá trị tài sản hiện còn.
Trong trường hợp người thừa kế của người bị tuyên bố là đã chết biết người này còn sống mà cố tình giấu giếm nhằm hưởng thừa kế thì người đó phải hoàn trả toàn bộ tài sản đã nhận, kể cả hoa lợi, lợi tức; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.
NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG VỀ PHÁP NHÂN
Một tổ chức được công nhận là pháp nhân khi có đủ các điều kiện sau đây:
1. Được thành lập hợp pháp;
2. Có cơ cấu tổ chức chặt chẽ;
3. Có tài sản độc lập với cá nhân, tổ chức khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản đó;
4. Nhân danh mình tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập.
Pháp nhân được thành lập theo sáng kiến của cá nhân, tổ chức hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Điều 86. Năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân
1. Năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân là khả năng của pháp nhân có các quyền, nghĩa vụ dân sự phù hợp với mục đích hoạt động của mình.
2. Năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân phát sinh từ thời điểm pháp nhân được thành lập và chấm dứt từ thời điểm chấm dứt pháp nhân.
3. Người đại diện theo pháp luật hoặc người đại diện theo ủy quyền của pháp nhân nhân danh pháp nhân trong quan hệ dân sự.
Điều 87. Tên gọi của pháp nhân
1. Pháp nhân phải có tên gọi bằng tiếng Việt, thể hiện rõ loại hình tổ chức của pháp nhân và phân biệt với các pháp nhân khác trong cùng một lĩnh vực hoạt động.
2. Pháp nhân phải sử dụng tên gọi của mình trong giao dịch dân sự.
3. Tên gọi của pháp nhân được pháp luật công nhận và bảo vệ.
Điều 88. Điều lệ của pháp nhân
1. Trong trường hợp pháp luật quy định pháp nhân phải có điều lệ thì điều lệ của pháp nhân phải được các sáng lập viên hoặc đại hội thành viên thông qua; điều lệ của pháp nhân phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận trong trường hợp pháp luật có quy định.
2. Điều lệ của pháp nhân có những nội dung chủ yếu sau đây:
a) Tên gọi của pháp nhân;
b) Mục đích và phạm vi hoạt động;
c) Trụ sở;
d) Vốn điều lệ, nếu có;
đ) Cơ cấu tổ chức; thể thức cử, bầu, bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức, nhiệm vụ và quyền hạn của các chức danh của cơ quan điều hành và các cơ quan khác;
e) Quyền, nghĩa vụ của các thành viên;
g) Thể thức sửa đổi, bổ sung điều lệ;
h) Điều kiện hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể pháp nhân.
3. Việc sửa đổi, bổ sung điều lệ của pháp nhân phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận trong trường hợp pháp luật có quy định.
Điều 89. Cơ quan điều hành của pháp nhân
1. Pháp nhân phải có cơ quan điều hành.
2. Tổ chức, nhiệm vụ và quyền hạn của cơ quan điều hành của pháp nhân được quy định trong điều lệ của pháp nhân hoặc trong quyết định thành lập pháp nhân.
Trụ sở của pháp nhân là nơi đặt cơ quan điều hành của pháp nhân.
Địa chỉ liên lạc của pháp nhân là địa chỉ trụ sở của pháp nhân. Pháp nhân có thể chọn nơi khác làm địa chỉ liên lạc.
Điều 91. Đại diện của pháp nhân
1. Đại diện của pháp nhân có thể là đại diện theo pháp luật hoặc đại diện theo ủy quyền. Người đại diện của pháp nhân phải tuân theo quy định về đại diện tại Chương VII, Phần thứ nhất của Bộ luật này.
2. Đại diện theo pháp luật của pháp nhân được quy định trong điều lệ của pháp nhân hoặc trong quyết định thành lập pháp nhân.
Điều 92. Văn phòng đại diện, chi nhánh của pháp nhân
1. Pháp nhân có thể đặt văn phòng đại diện, chi nhánh ở nơi khác với nơi đặt trụ sở của pháp nhân.
2. Văn phòng đại diện là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, có nhiệm vụ đại diện theo ủy quyền cho lợi ích của pháp nhân và thực hiện việc bảo vệ các lợi ích đó.
3. Chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của pháp nhân, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của pháp nhân, kể cả chức năng đại diện theo ủy quyền.
4. Văn phòng đại diện, chi nhánh không phải là pháp nhân. Người đứng đầu văn phòng đại diện, chi nhánh thực hiện nhiệm vụ theo ủy quyền của pháp nhân trong phạm vi và thời hạn được ủy quyền.
5. Pháp nhân có các quyền, nghĩa vụ dân sự phát sinh từ giao dịch dân sự do văn phòng đại diện, chi nhánh xác lập, thực hiện.
Điều 93. Trách nhiệm dân sự của pháp nhân
1. Pháp nhân phải chịu trách nhiệm dân sự về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự do người đại diện xác lập, thực hiện nhân danh pháp nhân.
2. Pháp nhân chịu trách nhiệm dân sự bằng tài sản của mình; không chịu trách nhiệm thay cho thành viên của pháp nhân đối với nghĩa vụ dân sự do thành viên xác lập, thực hiện không nhân danh pháp nhân.
3. Thành viên của pháp nhân không chịu trách nhiệm dân sự thay cho pháp nhân đối với nghĩa vụ dân sự do pháp nhân xác lập, thực hiện.
1. Các pháp nhân cùng loại có thể hợp nhất thành một pháp nhân mới theo quy định của điều lệ, theo thoả thuận giữa các pháp nhân hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2. Sau khi hợp nhất, các pháp nhân cũ chấm dứt; các quyền, nghĩa vụ dân sự của các pháp nhân cũ được chuyển giao cho pháp nhân mới.
1. Một pháp nhân có thể được sáp nhập (sau đây gọi là pháp nhân được sáp nhập) vào một pháp nhân khác cùng loại (sau đây gọi là pháp nhân sáp nhập) theo quy định của điều lệ, theo thoả thuận giữa các pháp nhân hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2. Sau khi sáp nhập, pháp nhân được sáp nhập chấm dứt; các quyền, nghĩa vụ dân sự của pháp nhân được sáp nhập được chuyển giao cho pháp nhân sáp nhập.
1. Một pháp nhân có thể chia thành nhiều pháp nhân theo quy định của điều lệ hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2. Sau khi chia, pháp nhân bị chia chấm dứt; quyền, nghĩa vụ dân sự của pháp nhân bị chia được chuyển giao cho các pháp nhân mới.
1. Một pháp nhân có thể tách thành nhiều pháp nhân theo quy định của điều lệ hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2. Sau khi tách, pháp nhân bị tách và pháp nhân được tách thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình phù hợp với mục đích hoạt động của các pháp nhân đó.
1. Pháp nhân có thể bị giải thể trong các trường hợp sau đây:
a) Theo quy định của điều lệ;
b) Theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
c) Hết thời hạn hoạt động được ghi trong điều lệ hoặc trong quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2. Trước khi giải thể, pháp nhân phải thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài sản.
1. Pháp nhân chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
a) Hợp nhất, sáp nhập, chia, giải thể pháp nhân theo quy định tại các điều 94, 95, 96 và 98 của Bộ luật này;
b) Bị tuyên bố phá sản theo quy định của pháp luật về phá sản.
2. Pháp nhân chấm dứt kể từ thời điểm xoá tên trong sổ đăng ký pháp nhân hoặc từ thời điểm được xác định trong quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
3. Khi pháp nhân chấm dứt, tài sản của pháp nhân được giải quyết theo quy định của pháp luật.
1. Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân.
2. Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội.
3. Tổ chức kinh tế.
4. Tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp.
5. Quỹ xã hội, quỹ từ thiện.
6. Tổ chức khác có đủ các điều kiện quy định tại Điều 84 của Bộ luật này.
Điều 101. Pháp nhân là cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân
1. Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân được Nhà nước giao tài sản để thực hiện chức năng quản lý nhà nước và thực hiện các chức năng khác không nhằm mục đích kinh doanh là pháp nhân khi tham gia quan hệ dân sự.
2. Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân chịu trách nhiệm dân sự liên quan đến việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình bằng kinh phí được cấp từ ngân sách nhà nước.
3. Trong trường hợp cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân thực hiện các hoạt động có thu theo quy định của pháp luật thì phải chịu trách nhiệm dân sự liên quan đến hoạt động có thu bằng tài sản có được từ hoạt động này.
Điều 102. Pháp nhân là tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội
1. Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc sở hữu của mình nhằm thực hiện mục tiêu chính trị, xã hội theo điều lệ là pháp nhân khi tham gia quan hệ dân sự.
2. Tài sản của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội không thể phân chia cho các thành viên.
3. Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội chịu trách nhiệm dân sự bằng tài sản của mình, trừ tài sản mà theo quy định của pháp luật không được sử dụng để chịu trách nhiệm dân sự.
Điều 103. Pháp nhân là tổ chức kinh tế
1. Doanh nghiệp nhà nước, hợp tác xã, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và các tổ chức kinh tế khác có đủ các điều kiện quy định tại Điều 84 của Bộ luật này là pháp nhân.
2. Tổ chức kinh tế phải có điều lệ.
3. Tổ chức kinh tế chịu trách nhiệm dân sự bằng tài sản của mình.
1. Tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thành lập, công nhận điều lệ và có hội viên là cá nhân, tổ chức tự nguyện đóng góp tài sản hoặc hội phí nhằm phục vụ mục đích của hội và nhu cầu chung của hội viên là pháp nhân khi tham gia quan hệ dân sự.
2. Tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp chịu trách nhiệm dân sự bằng tài sản của mình.
3. Trong trường hợp tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp chấm dứt hoạt động thì tài sản của tổ chức đó không được phân chia cho các hội viên mà phải được giải quyết theo quy định của pháp luật.
Điều 105. Pháp nhân là quỹ xã hội, quỹ từ thiện
1. Quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép thành lập, công nhận điều lệ, hoạt động vì mục đích khuyến khích phát triển văn hoá, khoa học, từ thiện và các mục đích xã hội, nhân đạo khác không nhằm mục đích thu lợi nhuận là pháp nhân khi tham gia quan hệ dân sự.
2. Tài sản của quỹ xã hội, quỹ từ thiện được quản lý, sử dụng và định đoạt theo quy định của pháp luật và phù hợp với mục đích hoạt động của quỹ do điều lệ quy định.
3. Quỹ xã hội, quỹ từ thiện chỉ được phép tiến hành các hoạt động quy định trong điều lệ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận, trong phạm vi tài sản của quỹ và phải chịu trách nhiệm dân sự bằng tài sản đó.
4. Tổ chức đã lập quỹ xã hội, quỹ từ thiện không phải chịu trách nhiệm dân sự bằng tài sản thuộc sở hữu của mình về các hoạt động của quỹ và không được phân chia tài sản của quỹ trong quá trình quỹ hoạt động.
Trong trường hợp quỹ xã hội, quỹ từ thiện chấm dứt hoạt động thì tài sản của quỹ không được phân chia cho các sáng lập viên mà phải được giải quyết theo quy định của pháp luật.
Hộ gia đình mà các thành viên có tài sản chung, cùng đóng góp công sức để hoạt động kinh tế chung trong sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp hoặc một số lĩnh vực sản xuất, kinh doanh khác do pháp luật quy định là chủ thể khi tham gia quan hệ dân sự thuộc các lĩnh vực này.
Điều 107. Đại diện của hộ gia đình
1. Chủ hộ là đại diện của hộ gia đình trong các giao dịch dân sự vì lợi ích chung của hộ. Cha, mẹ hoặc một thành viên khác đã thành niên có thể là chủ hộ.
Chủ hộ có thể ủy quyền cho thành viên khác đã thành niên làm đại diện của hộ trong quan hệ dân sự.
2. Giao dịch dân sự do người đại diện của hộ gia đình xác lập, thực hiện vì lợi ích chung của hộ làm phát sinh quyền, nghĩa vụ của cả hộ gia đình.
Điều 108. Tài sản chung của hộ gia đình
Tài sản chung của hộ gia đình gồm quyền sử dụng đất, quyền sử dụng rừng, rừng trồng của hộ gia đình, tài sản do các thành viên đóng góp, cùng nhau tạo lập nên hoặc được tặng cho chung, được thừa kế chung và các tài sản khác mà các thành viên thoả thuận là tài sản chung của hộ.
Điều 109. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của hộ gia đình
1. Các thành viên của hộ gia đình chiếm hữu và sử dụng tài sản chung của hộ theo phương thức thoả thuận.
2. Việc định đoạt tài sản là tư liệu sản xuất, tài sản chung có giá trị lớn của hộ gia đình phải được các thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý; đối với các loại tài sản chung khác phải được đa số thành viên từ đủ mười lăm tuổi trở lên đồng ý.
Điều 110. Trách nhiệm dân sự của hộ gia đình
1. Hộ gia đình phải chịu trách nhiệm dân sự về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự do người đại diện của hộ gia đình xác lập, thực hiện nhân danh hộ gia đình.
2. Hộ gia đình chịu trách nhiệm dân sự bằng tài sản chung của hộ; nếu tài sản chung không đủ để thực hiện nghĩa vụ chung của hộ thì các thành viên phải chịu trách nhiệm liên đới bằng tài sản riêng của mình.
1. Tổ hợp tác được hình thành trên cơ sở hợp đồng hợp tác có chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn của từ ba cá nhân trở lên, cùng đóng góp tài sản, công sức để thực hiện những công việc nhất định, cùng hưởng lợi và cùng chịu trách nhiệm là chủ thể trong các quan hệ dân sự.
Tổ hợp tác có đủ điều kiện để trở thành pháp nhân theo quy định của pháp luật thì đăng ký hoạt động với tư cách pháp nhân tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2. Hợp đồng hợp tác có các nội dung chủ yếu sau đây:
a) Mục đích, thời hạn hợp đồng hợp tác;
b) Họ, tên, nơi cư trú của tổ trưởng và các tổ viên;
c) Mức đóng góp tài sản, nếu có; phương thức phân chia hoa lợi, lợi tức giữa các tổ viên;
d) Quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của tổ trưởng, của các tổ viên;
đ) Điều kiện nhận tổ viên mới và ra khỏi tổ hợp tác;
e) Điều kiện chấm dứt tổ hợp tác;
g) Các thoả thuận khác.
Tổ viên tổ hợp tác là cá nhân từ đủ mười tám tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
Tổ hợp tác có quyền giao kết hợp đồng lao động với người không phải là tổ viên để thực hiện những công việc nhất định.
Điều 113. Đại diện của tổ hợp tác
1. Đại diện của tổ hợp tác trong các giao dịch dân sự là tổ trưởng do các tổ viên cử ra.
Tổ trưởng tổ hợp tác có thể ủy quyền cho tổ viên thực hiện một số công việc nhất định cần thiết cho tổ.
2. Giao dịch dân sự do người đại diện của tổ hợp tác xác lập, thực hiện vì mục đích hoạt động của tổ hợp tác theo quyết định của đa số tổ viên làm phát sinh quyền, nghĩa vụ của cả tổ hợp tác.
Điều 114. Tài sản của tổ hợp tác
1. Tài sản do các tổ viên đóng góp, cùng tạo lập và được tặng cho chung là tài sản của tổ hợp tác.
2. Các tổ viên quản lý và sử dụng tài sản của tổ hợp tác theo phương thức thoả thuận.
3. Việc định đoạt tài sản là tư liệu sản xuất của tổ hợp tác phải được toàn thể tổ viên đồng ý; đối với các loại tài sản khác phải được đa số tổ viên đồng ý.
Điều 115. Nghĩa vụ của tổ viên
Tổ viên có các nghĩa vụ sau đây:
1. Thực hiện sự hợp tác theo nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi, giúp đỡ lẫn nhau và bảo đảm lợi ích chung của tổ hợp tác;
2. Bồi thường thiệt hại cho tổ hợp tác do lỗi của mình gây ra.
Tổ viên có các quyền sau đây:
1. Được hưởng hoa lợi, lợi tức thu được từ hoạt động của tổ hợp tác theo thoả thuận;
2. Tham gia quyết định các vấn đề có liên quan đến hoạt động của tổ hợp tác, thực hiện việc kiểm tra hoạt động của tổ hợp tác.
Điều 117. Trách nhiệm dân sự của tổ hợp tác
1. Tổ hợp tác phải chịu trách nhiệm dân sự về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự do người đại diện xác lập, thực hiện nhân danh tổ hợp tác.
2. Tổ hợp tác chịu trách nhiệm dân sự bằng tài sản của tổ; nếu tài sản không đủ để thực hiện nghĩa vụ chung của tổ thì tổ viên phải chịu trách nhiệm liên đới theo phần tương ứng với phần đóng góp bằng tài sản riêng của mình.
Tổ hợp tác có thể nhận thêm tổ viên mới, nếu được đa số tổ viên đồng ý, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
1. Tổ viên có quyền ra khỏi tổ hợp tác theo các điều kiện đã thoả thuận.
2. Tổ viên ra khỏi tổ hợp tác có quyền yêu cầu nhận lại tài sản mà mình đã đóng góp vào tổ hợp tác, được chia phần tài sản của mình trong khối tài sản chung và phải thanh toán các nghĩa vụ của mình đối với tổ hợp tác theo thoả thuận; nếu việc phân chia tài sản bằng hiện vật mà ảnh hưởng đến việc tiếp tục hoạt động của tổ thì tài sản được trị giá bằng tiền để chia.
1. Tổ hợp tác chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
a) Hết thời hạn ghi trong hợp đồng hợp tác;
b) Mục đích của việc hợp tác đã đạt được;
c) Các tổ viên thoả thuận chấm dứt tổ hợp tác.
Trong trường hợp chấm dứt, tổ hợp tác phải báo cáo cho ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn đã chứng thực hợp đồng hợp tác.
2. Tổ hợp tác chấm dứt theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong những trường hợp do pháp luật quy định.
3. Khi chấm dứt, tổ hợp tác phải thanh toán các khoản nợ của tổ; nếu tài sản của tổ không đủ để trả nợ thì phải lấy tài sản riêng của các tổ viên để thanh toán theo quy định tại Điều 117 của Bộ luật này.
Trong trường hợp các khoản nợ đã được thanh toán xong mà tài sản của tổ vẫn còn thì được chia cho các tổ viên theo tỷ lệ tương ứng với phần đóng góp của mỗi người, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.
Điều 122. Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự
1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người tham gia giao dịch có năng lực hành vi dân sự;
b) Mục đích và nội dung của giao dịch không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội;
c) Người tham gia giao dịch hoàn toàn tự nguyện.
2. Hình thức giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch trong trường hợp pháp luật có quy định.
Điều 123. Mục đích của giao dịch dân sự
Mục đích của giao dịch dân sự là lợi ích hợp pháp mà các bên mong muốn đạt được khi xác lập giao dịch đó.
Điều 124. Hình thức giao dịch dân sự
1. Giao dịch dân sự được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể.
Giao dịch dân sự thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu được coi là giao dịch bằng văn bản.
2. Trong trường hợp pháp luật quy định giao dịch dân sự phải được thể hiện bằng văn bản, phải có công chứng hoặc chứng thực, phải đăng ký hoặc xin phép thì phải tuân theo các quy định đó.
Điều 125. Giao dịch dân sự có điều kiện
1. Trong trường hợp các bên có thỏa thuận về điều kiện phát sinh hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự thì khi điều kiện đó xảy ra, giao dịch dân sự phát sinh hoặc hủy bỏ.
2. Trong trường hợp điều kiện làm phát sinh hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự không thể xảy ra được do hành vi cố ý cản trở của một bên hoặc của người thứ ba thì coi như điều kiện đó đã xảy ra; nếu có sự tác động của một bên hoặc của người thứ ba cố ý thúc đẩy cho điều kiện để làm phát sinh hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự xảy ra thì coi như điều kiện đó không xảy ra.
Điều 126. Giải thích giao dịch dân sự
1. Trong trường hợp giao dịch dân sự có thể được hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau thì việc giải thích giao dịch dân sự đó được thực hiện theo thứ tự sau đây:
a) Theo ý muốn đích thực của các bên khi xác lập giao dịch;
b) Theo nghĩa phù hợp với mục đích của giao dịch;
c) Theo tập quán nơi giao dịch được xác lập.
2. Việc giải thích hợp đồng dân sự được thực hiện theo quy định tại Điều 409 của Bộ luật này, việc giải thích nội dung di chúc được thực hiện theo quy định tại Điều 673 của Bộ luật này.
Điều 127. Giao dịch dân sự vô hiệu
Giao dịch dân sự không có một trong các điều kiện được quy định tại Điều 122 của Bộ luật này thì vô hiệu.
Điều 128. Giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội
Giao dịch dân sự có mục đích và nội dung vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội thì vô hiệu.
Điều cấm của pháp luật là những quy định của pháp luật không cho phép chủ thể thực hiện những hành vi nhất định.
Đạo đức xã hội là những chuẩn mực ứng xử chung giữa người với người trong đời sống xã hội, được cộng đồng thừa nhận và tôn trọng.
Điều 129. Giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo
Khi các bên xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch khác thì giao dịch giả tạo vô hiệu, còn giao dịch bị che giấu vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp giao dịch đó cũng vô hiệu theo quy định của Bộ luật này.
Trong trường hợp xác lập giao dịch giả tạo nhằm trốn tránh nghĩa vụ với người thứ ba thì giao dịch đó vô hiệu.
Khi giao dịch dân sự do người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự hoặc người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự xác lập, thực hiện thì theo yêu cầu của người đại diện của người đó, Toà án tuyên bố giao dịch đó vô hiệu nếu theo quy định của pháp luật giao dịch này phải do người đại diện của họ xác lập, thực hiện.
Điều 131. Giao dịch dân sự vô hiệu do bị nhầm lẫn
Khi một bên có lỗi vô ý làm cho bên kia nhầm lẫn về nội dung của giao dịch dân sự mà xác lập giao dịch thì bên bị nhầm lẫn có quyền yêu cầu bên kia thay đổi nội dung của giao dịch đó, nếu bên kia không chấp nhận thì bên bị nhầm lẫn có quyền yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch vô hiệu.
Trong trường hợp một bên do lỗi cố ý làm cho bên kia nhầm lẫn về nội dung của giao dịch thì được giải quyết theo quy định tại Điều 132 của Bộ luật này.
Điều 132. Giao dịch dân sự vô hiệu do bị lừa dối, đe dọa
Khi một bên tham gia giao dịch dân sự do bị lừa dối hoặc bị đe dọa thì có quyền yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu.
Lừa dối trong giao dịch là hành vi cố ý của một bên hoặc của người thứ ba nhằm làm cho bên kia hiểu sai lệch về chủ thể, tính chất của đối tượng hoặc nội dung của giao dịch dân sự nên đã xác lập giao dịch đó.
Đe dọa trong giao dịch là hành vi cố ý của một bên hoặc người thứ ba làm cho bên kia buộc phải thực hiện giao dịch nhằm tránh thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ, danh dự, uy tín, nhân phẩm, tài sản của mình hoặc của cha, mẹ, vợ, chồng, con của mình.
Điều 133. Giao dịch dân sự vô hiệu do người xác lập không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình
Người có năng lực hành vi dân sự nhưng đã xác lập giao dịch vào đúng thời điểm không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình thì có quyền yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu.
Điều 134. Giao dịch dân sự vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức
Trong trường hợp pháp luật quy định hình thức giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch mà các bên không tuân theo thì theo yêu cầu của một hoặc các bên, Toà án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác quyết định buộc các bên thực hiện quy định về hình thức của giao dịch trong một thời hạn; quá thời hạn đó mà không thực hiện thì giao dịch vô hiệu.
Điều 135. Giao dịch dân sự vô hiệu từng phần
Giao dịch dân sự vô hiệu từng phần khi một phần của giao dịch vô hiệu nhưng không ảnh hưởng đến hiệu lực của phần còn lại của giao dịch.
Điều 136. Thời hiệu yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu
1. Thời hiệu yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu được quy định tại các điều từ Điều 130 đến Điều 134 của Bộ luật này là hai năm, kể từ ngày giao dịch dân sự được xác lập.
2. Đối với các giao dịch dân sự được quy định tại Điều 128 và Điều 129 của Bộ luật này thì thời hiệu yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu không bị hạn chế.
Điều 137. Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu
1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm xác lập.
2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận; nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền, trừ trường hợp tài sản giao dịch, hoa lợi, lợi tức thu được bị tịch thu theo quy định của pháp luật. Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường.
Điều 138. Bảo vệ quyền lợi của người thứ ba ngay tình khi giao dịch dân sự vô hiệu
1. Trong trường hợp giao dịch dân sự vô hiệu nhưng tài sản giao dịch là động sản không phải đăng ký quyền sở hữu đã được chuyển giao bằng một giao dịch khác cho người thứ ba ngay tình thì giao dịch với người thứ ba vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp quy định tại Điều 257 của Bộ luật này.
2. Trong trường hợp tài sản giao dịch là bất động sản hoặc là động sản phải đăng ký quyền sở hữu đã được chuyển giao bằng một giao dịch khác cho người thứ ba ngay tình thì giao dịch với người thứ ba bị vô hiệu, trừ trường hợp người thứ ba ngay tình nhận được tài sản này thông qua bán đấu giá hoặc giao dịch với người mà theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là chủ sở hữu tài sản nhưng sau đó người này không phải là chủ sở hữu tài sản do bản án, quyết định bị hủy, sửa.
1. Đại diện là việc một người (sau đây gọi là người đại diện) nhân danh và vì lợi ích của người khác (sau đây gọi là người được đại diện) xác lập, thực hiện giao dịch dân sự trong phạm vi đại diện.
2. Cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác có thể xác lập, thực hiện giao dịch dân sự thông qua người đại diện. Cá nhân không được để người khác đại diện cho mình nếu pháp luật quy định họ phải tự mình xác lập, thực hiện giao dịch đó.
3. Quan hệ đại diện được xác lập theo pháp luật hoặc theo ủy quyền.
4. Người được đại diện có quyền, nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch dân sự do người đại diện xác lập.
5. Người đại diện phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 143 của Bộ luật này.
Điều 140. Đại diện theo pháp luật
Đại diện theo pháp luật là đại diện do pháp luật quy định hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định.
Điều 141. Người đại diện theo pháp luật
Người đại diện theo pháp luật bao gồm:
1. Cha, mẹ đối với con chưa thành niên;
2. Người giám hộ đối với người được giám hộ;
3. Người được Toà án chỉ định đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự;
4. Người đứng đầu pháp nhân theo quy định của điều lệ pháp nhân hoặc quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
5. Chủ hộ gia đình đối với hộ gia đình;
6. Tổ trưởng tổ hợp tác đối với tổ hợp tác;
7. Những người khác theo quy định của pháp luật.
Điều 142. Đại diện theo ủy quyền
1. Đại diện theo ủy quyền là đại diện được xác lập theo sự ủy quyền giữa người đại diện và người được đại diện.
2. Hình thức ủy quyền do các bên thoả thuận, trừ trường hợp pháp luật quy định việc ủy quyền phải được lập thành văn bản.
Điều 143. Người đại diện theo ủy quyền
1. Cá nhân, người đại diện theo pháp luật của pháp nhân có thể ủy quyền cho người khác xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có thể là người đại diện theo ủy quyền, trừ trường hợp pháp luật quy định giao dịch dân sự phải do người từ đủ mười tám tuổi trở lên xác lập, thực hiện.
1. Người đại diện theo pháp luật có quyền xác lập, thực hiện mọi giao dịch dân sự vì lợi ích của người được đại diện, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Phạm vi đại diện theo ủy quyền được xác lập theo sự ủy quyền.
3. Người đại diện chỉ được thực hiện giao dịch dân sự trong phạm vi đại diện.
4. Người đại diện phải thông báo cho người thứ ba trong giao dịch dân sự biết về phạm vi đại diện của mình.
5. Người đại diện không được xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự với chính mình hoặc với người thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 145. Hậu quả của giao dịch dân sự do người không có quyền đại diện xác lập, thực hiện
1. Giao dịch dân sự do người không có quyền đại diện xác lập, thực hiện không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ đối với người được đại diện, trừ trường hợp người đại diện hoặc người được đại diện đồng ý. Người đã giao dịch với người không có quyền đại diện phải thông báo cho người được đại diện hoặc người đại diện của người đó để trả lời trong thời hạn ấn định; nếu hết thời hạn này mà không trả lời thì giao dịch đó không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ đối với người được đại diện, nhưng người không có quyền đại diện vẫn phải thực hiện nghĩa vụ đối với người đã giao dịch với mình, trừ trường hợp người đã giao dịch biết hoặc phải biết về việc không có quyền đại diện.
2. Người đã giao dịch với người không có quyền đại diện có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự đã xác lập và yêu cầu bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp người đó biết hoặc phải biết về việc không có quyền đại diện mà vẫn giao dịch.
1. Giao dịch dân sự do người đại diện xác lập, thực hiện vượt quá phạm vi đại diện không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ của người được đại diện đối với phần giao dịch được thực hiện vượt quá phạm vi đại diện, trừ trường hợp người được đại diện đồng ý hoặc biết mà không phản đối; nếu không được sự đồng ý thì người đại diện phải thực hiện nghĩa vụ đối với người đã giao dịch với mình về phần giao dịch vượt quá phạm vi đại diện.
2. Người đã giao dịch với người đại diện có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự đối với phần vượt quá phạm vi đại diện hoặc toàn bộ giao dịch dân sự và yêu cầu bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp người đó biết hoặc phải biết về việc vượt quá phạm vi đại diện mà vẫn giao dịch.
3. Trong trường hợp người đại diện và người giao dịch với người đại diện cố ý xác lập, thực hiện giao dịch dân sự vượt quá phạm vi đại diện mà gây thiệt hại cho người được đại diện thì phải chịu trách nhiệm liên đới bồi thường thiệt hại.
Điều 147. Chấm dứt đại diện của cá nhân
1. Đại diện theo pháp luật của cá nhân chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
a) Người được đại diện đã thành niên hoặc năng lực hành vi dân sự đã được khôi phục;
b) Người được đại diện chết;
c) Các trường hợp khác do pháp luật quy định.
2. Đại diện theo ủy quyền của cá nhân chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
a) Thời hạn ủy quyền đã hết hoặc công việc được ủy quyền đã hoàn thành;
b) Người ủy quyền hủy bỏ việc ủy quyền hoặc người được ủy quyền từ chối việc ủy quyền;
c) Người ủy quyền hoặc người được ủy quyền chết, bị Toà án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc là đã chết.
Khi chấm dứt đại diện theo ủy quyền, người đại diện phải thanh toán xong các nghĩa vụ tài sản với người được đại diện hoặc với người thừa kế của người được đại diện.
Điều 148. Chấm dứt đại diện của pháp nhân
1. Đại diện theo pháp luật của pháp nhân chấm dứt khi pháp nhân chấm dứt.
2. Đại diện theo ủy quyền của pháp nhân chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
a) Thời hạn ủy quyền đã hết hoặc công việc được ủy quyền đã hoàn thành;
b) Người đại diện theo pháp luật của pháp nhân hủy bỏ việc ủy quyền hoặc người được ủy quyền từ chối việc ủy quyền;
c) Pháp nhân chấm dứt hoặc người được ủy quyền chết, bị Toà án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc là đã chết.
Khi chấm dứt đại diện theo ủy quyền, người đại diện phải thanh toán xong các nghĩa vụ tài sản với pháp nhân ủy quyền hoặc pháp nhân kế thừa.
1. Thời hạn là một khoảng thời gian được xác định từ thời điểm này đến thời điểm khác.
2. Thời hạn có thể được xác định bằng phút, giờ, ngày, tuần, tháng, năm hoặc bằng một sự kiện có thể sẽ xảy ra.
Điều 150. Áp dụng cách tính thời hạn
1. Cách tính thời hạn được áp dụng theo quy định của Bộ luật này, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
2. Thời hạn được tính theo dương lịch.
Điều 151. Quy định về thời hạn, thời điểm tính thời hạn
1. Trong trường hợp các bên có thoả thuận về thời hạn là một năm, nửa năm, một tháng, nửa tháng, một tuần, một ngày, một giờ, một phút mà khoảng thời gian diễn ra không liền nhau thì thời hạn đó được tính như sau:
a) Một năm là ba trăm sáu mươi lăm ngày;
b) Nửa năm là sáu tháng;
c) Một tháng là ba mươi ngày;
d) Nửa tháng là mười lăm ngày;
đ) Một tuần là bảy ngày;
e) Một ngày là hai mươi tư giờ;
g) Một giờ là sáu mươi phút;
h) Một phút là sáu mươi giây.
2. Trong trường hợp các bên thoả thuận về thời điểm đầu tháng, giữa tháng, cuối tháng thì thời điểm đó được quy định như sau:
a) Đầu tháng là ngày đầu tiên của tháng;
b) Giữa tháng là ngày thứ mười lăm của tháng;
c) Cuối tháng là ngày cuối cùng của tháng.
3. Trong trường hợp các bên thoả thuận về thời điểm đầu năm, giữa năm, cuối năm thì thời điểm đó được quy định như sau:
a) Đầu năm là ngày đầu tiên của tháng một;
b) Giữa năm là ngày cuối cùng của tháng sáu;
c) Cuối năm là ngày cuối cùng của tháng mười hai.
Điều 152. Thời điểm bắt đầu thời hạn
1. Khi thời hạn được xác định bằng phút, giờ thì thời hạn được bắt đầu từ thời điểm đã xác định.
2. Khi thời hạn được xác định bằng ngày, tuần, tháng, năm thì ngày đầu tiên của thời hạn không được tính mà tính từ ngày tiếp theo của ngày được xác định.
3. Khi thời hạn bắt đầu bằng một sự kiện thì ngày xảy ra sự kiện không được tính mà tính từ ngày tiếp theo của ngày xảy ra sự kiện đó.
1. Khi thời hạn tính bằng ngày thì thời hạn kết thúc tại thời điểm kết thúc ngày cuối cùng của thời hạn.
2. Khi thời hạn tính bằng tuần thì thời hạn kết thúc tại thời điểm kết thúc ngày tương ứng của tuần cuối cùng của thời hạn.
3. Khi thời hạn tính bằng tháng thì thời hạn kết thúc tại thời điểm kết thúc ngày tương ứng của tháng cuối cùng của thời hạn; nếu tháng kết thúc thời hạn không có ngày tương ứng thì thời hạn kết thúc vào ngày cuối cùng của tháng đó.
4. Khi thời hạn tính bằng năm thì thời hạn kết thúc tại thời điểm kết thúc ngày, tháng tương ứng của năm cuối cùng của thời hạn.
5. Khi ngày cuối cùng của thời hạn là ngày nghỉ cuối tuần hoặc ngày nghỉ lễ thì thời hạn kết thúc tại thời điểm kết thúc ngày làm việc tiếp theo ngày nghỉ đó.
6. Thời điểm kết thúc ngày cuối cùng của thời hạn vào lúc hai mươi tư giờ của ngày đó.
Thời hiệu là thời hạn do pháp luật quy định mà khi kết thúc thời hạn đó thì chủ thể được hưởng quyền dân sự, được miễn trừ nghĩa vụ dân sự hoặc mất quyền khởi kiện vụ án dân sự, quyền yêu cầu giải quyết việc dân sự.
1. Thời hiệu hưởng quyền dân sự là thời hạn mà khi kết thúc thời hạn đó thì chủ thể được hưởng quyền dân sự.
2. Thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự là thời hạn mà khi kết thúc thời hạn đó thì người có nghĩa vụ dân sự được miễn việc thực hiện nghĩa vụ.
3. Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Toà án giải quyết vụ án dân sự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.
4. Thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự là thời hạn mà chủ thể được quyền yêu cầu Toà án giải quyết việc dân sự để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức, lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền yêu cầu.
Thời hiệu được tính từ thời điểm bắt đầu ngày đầu tiên của thời hiệu và chấm dứt tại thời điểm kết thúc ngày cuối cùng của thời hiệu.
Điều 157. Hiệu lực của thời hiệu hưởng quyền dân sự, miễn trừ nghĩa vụ dân sự
1. Trong trường hợp pháp luật quy định cho các chủ thể được hưởng quyền dân sự hoặc được miễn trừ nghĩa vụ dân sự theo thời hiệu thì chỉ sau khi thời hiệu đó kết thúc, việc hưởng quyền dân sự hoặc miễn trừ nghĩa vụ dân sự mới có hiệu lực.
2. Thời hiệu hưởng quyền dân sự không áp dụng trong các trường hợp sau đây:
a) Chiếm hữu tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước không có căn cứ pháp luật;
b) Việc hưởng quyền nhân thân không gắn với tài sản.
3. Thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự không áp dụng trong việc thực hiện nghĩa vụ dân sự đối với Nhà nước, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 158. Tính liên tục của thời hiệu hưởng quyền dân sự, miễn trừ nghĩa vụ dân sự
1. Thời hiệu hưởng quyền dân sự, miễn trừ nghĩa vụ dân sự có tính liên tục từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc; nếu có sự kiện làm gián đoạn thì thời hiệu phải được tính lại từ đầu, sau khi sự kiện làm gián đoạn chấm dứt.
2. Thời hiệu hưởng quyền dân sự, miễn trừ nghĩa vụ dân sự bị gián đoạn khi có một trong các sự kiện sau đây:
a) Có sự giải quyết của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với quyền, nghĩa vụ dân sự đang được áp dụng thời hiệu;
b) Quyền, nghĩa vụ dân sự đang được áp dụng thời hiệu mà bị người có quyền, nghĩa vụ liên quan tranh chấp.
3. Thời hiệu cũng được tính liên tục trong trường hợp việc hưởng quyền dân sự, miễn trừ nghĩa vụ dân sự được chuyển giao hợp pháp cho người khác.
Điều 159. Bắt đầu thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự
1. Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ ngày quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự được tính từ ngày phát sinh quyền yêu cầu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 160. Không áp dụng thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự không áp dụng trong những trường hợp sau đây:
1. Yêu cầu hoàn trả tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước;
2. Yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân bị xâm phạm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
3. Các trường hợp khác do pháp luật quy định.
Thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự, thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự là khoảng thời gian xảy ra một trong các sự kiện sau đây:
1. Sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan làm cho chủ thể có quyền khởi kiện, quyền yêu cầu không thể khởi kiện, yêu cầu trong phạm vi thời hiệu.
Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.
Trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ dân sự không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền hoặc nghĩa vụ dân sự của mình;
2. Chưa có người đại diện trong trường hợp người có quyền khởi kiện, người có quyền yêu cầu chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự;
3. Chưa có người đại diện khác thay thế hoặc vì lý do chính đáng khác mà không thể tiếp tục đại diện được trong trường hợp người đại diện của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự chết.
Điều 162. Bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự
1. Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bắt đầu lại trong trường hợp sau đây:
a) Bên có nghĩa vụ đã thừa nhận một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện;
b) Bên có nghĩa vụ thực hiện xong một phần nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện;
c) Các bên đã tự hoà giải với nhau.
2. Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bắt đầu lại kể từ ngày tiếp theo sau ngày xảy ra sự kiện quy định tại khoản 1 Điều này.
Tài sản bao gồm vật, tiền, giấy tờ có giá và các quyền tài sản.
Quyền sở hữu bao gồm quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt tài sản của chủ sở hữu theo quy định của pháp luật.
Chủ sở hữu là cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác có đủ ba quyền là quyền chiếm hữu, quyền sử dụng, quyền định đoạt tài sản.
Điều 165. Nguyên tắc thực hiện quyền sở hữu
Chủ sở hữu được thực hiện mọi hành vi theo ý chí của mình đối với tài sản nhưng không được gây thiệt hại hoặc làm ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Điều 166. Chịu rủi ro về tài sản
Chủ sở hữu phải chịu rủi ro khi tài sản bị tiêu hủy hoặc bị hư hỏng do sự kiện bất khả kháng, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 167. Đăng ký quyền sở hữu tài sản
Quyền sở hữu đối với bất động sản được đăng ký theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về đăng ký bất động sản. Quyền sở hữu đối với động sản không phải đăng ký, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 168. Thời điểm chuyển quyền sở hữu đối với tài sản
1. Việc chuyển quyền sở hữu đối với bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký quyền sở hữu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Việc chuyển quyền sở hữu đối với động sản có hiệu lực kể từ thời điểm động sản được chuyển giao, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
1. Quyền sở hữu của cá nhân, pháp nhân và chủ thể khác được pháp luật công nhận và bảo vệ.
2. Không ai có thể bị hạn chế, bị tước đoạt trái pháp luật quyền sở hữu đối với tài sản của mình.
Chủ sở hữu có quyền tự bảo vệ, ngăn cản bất kỳ người nào có hành vi xâm phạm quyền sở hữu của mình, truy tìm, đòi lại tài sản bị người khác chiếm hữu, sử dụng, định đoạt không có căn cứ pháp luật.
3. Trong trường hợp thật cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh và vì lợi ích quốc gia, Nhà nước trưng mua hoặc trưng dụng có bồi thường tài sản của cá nhân, pháp nhân hoặc của chủ thể khác theo quy định của pháp luật.
Điều 170. Căn cứ xác lập quyền sở hữu
Quyền sở hữu được xác lập đối với tài sản trong các trường hợp sau đây:
1. Do lao động, do hoạt động sản xuất, kinh doanh hợp pháp;
2. Được chuyển quyền sở hữu theo thoả thuận hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
3. Thu hoa lợi, lợi tức;
4. Tạo thành vật mới do sáp nhập, trộn lẫn, chế biến;
5. Được thừa kế tài sản;
6. Chiếm hữu trong các điều kiện do pháp luật quy định đối với vật vô chủ, vật bị đánh rơi, bị bỏ quên, bị chôn giấu, gia súc, gia cầm bị thất lạc, vật nuôi dưới nước di chuyển tự nhiên;
7. Chiếm hữu tài sản không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình, liên tục, công khai phù hợp với thời hiệu quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này;
8. Các trường hợp khác do pháp luật quy định.
Điều 171. Căn cứ chấm dứt quyền sở hữu
Quyền sở hữu chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Chủ sở hữu chuyển quyền sở hữu của mình cho người khác;
2. Chủ sở hữu từ bỏ quyền sở hữu của mình;
3. Tài sản bị tiêu hủy;
4. Tài sản bị xử lý để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu;
5. Tài sản bị trưng mua;
6. Tài sản bị tịch thu;
7. Vật bị đánh rơi, bị bỏ quên, gia súc, gia cầm bị thất lạc, vật nuôi dưới nước di chuyển tự nhiên mà người khác đã được xác lập quyền sở hữu trong các điều kiện do pháp luật quy định; tài sản mà người khác đã được xác lập quyền sở hữu theo quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này;
8. Các trường hợp khác do pháp luật quy định.
Trên cơ sở chế độ sở hữu toàn dân, sở hữu tập thể, sở hữu tư nhân, các hình thức sở hữu bao gồm sở hữu nhà nước, sở hữu tập thể, sở hữu tư nhân, sở hữu chung, sở hữu của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, sở hữu của tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp.
Điều 173. Các quyền của người không phải là chủ sở hữu đối với tài sản
1. Người không phải là chủ sở hữu chỉ có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản không thuộc quyền sở hữu của mình theo thoả thuận với chủ sở hữu tài sản đó hoặc theo quy định của pháp luật.
2. Các quyền của người không phải là chủ sở hữu đối với tài sản bao gồm:
a) Quyền sử dụng đất;
b) Quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề;
c) Các quyền khác theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật.
3. Việc chủ sở hữu chuyển quyền sở hữu tài sản cho người khác không phải là căn cứ để chấm dứt các quyền của người không phải là chủ sở hữu đối với tài sản đó quy định tại khoản 2 Điều này .
4. Các quyền đối với tài sản của người không phải là chủ sở hữu được bảo vệ theo quy định tại Điều 261 của Bộ luật này.
5. Các quyền của người không phải là chủ sở hữu đối với tài sản phải đăng ký bao gồm quyền sử dụng đất, quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề theo thoả thuận và các quyền khác theo quy định của pháp luật.
Điều 174. Bất động sản và động sản
1. Bất động sản là các tài sản bao gồm:
a) Đất đai;
b) Nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất đai, kể cả các tài sản gắn liền với nhà, công trình xây dựng đó;
c) Các tài sản khác gắn liền với đất đai;
d) Các tài sản khác do pháp luật quy định.
2. Động sản là những tài sản không phải là bất động sản.
1. Hoa lợi là sản vật tự nhiên mà tài sản mang lại.
2. Lợi tức là các khoản lợi thu được từ việc khai thác tài sản.
Điều 176. Vật chính và vật phụ
1. Vật chính là vật độc lập, có thể khai thác công dụng theo tính năng.
2. Vật phụ là vật trực tiếp phục vụ cho việc khai thác công dụng của vật chính, là một bộ phận của vật chính, nhưng có thể tách rời vật chính.
Khi thực hiện nghĩa vụ chuyển giao vật chính thì phải chuyển giao cả vật phụ, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 177. Vật chia được và vật không chia được
1. Vật chia được là vật khi bị phân chia vẫn giữ nguyên tính chất và tính năng sử dụng ban đầu.
2. Vật không chia được là vật khi bị phân chia thì không giữ nguyên được tính chất và tính năng sử dụng ban đầu.
Khi cần phân chia vật không chia được thì phải trị giá thành tiền để chia.
Điều 178. Vật tiêu hao và vật không tiêu hao
1. Vật tiêu hao là vật khi đã qua một lần sử dụng thì mất đi hoặc không giữ được tính chất, hình dáng và tính năng sử dụng ban đầu.
Vật tiêu hao không thể là đối tượng của hợp đồng cho thuê hoặc hợp đồng cho mượn.
2. Vật không tiêu hao là vật khi đã qua sử dụng nhiều lần mà cơ bản vẫn giữ được tính chất, hình dáng và tính năng sử dụng ban đầu.
Điều 179. Vật cùng loại và vật đặc định
1. Vật cùng loại là những vật có cùng hình dáng, tính chất, tính năng sử dụng và xác định được bằng những đơn vị đo lường.
Vật cùng loại có cùng chất lượng có thể thay thế cho nhau.
2. Vật đặc định là vật phân biệt được với các vật khác bằng những đặc điểm riêng về ký hiệu, hình dáng, màu sắc, chất liệu, đặc tính, vị trí.
Khi thực hiện nghĩa vụ chuyển giao vật đặc định thì phải giao đúng vật đó.
Vật đồng bộ là vật gồm các phần hoặc các bộ phận ăn khớp, liên hệ với nhau hợp thành chỉnh thể mà nếu thiếu một trong các phần, các bộ phận hoặc có phần hoặc bộ phận không đúng quy cách, chủng loại thì không sử dụng được hoặc giá trị sử dụng của vật đó bị giảm sút.
Khi thực hiện nghĩa vụ chuyển giao vật đồng bộ thì phải chuyển giao toàn bộ các phần hoặc các bộ phận hợp thành, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Quyền tài sản là quyền trị giá được bằng tiền và có thể chuyển giao trong giao dịch dân sự, kể cả quyền sở hữu trí tuệ.
Quyền chiếm hữu là quyền nắm giữ, quản lý tài sản.
Điều 183. Chiếm hữu có căn cứ pháp luật
Chiếm hữu có căn cứ pháp luật là việc chiếm hữu tài sản trong các trường hợp sau đây:
1. Chủ sở hữu chiếm hữu tài sản;
2. Người được chủ sở hữu ủy quyền quản lý tài sản;
3. Người được chuyển giao quyền chiếm hữu thông qua giao dịch dân sự phù hợp với quy định của pháp luật;
4. Người phát hiện và giữ tài sản vô chủ, tài sản không xác định được ai là chủ sở hữu, tài sản bị đánh rơi, bị bỏ quên, bị chôn giấu, bị chìm đắm phù hợp với các điều kiện do pháp luật quy định;
5. Người phát hiện và giữ gia súc, gia cầm, vật nuôi dưới nước bị thất lạc phù hợp với các điều kiện do pháp luật quy định;
6. Các trường hợp khác do pháp luật quy định.
Điều 184. Quyền chiếm hữu của chủ sở hữu
Trong trường hợp chủ sở hữu chiếm hữu tài sản thuộc sở hữu của mình thì chủ sở hữu được thực hiện mọi hành vi theo ý chí của mình để nắm giữ, quản lý tài sản nhưng không được trái pháp luật, đạo đức xã hội.
Việc chiếm hữu của chủ sở hữu không bị hạn chế, gián đoạn về thời gian, trừ trường hợp chủ sở hữu chuyển giao việc chiếm hữu cho người khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 185. Quyền chiếm hữu của người được chủ sở hữu ủy quyền quản lý tài sản
1. Khi chủ sở hữu ủy quyền quản lý tài sản cho người khác thì người được ủy quyền thực hiện quyền chiếm hữu tài sản đó trong phạm vi, theo cách thức, thời hạn do chủ sở hữu xác định.
2. Người được ủy quyền quản lý tài sản không thể trở thành chủ sở hữu đối với tài sản được giao theo căn cứ về thời hiệu quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này.
Điều 186. Quyền chiếm hữu của người được giao tài sản thông qua giao dịch dân sự
1. Khi chủ sở hữu giao tài sản cho người khác thông qua giao dịch dân sự mà nội dung không bao gồm việc chuyển quyền sở hữu thì người được giao tài sản phải thực hiện việc chiếm hữu tài sản đó phù hợp với mục đích, nội dung của giao dịch.
2. Người được giao tài sản có quyền sử dụng tài sản được giao, được chuyển quyền chiếm hữu, sử dụng tài sản đó cho người khác, nếu được chủ sở hữu đồng ý.
3. Người được giao tài sản không thể trở thành chủ sở hữu đối với tài sản được giao theo căn cứ về thời hiệu quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này.
1. Người phát hiện tài sản bị đánh rơi, bị bỏ quên, bị chôn giấu, bị chìm đắm phải thông báo hoặc trả lại ngay cho chủ sở hữu; nếu không biết ai là chủ sở hữu thì phải thông báo hoặc giao nộp cho ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn hoặc công an cơ sở gần nhất hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác theo quy định của pháp luật.
Người phát hiện tài sản không xác định được ai là chủ sở hữu, tài sản bị đánh rơi, bị bỏ quên, bị chôn giấu, bị chìm đắm được chiếm hữu tài sản đó từ thời điểm phát hiện đến thời điểm trả lại cho chủ sở hữu hoặc đến thời điểm giao nộp cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2. Đối với tài sản do người khác tẩu tán nhằm che giấu hành vi vi phạm pháp luật hoặc trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ dân sự thì người phát hiện phải thông báo hoặc giao nộp ngay cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều này.
Điều 188. Quyền chiếm hữu gia súc, gia cầm, vật nuôi dưới nước bị thất lạc
Người phát hiện và giữ gia súc, gia cầm, vật nuôi dưới nước bị thất lạc phải thông báo hoặc trả lại ngay cho chủ sở hữu; nếu chưa xác định được chủ sở hữu thì được chiếm hữu tài sản đó từ thời điểm phát hiện đến thời điểm trả lại cho chủ sở hữu.
Điều 189. Chiếm hữu không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình
Việc chiếm hữu tài sản không phù hợp với quy định tại Điều 183 của Bộ luật này là chiếm hữu không có căn cứ pháp luật.
Người chiếm hữu tài sản không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình là người chiếm hữu mà không biết và không thể biết việc chiếm hữu tài sản đó là không có căn cứ pháp luật.
Việc chiếm hữu tài sản được thực hiện trong một khoảng thời gian mà không có tranh chấp về tài sản đó là chiếm hữu liên tục, kể cả khi tài sản được giao cho người khác chiếm hữu.
Việc chiếm hữu tài sản được coi là chiếm hữu công khai khi thực hiện một cách minh bạch, không giấu giếm; tài sản đang chiếm hữu được sử dụng theo tính năng, công dụng và được người chiếm hữu bảo quản, giữ gìn như tài sản của chính mình.
Quyền sử dụng là quyền khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản.
Điều 193. Quyền sử dụng của chủ sở hữu
Trong trường hợp chủ sở hữu thực hiện quyền sử dụng tài sản thuộc sở hữu của mình thì chủ sở hữu được khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản theo ý chí của mình nhưng không được gây thiệt hại hoặc làm ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Điều 194. Quyền sử dụng của người không phải là chủ sở hữu
1. Quyền sử dụng tài sản có thể được chuyển giao cho người khác thông qua hợp đồng hoặc theo quy định của pháp luật.
Người không phải là chủ sở hữu có quyền sử dụng tài sản đúng tính năng, công dụng, đúng phương thức.
2. Người chiếm hữu không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình cũng có quyền khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản theo quy định của pháp luật.
Quyền định đoạt là quyền chuyển giao quyền sở hữu tài sản hoặc từ bỏ quyền sở hữu đó.
Việc định đoạt tài sản phải do người có năng lực hành vi dân sự thực hiện theo quy định của pháp luật.
Trong trường hợp pháp luật có quy định trình tự, thủ tục định đoạt tài sản thì phải tuân theo trình tự, thủ tục đó.
Điều 197. Quyền định đoạt của chủ sở hữu
Chủ sở hữu có quyền bán, trao đổi, tặng cho, cho vay, để thừa kế, từ bỏ hoặc thực hiện các hình thức định đoạt khác phù hợp với quy định của pháp luật đối với tài sản.
Điều 198. Quyền định đoạt của người không phải là chủ sở hữu
Người không phải là chủ sở hữu tài sản chỉ có quyền định đoạt tài sản theo ủy quyền của chủ sở hữu hoặc theo quy định của pháp luật.
Người được chủ sở hữu ủy quyền định đoạt tài sản phải thực hiện việc định đoạt phù hợp với ý chí, lợi ích của chủ sở hữu.
Điều 199. Hạn chế quyền định đoạt
1. Quyền định đoạt chỉ bị hạn chế trong trường hợp do pháp luật quy định.
2. Khi tài sản đem bán là di tích lịch sử, văn hoá thì Nhà nước có quyền ưu tiên mua.
Trong trường hợp pháp nhân, cá nhân, chủ thể khác có quyền ưu tiên mua đối với tài sản nhất định theo quy định của pháp luật thì khi bán tài sản, chủ sở hữu phải dành quyền ưu tiên mua cho các chủ thể đó.
Điều 200. Tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước
Tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước bao gồm đất đai, rừng tự nhiên, rừng trồng có nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, núi, sông hồ, nguồn nước, tài nguyên trong lòng đất, nguồn lợi tự nhiên ở vùng biển, thềm lục địa và vùng trời, phần vốn và tài sản do Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp, công trình thuộc các ngành và lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội, khoa học, kỹ thuật, ngoại giao, quốc phòng, an ninh cùng các tài sản khác do pháp luật quy định.
Điều 201. Thực hiện quyền của chủ sở hữu đối với tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước
1. Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thực hiện quyền của chủ sở hữu đối với tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước.
2. Chính phủ thống nhất quản lý và bảo đảm sử dụng đúng mục đích, hiệu quả và tiết kiệm tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước.
Điều 202. Quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước
Việc quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước được thực hiện trong phạm vi và theo trình tự do pháp luật quy định.
Điều 203. Thực hiện quyền sở hữu nhà nước đối với tài sản được đầu tư vào doanh nghiệp nhà nước
1. Khi tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước được đầu tư vào doanh nghiệp nhà nước thì Nhà nước thực hiện quyền của chủ sở hữu đối với tài sản đó theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp.
2. Doanh nghiệp nhà nước có quyền quản lý, sử dụng vốn, đất đai, tài nguyên và các tài sản khác do Nhà nước đầu tư theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp.
1. Khi tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước được giao cho cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang thì Nhà nước thực hiện quyền kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tài sản đó.
2. Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang có quyền quản lý, sử dụng đúng mục đích, theo quy định của pháp luật đối với tài sản được Nhà nước giao.
1. Khi tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước được giao cho tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp thì Nhà nước thực hiện quyền kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tài sản đó.
2. Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp có quyền quản lý, sử dụng tài sản được Nhà nước giao đúng mục đích, phạm vi, theo cách thức, trình tự do pháp luật quy định phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được quy định trong điều lệ.
Trong trường hợp pháp luật có quy định và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép, doanh nghiệp, hộ gia đình, tổ hợp tác và cá nhân được sử dụng đất, khai thác nguồn lợi thủy sản và tài nguyên khác thuộc hình thức sở hữu nhà nước và phải sử dụng, khai thác đúng mục đích, có hiệu quả, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với Nhà nước theo quy định của pháp luật.
Điều 207. Tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước chưa được giao cho tổ chức, cá nhân quản lý
Đối với tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước mà chưa được giao cho tổ chức, cá nhân quản lý thì Chính phủ tổ chức thực hiện việc bảo vệ, điều tra, khảo sát và lập quy hoạch đưa vào khai thác.
Sở hữu tập thể là sở hữu của hợp tác xã hoặc các hình thức kinh tế tập thể ổn định khác do cá nhân, hộ gia đình cùng góp vốn, góp sức hợp tác sản xuất, kinh doanh nhằm thực hiện mục đích chung được quy định trong điều lệ, theo nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng, dân chủ, cùng quản lý và cùng hưởng lợi.
Điều 209. Tài sản thuộc hình thức sở hữu tập thể
Tài sản được hình thành từ nguồn đóng góp của các thành viên, thu nhập hợp pháp do sản xuất, kinh doanh, được Nhà nước hỗ trợ hoặc từ các nguồn khác phù hợp với quy định của pháp luật là tài sản thuộc sở hữu của tập thể đó.
Điều 210. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc hình thức sở hữu tập thể
1. Việc chiếm hữu, sử dụng và định đoạt tài sản thuộc hình thức sở hữu tập thể phải tuân theo pháp luật, phù hợp với điều lệ của tập thể đó, bảo đảm sự phát triển ổn định của sở hữu tập thể.
2. Tài sản thuộc hình thức sở hữu tập thể được giao cho các thành viên khai thác công dụng bằng sức lao động của mình trong hoạt động sản xuất, kinh doanh nhằm phục vụ nhu cầu mở rộng sản xuất, phát triển kinh tế chung và lợi ích, nhu cầu của các thành viên.
3. Thành viên của tập thể có quyền được ưu tiên mua, thuê, thuê khoán tài sản thuộc hình thức sở hữu tập thể.
Sở hữu tư nhân là sở hữu của cá nhân đối với tài sản hợp pháp của mình.
Sở hữu tư nhân bao gồm sở hữu cá thể, sở hữu tiểu chủ, sở hữu tư bản tư nhân.
Điều 212. Tài sản thuộc hình thức sở hữu tư nhân
1. Thu nhập hợp pháp, của cải để dành, nhà ở, tư liệu sinh hoạt, tư liệu sản xuất, vốn, hoa lợi, lợi tức và các tài sản hợp pháp khác của cá nhân là tài sản thuộc hình thức sở hữu tư nhân.
Tài sản hợp pháp thuộc hình thức sở hữu tư nhân không bị hạn chế về số lượng, giá trị.
2. Cá nhân không được sở hữu đối với tài sản mà pháp luật quy định không thể thuộc hình thức sở hữu sở hữu tư nhân.
Điều 213. Chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc hình thức sở hữu tư nhân
1. Cá nhân có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc sở hữu của mình nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt, tiêu dùng hoặc sản xuất, kinh doanh và các mục đích khác phù hợp với quy định của pháp luật.
2. Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc hình thức sở hữu tư nhân không được gây thiệt hại hoặc làm ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Sở hữu chung là sở hữu của nhiều chủ sở hữu đối với tài sản.
Sở hữu chung bao gồm sở hữu chung theo phần và sở hữu chung hợp nhất.
Tài sản thuộc hình thức sở hữu chung là tài sản chung.
Điều 215. Xác lập quyền sở hữu chung
Quyền sở hữu chung được xác lập theo thoả thuận của các chủ sở hữu, theo quy định của pháp luật hoặc theo tập quán.
Điều 216. Sở hữu chung theo phần
1. Sở hữu chung theo phần là sở hữu chung mà trong đó phần quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu được xác định đối với tài sản chung.
2. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền, nghĩa vụ đối với tài sản thuộc sở hữu chung tương ứng với phần quyền sở hữu của mình, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 217. Sở hữu chung hợp nhất
1. Sở hữu chung hợp nhất là sở hữu chung mà trong đó phần quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu chung không được xác định đối với tài sản chung.
Sở hữu chung hợp nhất bao gồm sở hữu chung hợp nhất có thể phân chia và sở hữu chung hợp nhất không phân chia.
2. Các chủ sở hữu chung hợp nhất có quyền, nghĩa vụ ngang nhau đối với tài sản thuộc sở hữu chung.
Điều 218. Sở hữu chung hỗn hợp
1. Sở hữu chung hỗn hợp là sở hữu đối với tài sản do các chủ sở hữu thuộc các thành phần kinh tế khác nhau góp vốn để sản xuất, kinh doanh thu lợi nhuận.
2. Tài sản được hình thành từ nguồn vốn góp của các chủ sở hữu, lợi nhuận hợp pháp thu được từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc từ các nguồn khác phù hợp với quy định của pháp luật là tài sản thuộc sở hữu chung hỗn hợp.
3. Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc sở hữu chung hỗn hợp phải tuân theo quy định tại Điều 216 của Bộ luật này và các quy định của pháp luật có liên quan đến việc góp vốn, tổ chức, hoạt động sản xuất, kinh doanh, quản lý, điều hành, trách nhiệm về tài sản và phân chia lợi nhuận.
Điều 219. Sở hữu chung của vợ chồng
1. Sở hữu chung của vợ chồng là sở hữu chung hợp nhất.
2. Vợ chồng cùng nhau tạo lập, phát triển khối tài sản chung bằng công sức của mỗi người; có quyền ngang nhau trong việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung.
3. Vợ chồng cùng bàn bạc, thoả thuận hoặc ủy quyền cho nhau chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung.
4. Tài sản chung của vợ chồng có thể phân chia theo thoả thuận hoặc theo quyết định của Toà án.
Điều 220. Sở hữu chung của cộng đồng
1. Sở hữu chung của cộng đồng là sở hữu của dòng họ, thôn, ấp, làng, bản, buôn, sóc, cộng đồng tôn giáo và các cộng đồng dân cư khác đối với tài sản được hình thành theo tập quán, tài sản do các thành viên của cộng đồng cùng nhau đóng góp, quyên góp, được tặng cho chung hoặc từ các nguồn khác phù hợp với quy định của pháp luật nhằm mục đích thoả mãn lợi ích chung hợp pháp của cả cộng đồng.
2. Các thành viên của cộng đồng cùng quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản chung theo thoả thuận hoặc theo tập quán, vì lợi ích của cộng đồng nhưng không được trái pháp luật, đạo đức xã hội.
3. Tài sản chung của cộng đồng là tài sản chung hợp nhất.
Điều 221. Chiếm hữu tài sản chung
Các chủ sở hữu chung cùng quản lý tài sản chung theo nguyên tắc nhất trí, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 222. Sử dụng tài sản chung
1. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản chung tương ứng với phần quyền sở hữu của mình, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
2. Các chủ sở hữu chung hợp nhất có quyền ngang nhau trong việc khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản chung, nếu không có thoả thuận khác.
Điều 223. Định đoạt tài sản chung
1. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền định đoạt phần quyền sở hữu của mình theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật.
2. Việc định đoạt tài sản chung hợp nhất được thực hiện theo thoả thuận của các chủ sở hữu chung hoặc theo quy định của pháp luật.
3. Trong trường hợp một chủ sở hữu chung bán phần quyền sở hữu của mình thì chủ sở hữu chung khác được quyền ưu tiên mua. Trong thời hạn ba tháng đối với tài sản chung là bất động sản, một tháng đối với tài sản chung là động sản, kể từ ngày các chủ sở hữu chung khác nhận được thông báo về việc bán và các điều kiện bán mà không có chủ sở hữu chung nào mua thì chủ sở hữu đó được quyền bán cho người khác.
Trong trường hợp bán phần quyền sở hữu mà có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua thì trong thời hạn ba tháng, kể từ ngày phát hiện có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua, chủ sở hữu chung theo phần trong số các chủ sở hữu chung có quyền yêu cầu Toà án chuyển sang cho mình quyền và nghĩa vụ của người mua; bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường thiệt hại.
4. Trong trường hợp một trong các chủ sở hữu chung từ bỏ phần quyền sở hữu của mình hoặc khi người này chết mà không có người thừa kế thì phần quyền sở hữu đó thuộc Nhà nước, trừ trường hợp sở hữu chung của cộng đồng thì thuộc sở hữu chung của các chủ sở hữu chung còn lại.
Điều 224. Chia tài sản thuộc hình thức sở hữu chung
1. Trong trường hợp sở hữu chung có thể phân chia thì mỗi chủ sở hữu chung đều có quyền yêu cầu chia tài sản chung; nếu các chủ sở hữu chung đã thoả thuận không phân chia tài sản chung trong một thời hạn thì mỗi chủ sở hữu chung chỉ có quyền yêu cầu chia tài sản chung khi hết thời hạn đó; khi tài sản chung không thể chia được bằng hiện vật thì được trị giá thành tiền để chia.
2. Trong trường hợp có người yêu cầu một người trong số các chủ sở hữu chung thực hiện nghĩa vụ thanh toán khi người đó không có tài sản riêng hoặc tài sản riêng không đủ để thanh toán thì người yêu cầu có quyền yêu cầu chia tài sản chung để nhận tiền thanh toán và được tham gia vào việc chia tài sản chung, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Nếu không thể chia phần quyền sở hữu bằng hiện vật hoặc việc chia này bị các chủ sở hữu chung còn lại phản đối thì người có quyền có quyền yêu cầu người có nghĩa vụ bán phần quyền sở hữu của mình để thực hiện nghĩa vụ thanh toán.
Điều 225. Sở hữu chung trong nhà chung cư
1. Phần diện tích, trang thiết bị dùng chung trong nhà chung cư thuộc sở hữu chung của tất cả chủ sở hữu các căn hộ trong nhà đó và không thể phân chia, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác hoặc có sự thoả thuận của tất cả các chủ sở hữu.
2. Chủ sở hữu các căn hộ trong nhà chung cư có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc quản lý, sử dụng phần diện tích và thiết bị chung.
3. Trong trường hợp nhà chung cư bị tiêu hủy thì chủ sở hữu các căn hộ trong nhà chung cư có quyền sử dụng diện tích mặt đất của nhà chung cư theo quy định của pháp luật.
Điều 226. Chấm dứt sở hữu chung
Sở hữu chung chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Tài sản chung đã được chia;
2. Một trong số các chủ sở hữu chung được hưởng toàn bộ tài sản chung;
3. Tài sản chung không còn;
4. Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
SỞ HỮU CỦA TỔ CHỨC CHÍNH TRỊ, TỔ CHỨC CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI
Điều 227. Sở hữu của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội
Sở hữu của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội là sở hữu của tổ chức đó nhằm thực hiện mục đích chung quy định trong điều lệ.
Điều 228. Tài sản thuộc hình thức sở hữu của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội
1. Tài sản được hình thành từ nguồn đóng góp của các thành viên, tài sản được tặng cho chung và từ các nguồn khác phù hợp với quy định của pháp luật là tài sản thuộc sở hữu của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội.
Tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước đã chuyển giao quyền sở hữu cho tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội là tài sản thuộc sở hữu của tổ chức đó.
2. Tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước giao cho tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội để quản lý và sử dụng thì không thuộc sở hữu của tổ chức đó.
Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội thực hiện quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc sở hữu của mình theo quy định của pháp luật và phù hợp với mục đích hoạt động được quy định trong điều lệ.
SỞ HỮU CỦA TỔ CHỨC CHÍNH TRỊ XÃ HỘI - NGHỀ NGHIỆP,
TỔ CHỨC XÃ HỘI, TỔ CHỨC XÃ HỘI - NGHỀ NGHIỆP
Sở hữu của tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp là sở hữu của cả tổ chức đó nhằm thực hiện mục đích chung của các thành viên được quy định trong điều lệ.
Tài sản được hình thành từ nguồn đóng góp của các thành viên, tài sản được tặng cho chung hoặc từ các nguồn khác phù hợp với quy định của pháp luật là tài sản thuộc sở hữu của tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp đó.
Tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp thực hiện quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc sở hữu của mình theo quy định của pháp luật và phù hợp với mục đích hoạt động được quy định trong điều lệ.
XÁC LẬP, CHẤM DỨT QUYỀN SỞ HỮU
Người lao động, người tiến hành hoạt động sản xuất, kinh doanh hợp pháp có quyền sở hữu đối với tài sản do lao động, do hoạt động sản xuất, kinh doanh hợp pháp, kể từ thời điểm có được tài sản đó.
Điều 234. Xác lập quyền sở hữu theo thoả thuận
Người được giao tài sản thông qua hợp đồng mua bán, tặng cho, trao đổi, cho vay có quyền sở hữu tài sản đó, kể từ thời điểm chuyển giao tài sản, nếu các bên không có thoả thuận khác hoặc pháp luật không có quy định khác.
Điều 235. Xác lập quyền sở hữu đối với hoa lợi, lợi tức
Chủ sở hữu, người sử dụng tài sản có quyền sở hữu đối với hoa lợi, lợi tức theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật, kể từ thời điểm thu được hoa lợi, lợi tức đó.
Điều 236. Xác lập quyền sở hữu trong trường hợp sáp nhập
1. Trong trường hợp tài sản của nhiều chủ sở hữu khác nhau được sáp nhập với nhau tạo thành vật không chia được và không thể xác định tài sản đem sáp nhập là vật chính hoặc vật phụ thì vật mới được tạo thành là tài sản thuộc sở hữu chung của các chủ sở hữu đó; nếu tài sản đem sáp nhập là vật chính và vật phụ thì vật mới được tạo thành thuộc chủ sở hữu vật chính, kể từ thời điểm vật mới được tạo thành; chủ sở hữu tài sản mới phải thanh toán cho chủ sở hữu vật phụ phần giá trị của vật phụ đó, nếu không có thoả thuận khác.
2. Khi một người sáp nhập tài sản là động sản của người khác vào tài sản là động sản của mình, mặc dù đã biết hoặc phải biết tài sản đó không phải là của mình và cũng không được sự đồng ý của chủ sở hữu tài sản bị sáp nhập thì chủ sở hữu tài sản bị sáp nhập có một trong các quyền sau đây:
a) Yêu cầu người sáp nhập tài sản giao tài sản mới cho mình và thanh toán cho người sáp nhập giá trị tài sản của người đó;
b) Yêu cầu người sáp nhập tài sản thanh toán giá trị phần tài sản của mình và bồi thường thiệt hại, nếu không nhận tài sản mới.
3. Khi một người sáp nhập tài sản là động sản của người khác vào tài sản là bất động sản của mình, mặc dù đã biết hoặc phải biết tài sản đó không phải là của mình và cũng không được sự đồng ý của chủ sở hữu tài sản bị sáp nhập thì chủ sở hữu tài sản bị sáp nhập có quyền yêu cầu người sáp nhập tài sản thanh toán giá trị phần tài sản của mình và bồi thường thiệt hại.
Điều 237. Xác lập quyền sở hữu trong trường hợp trộn lẫn
1. Trong trường hợp tài sản của nhiều chủ sở hữu khác nhau được trộn lẫn với nhau tạo thành vật mới không chia được thì vật mới là tài sản thuộc sở hữu chung của các chủ sở hữu đó, kể từ thời điểm trộn lẫn.
2. Khi một người đã trộn lẫn tài sản của người khác vào tài sản của mình, mặc dù đã biết hoặc phải biết tài sản đó không phải của mình và không được sự đồng ý của chủ sở hữu tài sản bị trộn lẫn thì chủ sở hữu tài sản bị trộn lẫn có một trong các quyền sau đây:
a) Yêu cầu người đã trộn lẫn tài sản giao tài sản mới cho mình và thanh toán cho người đã trộn lẫn phần giá trị tài sản của người đó;
b) Yêu cầu người đã trộn lẫn tài sản thanh toán giá trị phần tài sản của mình và bồi thường thiệt hại, nếu không nhận tài sản mới.
Điều 238. Xác lập quyền sở hữu trong trường hợp chế biến
1. Chủ sở hữu của nguyên vật liệu được đem chế biến tạo thành vật mới cũng là chủ sở hữu của vật mới được tạo thành.
2. Người dùng nguyên vật liệu thuộc sở hữu của người khác để chế biến mà ngay tình thì trở thành chủ sở hữu của tài sản mới nhưng phải thanh toán giá trị nguyên vật liệu, bồi thường thiệt hại cho chủ sở hữu nguyên vật liệu đó.
3. Trong trường hợp người chế biến không ngay tình thì chủ sở hữu nguyên vật liệu có quyền yêu cầu giao lại vật mới; nếu có nhiều chủ sở hữu nguyên vật liệu thì những người này là đồng chủ sở hữu theo phần đối với vật mới được tạo thành, tương ứng với giá trị nguyên vật liệu của mỗi người. Chủ sở hữu nguyên vật liệu bị chế biến không ngay tình có quyền yêu cầu người chế biến bồi thường thiệt hại.
Điều 239. Xác lập quyền sở hữu đối với vật vô chủ, vật không xác định được chủ sở hữu
1. Vật vô chủ là vật mà chủ sở hữu đã từ bỏ quyền sở hữu đối với vật đó.
Người đã phát hiện vật vô chủ là động sản thì có quyền sở hữu tài sản đó theo quy định của pháp luật; nếu vật được phát hiện là bất động sản thì thuộc Nhà nước.
2. Người phát hiện vật không xác định được ai là chủ sở hữu phải thông báo hoặc giao nộp cho ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn hoặc công an cơ sở gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại.
Việc giao nộp phải được lập biên bản, trong đó ghi rõ họ, tên, địa chỉ của người giao nộp, người nhận, tình trạng, số lượng, khối lượng tài sản giao nộp.
ủy ban nhân dân hoặc công an cơ sở đã nhận vật phải thông báo cho người phát hiện về kết quả xác định chủ sở hữu.
Trong trường hợp vật không xác định được ai là chủ sở hữu là động sản thì sau một năm, kể từ ngày thông báo công khai, mà vẫn không xác định được ai là chủ sở hữu thì động sản đó thuộc sở hữu của người phát hiện theo quy định của pháp luật; nếu vật là bất động sản thì sau năm năm, kể từ ngày thông báo công khai vẫn chưa xác định được ai là chủ sở hữu thì bất động sản đó thuộc Nhà nước; người phát hiện được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định của pháp luật.
Điều 240. Xác lập quyền sở hữu đối với vật bị chôn giấu, bị chìm đắm được tìm thấy
Vật bị chôn giấu, bị chìm đắm được tìm thấy mà không có hoặc không xác định được ai là chủ sở hữu thì sau khi trừ chi phí tìm kiếm, bảo quản, quyền sở hữu đối với vật đó được xác định như sau:
1. Vật được tìm thấy là di tích lịch sử, văn hoá thì thuộc Nhà nước; người tìm thấy vật đó được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định của pháp luật;
2. Vật được tìm thấy không phải là di tích lịch sử, văn hoá, mà có giá trị đến mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định thì thuộc sở hữu của người tìm thấy; nếu vật tìm thấy có giá trị lớn hơn mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định thì người tìm thấy được hưởng giá trị bằng mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định và 50% giá trị của phần vượt quá mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định, phần giá trị còn lại thuộc Nhà nước.
Điều 241. Xác lập quyền sở hữu đối với vật do người khác đánh rơi, bỏ quên
1. Người nhặt được vật do người khác đánh rơi hoặc bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại vật cho người đó; nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc giao nộp cho ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn hoặc công an cơ sở gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại.
Ủy ban nhân dân hoặc công an cơ sở đã nhận vật phải thông báo cho người đã giao nộp về kết quả xác định chủ sở hữu.
2. Sau một năm, kể từ ngày thông báo công khai về vật nhặt được mà không xác định được chủ sở hữu hoặc chủ sở hữu không đến nhận, nếu vật có giá trị đến mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định thì vật đó thuộc sở hữu của người nhặt được; nếu vật có giá trị lớn hơn mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định thì sau khi trừ chi phí bảo quản người nhặt được được hưởng giá trị bằng mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định và 50% giá trị của phần vượt quá mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định, phần giá trị còn lại thuộc Nhà nước.
3. Vật bị đánh rơi, bị bỏ quên là di tích lịch sử, văn hoá mà sau một năm, kể từ ngày thông báo công khai, không xác định được chủ sở hữu hoặc không có người đến nhận thì vật đó thuộc Nhà nước; người nhặt được vật đó được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định của pháp luật.
Điều 242. Xác lập quyền sở hữu đối với gia súc bị thất lạc
Người bắt được gia súc bị thất lạc phải nuôi giữ và báo cho ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại. Chủ sở hữu nhận lại gia súc bị thất lạc phải thanh toán tiền công nuôi giữ và các chi phí khác cho người bắt được.
Sau sáu tháng, kể từ ngày thông báo công khai mà không có người đến nhận thì gia súc đó thuộc sở hữu của người bắt được; nếu gia súc bắt được là gia súc thả rông theo tập quán thì thời hạn này là một năm.
Trong thời gian nuôi giữ gia súc bị thất lạc, nếu gia súc có sinh con thì người bắt được gia súc được hưởng một nửa số gia súc sinh ra và phải bồi thường thiệt hại nếu có lỗi cố ý làm chết gia súc.
Điều 243. Xác lập quyền sở hữu đối với gia cầm bị thất lạc
Trong trường hợp gia cầm của một người bị thất lạc, mà người khác bắt được thì người bắt được phải thông báo công khai để chủ sở hữu gia cầm biết mà nhận lại. Chủ sở hữu nhận lại gia cầm bị thất lạc phải thanh toán tiền công nuôi giữ và các chi phí khác cho người bắt được.
Sau một tháng, kể từ ngày thông báo công khai mà không có người đến nhận thì gia cầm đó thuộc sở hữu của người bắt được.
Trong thời gian nuôi giữ gia cầm bị thất lạc, người bắt được gia cầm được hưởng hoa lợi do gia cầm sinh ra và phải bồi thường thiệt hại nếu có lỗi cố ý làm chết gia cầm.
Điều 244. Xác lập quyền sở hữu đối với vật nuôi dưới nước
Khi vật nuôi dưới nước của một người di chuyển tự nhiên vào ruộng, ao, hồ của người khác thì thuộc sở hữu của người có ruộng, ao, hồ đó. Trong trường hợp vật nuôi dưới nước có dấu hiệu riêng biệt để có thể xác định vật nuôi không thuộc sở hữu của mình thì người có ruộng, ao, hồ đó phải thông báo công khai để chủ sở hữu biết mà nhận lại. Sau một tháng, kể từ ngày thông báo công khai mà không có người đến nhận thì vật nuôi dưới nước đó thuộc sở hữu người có ruộng, ao, hồ đó.
Điều 245. Xác lập quyền sở hữu do được thừa kế
Người thừa kế có quyền sở hữu đối với tài sản thừa kế theo quy định tại Phần thứ tư của Bộ luật này.
Quyền sở hữu có thể được xác lập căn cứ vào bản án, quyết định của Toà án hoặc quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác.
Điều 247. Xác lập quyền sở hữu theo thời hiệu
1. Người chiếm hữu, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình, liên tục, công khai trong thời hạn mười năm đối với động sản, ba mươi năm đối với bất động sản thì trở thành chủ sở hữu tài sản đó, kể từ thời điểm bắt đầu chiếm hữu, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Người chiếm hữu tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nước không có căn cứ pháp luật thì dù ngay tình, liên tục, công khai, dù thời gian chiếm hữu là bao lâu cũng không thể trở thành chủ sở hữu tài sản đó.
Điều 248. Chủ sở hữu chuyển giao quyền sở hữu của mình cho người khác
Khi chủ sở hữu chuyển giao quyền sở hữu của mình cho người khác thông qua hợp đồng mua bán, trao đổi, tặng cho, cho vay hoặc thông qua việc để thừa kế thì quyền sở hữu đối với tài sản của người đó chấm dứt kể từ thời điểm phát sinh quyền sở hữu của người được chuyển giao.
Chủ sở hữu có thể tự chấm dứt quyền sở hữu đối với tài sản của mình bằng cách tuyên bố công khai hoặc thực hiện hành vi chứng tỏ việc mình từ bỏ quyền chiếm hữu, sử dụng và định đoạt tài sản đó.
Đối với tài sản mà việc từ bỏ tài sản đó có thể gây hại đến trật tự, an toàn xã hội, ô nhiễm môi trường thì việc từ bỏ quyền sở hữu phải tuân theo quy định của pháp luật.
Điều 250. Tài sản mà người khác đã được xác lập quyền sở hữu
Khi vật bị đánh rơi, bị bỏ quên, gia súc, gia cầm bị thất lạc, vật nuôi dưới nước di chuyển tự nhiên mà người khác đã được xác lập quyền sở hữu theo quy định tại các điều từ Điều 241 đến Điều 244 của Bộ luật này thì quyền sở hữu của những người có tài sản đó chấm dứt.
Khi quyền sở hữu của người chiếm hữu đã được xác lập theo quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này thì chấm dứt quyền sở hữu của người có tài sản bị chiếm hữu.
Điều 251. Xử lý tài sản để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu
1. Quyền sở hữu đối với một tài sản chấm dứt khi tài sản đó bị xử lý để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu theo quyết định của Toà án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác, nếu pháp luật không có quy định khác.
2. Việc xử lý tài sản để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu không áp dụng đối với tài sản không thuộc diện kê biên theo quy định của pháp luật.
3. Quyền sở hữu đối với tài sản bị xử lý để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu chấm dứt tại thời điểm phát sinh quyền sở hữu của người nhận tài sản đó.
4. Việc xử lý quyền sử dụng đất được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai.
Khi tài sản bị tiêu hủy thì quyền sở hữu đối với tài sản đó chấm dứt.
Điều 253. Tài sản bị trưng mua
Khi tài sản bị trưng mua theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền vì lý do quốc phòng, an ninh và vì lợi ích quốc gia thì quyền sở hữu đối với tài sản của chủ sở hữu đó chấm dứt kể từ thời điểm quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền có hiệu lực pháp luật.
Khi tài sản của chủ sở hữu do phạm tội, vi phạm hành chính mà bị tịch thu, sung quỹ nhà nước thì quyền sở hữu đối với tài sản đó chấm dứt kể từ thời điểm bản án, quyết định của Toà án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác có hiệu lực pháp luật.
Điều 255. Các biện pháp bảo vệ quyền sở hữu
Chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp có quyền yêu cầu Toà án, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền khác buộc người có hành vi xâm phạm quyền sở hữu, quyền chiếm hữu phải trả lại tài sản, chấm dứt hành vi cản trở trái pháp luật việc thực hiện quyền sở hữu, quyền chiếm hữu và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp có quyền tự bảo vệ tài sản thuộc sở hữu của mình, tài sản đang chiếm hữu hợp pháp bằng những biện pháp theo quy định của pháp luật.
Điều 256. Quyền đòi lại tài sản
Chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp có quyền yêu cầu người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật đối với tài sản thuộc quyền sở hữu hoặc quyền chiếm hữu hợp pháp của mình phải trả lại tài sản đó, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này. Trong trường hợp tài sản đang thuộc sự chiếm hữu của người chiếm hữu ngay tình thì áp dụng Điều 257 và Điều 258 của Bộ luật này.
Điều 257. Quyền đòi lại động sản không phải đăng ký quyền sở hữu từ người chiếm hữu ngay tình
Chủ sở hữu có quyền đòi lại động sản không phải đăng ký quyền sở hữu từ người chiếm hữu ngay tình trong trường hợp người chiếm hữu ngay tình có được động sản này thông qua hợp đồng không có đền bù với người không có quyền định đoạt tài sản; trong trường hợp hợp đồng này là hợp đồng có đền bù thì chủ sở hữu có quyền đòi lại động sản nếu động sản đó bị lấy cắp, bị mất hoặc trường hợp khác bị chiếm hữu ngoài ý chí của chủ sở hữu.
Chủ sở hữu được đòi lại động sản phải đăng ký quyền sở hữu và bất động sản, trừ trường hợp người thứ ba chiếm hữu ngay tình nhận được tài sản này thông qua bán đấu giá hoặc giao dịch với người mà theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền là chủ sở hữu tài sản nhưng sau đó người này không phải là chủ sở hữu tài sản do bản án, quyết định bị hủy, sửa.
Khi thực hiện quyền sở hữu, quyền chiếm hữu của mình, chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp có quyền yêu cầu người có hành vi cản trở trái pháp luật phải chấm dứt hành vi đó; nếu không có sự chấm dứt tự nguyện thì có quyền yêu cầu Toà án, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền khác buộc người đó chấm dứt hành vi vi phạm.
Điều 260. Quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại
Chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp có quyền yêu cầu người có hành vi xâm phạm quyền sở hữu, quyền chiếm hữu của mình bồi thường thiệt hại.
Điều 261. Bảo vệ quyền của người chiếm hữu mà không phải là chủ sở hữu
Các quyền được quy định tại các điều từ Điều 255 đến Điều 260 của Bộ luật này cũng thuộc về người tuy không phải là chủ sở hữu nhưng chiếm hữu tài sản trên cơ sở quyền sử dụng đất, quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề hoặc theo căn cứ khác do pháp luật quy định hoặc theo thoả thuận.
NHỮNG QUY ĐỊNH KHÁC VỀ QUYỀN SỞ HỮU
Điều 262. Nghĩa vụ của chủ sở hữu trong trường hợp xảy ra tình thế cấp thiết
1. Tình thế cấp thiết là tình thế của người vì muốn tránh một nguy cơ đang thực tế đe dọa trực tiếp lợi ích của Nhà nước, của tập thể, quyền, lợi ích hợp pháp của mình hoặc của người khác mà không còn cách nào khác là phải có hành động gây một thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn chặn.
2. Trong tình thế cấp thiết, chủ sở hữu tài sản không được cản trở người khác dùng tài sản của mình hoặc cản trở người khác gây thiệt hại đối với tài sản đó để ngăn chặn, làm giảm mối nguy hiểm hoặc thiệt hại lớn hơn có nguy cơ xảy ra.
3. Gây thiệt hại trong tình thế cấp thiết không phải là hành vi xâm phạm quyền sở hữu. Chủ sở hữu được bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 3 Điều 614 của Bộ luật này.
Điều 263. Nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc bảo vệ môi trường
Khi sử dụng, bảo quản, từ bỏ tài sản của mình, chủ sở hữu phải tuân theo các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường; nếu làm ô nhiễm môi trường thì phải chấm dứt hành vi gây ô nhiễm, thực hiện các biện pháp để khắc phục hậu quả và bồi thường thiệt hại.
Điều 264. Nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc tôn trọng, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội
Khi thực hiện quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản của mình, chủ sở hữu phải tôn trọng, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, không được lạm dụng quyền sở hữu để gây mất trật tự, an toàn xã hội, làm thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Điều 265. Nghĩa vụ tôn trọng ranh giới giữa các bất động sản
1. Ranh giới giữa các bất động sản liền kề được xác định theo thoả thuận của các chủ sở hữu hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Ranh giới cũng có thể được xác định theo tập quán hoặc theo ranh giới đã tồn tại từ ba mươi năm trở lên mà không có tranh chấp.
2. Người có quyền sử dụng đất được sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới trong khuôn viên đất phù hợp với quy hoạch xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định và không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất liền kề của người khác.
Người sử dụng đất chỉ được trồng cây và làm các việc khác trong khuôn viên đất thuộc quyền sử dụng của mình và theo ranh giới đã được xác định; nếu rễ cây, cành cây vượt quá ranh giới thì phải xén rễ, tỉa cành phần vượt quá, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
3. Trong trường hợp ranh giới là kênh, mương, hào, rãnh, bờ ruộng thì người sử dụng đất có nghĩa vụ tôn trọng, duy trì ranh giới chung; không được lấn, chiếm, thay đổi mốc giới ngăn cách.
Điều 266. Quyền sở hữu đối với mốc giới ngăn cách các bất động sản
1. Chủ sở hữu bất động sản liền kề chỉ được dựng cột mốc, hàng rào, xây tường ngăn trên phần đất thuộc quyền sử dụng của mình. Những người sử dụng đất liền kề có thể thoả thuận với nhau về việc dựng cột mốc, hàng rào, xây tường ngăn, trồng cây trên ranh giới để làm mốc giới ngăn cách giữa các bất động sản; những vật mốc giới này là sở hữu chung của những người đó.
Trong trường hợp mốc giới ngăn cách chỉ do một bên tạo nên trên ranh giới và được chủ sở hữu bất động sản liền kề đồng ý thì mốc giới ngăn cách đó là sở hữu chung, chi phí để xây dựng do bên tạo nên chịu, trừ trường hợp có thoả thuận khác; nếu chủ sở hữu bất động sản liền kề không đồng ý mà có lý do chính đáng thì chủ sở hữu đã dựng cột mốc, hàng rào, xây tường ngăn phải dỡ bỏ.
Đối với cây là mốc giới chung, các bên đều có nghĩa vụ bảo vệ; hoa lợi thu được từ cây được chia đều, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Đối với mốc giới là tường nhà chung, chủ sở hữu bất động sản liền kề không được trổ cửa sổ, lỗ thông khí hoặc đục tường để đặt kết cấu xây dựng, trừ trường hợp được chủ sở hữu bất động sản liền kề đồng ý.
Trong trường hợp nhà xây riêng biệt nhưng tường sát liền nhau thì chủ sở hữu cũng chỉ được đục tường, đặt kết cấu xây dựng đến giới hạn ngăn cách tường của mình.
Điều 267. Nghĩa vụ tôn trọng quy tắc xây dựng
1. Khi xây dựng công trình, chủ sở hữu công trình phải tuân theo pháp luật về xây dựng, bảo đảm an toàn, không được xây vượt quá độ cao, khoảng cách mà pháp luật về xây dựng quy định và không được xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu bất động sản liền kề và xung quanh.
2. Khi có nguy cơ xảy ra sự cố đối với công trình xây dựng, ảnh hưởng đến bất động sản liền kề và xung quanh thì chủ sở hữu công trình phải cho ngừng ngay việc xây dựng, sửa chữa hoặc dỡ bỏ theo yêu cầu của chủ sở hữu bất động sản liền kề và xung quanh hoặc theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.
3. Khi xây dựng công trình vệ sinh, kho chứa hoá chất độc hại và các công trình khác mà việc sử dụng có khả năng gây ô nhiễm môi trường, chủ sở hữu phải xây cách mốc giới một khoảng cách và ở vị trí hợp lý, phải bảo đảm vệ sinh, an toàn và không làm ảnh hưởng đến chủ sở hữu bất động sản liền kề và xung quanh.
Điều 268. Nghĩa vụ bảo đảm an toàn đối với công trình xây dựng liền kề
Khi đào giếng, đào ao hoặc xây dựng các công trình dưới mặt đất, chủ sở hữu công trình phải đào, xây cách mốc giới một khoảng cách do pháp luật về xây dựng quy định.
Trong trường hợp công trình có nguy cơ đe doạ sự an toàn bất động sản liền kề và xung quanh thì chủ công trình phải thực hiện ngay các biện pháp khắc phục; nếu gây thiệt hại cho chủ sở hữu bất động sản liền kề và xung quanh thì phải bồi thường.
Điều 269. Nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc thoát nước mưa
Chủ sở hữu nhà phải lắp đặt đường dẫn nước sao cho nước mưa từ mái nhà của mình không được chảy xuống bất động sản của chủ sở hữu bất động sản liền kề.
Điều 270. Nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc thoát nước thải
Chủ sở hữu nhà phải làm cống ngầm hoặc rãnh thoát nước để đưa nước thải ra nơi quy định, sao cho nước thải không chảy tràn sang bất động sản của chủ sở hữu bất động sản liền kề, ra đường công cộng hoặc nơi sinh hoạt công cộng làm ô nhiễm môi trường.
Điều 271. Hạn chế quyền trổ cửa
1. Chủ sở hữu nhà chỉ được trổ cửa ra vào, cửa sổ quay sang nhà bên cạnh, nhà đối diện và đường đi chung theo quy định của pháp luật về xây dựng.
2. Mái che trên cửa ra vào, cửa sổ quay ra đường đi chung phải cách mặt đất từ 2,5 mét trở lên.
Điều 272. Quyền yêu cầu sửa chữa, phá dỡ bất động sản liền kề
Trong trường hợp cây cối, công trình xây dựng có nguy cơ sập đổ xuống bất động sản liền kề hoặc nơi sinh hoạt công cộng thì chủ sở hữu phải chặt cây, sửa chữa hoặc phá dỡ công trình xây dựng đó.
Chủ sở hữu bất động sản liền kề có quyền yêu cầu chủ sở hữu cây cối, công trình xây dựng có nguy cơ sập đổ phải chặt cây, phá dỡ; nếu người đó không chặt cây, phá dỡ thì chủ sở hữu bất động sản liền kề có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho chặt cây, phá dỡ. Chi phí chặt cây, phá dỡ do chủ sở hữu cây cối, công trình xây dựng chịu.
Điều 273. Quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề
Chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất có quyền sử dụng bất động sản liền kề thuộc sở hữu của người khác để bảo đảm các nhu cầu của mình về lối đi, cấp, thoát nước, cấp khí ga, đường dây tải điện, thông tin liên lạc và các nhu cầu cần thiết khác một cách hợp lý, nhưng phải đền bù, nếu không có thoả thuận khác.
Điều 274. Xác lập quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề
1. Quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề được xác lập theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật.
2. Trong trường hợp quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề đã được xác lập cho chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất thì người được chuyển giao nhà, quyền sử dụng đất cũng được hưởng quyền đó.
Điều 275. Quyền về lối đi qua bất động sản liền kề
1. Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra, có quyền yêu cầu một trong những chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đường công cộng; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó. Người được dành lối đi phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản liền kề, nếu không có thoả thuận khác.
Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.
2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thoả thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định.
3. Trong trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.
Điều 276. Quyền mắc đường dây tải điện, thông tin liên lạc qua bất động sản liền kề
Chủ sở hữu bất động sản có quyền mắc đường dây tải điện, thông tin liên lạc qua bất động sản của các chủ sở hữu khác một cách hợp lý, nhưng phải bảo đảm an toàn và thuận tiện cho các chủ sở hữu đó; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.
Điều 277. Quyền về cấp, thoát nước qua bất động sản liền kề
Trong trường hợp do vị trí tự nhiên của bất động sản mà việc cấp, thoát nước buộc phải qua một bất động sản khác thì chủ sở hữu bất động sản có nước chảy qua phải dành một lối cấp, thoát nước thích hợp, không được cản trở hoặc ngăn chặn dòng nước chảy. Người sử dụng lối cấp, thoát nước phải hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại cho chủ sở hữu bất động sản có nước chảy qua khi lắp đặt đường dẫn nước; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường. Trong trường hợp nước tự nhiên chảy từ vị trí cao xuống vị trí thấp mà gây thiệt hại cho chủ sở hữu bất động sản có nước chảy qua thì người sử dụng lối cấp, thoát nước không phải bồi thường thiệt hại.
Điều 278. Quyền về tưới nước, tiêu nước trong canh tác
Người có quyền sử dụng đất canh tác khi có nhu cầu về tưới nước, tiêu nước, có quyền yêu cầu những người sử dụng đất xung quanh để cho mình một lối dẫn nước thích hợp, thuận tiện cho việc tưới, tiêu; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó; nếu người sử dụng lối dẫn nước gây thiệt hại cho người sử dụng đất xung quanh thì phải bồi thường.
Điều 279. Chấm dứt quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề
Quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Bất động sản liền kề với bất động sản của chủ sở hữu đang thực hiện quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề đó nhập làm một;
2. Chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất không còn nhu cầu sử dụng hạn chế bất động sản liền kề.
NGHĨA VỤ DÂN SỰ VÀ HỢP ĐỒNG DÂN SỰ
Nghĩa vụ dân sự là việc mà theo đó, một hoặc nhiều chủ thể (sau đây gọi chung là bên có nghĩa vụ) phải chuyển giao vật, chuyển giao quyền, trả tiền hoặc giấy tờ có giá, thực hiện công việc khác hoặc không được thực hiện công việc nhất định vì lợi ích của một hoặc nhiều chủ thể khác (sau đây gọi chung là bên có quyền).
Điều 281. Căn cứ phát sinh nghĩa vụ dân sự
Nghĩa vụ dân sự phát sinh từ các căn cứ sau đây:
1. Hợp đồng dân sự;
2. Hành vi pháp lý đơn phương;
3. Thực hiện công việc không có ủy quyền;
4. Chiếm hữu, sử dụng tài sản hoặc được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật;
5. Gây thiệt hại do hành vi trái pháp luật;
6. Những căn cứ khác do pháp luật quy định.
Điều 282. Đối tượng của nghĩa vụ dân sự
1. Đối tượng của nghĩa vụ dân sự có thể là tài sản, công việc phải thực hiện hoặc không được thực hiện.
2. Đối tượng của nghĩa vụ dân sự phải được xác định cụ thể.
3. Chỉ những tài sản có thể giao dịch được, những công việc có thể thực hiện được mà pháp luật không cấm, không trái đạo đức xã hội mới là đối tượng của nghĩa vụ dân sự.
Điều 283. Nguyên tắc thực hiện nghĩa vụ dân sự
Bên có nghĩa vụ dân sự phải thực hiện nghĩa vụ của mình một cách trung thực, theo tinh thần hợp tác, đúng cam kết, không trái pháp luật, đạo đức xã hội.
Điều 284. Địa điểm thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Địa điểm thực hiện nghĩa vụ dân sự do các bên thoả thuận.
2. Trong trường hợp không có thoả thuận thì địa điểm thực hiện nghĩa vụ dân sự được xác định như sau:
a) Nơi có bất động sản, nếu đối tượng của nghĩa vụ dân sự là bất động sản;
b) Nơi cư trú hoặc trụ sở của bên có quyền, nếu đối tượng của nghĩa vụ dân sự không phải là bất động sản.
Khi bên có quyền thay đổi nơi cư trú hoặc trụ sở thì phải báo cho bên có nghĩa vụ và phải chịu chi phí tăng lên do việc thay đổi nơi cư trú hoặc trụ sở, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 285. Thời hạn thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Thời hạn thực hiện nghĩa vụ dân sự do các bên thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật.
Bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ dân sự đúng thời hạn; chỉ được thực hiện nghĩa vụ dân sự trước thời hạn khi có sự đồng ý của bên có quyền; nếu bên có nghĩa vụ đã tự ý thực hiện nghĩa vụ trước thời hạn và bên có quyền đã chấp nhận việc thực hiện nghĩa vụ thì nghĩa vụ được coi là đã hoàn thành đúng thời hạn.
2. Trong trường hợp các bên không thoả thuận và pháp luật không quy định về thời hạn thực hiện nghĩa vụ dân sự thì các bên có thể thực hiện nghĩa vụ hoặc yêu cầu thực hiện nghĩa vụ vào bất cứ lúc nào, nhưng phải thông báo cho nhau biết trước một thời gian hợp lý.
Điều 286. Chậm thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Chậm thực hiện nghĩa vụ dân sự là nghĩa vụ vẫn chưa được thực hiện hoặc chỉ được thực hiện một phần khi thời hạn thực hiện nghĩa vụ đã hết.
2. Bên chậm thực hiện nghĩa vụ dân sự phải thông báo ngay cho bên có quyền về việc không thực hiện nghĩa vụ đúng thời hạn.
Điều 287. Hoãn thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Khi không thể thực hiện được nghĩa vụ dân sự đúng thời hạn thì bên có nghĩa vụ phải thông báo ngay cho bên có quyền biết và đề nghị được hoãn việc thực hiện nghĩa vụ.
Trường hợp không thông báo cho bên có quyền thì bên có nghĩa vụ phải bồi thường thiệt hại phát sinh, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc do nguyên nhân khách quan không thể thông báo.
2. Bên có nghĩa vụ được hoãn việc thực hiện nghĩa vụ, nếu được bên có quyền đồng ý. Việc thực hiện nghĩa vụ dân sự khi được hoãn vẫn được coi là thực hiện đúng thời hạn.
Điều 288. Chậm tiếp nhận việc thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Chậm tiếp nhận việc thực hiện nghĩa vụ dân sự là khi đến thời hạn thực hiện nghĩa vụ mà bên có nghĩa vụ đã thực hiện theo thoả thuận nhưng bên có quyền không tiếp nhận việc thực hiện nghĩa vụ đó.
2. Trong trường hợp chậm tiếp nhận đối tượng của nghĩa vụ là tài sản thì bên có nghĩa vụ phải áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo quản tài sản và có quyền yêu cầu thanh toán chi phí hợp lý.
3. Đối với tài sản có nguy cơ bị hư hỏng thì bên có nghĩa vụ có quyền bán tài sản đó và trả cho bên có quyền khoản tiền thu được từ việc bán tài sản sau khi trừ đi chi phí hợp lý để bảo quản và bán tài sản đó.
Điều 289. Thực hiện nghĩa vụ giao vật
1. Bên có nghĩa vụ giao vật phải bảo quản, giữ gìn vật cho đến khi giao.
2. Khi vật phải giao là vật đặc định thì bên có nghĩa vụ phải giao đúng vật đó và đúng tình trạng như đã cam kết; nếu là vật cùng loại thì phải giao đúng số lượng và chất lượng như đã thoả thuận và nếu không có thoả thuận về chất lượng thì phải giao vật đó với chất lượng trung bình; nếu là vật đồng bộ thì phải giao đồng bộ.
3. Bên có nghĩa vụ phải chịu mọi chi phí về việc giao vật, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 290. Thực hiện nghĩa vụ trả tiền
1. Nghĩa vụ trả tiền phải được thực hiện đầy đủ, đúng thời hạn, đúng địa điểm và phương thức đã thoả thuận.
2. Nghĩa vụ trả tiền bao gồm cả tiền lãi trên nợ gốc, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 291. Nghĩa vụ phải thực hiện hoặc không được thực hiện một công việc
1. Nghĩa vụ phải thực hiện một công việc là nghĩa vụ mà theo đó bên có nghĩa vụ phải thực hiện đúng công việc đó.
2. Nghĩa vụ không được thực hiện một công việc là nghĩa vụ mà theo đó bên có nghĩa vụ không được thực hiện công việc đó.
Điều 292. Thực hiện nghĩa vụ dân sự theo định kỳ
Nghĩa vụ dân sự được thực hiện theo định kỳ nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
Việc chậm thực hiện nghĩa vụ dân sự theo từng kỳ cũng bị coi là chậm thực hiện nghĩa vụ dân sự.
Điều 293. Thực hiện nghĩa vụ dân sự thông qua người thứ ba
Khi được bên có quyền đồng ý, bên có nghĩa vụ có thể ủy quyền cho người thứ ba thay mình thực hiện nghĩa vụ dân sự nhưng vẫn phải chịu trách nhiệm với bên có quyền, nếu người thứ ba không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ dân sự.
Điều 294. Thực hiện nghĩa vụ dân sự có điều kiện
Trong trường hợp các bên có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định về điều kiện thực hiện nghĩa vụ dân sự thì khi điều kiện phát sinh, bên có nghĩa vụ phải thực hiện.
Điều 295. Thực hiện nghĩa vụ dân sự có đối tượng tuỳ ý lựa chọn
1. Nghĩa vụ dân sự có đối tượng tuỳ ý lựa chọn là nghĩa vụ mà đối tượng là một trong nhiều tài sản hoặc công việc khác nhau và bên có nghĩa vụ có thể tuỳ ý lựa chọn, trừ trường hợp có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định dành quyền lựa chọn cho bên có quyền.
2. Bên có nghĩa vụ phải thông báo cho bên có quyền biết về việc tài sản hoặc công việc được lựa chọn để thực hiện nghĩa vụ. Trường hợp bên có quyền đã xác định thời hạn thực hiện nghĩa vụ được lựa chọn thì bên có nghĩa vụ phải hoàn thành đúng thời hạn.
3. Trong trường hợp chỉ còn một tài sản hoặc một công việc thì bên có nghĩa vụ phải giao tài sản đó hoặc thực hiện công việc đó.
Điều 296. Thực hiện nghĩa vụ dân sự thay thế được
Nghĩa vụ dân sự thay thế được là nghĩa vụ mà bên có nghĩa vụ không thực hiện được nghĩa vụ ban đầu thì có thể thực hiện một nghĩa vụ khác đã được bên có quyền chấp nhận để thay thế nghĩa vụ dân sự đó.
Điều 297. Thực hiện nghĩa vụ dân sự riêng rẽ
Khi nhiều người cùng thực hiện một nghĩa vụ dân sự, nhưng mỗi người có một phần nghĩa vụ nhất định và riêng rẽ với nhau thì mỗi người chỉ phải thực hiện phần nghĩa vụ của mình.
Điều 298. Thực hiện nghĩa vụ dân sự liên đới
1. Nghĩa vụ dân sự liên đới là nghĩa vụ do nhiều người cùng phải thực hiện và bên có quyền có thể yêu cầu bất cứ ai trong số những người có nghĩa vụ phải thực hiện toàn bộ nghĩa vụ.
2. Trong trường hợp một người đã thực hiện toàn bộ nghĩa vụ thì có quyền yêu cầu những người có nghĩa vụ liên đới khác phải thực hiện phần nghĩa vụ liên đới của họ đối với mình.
3. Trong trường hợp bên có quyền đã chỉ định một trong số những người có nghĩa vụ liên đới thực hiện toàn bộ nghĩa vụ, nhưng sau đó lại miễn cho người đó thì những người còn lại cũng được miễn thực hiện nghĩa vụ.
4. Trong trường hợp bên có quyền chỉ miễn việc thực hiện nghĩa vụ cho một trong số những người có nghĩa vụ liên đới không phải thực hiện phần nghĩa vụ của mình thì những người còn lại vẫn phải liên đới thực hiện phần nghĩa vụ của họ.
Điều 299. Thực hiện nghĩa vụ dân sự đối với nhiều người có quyền liên đới
1. Nghĩa vụ dân sự đối với nhiều người có quyền liên đới là nghĩa vụ mà theo đó mỗi người trong số những người có quyền đều có thể yêu cầu bên có nghĩa vụ thực hiện toàn bộ nghĩa vụ.
2. Bên có nghĩa vụ có thể thực hiện nghĩa vụ của mình đối với bất cứ ai trong số những người có quyền liên đới.
3. Trong trường hợp một trong số những người có quyền liên đới miễn cho bên có nghĩa vụ không phải thực hiện phần nghĩa vụ đối với mình thì bên có nghĩa vụ vẫn phải thực hiện phần nghĩa vụ còn lại đối với những người có quyền liên đới khác.
Điều 300. Thực hiện nghĩa vụ dân sự phân chia được theo phần
1. Nghĩa vụ dân sự phân chia được theo phần là nghĩa vụ mà đối tượng của nghĩa vụ là vật chia được hoặc công việc có thể chia thành nhiều phần để thực hiện.
2. Bên có nghĩa vụ có thể thực hiện từng phần nghĩa vụ, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 301. Thực hiện nghĩa vụ dân sự không phân chia được theo phần
1. Nghĩa vụ dân sự không phân chia được theo phần là nghĩa vụ mà đối tượng của nghĩa vụ là vật không chia được hoặc là công việc phải được thực hiện cùng một lúc.
2. Trong trường hợp nhiều người cùng phải thực hiện một nghĩa vụ không phân chia được thì họ phải thực hiện nghĩa vụ cùng một lúc.
Điều 302. Trách nhiệm dân sự do vi phạm nghĩa vụ dân sự
1. Bên có nghĩa vụ mà không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ thì phải chịu trách nhiệm dân sự đối với bên có quyền.
2. Trong trường hợp bên có nghĩa vụ không thể thực hiện được nghĩa vụ dân sự do sự kiện bất khả kháng thì không phải chịu trách nhiệm dân sự, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
3. Bên có nghĩa vụ không phải chịu trách nhiệm dân sự nếu chứng minh được nghĩa vụ không thực hiện được là hoàn toàn do lỗi của bên có quyền.
Điều 303. Trách nhiệm dân sự do không thực hiện nghĩa vụ giao vật
1. Khi bên có nghĩa vụ không thực hiện nghĩa vụ giao vật đặc định thì người có quyền được quyền yêu cầu bên có nghĩa vụ phải giao đúng vật đó; nếu vật không còn hoặc bị hư hỏng thì phải thanh toán giá trị của vật.
2. Khi bên có nghĩa vụ không thực hiện được nghĩa vụ giao vật cùng loại thì phải thanh toán giá trị của vật.
3. Trong trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện được nghĩa vụ theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này mà gây thiệt hại cho bên có quyền thì ngoài việc thanh toán giá trị của vật còn phải bồi thường thiệt hại cho bên có quyền.
1. Trong trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện một công việc mà mình phải thực hiện thì bên có quyền có thể yêu cầu bên có nghĩa vụ tiếp tục thực hiện hoặc tự mình thực hiện hoặc giao cho người khác thực hiện công việc đó và yêu cầu bên có nghĩa vụ thanh toán chi phí hợp lý và bồi thường thiệt hại.
2. Khi bên có nghĩa vụ không được thực hiện một công việc mà lại thực hiện công việc đó thì bên có quyền được quyền yêu cầu bên có nghĩa vụ phải chấm dứt việc thực hiện, khôi phục tình trạng ban đầu và bồi thường thiệt hại.
Điều 305. Trách nhiệm dân sự do chậm thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Khi nghĩa vụ dân sự chậm được thực hiện thì bên có quyền có thể gia hạn để bên có nghĩa vụ hoàn thành nghĩa vụ; nếu quá thời hạn này mà nghĩa vụ vẫn chưa được hoàn thành thì theo yêu cầu của bên có quyền, bên có nghĩa vụ vẫn phải thực hiện nghĩa vụ và bồi thường thiệt hại; nếu việc thực hiện nghĩa vụ không còn cần thiết đối với bên có quyền thì bên này có quyền từ chối tiếp nhận việc thực hiện nghĩa vụ và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
2. Trong trường hợp bên có nghĩa vụ chậm trả tiền thì bên đó phải trả lãi đối với số tiền chậm trả theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời gian chậm trả tại thời điểm thanh toán, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 306. Trách nhiệm dân sự do chậm tiếp nhận việc thực hiện nghĩa vụ dân sự
Bên có quyền chậm tiếp nhận việc thực hiện nghĩa vụ dân sự làm phát sinh thiệt hại cho bên có nghĩa vụ thì phải bồi thường thiệt hại cho người đó và phải chịu mọi rủi ro xảy ra kể từ thời điểm chậm tiếp nhận, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 307. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại
1. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại bao gồm trách nhiệm bồi thường thiệt hại về vật chất, trách nhiệm bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần.
2. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại về vật chất là trách nhiệm bù đắp tổn thất vật chất thực tế, tính được thành tiền do bên vi phạm gây ra, bao gồm tổn thất về tài sản, chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế, khắc phục thiệt hại, thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút.
3. Người gây thiệt hại về tinh thần cho người khác do xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người đó thì ngoài việc chấm dứt hành vi vi phạm, xin lỗi, cải chính công khai còn phải bồi thường một khoản tiền để bù đắp tổn thất về tinh thần cho người bị thiệt hại.
Điều 308. Lỗi trong trách nhiệm dân sự
1. Người không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ dân sự thì phải chịu trách nhiệm dân sự khi có lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
2. Cố ý gây thiệt hại là trường hợp một người nhận thức rõ hành vi của mình sẽ gây thiệt hại cho người khác mà vẫn thực hiện và mong muốn hoặc tuy không mong muốn nhưng để mặc cho thiệt hại xảy ra.
Vô ý gây thiệt hại là trường hợp một người không thấy trước hành vi của mình có khả năng gây thiệt hại, mặc dù phải biết hoặc có thể biết trước thiệt hại sẽ xảy ra hoặc thấy trước hành vi của mình có khả năng gây thiệt hại, nhưng cho rằng thiệt hại sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn chặn được.
CHUYỂN GIAO QUYỀN YÊU CẦU VÀ CHUYỂN GIAO NGHĨA VỤ DÂN SỰ
Điều 309. Chuyển giao quyền yêu cầu
1. Bên có quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ dân sự có thể chuyển giao quyền yêu cầu đó cho người thế quyền theo thoả thuận, trừ những trường hợp sau đây:
a) Quyền yêu cầu cấp dưỡng, yêu cầu bồi thường thiệt hại do xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín;
b) Bên có quyền và bên có nghĩa vụ có thoả thuận không được chuyển giao quyền yêu cầu;
c) Các trường hợp khác do pháp luật quy định.
2. Khi bên có quyền yêu cầu chuyển giao quyền yêu cầu cho người thế quyền thì người thế quyền trở thành bên có quyền yêu cầu.
Người chuyển giao quyền yêu cầu phải báo cho bên có nghĩa vụ biết bằng văn bản về việc chuyển giao quyền yêu cầu. Việc chuyển giao quyền yêu cầu không cần có sự đồng ý của bên có nghĩa vụ, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 310. Hình thức chuyển giao quyền yêu cầu
1. Việc chuyển giao quyền yêu cầu được thể hiện bằng văn bản hoặc bằng lời nói.
2. Trong trường hợp pháp luật có quy định việc chuyển giao quyền yêu cầu phải được thể hiện bằng văn bản, phải có công chứng hoặc chứng thực, đăng ký hoặc phải xin phép thì phải tuân theo các quy định đó.
Điều 311. Nghĩa vụ cung cấp thông tin và chuyển giao giấy tờ
1. Người chuyển giao quyền yêu cầu phải cung cấp thông tin cần thiết, chuyển giao giấy tờ có liên quan cho người thế quyền.
2. Người chuyển giao quyền yêu cầu vi phạm nghĩa vụ quy định tại khoản 1 Điều này mà gây thiệt hại thì phải bồi thường thiệt hại.
Điều 312. Không chịu trách nhiệm sau khi chuyển giao quyền yêu cầu
Người chuyển giao quyền yêu cầu không phải chịu trách nhiệm về khả năng thực hiện nghĩa vụ của bên có nghĩa vụ, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 313. Chuyển giao quyền yêu cầu có biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự
Trong trường hợp quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ dân sự có biện pháp bảo đảm thì việc chuyển giao quyền yêu cầu bao gồm cả biện pháp bảo đảm đó.
Điều 314. Quyền từ chối của bên có nghĩa vụ
1. Trong trường hợp bên có nghĩa vụ không được thông báo về việc chuyển giao quyền yêu cầu hoặc người thế quyền không chứng minh về tính xác thực của việc chuyển giao quyền yêu cầu thì bên có nghĩa vụ có quyền từ chối việc thực hiện nghĩa vụ đối với người thế quyền.
2. Trong trường hợp bên có nghĩa vụ do không được thông báo về việc chuyển giao quyền yêu cầu mà đã thực hiện nghĩa vụ đối với người chuyển giao quyền yêu cầu thì người thế quyền không được yêu cầu bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ đối với mình.
Điều 315. Chuyển giao nghĩa vụ dân sự
1. Bên có nghĩa vụ có thể chuyển giao nghĩa vụ dân sự cho người thế nghĩa vụ nếu được bên có quyền đồng ý, trừ trường hợp nghĩa vụ gắn liền với nhân thân của bên có nghĩa vụ hoặc pháp luật có quy định không được chuyển giao nghĩa vụ.
2. Khi được chuyển giao nghĩa vụ thì người thế nghĩa vụ trở thành bên có nghĩa vụ.
Điều 316. Hình thức chuyển giao nghĩa vụ dân sự
1. Việc chuyển giao nghĩa vụ dân sự được thể hiện bằng văn bản hoặc bằng lời nói.
2. Trong trường hợp pháp luật có quy định việc chuyển giao nghĩa vụ phải được thể hiện bằng văn bản, phải có công chứng hoặc chứng thực, đăng ký hoặc phải xin phép thì phải tuân theo các quy định đó.
Điều 317. Chuyển giao nghĩa vụ dân sự có biện pháp bảo đảm
Trong trường hợp nghĩa vụ dân sự có biện pháp bảo đảm được chuyển giao thì biện pháp bảo đảm đó chấm dứt, nếu không có thoả thuận khác.
BẢO ĐẢM THỰC HIỆN NGHĨA VỤ DÂN SỰ
Điều 318. Biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự bao gồm:
a) Cầm cố tài sản;
b) Thế chấp tài sản;
c) Đặt cọc;
d) Ký cược;
đ) Ký quỹ;
e) Bảo lãnh;
g) Tín chấp.
2. Trong trường hợp các bên có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định về biện pháp bảo đảm thì người có nghĩa vụ phải thực hiện biện pháp bảo đảm đó.
Điều 319. Phạm vi bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Nghĩa vụ dân sự có thể được bảo đảm một phần hoặc toàn bộ theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật; nếu không có thoả thuận và pháp luật không quy định phạm vi bảo đảm thì nghĩa vụ coi như được bảo đảm toàn bộ, kể cả nghĩa vụ trả lãi và bồi thường thiệt hại.
2. Các bên được thoả thuận về các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự để bảo đảm thực hiện các loại nghĩa vụ, kể cả nghĩa vụ hiện tại, nghĩa vụ trong tương lai hoặc nghĩa vụ có điều kiện.
Điều 320. Vật bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Vật bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự phải thuộc quyền sở hữu của bên bảo đảm và được phép giao dịch.
2. Vật dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự là vật hiện có hoặc được hình thành trong tương lai. Vật hình thành trong tương lai là động sản, bất động sản thuộc sở hữu của bên bảo đảm sau thời điểm nghĩa vụ được xác lập hoặc giao dịch bảo đảm được giao kết.
Điều 321. Tiền, giấy tờ có giá dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự
Tiền, trái phiếu, cổ phiếu, kỳ phiếu và giấy tờ có giá khác được dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự.
Điều 322. Quyền tài sản dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự
1. Các quyền tài sản thuộc sở hữu của bên bảo đảm bao gồm quyền tài sản phát sinh từ quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp, quyền đối với giống cây trồng, quyền đòi nợ, quyền được nhận số tiền bảo hiểm đối với vật bảo đảm, quyền tài sản đối với phần vốn góp trong doanh nghiệp, quyền tài sản phát sinh từ hợp đồng và các quyền tài sản khác thuộc sở hữu của bên bảo đảm đều được dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự.
2. Quyền sử dụng đất được dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
3. Quyền khai thác tài nguyên thiên nhiên được dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về tài nguyên.
Điều 323. Đăng ký giao dịch bảo đảm
1. Giao dịch bảo đảm là giao dịch dân sự do các bên thoả thuận hoặc pháp luật quy định về việc thực hiện biện pháp bảo đảm được quy định tại khoản 1 Điều 318 của Bộ luật này.
2. Việc đăng ký giao dịch bảo đảm được thực hiện theo quy định của pháp luật về đăng ký giao dịch bảo đảm. Việc đăng ký là điều kiện để giao dịch bảo đảm có hiệu lực chỉ trong trường hợp pháp luật có quy định.
3. Trường hợp giao dịch bảo đảm được đăng ký theo quy định của pháp luật thì giao dịch bảo đảm đó có giá trị pháp lý đối với người thứ ba, kể từ thời điểm đăng ký.
Điều 324. Một tài sản dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ dân sự
1. Một tài sản có thể được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ dân sự, nếu có giá trị tại thời điểm xác lập giao dịch bảo đảm lớn hơn tổng giá trị các nghĩa vụ được bảo đảm, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
2. Trong trường hợp một tài sản được bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ thì bên bảo đảm phải thông báo cho bên nhận bảo đảm sau biết về việc tài sản bảo đảm đang được dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ khác. Mỗi lần bảo đảm phải được lập thành văn bản.
3. Trong trường hợp phải xử lý tài sản để thực hiện một nghĩa vụ đến hạn thì các nghĩa vụ khác tuy chưa đến hạn đều được coi là đến hạn và tất cả các bên cùng nhận bảo đảm đều được tham gia xử lý tài sản. Bên nhận bảo đảm đã thông báo về việc xử lý tài sản có trách nhiệm xử lý tài sản, nếu các bên cùng nhận bảo đảm không có thoả thuận khác.
Trong trường hợp các bên muốn tiếp tục thực hiện các nghĩa vụ chưa đến hạn thì có thể thoả thuận về việc bên bảo đảm dùng tài sản khác để bảo đảm việc thực hiện các nghĩa vụ chưa đến hạn.
Điều 325. Thứ tự ưu tiên thanh toán
Thứ tự ưu tiên thánh toán khi xử lý tài sản bảo đảm được xác định như sau:
1. Trong trường hợp giao dịch bảo đảm được đăng ký thì việc xác định thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm được xác định theo thứ tự đăng ký;
2. Trong trường hợp một tài sản được dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ dân sự mà có giao dịch bảo đảm có đăng ký, có giao dịch bảo đảm không đăng ký thì giao dịch bảo đảm có đăng ký được ưu tiên thanh toán;
3. Trong trường hợp một tài sản dùng để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ dân sự mà các giao dịch bảo đảm đều không có đăng ký thì thứ tự ưu tiên thanh toán được xác định theo thứ tự xác lập giao dịch bảo đảm.
Cầm cố tài sản là việc một bên (sau đây gọi là bên cầm cố) giao tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho bên kia (sau đây gọi là bên nhận cầm cố) để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự.
Điều 327. Hình thức cầm cố tài sản
Việc cầm cố tài sản phải được lập thành văn bản, có thể lập thành văn bản riêng hoặc ghi trong hợp đồng chính.
Điều 328. Hiệu lực của cầm cố tài sản
Cầm cố tài sản có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản cho bên nhận cầm cố.
Điều 329. Thời hạn cầm cố tài sản
Thời hạn cầm cố tài sản do các bên thoả thuận. Trong trường hợp không có thoả thuận thì thời hạn cầm cố được tính cho đến khi chấm dứt nghĩa vụ được bảo đảm bằng cầm cố.
Điều 330. Nghĩa vụ của bên cầm cố tài sản
Bên cầm cố tài sản có các nghĩa vụ sau đây:
1. Giao tài sản cầm cố cho bên nhận cầm cố theo đúng thoả thuận;
2. Báo cho bên nhận cầm cố về quyền của người thứ ba đối với tài sản cầm cố, nếu có; trong trường hợp không thông báo thì bên nhận cầm cố có quyền hủy hợp đồng cầm cố tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại hoặc duy trì hợp đồng và chấp nhận quyền của người thứ ba đối với tài sản cầm cố;
3. Thanh toán cho bên nhận cầm cố chi phí hợp lý để bảo quản, giữ gìn tài sản cầm cố, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 331. Quyền của bên cầm cố tài sản
Bên cầm cố tài sản có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên nhận cầm cố đình chỉ việc sử dụng tài sản cầm cố trong trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 333 của Bộ luật này, nếu do sử dụng mà tài sản cầm cố có nguy cơ bị mất giá trị hoặc giảm sút giá trị;
2. Được bán tài sản cầm cố, nếu được bên nhận cầm cố đồng ý;
3. Được thay thế tài sản cầm cố bằng một tài sản khác nếu có thỏa thuận;
4. Yêu cầu bên nhận cầm cố giữ tài sản cầm cố trả lại tài sản cầm cố khi nghĩa vụ được bảo đảm bằng cầm cố chấm dứt;
5. Yêu cầu bên nhận cầm cố bồi thường thiệt hại xảy ra đối với tài sản cầm cố.
Điều 332. Nghĩa vụ của bên nhận cầm cố tài sản
Bên nhận cầm cố tài sản có các nghĩa vụ sau đây:
3. Không được khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản cầm cố, nếu không được bên cầm cố đồng ý;
4. Trả lại tài sản cầm cố khi nghĩa vụ được bảo đảm bằng cầm cố chấm dứt hoặc được thay thế bằng biện pháp bảo đảm khác.
Điều 333. Quyền của bên nhận cầm cố tài sản
Bên nhận cầm cố tài sản có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu người chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật tài sản cầm cố trả lại tài sản đó;
2. Yêu cầu xử lý tài sản cầm cố theo phương thức đã thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật để thực hiện nghĩa vụ;
3. Được khai thác công dụng tài sản cầm cố và hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản cầm cố, nếu có thoả thuận;
4. Được thanh toán chi phí hợp lý bảo quản tài sản cầm cố khi trả lại tài sản cho bên cầm cố.
Điều 334. Cầm cố nhiều tài sản
Trong trường hợp cầm cố nhiều tài sản để bảo đảm thực hiện một nghĩa vụ dân sự thì mỗi tài sản được xác định bảo đảm thực hiện toàn bộ nghĩa vụ. Các bên cũng có thể thoả thuận mỗi tài sản bảo đảm thực hiện một phần nghĩa vụ.
Điều 335. Hủy bỏ việc cầm cố tài sản
Việc cầm cố tài sản có thể bị hủy bỏ, nếu được bên nhận cầm cố đồng ý.
Điều 336. Xử lý tài sản cầm cố
Trường hợp đã đến hạn thực hiện nghĩa vụ dân sự mà bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện nghĩa vụ không đúng thoả thuận thì tài sản cầm cố được xử lý theo phương thức do các bên đã thoả thuận hoặc được bán đấu giá theo quy định của pháp luật để thực hiện nghĩa vụ. Bên nhận cầm cố được ưu tiên thanh toán từ số tiền bán tài sản cầm cố.
Điều 337. Xử lý tài sản cầm cố trong trường hợp có nhiều tài sản cầm cố
Trong trường hợp tài sản được dùng để cầm cố có nhiều vật thì bên nhận cầm cố được chọn tài sản cụ thể để xử lý, trừ trường hợp có thoả thuận khác. Bên nhận cầm cố chỉ được xử lý số tài sản cần thiết tương ứng với giá trị của nghĩa vụ được bảo đảm; nếu xử lý quá số tài sản cần thiết và gây ra thiệt hại cho bên cầm cố thì phải bồi thường thiệt hại cho bên cầm cố.
Điều 338. Thanh toán tiền bán tài sản cầm cố
Tiền bán tài sản cầm cố được sử dụng để thanh toán nghĩa vụ cho bên nhận cầm cố sau khi trừ chi phí bảo quản, bán tài sản và các chi phí cần thiết khác có liên quan để xử lý tài sản cầm cố; trong trường hợp nghĩa vụ được bảo đảm là khoản vay thì thanh toán cho bên nhận cầm cố theo thứ tự nợ gốc, lãi, tiền phạt, tiền bồi thường thiệt hại nếu có; nếu tiền bán còn thừa thì phải trả lại cho bên cầm cố; nếu tiền bán còn thiếu thì bên cầm cố phải trả tiếp phần còn thiếu đó.
Điều 339. Chấm dứt cầm cố tài sản
Việc cầm cố tài sản chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Nghĩa vụ được bảo đảm bằng cầm cố chấm dứt;
2. Việc cầm cố tài sản được hủy bỏ hoặc được thay thế bằng biện pháp bảo đảm khác;
3. Tài sản cầm cố đã được xử lý;
4. Theo thoả thuận của các bên.
Điều 340. Trả lại tài sản cầm cố
Khi việc cầm cố tài sản chấm dứt theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 339 của Bộ luật này thì tài sản cầm cố, giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu được trả lại cho bên cầm cố. Hoa lợi, lợi tức thu được từ tài sản cầm cố cũng được trả lại cho bên cầm cố, nếu không có thoả thuận khác.
Điều 341. Cầm cố tài sản tại cửa hàng cầm đồ
Việc cầm cố tài sản tại cửa hàng cầm đồ được thực hiện theo quy định tại các điều từ Điều 326 đến Điều 340 của Bộ luật này và các văn bản pháp luật khác về hoạt động của cửa hàng cầm đồ.
1. Thế chấp tài sản là việc một bên (sau đây gọi là bên thế chấp) dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự đối với bên kia (sau đây gọi là bên nhận thế chấp) và không chuyển giao tài sản đó cho bên nhận thế chấp.
Trong trường hợp thế chấp toàn bộ bất động sản, động sản có vật phụ thì vật phụ của bất động sản, động sản đó cũng thuộc tài sản thế chấp.
Trong trường hợp thế chấp một phần bất động sản, động sản có vật phụ thì vật phụ thuộc tài sản thế chấp, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác.
Tài sản thế chấp cũng có thể là tài sản được hình thành trong tương lai.
2. Tài sản thế chấp do bên thế chấp giữ. Các bên có thể thỏa thuận giao cho người thứ ba giữ tài sản thế chấp.
3. Việc thế chấp quyền sử dụng đất được thực hiện theo quy định tại các điều từ Điều 715 đến Điều 721 của Bộ luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Điều 343. Hình thức thế chấp tài sản
Việc thế chấp tài sản phải được lập thành văn bản, có thể lập thành văn bản riêng hoặc ghi trong hợp đồng chính. Trong trường hợp pháp luật có quy định thì văn bản thế chấp phải được công chứng, chứng thực hoặc đăng ký.
Các bên thỏa thuận về thời hạn thế chấp tài sản; nếu không có thỏa thuận thì việc thế chấp có thời hạn cho đến khi chấm dứt nghĩa vụ được bảo đảm bằng thế chấp.
Điều 345. Thế chấp tài sản đang cho thuê
Tài sản đang cho thuê cũng có thể được dùng để thế chấp. Hoa lợi, lợi tức thu được từ việc cho thuê tài sản thuộc tài sản thế chấp, nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
Điều 346. Thế chấp tài sản được bảo hiểm
1. Trong trường hợp tài sản thế chấp được bảo hiểm thì khoản tiền bảo hiểm cũng thuộc tài sản thế chấp.
2. Bên nhận thế chấp phải thông báo cho tổ chức bảo hiểm biết về việc tài sản bảo hiểm đang được dùng để thế chấp. Tổ chức bảo hiểm chi trả số tiền bảo hiểm trực tiếp cho bên nhận thế chấp khi xảy ra sự kiện bảo hiểm. Trường hợp bên nhận thế chấp không thông báo cho tổ chức bảo hiểm biết về việc tài sản bảo hiểm đang được dùng để thế chấp thì tổ chức bảo hiểm chi trả bảo hiểm theo hợp đồng bảo hiểm và bên thế chấp có nghĩa vụ thanh toán với bên nhận thế chấp.
Điều 347. Thế chấp nhiều tài sản để bảo đảm thực hiện một nghĩa vụ dân sự
Trong trường hợp thế chấp nhiều tài sản để bảo đảm thực hiện một nghĩa vụ dân sự thì mỗi tài sản được xác định bảo đảm thực hiện toàn bộ nghĩa vụ. Các bên cũng có thể thoả thuận mỗi tài sản bảo đảm thực hiện một phần nghĩa vụ.
Điều 348. Nghĩa vụ của bên thế chấp tài sản
Bên thế chấp tài sản có các nghĩa vụ sau đây:
1. Bảo quản, giữ gìn tài sản thế chấp;
2. Áp dụng các biện pháp cần thiết để khắc phục, kể cả phải ngừng việc khai thác công dụng tài sản thế chấp nếu do việc khai thác đó mà tài sản thế chấp có nguy cơ mất giá trị hoặc giảm sút giá trị;
3. Thông báo cho bên nhận thế chấp về các quyền của người thứ ba đối với tài sản thế chấp, nếu có; trong trường hợp không thông báo thì bên nhận thế chấp có quyền hủy hợp đồng thế chấp tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại hoặc duy trì hợp đồng và chấp nhận quyền của người thứ ba đối với tài sản thế chấp;
4. Không được bán, trao đổi, tặng cho tài sản thế chấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 349 của Bộ luật này.
Điều 349. Quyền của bên thế chấp tài sản
Bên thế chấp tài sản có các quyền sau đây:
1. Được khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản, trừ trường hợp hoa lợi, lợi tức cũng thuộc tài sản thế chấp theo thoả thuận;
2. Được đầu tư để làm tăng giá trị của tài sản thế chấp;
3. Được bán, thay thế tài sản thế chấp, nếu tài sản đó là hàng hoá luân chuyển trong quá trình sản xuất, kinh doanh.
Trong trường hợp bán tài sản thế chấp là hàng hoá luân chuyển trong quá trình sản xuất, kinh doanh thì quyền yêu cầu bên mua thanh toán tiền, số tiền thu được hoặc tài sản hình thành từ số tiền thu được trở thành tài sản thế chấp thay thế cho số tài sản đã bán.
4. Được bán, trao đổi, tặng cho tài sản thế chấp không phải là hàng hóa luân chuyển trong quá trình sản xuất, kinh doanh, nếu được bên nhận thế chấp đồng ý.
6. Nhận lại tài sản thế chấp do người thứ ba giữ, khi nghĩa vụ được bảo đảm bằng thế chấp chấm dứt hoặc được thay thế bằng biện pháp bảo đảm khác.
Điều 350. Nghĩa vụ của bên nhận thế chấp tài sản
Bên nhận thế chấp tài sản có các nghĩa vụ sau đây:
1. Trong trường hợp các bên thỏa thuận bên nhận thế chấp giữ giấy tờ về tài sản thế chấp thì khi chấm dứt thế chấp phải hoàn trả cho bên thế chấp giấy tờ về tài sản thế chấp;
2. Yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền đăng ký giao dịch bảo đảm xoá đăng ký trong các trường hợp quy định tại các điều 355, 356 và 357 của Bộ luật này.
Điều 351. Quyền của bên nhận thế chấp tài sản
Bên nhận thế chấp tài sản có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên thuê, bên mượn tài sản thế chấp trong trường hợp quy định tại khoản 5 Điều 349 của Bộ luật này phải chấm dứt việc sử dụng tài sản thế chấp, nếu việc sử dụng làm mất giá trị hoặc giảm sút giá trị của tài sản đó;
2. Được xem xét, kiểm tra trực tiếp tài sản thế chấp, nhưng không được cản trở hoặc gây khó khăn cho việc sử dụng, khai thác tài sản thế chấp;
3. Yêu cầu bên thế chấp phải cung cấp thông tin về thực trạng tài sản thế chấp;
4. Yêu cầu bên thế chấp áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo toàn tài sản, giá trị tài sản trong trường hợp có nguy cơ làm mất giá trị hoặc giảm sút giá trị của tài sản do việc khai thác, sử dụng;
5. Yêu cầu bên thế chấp hoặc người thứ ba giữ tài sản thế chấp giao tài sản đó cho mình để xử lý trong trường hợp đến hạn thực hiện nghĩa vụ mà bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ;
7. Yêu cầu xử lý tài sản thế chấp theo quy định tại Điều 355 hoặc khoản 3 Điều 324 của Bộ luật này và được ưu tiên thanh toán.
Điều 352. Nghĩa vụ của người thứ ba giữ tài sản thế chấp
Người thứ ba giữ tài sản thế chấp có các nghĩa vụ sau đây:
2. Không được tiếp tục khai thác công dụng tài sản thế chấp, trong trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 353 của Bộ luật này, nếu việc tiếp tục khai thác có nguy cơ làm mất giá trị hoặc giảm sút giá trị của tài sản thế chấp;
3. Giao lại tài sản thế chấp cho bên nhận thế chấp hoặc bên thế chấp theo thoả thuận.
Điều 353. Quyền của người thứ ba giữ tài sản thế chấp
Người thứ ba giữ tài sản thế chấp có các quyền sau đây:
1. Được khai thác công dụng tài sản thế chấp, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản thế chấp, nếu có thoả thuận;
2. Được trả thù lao và được thanh toán chi phí bảo quản, giữ gìn tài sản thế chấp, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 354. Thay thế và sửa chữa tài sản thế chấp
1. Bên thế chấp chỉ được thay thế tài sản thế chấp khi có sự đồng ý của bên nhận thế chấp, nếu không có thoả thuận khác, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 349 của Bộ luật này.
2. Trong trường hợp thế chấp kho hàng thì bên thế chấp có thể thay thế hàng hóa trong kho, nhưng phải bảo đảm giá trị của hàng hóa trong kho đúng như thỏa thuận.
3. Khi tài sản thế chấp bị hư hỏng thì bên thế chấp trong một thời gian hợp lý phải sửa chữa tài sản thế chấp hoặc thay thế bằng tài sản khác có giá trị tương đương, nếu không có thoả thuận khác.
Điều 355. Xử lý tài sản thế chấp
Trong trường hợp đã đến hạn thực hiện nghĩa vụ dân sự mà bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ thì việc xử lý tài sản thế chấp được thực hiện theo quy định tại Điều 336 và Điều 338 của Bộ luật này.
Điều 356. Hủy bỏ việc thế chấp tài sản
Việc thế chấp tài sản có thể bị hủy bỏ nếu được bên nhận thế chấp đồng ý, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 357. Chấm dứt thế chấp tài sản
Việc thế chấp tài sản chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Nghĩa vụ được bảo đảm bằng thế chấp chấm dứt;
2. Việc thế chấp tài sản được hủy bỏ hoặc được thay thế bằng biện pháp bảo đảm khác;
3. Tài sản thế chấp đã được xử lý;
4. Theo thoả thuận của các bên.
1. Đặt cọc là việc một bên giao cho bên kia một khoản tiền hoặc kim khí quí, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi là tài sản đặt cọc) trong một thời hạn để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng dân sự.
Việc đặt cọc phải được lập thành văn bản.
2. Trong trường hợp hợp đồng dân sự được giao kết, thực hiện thì tài sản đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc được trừ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền; nếu bên đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng dân sự thì tài sản đặt cọc thuộc về bên nhận đặt cọc; nếu bên nhận đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng dân sự thì phải trả cho bên đặt cọc tài sản đặt cọc và một khoản tiền tương đương giá trị tài sản đặt cọc, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
1. Ký cược là việc bên thuê tài sản là động sản giao cho bên cho thuê một khoản tiền hoặc kim khí quí, đá quí hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi là tài sản ký cược) trong một thời hạn để bảo đảm việc trả lại tài sản thuê.
2. Trong trường hợp tài sản thuê được trả lại thì bên thuê được nhận lại tài sản ký cược sau khi trừ tiền thuê; nếu bên thuê không trả lại tài sản thuê thì bên cho thuê có quyền đòi lại tài sản thuê; nếu tài sản thuê không còn để trả lại thì tài sản ký cược thuộc về bên cho thuê.
1. Ký quỹ là việc bên có nghĩa vụ gửi một khoản tiền hoặc kim khí quí, đá quí hoặc giấy tờ có giá khác vào tài khoản phong toả tại một ngân hàng để bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ dân sự.
2. Trong trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ thì bên có quyền được ngân hàng nơi ký quỹ thanh toán, bồi thường thiệt hại do bên có nghĩa vụ gây ra, sau khi trừ chi phí dịch vụ ngân hàng.
3. Thủ tục gửi và thanh toán do pháp luật về ngân hàng quy định.
Bảo lãnh là việc người thứ ba (say đây gọi là bên bảo lãnh) cam kết với bên có quyền (sau đây gọi là bên nhận bảo lãnh) sẽ thực hiện nghĩa vụ thay cho bên có nghĩa vụ (sau đây gọi là bên được bảo lãnh), nếu khi đến thời hạn mà bên được bảo lãnh không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ. Các bên cũng có thể thoả thuận về việc bên bảo lãnh chỉ phải thực hiện nghĩa vụ khi bên được bảo lãnh không có khả năng thực hiện nghĩa vụ của mình.
Việc bảo lãnh phải được lập thành văn bản, có thể lập thành văn bản riêng hoặc ghi trong hợp đồng chính. Trong trường hợp pháp luật có quy định thì văn bản bảo lãnh phải được công chứng hoặc chứng thực.
Bên bảo lãnh có thể cam kết bảo lãnh một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ cho bên được bảo lãnh.
Nghĩa vụ bảo lãnh bao gồm cả tiền lãi trên nợ gốc, tiền phạt, tiền bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Bên bảo lãnh được hưởng thù lao nếu bên bảo lãnh và bên được bảo lãnh có thoả thuận.
Điều 365. Nhiều người cùng bảo lãnh
Khi nhiều người cùng bảo lãnh một nghĩa vụ thì họ phải liên đới thực hiện việc bảo lãnh, trừ trường hợp có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định bảo lãnh theo các phần độc lập; bên có quyền có thể yêu cầu bất cứ ai trong số những người bảo lãnh liên đới phải thực hiện toàn bộ nghĩa vụ.
Khi một người trong số những người bảo lãnh liên đới đã thực hiện toàn bộ nghĩa vụ thay cho bên được bảo lãnh thì có quyền yêu cầu những người bảo lãnh còn lại phải thực hiện phần nghĩa vụ của họ đối với mình.
Điều 366. Quan hệ giữa bên bảo lãnh với bên nhận bảo lãnh
1. Bên nhận bảo lãnh không được yêu cầu bên bảo lãnh thực hiện nghĩa vụ thay cho bên được bảo lãnh khi nghĩa vụ chưa đến hạn.
2. Bên bảo lãnh không phải thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh trong trường hợp bên nhận bảo lãnh có thể bù trừ nghĩa vụ với bên được bảo lãnh.
Điều 367. Quyền yêu cầu của bên bảo lãnh
Khi bên bảo lãnh đã hoàn thành nghĩa vụ thì có quyền yêu cầu bên được bảo lãnh thực hiện nghĩa vụ đối với mình trong phạm vi bảo lãnh, nếu không có thoả thuận khác.
Điều 368. Miễn việc thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh
1. Trong trường hợp bên nhận bảo lãnh miễn việc thực hiện nghĩa vụ cho bên bảo lãnh thì bên được bảo lãnh vẫn phải thực hiện nghĩa vụ đối với bên nhận bảo lãnh, trừ trường hợp có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định phải liên đới thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh.
2. Trong trường hợp chỉ một người trong số nhiều người cùng nhận bảo lãnh liên đới được miễn việc thực hiện phần nghĩa vụ bảo lãnh của mình thì những người khác vẫn phải thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh của họ.
Điều 369. Xử lý tài sản của bên bảo lãnh
Trong trường hợp đã đến hạn thực hiện nghĩa vụ thay cho bên được bảo lãnh, mà bên bảo lãnh không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ thì bên bảo lãnh phải đưa tài sản thuộc sở hữu của mình để thanh toán cho bên nhận bảo lãnh.
Điều 370. Hủy bỏ việc bảo lãnh
Việc bảo lãnh có thể được hủy bỏ nếu được bên nhận bảo lãnh đồng ý, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 371. Chấm dứt việc bảo lãnh
Việc bảo lãnh chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Nghĩa vụ được bảo đảm bằng bảo lãnh chấm dứt;
2. Việc bảo lãnh được hủy bỏ hoặc được thay thế bằng biện pháp bảo đảm khác;
3. Bên bảo lãnh đã thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh;
4. Theo thoả thuận của các bên.
Điều 372. Bảo đảm bằng tín chấp của tổ chức chính trị - xã hội
Tổ chức chính trị - xã hội tại cơ sở có thể bảo đảm bằng tín chấp cho cá nhân, hộ gia đình nghèo vay một khoản tiền tại ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng khác để sản xuất, kinh doanh, làm dịch vụ theo quy định của Chính phủ.
Điều 373. Hình thức bảo đảm bằng tín chấp
Việc cho vay có bảo đảm bằng tín chấp phải được lập thành văn bản có ghi rõ số tiền vay, mục đích vay, thời hạn vay, lãi suất, quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của người vay, ngân hàng, tổ chức tín dụng cho vay và tổ chức bảo đảm.
Điều 374. Căn cứ chấm dứt nghĩa vụ dân sự
Nghĩa vụ dân sự chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Nghĩa vụ được hoàn thành;
2. Theo thoả thuận của các bên;
3. Bên có quyền miễn việc thực hiện nghĩa vụ;
4. Nghĩa vụ được thay thế bằng nghĩa vụ dân sự khác;
5. Nghĩa vụ được bù trừ;
6. Bên có quyền và bên có nghĩa vụ hoà nhập làm một;
7. Thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự đã hết;
8. Bên có nghĩa vụ là cá nhân chết hoặc là pháp nhân, chủ thể khác chấm dứt mà nghĩa vụ phải do chính cá nhân, pháp nhân, chủ thể đó thực hiện;
9. Bên có quyền là cá nhân chết mà quyền yêu cầu không thuộc di sản thừa kế hoặc là pháp nhân, chủ thể khác chấm dứt mà quyền yêu cầu không được chuyển giao cho pháp nhân, chủ thể khác;
10. Vật đặc định là đối tượng của nghĩa vụ dân sự không còn và được thay thế bằng nghĩa vụ khác;
11. Các trường hợp khác do pháp luật quy định.
Điều 375. Hoàn thành nghĩa vụ dân sự
Nghĩa vụ dân sự được hoàn thành khi bên có nghĩa vụ đã thực hiện toàn bộ hoặc một phần nghĩa vụ nhưng phần còn lại được bên có quyền miễn cho việc thực hiện tiếp.
1. Khi bên có quyền chậm tiếp nhận đối tượng của nghĩa vụ là vật thì bên có nghĩa vụ phải bảo quản, giữ gìn vật hoặc có thể gửi tại nơi nhận gửi giữ và phải báo ngay cho bên có quyền. Bên chậm tiếp nhận phải chịu rủi ro và mọi chi phí về gửi giữ.
Nghĩa vụ giao vật hoàn thành tại thời điểm vật đã được gửi giữ bảo đảm số lượng, chất lượng và các điều kiện khác mà các bên đã thoả thuận.
2. Trong trường hợp đối tượng của nghĩa vụ là tiền hoặc giấy tờ có giá thì khi bên có quyền chậm tiếp nhận đối tượng của nghĩa vụ, người có nghĩa vụ cũng có thể gửi tại nơi nhận gửi giữ và phải báo ngay cho bên có quyền; nghĩa vụ được xem là đã hoàn thành kể từ thời điểm gửi giữ.
Điều 377. Chấm dứt nghĩa vụ dân sự theo thoả thuận
Các bên có thể thoả thuận chấm dứt nghĩa vụ dân sự bất cứ lúc nào, nhưng không được gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Điều 378. Chấm dứt nghĩa vụ dân sự do được miễn thực hiện nghĩa vụ
1. Nghĩa vụ dân sự chấm dứt khi bên có quyền miễn việc thực hiện nghĩa vụ cho bên có nghĩa vụ, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Khi nghĩa vụ dân sự có biện pháp bảo đảm được miễn thì việc bảo đảm cũng chấm dứt.
Điều 379. Chấm dứt nghĩa vụ dân sự do được thay thế bằng nghĩa vụ dân sự khác
1. Trong trường hợp các bên thoả thuận thay thế nghĩa vụ dân sự ban đầu bằng nghĩa vụ dân sự khác thì nghĩa vụ ban đầu chấm dứt.
2. Nghĩa vụ dân sự cũng chấm dứt, nếu bên có quyền đã tiếp nhận tài sản hoặc công việc khác thay thế cho tài sản hoặc công việc đã thoả thuận trước.
3. Trong trường hợp nghĩa vụ dân sự là nghĩa vụ cấp dưỡng, bồi thường thiệt hại do xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín và các nghĩa vụ khác gắn liền với nhân thân không thể chuyển cho người khác được thì không được thay thế bằng nghĩa vụ khác.
Điều 380. Chấm dứt nghĩa vụ dân sự do bù trừ nghĩa vụ
1. Trong trường hợp các bên cùng có nghĩa vụ về tài sản cùng loại đối với nhau thì khi cùng đến hạn họ không phải thực hiện nghĩa vụ đối với nhau và nghĩa vụ được xem là chấm dứt, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Trong trường hợp giá trị của tài sản hoặc công việc không tương đương với nhau thì các bên thanh toán cho nhau phần giá trị chênh lệch.
3. Những vật được định giá thành tiền cũng có thể bù trừ với nghĩa vụ trả tiền.
Điều 381. Những trường hợp không được bù trừ nghĩa vụ dân sự
Nghĩa vụ dân sự không được bù trừ trong các trường hợp sau đây:
1. Nghĩa vụ đang có tranh chấp;
2. Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín;
3. Nghĩa vụ cấp dưỡng;
4. Các nghĩa vụ khác do pháp luật quy định.
Điều 382. Chấm dứt nghĩa vụ dân sự do hoà nhập bên có nghĩa vụ và bên có quyền
Khi bên có nghĩa vụ lại trở thành bên có quyền đối với chính nghĩa vụ đó thì nghĩa vụ dân sự chấm dứt.
Điều 383. Chấm dứt nghĩa vụ dân sự do hết thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự
Khi thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự đã hết thì nghĩa vụ chấm dứt.
Khi các bên có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định về việc nghĩa vụ phải do chính bên có nghĩa vụ thực hiện mà cá nhân chết hoặc pháp nhân, chủ thể khác chấm dứt thì nghĩa vụ cũng chấm dứt.
Khi các bên có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định về việc nghĩa vụ được thực hiện chỉ dành cho cá nhân hoặc pháp nhân, chủ thể khác là bên có quyền mà cá nhân chết hoặc pháp nhân, chủ thể khác chấm dứt thì nghĩa vụ cũng chấm dứt.
Điều 386. Chấm dứt nghĩa vụ dân sự khi vật đặc định không còn
Nghĩa vụ giao vật chấm dứt trong trường hợp vật phải giao là vật đặc định không còn.
Các bên có thể thoả thuận thay thế vật khác hoặc bồi thường thiệt hại.
Điều 387. Chấm dứt nghĩa vụ dân sự trong trường hợp phá sản
Trong trường hợp phá sản thì nghĩa vụ dân sự chấm dứt theo quy định của pháp luật về phá sản.
Điều 388. Khái niệm hợp đồng dân sự
Hợp đồng dân sự là sự thoả thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.
Điều 389. Nguyên tắc giao kết hợp đồng dân sự
Việc giao kết hợp đồng dân sự phải tuân theo các nguyên tắc sau đây:
1. Tự do giao kết hợp đồng nhưng không được trái pháp luật, đạo đức xã hội;
2. Tự nguyện, bình đẳng, thiện chí, hợp tác, trung thực và ngay thẳng.
Điều 390. Đề nghị giao kết hợp đồng
1. Đề nghị giao kết hợp đồng là việc thể hiện rõ ý định giao kết hợp đồng và chịu sự ràng buộc về đề nghị này của bên đề nghị đối với bên đã được xác định cụ thể.
2. Trong trường hợp đề nghị giao kết hợp đồng có nêu rõ thời hạn trả lời, nếu bên đề nghị lại giao kết hợp đồng với người thứ ba trong thời hạn chờ bên được đề nghị trả lời thì phải bồi thường thiệt hại cho bên được đề nghị mà không được giao kết hợp đồng nếu có thiệt hại phát sinh.
Điều 391. Thời điểm đề nghị giao kết hợp đồng có hiệu lực
1. Thời điểm đề nghị giao kết hợp đồng có hiệu lực được xác định như sau:
a) Do bên đề nghị ấn định;
b) Nếu bên đề nghị không ấn định thì đề nghị giao kết hợp đồng có hiệu lực kể từ khi bên được đề nghị nhận được đề nghị đó.
2. Các trường hợp sau đây được coi là đã nhận được đề nghị giao kết hợp đồng:
a) Đề nghị được chuyển đến nơi cư trú, nếu bên được đề nghị là cá nhân; được chuyển đến trụ sở, nếu bên được đề nghị là pháp nhân;
b) Đề nghị được đưa vào hệ thống thông tin chính thức của bên được đề nghị;
c) Khi bên được đề nghị biết được đề nghị giao kết hợp đồng thông qua các phương thức khác.
Điều 392. Thay đổi, rút lại đề nghị giao kết hợp đồng
1. Bên đề nghị giao kết hợp đồng có thể thay đổi, rút lại đề nghị giao kết hợp đồng trong các trường hợp sau đây:
a) Nếu bên được đề nghị nhận được thông báo về việc thay đổi hoặc rút lại đề nghị trước hoặc cùng với thời điểm nhận được đề nghị;
b) Điều kiện thay đổi hoặc rút lại đề nghị phát sinh trong trường hợp bên đề nghị có nêu rõ về việc được thay đổi hoặc rút lại đề nghị khi điều kiện đó phát sinh.
2. Khi bên đề nghị thay đổi nội dung của đề nghị thì đề nghị đó được coi là đề nghị mới.
Điều 393. Hủy bỏ đề nghị giao kết hợp đồng
Trong trường hợp bên đề nghị giao kết hợp đồng thực hiện quyền hủy bỏ đề nghị do đã nêu rõ quyền này trong đề nghị thì phải thông báo cho bên được đề nghị và thông báo này chỉ có hiệu lực khi bên được đề nghị nhận được thông báo trước khi bên được đề nghị trả lời chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng.
Điều 394. Chấm dứt đề nghị giao kết hợp đồng
Đề nghị giao kết hợp đồng chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Bên nhận được đề nghị trả lời không chấp nhận;
2. Hết thời hạn trả lời chấp nhận;
3. Khi thông báo về việc thay đổi hoặc rút lại đề nghị có hiệu lực;
4. Khi thông báo về việc hủy bỏ đề nghị có hiệu lực;
5. Theo thoả thuận của bên đề nghị và bên nhận được đề nghị trong thời hạn chờ bên được đề nghị trả lời.
Điều 395. Sửa đổi đề nghị do bên được đề nghị đề xuất
Khi bên được đề nghị đã chấp nhận giao kết hợp đồng, nhưng có nêu điều kiện hoặc sửa đổi đề nghị thì coi như người này đã đưa ra đề nghị mới.
Điều 396. Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng
Chấp nhận đề nghị giao kết hợp đồng là sự trả lời của bên được đề nghị đối với bên đề nghị về việc chấp nhận toàn bộ nội dung của đề nghị.
Điều 397. Thời hạn trả lời chấp nhận giao kết hợp đồng
1. Khi bên đề nghị có ấn định thời hạn trả lời thì việc trả lời chấp nhận chỉ có hiệu lực khi được thực hiện trong thời hạn đó; nếu bên đề nghị giao kết hợp đồng nhận được trả lời khi đã hết thời hạn trả lời thì chấp nhận này được coi là đề nghị mới của bên chậm trả lời.
Trong trường hợp thông báo chấp nhận giao kết hợp đồng đến chậm vì lý do khách quan mà bên đề nghị biết hoặc phải biết về lý do khách quan này thì thông báo chấp nhận giao kết hợp đồng vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp bên đề nghị trả lời ngay không đồng ý với chấp nhận đó của bên được đề nghị.
2. Khi các bên trực tiếp giao tiếp với nhau, kể cả trong trường hợp qua điện thoại hoặc qua các phương tiện khác thì bên được đề nghị phải trả lời ngay có chấp nhận hoặc không chấp nhận, trừ trường hợp có thoả thuận về thời hạn trả lời.
Điều 398. Trường hợp bên đề nghị giao kết hợp đồng chết hoặc mất năng lực hành vi dân sự
Trong trường hợp bên đề nghị giao kết hợp đồng chết hoặc mất năng lực hành vi dân sự sau khi bên được đề nghị giao kết hợp đồng trả lời chấp nhận giao kết hợp đồng thì đề nghị giao kết hợp đồng vẫn có giá trị.
Điều 399. Trường hợp bên được đề nghị giao kết hợp đồng chết hoặc mất năng lực hành vi dân sự
Trong trường hợp bên được đề nghị giao kết hợp đồng chết hoặc mất năng lực hành vi dân sự sau khi trả lời chấp nhận giao kết hợp đồng thì việc trả lời chấp nhận giao kết hợp đồng vẫn có giá trị.
Điều 400. Rút lại thông báo chấp nhận giao kết hợp đồng
Bên được đề nghị giao kết hợp đồng có thể rút lại thông báo chấp nhận giao kết hợp đồng, nếu thông báo này đến trước hoặc cùng với thời điểm bên đề nghị nhận được trả lời chấp nhận giao kết hợp đồng.
Điều 401. Hình thức hợp đồng dân sự
1. Hợp đồng dân sự có thể được giao kết bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể, khi pháp luật không quy định loại hợp đồng đó phải được giao kết bằng một hình thức nhất định.
2. Trong trường hợp pháp luật có quy định hợp đồng phải được thể hiện bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực, phải đăng ký hoặc xin phép thì phải tuân theo các quy định đó.
Hợp đồng không bị vô hiệu trong trường hợp có vi phạm về hình thức, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 402. Nội dung của hợp đồng dân sự
Tuỳ theo từng loại hợp đồng, các bên có thể thoả thuận về những nội dung sau đây:
1. Đối tượng của hợp đồng là tài sản phải giao, công việc phải làm hoặc không được làm;
2. Số lượng, chất lượng;
3. Giá, phương thức thanh toán;
4. Thời hạn, địa điểm, phương thức thực hiện hợp đồng;
5. Quyền, nghĩa vụ của các bên;
6. Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng;
7. Phạt vi phạm hợp đồng;
8. Các nội dung khác.
Điều 403. Địa điểm giao kết hợp đồng dân sự
Địa điểm giao kết hợp đồng dân sự do các bên thoả thuận; nếu không có thoả thuận thì địa điểm giao kết hợp đồng dân sự là nơi cư trú của cá nhân hoặc trụ sở của pháp nhân đã đưa ra đề nghị giao kết hợp đồng.
Điều 404. Thời điểm giao kết hợp đồng dân sự
1. Hợp đồng dân sự được giao kết vào thời điểm bên đề nghị nhận được trả lời chấp nhận giao kết.
2. Hợp đồng dân sự cũng xem như được giao kết khi hết thời hạn trả lời mà bên nhận được đề nghị vẫn im lặng, nếu có thoả thuận im lặng là sự trả lời chấp nhận giao kết.
3. Thời điểm giao kết hợp đồng bằng lời nói là thời điểm các bên đã thỏa thuận về nội dung của hợp đồng.
4. Thời điểm giao kết hợp đồng bằng văn bản là thời điểm bên sau cùng ký vào văn bản.
Điều 405. Hiệu lực của hợp đồng dân sự
Hợp đồng được giao kết hợp pháp có hiệu lực từ thời điểm giao kết, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 406. Các loại hợp đồng dân sự chủ yếu
Hợp đồng gồm các loại chủ yếu sau đây:
1. Hợp đồng song vụ là hợp đồng mà mỗi bên đều có nghĩa vụ đối với nhau;
2. Hợp đồng đơn vụ là hợp đồng mà chỉ một bên có nghĩa vụ;
3. Hợp đồng chính là hợp đồng mà hiệu lực không phụ thuộc vào hợp đồng phụ;
4. Hợp đồng phụ là hợp đồng mà hiệu lực phụ thuộc vào hợp đồng chính;
5. Hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba là hợp đồng mà các bên giao kết hợp đồng đều phải thực hiện nghĩa vụ và người thứ ba được hưởng lợi ích từ việc thực hiện nghĩa vụ đó;
6. Hợp đồng có điều kiện là hợp đồng mà việc thực hiện phụ thuộc vào việc phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt một sự kiện nhất định.
Điều 407. Hợp đồng dân sự theo mẫu
1. Hợp đồng theo mẫu là hợp đồng gồm những điều khoản do một bên đưa ra theo mẫu để bên kia trả lời trong một thời gian hợp lý; nếu bên được đề nghị trả lời chấp nhận thì coi như chấp nhận toàn bộ nội dung hợp đồng theo mẫu mà bên đề nghị đã đưa ra.
2. Trong trường hợp hợp đồng theo mẫu có điều khoản không rõ ràng thì bên đưa ra hợp đồng theo mẫu phải chịu bất lợi khi giải thích điều khoản đó.
3. Trong trường hợp hợp đồng theo mẫu có điều khoản miễn trách nhiệm của bên đưa ra hợp đồng theo mẫu, tăng trách nhiệm hoặc loại bỏ quyền lợi chính đáng của bên kia thì điều khoản này không có hiệu lực, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
1. Kèm theo hợp đồng có thể có phụ lục để quy định chi tiết một số điều khoản của hợp đồng. Phụ lục hợp đồng có hiệu lực như hợp đồng. Nội dung của phụ lục hợp đồng không được trái với nội dung của hợp đồng.
2. Trong trường hợp phụ lục hợp đồng có điều khoản trái với nội dung của điều khoản trong hợp đồng thì điều khoản này không có hiệu lực, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Trong trường hợp các bên chấp nhận phụ lục hợp đồng có điều khoản trái với điều khoản trong hợp đồng thì coi như điều khoản đó trong hợp đồng đã được sửa đổi.
Điều 409. Giải thích hợp đồng dân sự
1. Khi hợp đồng có điều khoản không rõ ràng thì không chỉ dựa vào ngôn từ của hợp đồng mà còn phải căn cứ vào ý chí chung của các bên để giải thích điều khoản đó.
2. Khi một điều khoản của hợp đồng có thể được hiểu theo nhiều nghĩa thì phải chọn nghĩa nào làm cho điều khoản đó khi thực hiện có lợi nhất cho các bên.
3. Khi hợp đồng có ngôn từ có thể hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau thì phải giải thích theo nghĩa phù hợp nhất với tính chất của hợp đồng.
4. Khi hợp đồng có điều khoản hoặc ngôn từ khó hiểu thì phải được giải thích theo tập quán tại địa điểm giao kết hợp đồng.
5. Khi hợp đồng thiếu một số điều khoản thì có thể bổ sung theo tập quán đối với loại hợp đồng đó tại địa điểm giao kết hợp đồng.
6. Các điều khoản trong hợp đồng phải được giải thích trong mối liên hệ với nhau, sao cho ý nghĩa của các điều khoản đó phù hợp với toàn bộ nội dung hợp đồng.
7. Trong trường hợp có sự mâu thuẫn giữa ý chí chung của các bên với ngôn từ sử dụng trong hợp đồng thì ý chí chung của các bên được dùng để giải thích hợp đồng.
8. Trong trường hợp bên mạnh thế đưa vào hợp đồng nội dung bất lợi cho bên yếu thế thì khi giải thích hợp đồng phải theo hướng có lợi cho bên yếu thế.
Điều 410. Hợp đồng dân sự vô hiệu
1. Các quy định về giao dịch dân sự vô hiệu từ Điều 127 đến Điều 138 của Bộ luật này cũng được áp dụng đối với hợp đồng vô hiệu.
2. Sự vô hiệu của hợp đồng chính làm chấm dứt hợp đồng phụ, trừ trường hợp các bên có thoả thuận hợp đồng phụ được thay thế hợp đồng chính. Quy định này không áp dụng đối với các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự.
3. Sự vô hiệu của hợp đồng phụ không làm chấm dứt hợp đồng chính, trừ trường hợp các bên thoả thuận hợp đồng phụ là một phần không thể tách rời của hợp đồng chính.
Điều 411. Hợp đồng dân sự vô hiệu do có đối tượng không thể thực hiện được
1. Trong trường hợp ngay từ khi ký kết, hợp đồng có đối tượng không thể thực hiện được vì lý do khách quan thì hợp đồng này bị vô hiệu.
2. Trong trường hợp khi giao kết hợp đồng mà một bên biết hoặc phải biết về việc hợp đồng có đối tượng không thể thực hiện được, nhưng không thông báo cho bên kia biết nên bên kia đã giao kết hợp đồng thì phải bồi thường thiệt hại cho bên kia, trừ trường hợp bên kia biết hoặc phải biết về việc hợp đồng có đối tượng không thể thực hiện được.
3. Quy định tại khoản 2 Điều này cũng được áp dụng đối với trường hợp hợp đồng có một hoặc nhiều phần đối tượng không thể thực hiện được, nhưng phần còn lại của hợp đồng vẫn có giá trị pháp lý.
Điều 412. Nguyên tắc thực hiện hợp đồng dân sự
Việc thực hiện hợp đồng phải tuân theo các nguyên tắc sau đây:
1. Thực hiện đúng hợp đồng, đúng đối tượng, chất lượng, số lượng, chủng loại, thời hạn, phương thức và các thoả thuận khác;
2. Thực hiện một cách trung thực, theo tinh thần hợp tác và có lợi nhất cho các bên, bảo đảm tin cậy lẫn nhau;
3. Không được xâm phạm đến lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác.
Điều 413. Thực hiện hợp đồng đơn vụ
Đối với hợp đồng đơn vụ, bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ đúng như đã thoả thuận; chỉ được thực hiện trước hoặc sau thời hạn nếu được bên có quyền đồng ý.
Điều 414. Thực hiện hợp đồng song vụ
1. Trong hợp đồng song vụ, khi các bên đã thoả thuận thời hạn thực hiện nghĩa vụ thì mỗi bên phải thực hiện nghĩa vụ của mình khi đến hạn; không được hoãn thực hiện với lý do bên kia chưa thực hiện nghĩa vụ đối với mình, trừ trường hợp quy định tại Điều 415 và Điều 417 của Bộ luật này.
2. Trong trường hợp các bên không thoả thuận bên nào thực hiện nghĩa vụ trước thì các bên phải đồng thời thực hiện nghĩa vụ đối với nhau; nếu nghĩa vụ không thể thực hiện đồng thời thì nghĩa vụ nào khi thực hiện mất nhiều thời gian hơn thì nghĩa vụ đó phải được thực hiện trước.
Điều 415. Quyền hoãn thực hiện nghĩa vụ dân sự trong hợp đồng song vụ
1. Bên phải thực hiện nghĩa vụ trước có quyền hoãn thực hiện nghĩa vụ, nếu tài sản của bên kia đã bị giảm sút nghiêm trọng đến mức không thể thực hiện được nghĩa vụ như đã cam kết cho đến khi bên kia có khả năng thực hiện được nghĩa vụ hoặc có người bảo lãnh.
2. Bên phải thực hiện nghĩa vụ sau có quyền hoãn thực hiện nghĩa vụ đến hạn nếu bên thực hiện nghĩa vụ trước chưa thực hiện nghĩa vụ của mình khi đến hạn.
Điều 416. Cầm giữ tài sản trong hợp đồng song vụ
1. Cầm giữ tài sản là việc bên có quyền (sau đây gọi là bên cầm giữ) đang chiếm giữ hợp pháp tài sản là đối tượng của hợp đồng song vụ được cầm giữ tài sản khi bên có nghĩa vụ không thực hiện nghĩa vụ hoặc thực hiện nghĩa vụ không đúng theo thỏa thuận.
2. Bên cầm giữ có quyền và nghĩa vụ sau đây:
a) Cầm giữ toàn bộ hoặc một phần tài sản trong trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này;
b) Thu hoa lợi từ tài sản cầm giữ và được dùng để bù trừ nghĩa vụ;
c) Bảo quản, giữ gìn tài sản cầm giữ;
d) Yêu cầu bên có tài sản bị cầm giữ thanh toán các chi phí cần thiết cho việc bảo quản, giữ gìn tài sản đó.
3. Quyền cầm giữ chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
a) Theo thỏa thuận của các bên;
b) Bên cầm giữ vi phạm nghĩa vụ bảo quản, giữ gìn tài sản cầm giữ;
c) Bên có tài sản bị cầm giữ hoàn thành nghĩa vụ.
Điều 417. Nghĩa vụ không thể thực hiện được do lỗi của bên có quyền
Trong hợp đồng song vụ, khi một bên không thực hiện được nghĩa vụ của mình do lỗi của bên kia thì có quyền yêu cầu bên kia vẫn phải thực hiện nghĩa vụ đối với mình hoặc hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 418. Không thực hiện được nghĩa vụ nhưng không do lỗi của các bên
Trong hợp đồng song vụ, nếu một bên không thực hiện được nghĩa vụ mà các bên đều không có lỗi thì bên không thực hiện được nghĩa vụ không có quyền yêu cầu bên kia thực hiện nghĩa vụ đối với mình. Trường hợp một bên đã thực hiện được một phần nghĩa vụ thì có quyền yêu cầu bên kia thực hiện phần nghĩa vụ tương ứng đối với mình.
Điều 419. Thực hiện hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba
Khi thực hiện hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba thì người thứ ba có quyền trực tiếp yêu cầu bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ đối với mình; nếu các bên có tranh chấp về việc thực hiện hợp đồng thì người thứ ba không có quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ cho đến khi tranh chấp được giải quyết.
Bên có quyền cũng có thể yêu cầu bên có nghĩa vụ thực hiện hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba.
Điều 420. Quyền từ chối của người thứ ba
Trong trường hợp người thứ ba từ chối lợi ích của mình trước khi bên có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ thì bên có nghĩa vụ không phải thực hiện nghĩa vụ, nhưng phải báo cho bên có quyền và hợp đồng được coi là bị hủy bỏ, các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận; nếu người thứ ba từ chối lợi ích của mình sau khi bên có nghĩa vụ đã thực hiện nghĩa vụ thì nghĩa vụ được xem là đã hoàn thành và bên có quyền vẫn phải thực hiện cam kết đối với bên có nghĩa vụ.
Điều 421. Không được sửa đổi hoặc hủy bỏ hợp đồng vì lợi ích của người thứ ba
Khi người thứ ba đã đồng ý hưởng lợi ích thì dù hợp đồng chưa được thực hiện, các bên giao kết hợp đồng cũng không được sửa đổi hoặc hủy bỏ hợp đồng, trừ trường hợp được người thứ ba đồng ý.
Điều 422. Thực hiện hợp đồng có thoả thuận phạt vi phạm
1. Phạt vi phạm là sự thoả thuận giữa các bên trong hợp đồng, theo đó bên vi phạm nghĩa vụ phải nộp một khoản tiền cho bên bị vi phạm.
2. Mức phạt vi phạm do các bên thoả thuận.
3. Các bên có thể thoả thuận về việc bên vi phạm nghĩa vụ chỉ phải nộp tiền phạt vi phạm mà không phải bồi thường thiệt hại hoặc vừa phải nộp phạt vi phạm và vừa phải bồi thường thiệt hại; nếu không có thoả thuận trước về mức bồi thường thiệt hại thì phải bồi thường toàn bộ thiệt hại.
Trong trường hợp các bên không có thoả thuận về bồi thường thiệt hại thì bên vi phạm nghĩa vụ chỉ phải nộp tiền phạt vi phạm.
III- SỬA ĐỔI, CHẤM DỨT HỢP ĐỒNG DÂN SỰ
Điều 423. Sửa đổi hợp đồng dân sự
1. Các bên có thể thoả thuận sửa đổi hợp đồng và giải quyết hậu quả của việc sửa đổi, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Trong trường hợp hợp đồng được lập thành văn bản, được công chứng, chứng thực, đăng ký hoặc cho phép thì việc sửa đổi hợp đồng cũng phải tuân theo hình thức đó.
Điều 424. Chấm dứt hợp đồng dân sự
Hợp đồng chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Hợp đồng đã được hoàn thành;
2. Theo thoả thuận của các bên;
3. Cá nhân giao kết hợp đồng chết, pháp nhân hoặc chủ thể khác chấm dứt mà hợp đồng phải do chính cá nhân, pháp nhân hoặc chủ thể đó thực hiện;
4. Hợp đồng bị hủy bỏ, bị đơn phương chấm dứt thực hiện;
5. Hợp đồng không thể thực hiện được do đối tượng của hợp đồng không còn và các bên có thể thoả thuận thay thế đối tượng khác hoặc bồi thường thiệt hại;
6. Các trường hợp khác do pháp luật quy định.
Điều 425. Hủy bỏ hợp đồng dân sự
1. Một bên có quyền hủy bỏ hợp đồng và không phải bồi thường thiệt hại khi bên kia vi phạm hợp đồng là điều kiện hủy bỏ mà các bên đã thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
2. Bên hủy bỏ hợp đồng phải thông báo ngay cho bên kia biết về việc hủy bỏ, nếu không thông báo mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.
3. Khi hợp đồng bị hủy bỏ thì hợp đồng không có hiệu lực từ thời điểm giao kết và các bên phải hoàn trả cho nhau tài sản đã nhận; nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải trả bằng tiền.
4. Bên có lỗi trong việc hợp đồng bị hủy bỏ phải bồi thường thiệt hại.
Điều 426. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng dân sự
1. Một bên có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng nếu các bên có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
2. Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng phải thông báo ngay cho bên kia biết về việc chấm dứt hợp đồng, nếu không thông báo mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.
3. Khi hợp đồng bị đơn phương chấm dứt thực hiện thì hợp đồng chấm dứt từ thời điểm bên kia nhận được thông báo chấm dứt. Các bên không phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ. Bên đã thực hiện nghĩa vụ có quyền yêu cầu bên kia thanh toán.
4. Bên có lỗi trong việc hợp đồng bị đơn phương chấm dứt phải bồi thường thiệt hại.
Điều 427. Thời hiệu khởi kiện về hợp đồng dân sự
Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Toà án giải quyết tranh chấp hợp đồng dân sự là hai năm, kể từ ngày quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, pháp nhân, các chủ thể khác bị xâm phạm.
I- QUY ĐỊNH CHUNG VỀ HỢP ĐỒNG MUA BÁN TÀI SẢN
Điều 428. Hợp đồng mua bán tài sản
Hợp đồng mua bán tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên bán có nghĩa vụ giao tài sản cho bên mua và nhận tiền, còn bên mua có nghĩa vụ nhận tài sản và trả tiền cho bên bán.
Điều 429. Đối tượng của hợp đồng mua bán
1. Đối tượng của hợp đồng mua bán là tài sản được phép giao dịch.
2. Trong trường hợp đối tượng của hợp đồng mua bán là vật thì vật phải được xác định rõ.
3. Trong trường hợp đối tượng của hợp đồng mua bán là quyền tài sản thì phải có giấy tờ hoặc các bằng chứng khác chứng minh quyền đó thuộc sở hữu của bên bán.
Điều 430. Chất lượng của vật mua bán
1. Chất lượng của vật mua bán do các bên thoả thuận.
2. Trong trường hợp chất lượng của vật đã được công bố hoặc được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định thì chất lượng của vật được xác định theo các tiêu chuẩn đã công bố hoặc theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
3. Khi các bên không có thoả thuận và pháp luật không có quy định về chất lượng thì chất lượng của vật mua bán được xác định theo mục đích sử dụng và chất lượng trung bình của vật cùng loại.
Điều 431. Giá và phương thức thanh toán
1. Giá do các bên thoả thuận hoặc do người thứ ba xác định theo yêu cầu của các bên.
Trong trường hợp các bên thoả thuận thanh toán theo giá thị trường thì giá được xác định tại địa điểm và thời điểm thanh toán.
Đối với tài sản trong giao dịch dân sự mà Nhà nước có quy định khung giá thì các bên thoả thuận theo quy định đó.
2. Các bên có thể thoả thuận áp dụng hệ số trượt giá khi có biến động về giá.
3. Thoả thuận về giá có thể là mức giá cụ thể hoặc một phương pháp xác định giá. Trong trường hợp thoả thuận mức giá hoặc phương pháp xác định giá không rõ ràng thì giá của tài sản được xác định căn cứ vào giá thị trường tại địa điểm và thời điểm giao kết hợp đồng.
4. Phương thức thanh toán do các bên thoả thuận.
Điều 432. Thời hạn thực hiện hợp đồng mua bán
1. Thời hạn thực hiện hợp đồng mua bán do các bên thoả thuận. Bên bán phải giao tài sản cho bên mua đúng thời hạn đã thoả thuận; bên bán chỉ được giao tài sản trước hoặc sau thời hạn nếu được bên mua đồng ý.
2. Khi các bên không thoả thuận thời hạn giao tài sản thì bên mua có quyền yêu cầu bên bán giao tài sản và bên bán cũng có quyền yêu cầu bên mua nhận tài sản bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho nhau một thời gian hợp lý.
3. Khi các bên không có thoả thuận về thời hạn thanh toán thì bên mua phải thanh toán ngay khi nhận tài sản.
Điều 433. Địa điểm giao tài sản
Địa điểm giao tài sản do các bên thoả thuận; nếu không có thoả thuận thì áp dụng quy định tại khoản 2 Điều 284 của Bộ luật này.
Điều 434. Phương thức giao tài sản
Tài sản được giao theo phương thức do các bên thoả thuận; nếu không có thoả thuận về phương thức giao tài sản thì tài sản do bên bán giao một lần, giao trực tiếp cho bên mua.
Điều 435. Trách nhiệm do giao vật không đúng số lượng
1. Trong trường hợp bên bán giao vật với số lượng nhiều hơn số lượng đã thoả thuận thì bên mua có quyền nhận hoặc không nhận phần dôi ra; nếu nhận thì việc thanh toán được thực hiện theo thoả thuận đối với phần dôi ra.
2. Trong trường hợp bên bán giao ít hơn số lượng đã thoả thuận thì bên mua có một trong các quyền sau đây:
a) Nhận phần đã giao và yêu cầu bồi thường thiệt hại;
b) Nhận phần đã giao và định thời hạn để bên bán giao tiếp phần còn thiếu;
c) Hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 436. Trách nhiệm do giao vật không đồng bộ
1. Trong trường hợp vật được giao không đồng bộ làm cho mục đích sử dụng của vật không đạt được thì bên mua có một trong các quyền sau đây:
a) Nhận và yêu cầu bên bán giao tiếp phần hoặc bộ phận còn thiếu, yêu cầu bồi thường thiệt hại và hoãn thanh toán phần hoặc bộ phận đã nhận cho đến khi vật được giao đồng bộ;
b) Hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
2. Trong trường hợp bên mua đã trả tiền nhưng chưa nhận vật do giao không đồng bộ thì được trả lãi đối với số tiền đã trả theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước quy định và yêu cầu bên bán bồi thường thiệt hại do giao vật không đồng bộ, kể từ thời điểm phải thực hiện hợp đồng cho đến khi vật được giao đồng bộ.
Điều 437. Trách nhiệm giao vật không đúng chủng loại
Trong trường hợp vật được giao không đúng chủng loại thì bên mua có một trong các quyền sau đây:
1. Nhận và thanh toán theo giá do các bên thoả thuận;
2. Yêu cầu giao đúng chủng loại và bồi thường thiệt hại;
3. Hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
1. Bên mua phải trả đủ tiền vào thời điểm và tại địa điểm đã thoả thuận; nếu không có thoả thuận thì phải trả đủ tiền vào thời điểm và tại địa điểm giao tài sản.
2. Bên mua phải trả lãi, kể từ ngày chậm trả theo quy định tại khoản 2 Điều 305 của Bộ luật này, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 439. Thời điểm chuyển quyền sở hữu
1. Quyền sở hữu đối với tài sản mua bán được chuyển cho bên mua kể từ thời điểm tài sản được chuyển giao, trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
2. Đối với tài sản mua bán mà pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu thì quyền sở hữu được chuyển cho bên mua kể từ thời điểm hoàn thành thủ tục đăng ký quyền sở hữu đối với tài sản đó.
3. Trong trường hợp tài sản mua bán chưa được chuyển giao mà phát sinh hoa lợi, lợi tức thì hoa lợi, lợi tức thuộc về bên bán.
Điều 440. Thời điểm chịu rủi ro
1. Bên bán chịu rủi ro đối với tài sản mua bán cho đến khi tài sản được giao cho bên mua, còn bên mua chịu rủi ro đối với tài sản mua bán kể từ khi nhận tài sản, nếu không có thoả thuận khác.
2. Đối với hợp đồng mua bán tài sản mà pháp luật quy định tài sản đó phải đăng ký quyền sở hữu thì bên bán chịu rủi ro cho đến khi hoàn thành thủ tục đăng ký, bên mua chịu rủi ro kể từ thời điểm hoàn thành thủ tục đăng ký, kể cả khi bên mua chưa nhận tài sản, nếu không có thoả thuận khác.
Điều 441. Chi phí vận chuyển và chi phí liên quan đến việc chuyển quyền sở hữu
Trong trường hợp các bên không có thoả thuận và pháp luật không quy định về chi phí vận chuyển và chi phí liên quan đến việc chuyển quyền sở hữu thì bên bán phải chịu chi phí vận chuyển đến địa điểm giao tài sản và chi phí liên quan đến việc chuyển quyền sở hữu.
Điều 442. Nghĩa vụ cung cấp thông tin và hướng dẫn cách sử dụng
Bên bán có nghĩa vụ cung cấp cho bên mua thông tin cần thiết về tài sản mua bán và hướng dẫn cách sử dụng tài sản đó; nếu bên bán không thực hiện nghĩa vụ này thì bên mua có quyền yêu cầu bên bán phải thực hiện; nếu bên bán vẫn không thực hiện thì bên mua có quyền hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 443. Bảo đảm quyền sở hữu của bên mua đối với tài sản mua bán
1. Bên bán có nghĩa vụ bảo đảm quyền sở hữu đối với tài sản đã bán cho bên mua không bị người thứ ba tranh chấp.
2. Trong trường hợp tài sản bị người thứ ba tranh chấp thì bên bán phải đứng về phía bên mua để bảo vệ quyền lợi của bên mua; nếu người thứ ba có quyền sở hữu một phần hoặc toàn bộ tài sản mua bán thì bên mua có quyền hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bên bán bồi thường thiệt hại.
3. Trong trường hợp bên mua biết hoặc phải biết tài sản mua bán thuộc sở hữu của người thứ ba mà vẫn mua thì phải trả lại tài sản cho chủ sở hữu và không có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 444. Bảo đảm chất lượng vật mua bán
1. Bên bán phải bảo đảm giá trị sử dụng hoặc các đặc tính của vật mua bán; nếu sau khi mua mà bên mua phát hiện khuyết tật làm mất giá trị hoặc giảm sút giá trị sử dụng của vật đã mua thì phải báo ngay khi phát hiện ra khuyết tật và có quyền yêu cầu bên bán sửa chữa, đổi vật có khuyết tật, giảm giá và bồi thường thiệt hại, nếu không có thoả thuận khác.
2. Bên bán phải bảo đảm vật bán phù hợp với sự mô tả trên bao bì, nhãn hiệu hàng hoá hoặc phù hợp với mẫu mà bên mua đã lựa chọn.
3. Bên bán không chịu trách nhiệm về khuyết tật của vật trong các trường hợp sau đây:
a) Khuyết tật mà bên mua đã biết hoặc phải biết khi mua;
b) Vật bán đấu giá, vật bán ở cửa hàng đồ cũ;
c) Bên mua có lỗi gây ra khuyết tật của vật.
Bên bán có nghĩa vụ bảo hành đối với vật mua bán trong một thời hạn, gọi là thời hạn bảo hành, nếu việc bảo hành do các bên thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
Thời hạn bảo hành được tính kể từ thời điểm bên mua có nghĩa vụ phải nhận vật.
Điều 446. Quyền yêu cầu bảo hành
Trong thời hạn bảo hành nếu bên mua phát hiện được khuyết tật của vật mua bán thì có quyền yêu cầu bên bán sửa chữa không phải trả tiền, giảm giá, đổi vật có khuyết tật lấy vật khác hoặc trả lại vật và lấy lại tiền.
Điều 447. Sửa chữa vật trong thời hạn bảo hành
1. Bên bán phải sửa chữa vật và bảo đảm vật có đủ các tiêu chuẩn chất lượng hoặc có đủ các đặc tính đã cam kết.
2. Bên bán chịu chi phí về sửa chữa và vận chuyển vật đến nơi sửa chữa và từ nơi sửa chữa đến nơi cư trú hoặc trụ sở của bên mua.
3. Bên mua có quyền yêu cầu bên bán hoàn thành việc sửa chữa trong thời hạn do các bên thoả thuận hoặc trong một thời gian hợp lý; nếu bên bán không thể sửa chữa được hoặc không thể hoàn thành việc sửa chữa trong thời hạn đó thì bên mua có quyền yêu cầu giảm giá, đổi vật có khuyết tật lấy vật khác hoặc trả lại vật và lấy lại tiền.
Điều 448. Bồi thường thiệt hại trong thời hạn bảo hành
1. Ngoài việc yêu cầu thực hiện các biện pháp bảo hành, bên mua có quyền yêu cầu bên bán bồi thường thiệt hại do khuyết tật về kỹ thuật của vật gây ra trong thời hạn bảo hành.
2. Bên bán không phải bồi thường thiệt hại nếu chứng minh được thiệt hại xảy ra do lỗi của bên mua. Bên bán được giảm mức bồi thường thiệt hại nếu bên mua không áp dụng các biện pháp cần thiết mà khả năng cho phép nhằm ngăn chặn, hạn chế thiệt hại.
Điều 449. Mua bán quyền tài sản
1. Trong trường hợp mua bán quyền tài sản thì bên bán phải chuyển giấy tờ và làm thủ tục chuyển quyền sở hữu cho bên mua, còn bên mua phải trả tiền cho bên bán.
2. Trong trường hợp quyền tài sản là quyền đòi nợ và bên bán cam kết bảo đảm khả năng thanh toán của người mắc nợ thì bên bán phải liên đới chịu trách nhiệm thanh toán, nếu khi đến hạn mà người mắc nợ không trả.
3. Thời điểm chuyển quyền sở hữu đối với quyền tài sản là thời điểm bên mua nhận được giấy tờ xác nhận về quyền sở hữu đối với quyền về tài sản đó hoặc từ thời điểm đăng ký việc chuyển quyền sở hữu, nếu pháp luật có quy định.
Điều 450. Hình thức hợp đồng mua bán nhà ở
Hợp đồng mua bán nhà ở phải được lập thành văn bản, có công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 451. Nghĩa vụ của bên bán nhà ở
Bên bán nhà ở có các nghĩa vụ sau đây:
1. Thông báo cho bên mua về các hạn chế quyền sở hữu đối với nhà mua bán, nếu có;
2. Bảo quản nhà ở đã bán trong thời gian chưa giao nhà ở cho bên mua;
3. Giao nhà ở đúng tình trạng đã ghi trong hợp đồng kèm theo hồ sơ về nhà cho bên mua;
4. Thực hiện đúng các thủ tục mua bán nhà ở theo quy định của pháp luật.
Điều 452. Quyền của bên bán nhà ở
Bên bán nhà ở có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên mua nhận nhà đúng thời hạn đã thoả thuận;
2. Yêu cầu bên mua trả tiền đúng thời hạn, theo phương thức đã thoả thuận;
3. Yêu cầu bên mua hoàn thành các thủ tục mua bán nhà ở trong thời hạn đã thoả thuận;
4. Không giao nhà khi chưa nhận đủ tiền nhà như đã thoả thuận.
Điều 453. Nghĩa vụ của bên mua nhà ở
Bên mua nhà ở có các nghĩa vụ sau đây:
1. Trả đủ tiền mua nhà đúng thời hạn, theo phương thức đã thoả thuận; nếu không có thoả thuận về thời hạn và địa điểm trả tiền thì bên mua phải trả vào thời điểm bên bán giao nhà và tại nơi có nhà;
2. Nhận nhà và hồ sơ về nhà đúng thời hạn đã thoả thuận;
3. Trong trường hợp mua nhà đang cho thuê, phải bảo đảm quyền, lợi ích của người thuê như thoả thuận trong hợp đồng thuê khi thời hạn thuê còn hiệu lực.
Điều 454. Quyền của bên mua nhà ở
Bên mua nhà ở có các quyền sau đây:
1. Được nhận nhà kèm theo hồ sơ về nhà theo đúng tình trạng đã thoả thuận;
2. Yêu cầu bên bán hoàn thành các thủ tục mua bán nhà ở trong thời hạn đã thoả thuận;
3. Yêu cầu bên bán giao nhà đúng thời hạn; nếu không giao hoặc chậm giao nhà thì phải bồi thường thiệt hại.
Điều 455. Mua nhà để sử dụng vào mục đích khác
Trong trường hợp pháp luật không có quy định khác thì các quy định tại các điều từ Điều 450 đến Điều 454 của Bộ luật này cũng được áp dụng đối với việc mua nhà sử dụng vào mục đích khác không phải là mua nhà ở.
III- MỘT SỐ QUY ĐỊNH RIÊNG VỀ MUA BÁN TÀI SẢN
Tài sản có thể được đem bán đấu giá theo ý muốn của chủ sở hữu hoặc pháp luật có quy định.
Tài sản chung đem bán đấu giá phải có sự đồng ý của các chủ sở hữu chung, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 457. Thông báo bán đấu giá
1. Người bán đấu giá phải thông báo công khai tại nơi bán đấu giá và trên phương tiện thông tin đại chúng về thời gian, địa điểm, số lượng, chất lượng và danh mục các tài sản bán đấu giá chậm nhất là bảy ngày đối với động sản, ba mươi ngày đối với bất động sản trước ngày bán đấu giá.
2. Những người có liên quan đến tài sản bán đấu giá phải được thông báo về việc bán đấu giá để tham gia định giá khởi điểm, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 458. Thực hiện bán đấu giá
1. Khi bán đấu giá, người bán đấu giá công bố giá bán khởi điểm.
2. Người trả giá cao nhất và ít nhất bằng giá khởi điểm là người được mua tài sản bán đấu giá và được coi là đã chấp nhận giao kết hợp đồng.
3. Việc bán đấu giá được lập thành văn bản và có chữ ký của người mua, người bán và hai người chứng kiến.
4. Thời hạn giao tài sản bán đấu giá, thời hạn và phương thức thanh toán được thực hiện theo quy chế bán đấu giá.
5. Người bán đấu giá không chịu trách nhiệm về giá trị, chất lượng của tài sản bán đấu giá.
Chính phủ quy định chi tiết về tổ chức và thủ tục bán đấu giá tài sản.
Điều 459. Bán đấu giá bất động sản
1. Việc bán đấu giá bất động sản được thực hiện tại nơi có bất động sản hoặc nơi do người bán đấu giá xác định.
2. Sau khi có thông báo về việc bán đấu giá bất động sản, những người muốn mua phải đăng ký mua và phải nộp một khoản tiền đặt trước. Danh sách những người đăng ký mua được công bố công khai tại nơi bán đấu giá.
3. Trong trường hợp mua được tài sản bán đấu giá thì khoản tiền đặt trước được trừ vào giá mua; nếu người mua từ chối mua thì không được hoàn trả khoản tiền đó.
4. Người bán đấu giá phải hoàn trả khoản tiền đặt trước cho những người khác đã đăng ký mà không mua được tài sản bán đấu giá.
5. Việc mua bán bất động sản bán đấu giá được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải được đăng ký, nếu pháp luật có quy.
Điều 460. Mua sau khi sử dụng thử
1. Các bên có thể thoả thuận về việc bên mua được dùng thử vật mua trong một thời hạn gọi là thời hạn dùng thử. Trong thời hạn dùng thử, bên mua có thể trả lời mua hoặc không mua; nếu hết thời hạn dùng thử mà bên mua không trả lời thì coi như đã chấp nhận mua theo các điều kiện đã thoả thuận trước khi nhận vật dùng thử.
2. Trong thời hạn dùng thử, vật vẫn thuộc sở hữu của bên bán. Bên bán phải chịu mọi rủi ro xảy ra đối với vật, nếu không có thoả thuận khác. Trong thời hạn dùng thử, bên bán không được bán, tặng cho, cho thuê, trao đổi, thế chấp, cầm cố tài sản khi bên mua chưa trả lời.
3. Trong trường hợp bên dùng thử trả lời không mua thì phải trả lại vật cho bên bán và phải bồi thường thiệt hại cho bên bán, nếu làm mất mát, hư hỏng vật dùng thử. Bên dùng thử không phải chịu trách nhiệm về những hao mòn thông thường do việc dùng thử gây ra và không phải hoàn trả hoa lợi do việc dùng thử mang lại.
Điều 461. Mua trả chậm, trả dần
1. Các bên có thể thoả thuận về việc bên mua trả chậm hoặc trả dần tiền mua trong một thời hạn sau khi nhận vật mua; bên bán được bảo lưu quyền sở hữu của mình đối với vật bán cho đến khi bên mua trả đủ tiền, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Hợp đồng mua trả chậm hoặc trả dần phải được lập thành văn bản. Bên mua có quyền sử dụng vật mua trả chậm, trả dần và phải chịu rủi ro trong thời gian sử dụng, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 462. Chuộc lại tài sản đã bán
1. Bên bán có thể thoả thuận với bên mua về quyền chuộc lại tài sản đã bán sau một thời hạn gọi là thời hạn chuộc lại.
Thời hạn chuộc lại tài sản do các bên thoả thuận nhưng không quá một năm đối với động sản và năm năm đối với bất động sản, kể từ thời điểm giao tài sản. Trong thời hạn này bên bán có quyền chuộc lại bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho bên mua trong một thời gian hợp lý. Giá chuộc lại là giá thị trường tại thời điểm và địa điểm chuộc lại, nếu không có thoả thuận khác.
2. Trong thời hạn chuộc lại, bên mua không được bán, trao đổi, tặng cho, cho thuê, thế chấp, cầm cố tài sản, phải chịu rủi ro đối với tài sản.
Điều 463. Hợp đồng trao đổi tài sản
1. Hợp đồng trao đổi tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó các bên giao tài sản và chuyển quyền sở hữu đối với tài sản cho nhau.
2. Hợp đồng trao đổi tài sản phải được lập thành văn bản, có công chứng, chứng thực hoặc đăng ký, nếu pháp luật có quy định.
3. Trong trường hợp một bên trao đổi cho bên kia tài sản không thuộc quyền sở hữu của mình hoặc không được chủ sở hữu ủy quyền thì bên kia có quyền hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
4. Mỗi bên đều được coi là người bán đối với tài sản giao cho bên kia và là người mua đối với tài sản nhận về. Các quy định về hợp đồng mua bán từ Điều 428 đến Điều 437 và từ Điều 439 đến Điều 448 của Bộ luật này cũng được áp dụng đối với hợp đồng trao đổi tài sản.
Điều 464. Thanh toán giá trị chênh lệch
Trong trường hợp tài sản trao đổi chênh lệch về giá trị thì các bên phải thanh toán cho nhau phần chênh lệch đó, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 465. Hợp đồng tặng cho tài sản
Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, còn bên được tặng cho đồng ý nhận.
Hợp đồng tặng cho động sản có hiệu lực khi bên được tặng cho nhận tài sản; đối với động sản mà pháp luật có quy định đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký.
Điều 467. Tặng cho bất động sản
1. Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu theo quy định của pháp luật bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu.
2. Hợp đồng tặng cho bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký; nếu bất động sản không phải đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản.
Điều 468. Trách nhiệm do cố ý tặng cho tài sản không thuộc sở hữu của mình
Trong trường hợp bên tặng cho cố ý tặng cho tài sản không thuộc sở hữu của mình mà bên được tặng cho không biết hoặc không thể biết về việc đó thì bên tặng cho phải thanh toán chi phí để làm tăng giá trị của tài sản cho bên được tặng cho khi chủ sở hữu lấy lại tài sản.
Điều 469. Thông báo khuyết tật của tài sản tặng cho
Bên tặng cho có nghĩa vụ thông báo cho bên được tặng cho khuyết tật của tài sản tặng cho. Trong trường hợp bên tặng cho biết tài sản có khuyết tật mà không thông báo thì phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại xảy ra cho người được tặng cho; nếu bên tặng cho không biết về khuyết tật của tài sản tặng cho thì không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
Điều 470. Tặng cho tài sản có điều kiện
1. Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ dân sự trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được trái pháp luật, đạo đức xã hội.
2. Trong trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.
3. Trong trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 471. Hợp đồng vay tài sản
Hợp đồng vay tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
Điều 472. Quyền sở hữu đối với tài sản vay
Bên vay trở thành chủ sở hữu tài sản vay kể từ thời điểm nhận tài sản đó.
Điều 473. Nghĩa vụ của bên cho vay
Bên cho vay có các nghĩa vụ sau đây:
1. Giao tài sản cho bên vay đầy đủ, đúng chất lượng, số lượng vào thời điểm và địa điểm đã thoả thuận;
2. Bồi thường thiệt hại cho bên vay, nếu bên cho vay biết tài sản không bảo đảm chất lượng mà không báo cho bên vay biết, trừ trường hợp bên vay biết mà vẫn nhận tài sản đó;
3. Không được yêu cầu bên vay trả lại tài sản trước thời hạn, trừ trường hợp quy định tại Điều 478 của Bộ luật này.
Điều 474. Nghĩa vụ trả nợ của bên vay
1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Trong trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.
3. Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
4. Trong trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi đối với khoản nợ chậm trả theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời hạn chậm trả tại thời điểm trả nợ, nếu có thoả thuận.
5. Trong trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi trên nợ gốc và lãi nợ quá hạn theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời hạn vay tại thời điểm trả nợ.
Các bên có thể thoả thuận về việc tài sản vay phải được sử dụng đúng mục đích vay; bên cho vay có quyền kiểm tra việc sử dụng tài sản và có quyền đòi lại tài sản vay trước thời hạn, nếu đã nhắc nhở mà bên vay vẫn sử dụng tài sản trái mục đích.
1. Lãi suất vay do các bên thoả thuận nhưng không được vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố đối với loại cho vay tương ứng.
2. Trong trường hợp các bên có thoả thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất hoặc có tranh chấp về lãi suất thì áp dụng lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời hạn vay tại thời điểm trả nợ.
Điều 477. Thực hiện hợp đồng vay không kỳ hạn
1. Đối với hợp đồng vay không kỳ hạn và không có lãi thì bên cho vay có quyền đòi lại tài sản và bên vay cũng có quyền trả nợ vào bất cứ lúc nào, nhưng phải báo cho nhau biết trước một thời gian hợp lý, nếu không có thoả thuận khác.
2. Đối với hợp đồng vay không kỳ hạn và có lãi thì bên cho vay có quyền đòi lại tài sản bất cứ lúc nào nhưng phải báo trước cho bên vay một thời gian hợp lý và được trả lãi đến thời điểm nhận lại tài sản, còn bên vay cũng có quyền trả lại tài sản bất cứ lúc nào và chỉ phải trả lãi cho đến thời điểm trả nợ, nhưng cũng phải báo trước cho bên cho vay một thời gian hợp lý.
Điều 478. Thực hiện hợp đồng vay có kỳ hạn
1. Đối với hợp đồng vay có kỳ hạn và không có lãi thì bên vay có quyền trả lại tài sản bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho bên cho vay một thời gian hợp lý, còn bên cho vay chỉ được đòi lại tài sản trước kỳ hạn, nếu được bên vay đồng ý.
2. Đối với hợp đồng vay có kỳ hạn và có lãi thì bên vay có quyền trả lại tài sản trước kỳ hạn, nhưng phải trả toàn bộ lãi theo kỳ hạn, nếu không có thoả thuận khác.
Điều 479. Họ, hụi, biêu, phường
1. Họ, hụi, biêu, phường (sau đây gọi chung là họ) là một hình thức giao dịch về tài sản theo tập quán trên cơ sở thoả thuận của một nhóm người tập hợp nhau lại cùng định ra số người, thời gian, số tiền hoặc tài sản khác, thể thức góp, lĩnh họ và quyền, nghĩa vụ của các thành viên.
2. Hình thức họ nhằm mục đích tương trợ trong nhân dân được thực hiện theo quy định của pháp luật.
3. Nghiêm cấm việc tổ chức họ dưới hình thức cho vay nặng lãi.
I- QUY ĐỊNH CHUNG VỀ HỢP ĐỒNG THUÊ TÀI SẢN
Điều 480. Hợp đồng thuê tài sản
Hợp đồng thuê tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, còn bên thuê phải trả tiền thuê.
Giá thuê tài sản do các bên thoả thuận.
Trong trường hợp pháp luật có quy định về khung giá thuê thì các bên chỉ được thoả thuận về giá thuê trong phạm vi khung giá đó.
1. Thời hạn thuê do các bên thoả thuận; nếu không có thoả thuận thì được xác định theo mục đích thuê.
2. Trong trường hợp các bên không thoả thuận về thời hạn thuê hoặc thời hạn thuê không thể xác định được theo mục đích thuê thì hợp đồng thuê hết thời hạn khi bên thuê đã đạt được mục đích thuê.
Bên thuê có quyền cho thuê lại tài sản mà mình đã thuê, nếu được bên cho thuê đồng ý.
1. Bên cho thuê phải giao tài sản cho bên thuê đúng số lượng, chất lượng, chủng loại, tình trạng và đúng thời điểm, địa điểm đã thoả thuận và cung cấp những thông tin cần thiết về việc sử dụng tài sản đó.
2. Trong trường hợp bên cho thuê chậm giao tài sản thì bên thuê có thể gia hạn giao tài sản hoặc hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại; nếu tài sản thuê không đúng chất lượng như thoả thuận thì bên thuê có quyền yêu cầu bên cho thuê sửa chữa, giảm giá thuê hoặc hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 485. Nghĩa vụ bảo đảm giá trị sử dụng của tài sản thuê
1. Bên cho thuê phải bảo đảm tài sản thuê trong tình trạng như đã thoả thuận, phù hợp với mục đích thuê trong suốt thời gian cho thuê; phải sửa chữa những hư hỏng, khuyết tật của tài sản thuê, trừ hư hỏng nhỏ mà theo tập quán bên thuê phải tự sửa chữa.
2. Trong trường hợp tài sản thuê bị giảm sút giá trị sử dụng mà không do lỗi của bên thuê thì bên thuê có quyền yêu cầu bên cho thuê:
a) Sửa chữa tài sản;
b) Giảm giá thuê;
c) Đổi tài sản khác hoặc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại, nếu tài sản thuê không thể sửa chữa được mà do đó mục đích thuê không đạt được hoặc tài sản thuê có khuyết tật mà bên thuê không biết.
3. Trong trường hợp bên cho thuê đã được thông báo mà không sửa chữa hoặc sửa chữa không kịp thời thì bên thuê có quyền tự sửa chữa tài sản thuê, nhưng phải báo cho bên cho thuê và có quyền yêu cầu bên cho thuê thanh toán chi phí sửa chữa.
Điều 486. Nghĩa vụ bảo đảm quyền sử dụng tài sản cho bên thuê
1. Bên cho thuê phải bảo đảm quyền sử dụng tài sản ổn định cho bên thuê.
2. Trong trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu đối với tài sản thuê mà bên thuê không được sử dụng tài sản ổn định thì bên thuê có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 487. Nghĩa vụ bảo quản tài sản thuê
1. Bên thuê phải bảo quản tài sản thuê như tài sản của chính mình, phải bảo dưỡng và sửa chữa nhỏ; nếu làm mất mát, hư hỏng thì phải bồi thường.
Bên thuê không chịu trách nhiệm về những hao mòn tự nhiên do sử dụng tài sản thuê.
2. Bên thuê có thể tu sửa và làm tăng giá trị tài sản thuê, nếu được bên cho thuê đồng ý và có quyền yêu cầu bên cho thuê thanh toán chi phí hợp lý.
Điều 488. Nghĩa vụ sử dụng tài sản thuê đúng công dụng, mục đích
1. Bên thuê phải sử dụng tài sản thuê theo đúng công dụng của tài sản và đúng mục đích đã thoả thuận.
2. Trong trường hợp bên thuê sử dụng tài sản không đúng mục đích, không đúng công dụng thì bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
1. Bên thuê phải trả đủ tiền thuê đúng thời hạn đã thoả thuận; nếu không có thoả thuận về thời hạn trả tiền thuê thì thời hạn trả tiền thuê được xác định theo tập quán nơi trả tiền; nếu không thể xác định được thời hạn theo tập quán thì bên thuê phải trả tiền khi trả lại tài sản thuê.
2. Trong trường hợp các bên thoả thuận việc trả tiền thuê theo kỳ hạn thì bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng, nếu bên thuê không trả tiền trong ba kỳ liên tiếp, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 490. Trả lại tài sản thuê
1. Bên thuê phải trả lại tài sản thuê trong tình trạng như khi nhận, trừ hao mòn tự nhiên hoặc theo đúng như tình trạng đã thoả thuận; nếu giá trị của tài sản thuê bị giảm sút so với tình trạng khi nhận thì bên cho thuê có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại, trừ hao mòn tự nhiên.
2. Trong trường hợp tài sản thuê là động sản thì địa điểm trả lại tài sản thuê là nơi cư trú hoặc trụ sở của bên cho thuê, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
3. Trong trường hợp tài sản thuê là gia súc, bên thuê phải trả lại gia súc đã thuê và cả gia súc được sinh ra trong thời gian thuê, nếu không có thoả thuận khác. Bên cho thuê phải thanh toán chi phí chăm sóc gia súc được sinh ra cho bên thuê.
4. Khi bên thuê chậm trả tài sản thuê thì bên cho thuê có quyền yêu cầu bên thuê trả lại tài sản thuê và trả tiền thuê trong thời gian chậm trả và phải bồi thường thiệt hại; bên thuê phải trả tiền phạt vi phạm do chậm trả tài sản thuê, nếu có thoả thuận.
5. Bên thuê phải chịu rủi ro xảy ra đối với tài sản thuê trong thời gian chậm trả.
Điều 491. Chấm dứt hợp đồng thuê tài sản
Hợp đồng thuê tài sản chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Thời hạn thuê đã hết;
2. Theo thoả thuận của các bên về việc chấm dứt trước thời hạn; đối với hợp đồng thuê không xác định thời hạn, khi bên cho thuê muốn chấm dứt hợp đồng thì phải báo cho bên thuê biết trước một thời gian hợp lý, nếu không có thoả thuận về thời hạn báo trước;
3. Hợp đồng bị hủy bỏ hoặc bị đơn phương chấm dứt thực hiện;
4. Tài sản thuê không còn.
Điều 492. Hình thức hợp đồng thuê nhà ở
Hợp đồng thuê nhà ở phải được lập thành văn bản, nếu thời hạn thuê từ sáu tháng trở lên thì phải có công chứng hoặc chứng thực và phải đăng ký, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Điều 493. Nghĩa vụ của bên cho thuê nhà ở
Bên cho thuê nhà ở có các nghĩa vụ sau đây:
1. Giao nhà cho bên thuê theo đúng hợp đồng;
2. Bảo đảm cho bên thuê sử dụng ổn định nhà trong thời hạn thuê;
3. Bảo dưỡng, sửa chữa nhà theo định kỳ hoặc theo thoả thuận; nếu bên cho thuê không bảo dưỡng, sửa chữa nhà mà gây thiệt hại cho bên thuê thì phải bồi thường.
Điều 494. Quyền của bên cho thuê nhà ở
Bên cho thuê nhà ở có các quyền sau đây:
1. Nhận đủ tiền thuê nhà đúng kỳ hạn đã thoả thuận;
2. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà theo quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 498 của Bộ luật này;
3. Cải tạo, nâng cấp nhà cho thuê khi được bên thuê đồng ý, nhưng không được gây phiền hà cho bên thuê sử dụng chỗ ở;
4. Được lấy lại nhà cho thuê khi thời hạn thuê đã hết; nếu hợp đồng không quy định thời hạn thuê thì bên cho thuê muốn lấy lại nhà phải báo cho bên thuê biết trước sáu tháng.
Điều 495. Nghĩa vụ của bên thuê nhà ở
Bên thuê nhà có các nghĩa vụ sau đây:
1. Sử dụng nhà đúng mục đích đã thoả thuận;
2. Trả đủ tiền thuê nhà đúng kỳ hạn đã thoả thuận;
3. Giữ gìn nhà, sửa chữa những hư hỏng do mình gây ra;
4. Tôn trọng quy tắc sinh hoạt công cộng;
5. Trả nhà cho bên cho thuê theo đúng thoả thuận.
Điều 496. Quyền của bên thuê nhà ở
Bên thuê nhà có các quyền sau đây:
1. Nhận nhà thuê theo đúng thoả thuận;
2. Được đổi nhà đang thuê với người thuê khác, nếu được bên cho thuê đồng ý bằng văn bản;
3. Được cho thuê lại nhà đang thuê, nếu được bên cho thuê đồng ý bằng văn bản;
4. Được tiếp tục thuê theo các điều kiện đã thoả thuận với bên cho thuê, trong trường hợp thay đổi chủ sở hữu nhà;
5. Yêu cầu bên cho thuê sửa chữa nhà đang cho thuê trong trường hợp nhà bị hư hỏng nặng.
6. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 498 của Bộ luật này.
Điều 497. Quyền, nghĩa vụ của những người thuộc bên thuê có tên trong hợp đồng thuê nhà ở
Những người thuộc bên thuê có tên trong hợp đồng thuê nhà có quyền, nghĩa vụ ngang nhau đối với bên cho thuê và phải liên đới thực hiện các nghĩa vụ của bên thuê đối với bên cho thuê.
Điều 498. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà ở
1. Bên cho thuê nhà có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà khi bên thuê có một trong các hành vi sau đây:
a) Không trả tiền thuê nhà liên tiếp trong ba tháng trở lên mà không có lý do chính đáng;
b) Sử dụng nhà không đúng mục đích thuê;
c) Cố ý làm nhà hư hỏng nghiêm trọng;
d) Sửa chữa, đổi hoặc cho người khác thuê lại toàn bộ hoặc một phần nhà đang thuê mà không có sự đồng ý bằng văn bản của bên cho thuê;
đ) Làm mất trật tự công cộng nhiều lần và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt bình thường của những người xung quanh;
e) Làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến vệ sinh môi trường.
2. Bên thuê nhà có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà khi bên cho thuê có một trong các hành vi sau đây:
a) Không sửa chữa nhà khi chất lượng nhà giảm sút nghiêm trọng;
b) Tăng giá thuê nhà bất hợp lý.
c) Quyền sử dụng nhà ở bị hạn chế do lợi ích của người thứ ba.
3. Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê nhà phải báo cho bên kia biết trước một tháng, nếu không có thoả thuận khác.
Điều 499. Chấm dứt hợp đồng thuê nhà ở
Hợp đồng thuê nhà ở chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Thời hạn thuê đã hết; nếu hợp đồng không xác định thời hạn thuê thì hợp đồng chấm dứt sau sáu tháng, kể từ ngày bên cho thuê báo cho bên thuê biết về việc đòi nhà;
2. Nhà cho thuê không còn;
3. Bên thuê nhà chết và không có ai cùng chung sống;
4. Nhà cho thuê phải phá dỡ do bị hư hỏng nặng có nguy cơ sập đổ hoặc do thực hiện quy hoạch xây dựng của Nhà nước.
Điều 500. Thuê nhà để sử dụng vào mục đích khác
Trong trường hợp pháp luật không có quy định khác thì quy định tại các điều từ Điều 492 đến Điều 499 của Bộ luật này cũng được áp dụng đối với việc thuê nhà sử dụng vào mục đích khác không phải là thuê nhà ở.
III- HỢP ĐỒNG THUÊ KHOÁN TÀI SẢN
Điều 501. Hợp đồng thuê khoán tài sản
Hợp đồng thuê khoán tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê khoán giao tài sản cho bên thuê để khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức thu được từ tài sản đó và có nghĩa vụ trả tiền thuê.
Điều 502. Đối tượng của hợp đồng thuê khoán
Đối tượng của hợp đồng thuê khoán có thể là đất đai, rừng, mặt nước chưa khai thác, súc vật, cơ sở sản xuất, kinh doanh, tư liệu sản xuất khác cùng trang thiết bị cần thiết để khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Thời hạn thuê khoán do các bên thoả thuận theo chu kỳ sản xuất, kinh doanh phù hợp với tính chất của đối tượng thuê khoán.
Giá thuê khoán do các bên thoả thuận; nếu thuê khoán thông qua đấu thầu thì giá thuê khoán là giá được xác định khi đấu thầu.
Điều 505. Giao tài sản thuê khoán
Khi giao tài sản thuê khoán, các bên phải lập biên bản đánh giá tình trạng của tài sản thuê khoán và xác định giá trị tài sản thuê khoán.
Trong trường hợp các bên không xác định được giá trị thì mời người thứ ba xác định giá trị và phải lập thành văn bản.
Điều 506. Trả tiền thuê khoán và phương thức trả
1. Tiền thuê khoán có thể bằng hiện vật, bằng tiền hoặc bằng việc thực hiện một công việc.
2. Bên thuê khoán phải trả đủ tiền thuê khoán cho dù không khai thác công dụng tài sản thuê khoán.
3. Khi giao kết hợp đồng thuê khoán các bên có thể thoả thuận điều kiện về việc giảm tiền thuê khoán; nếu hoa lợi, lợi tức bị mất ít nhất là một phần ba do sự kiện bất khả kháng thì bên thuê khoán có quyền yêu cầu giảm hoặc miễn tiền thuê khoán, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
4. Trong trường hợp bên thuê khoán phải trả hiện vật theo thời vụ hoặc theo chu kỳ khai thác công dụng của tài sản thuê khoán thì phải trả vào thời điểm kết thúc thời vụ hoặc kết thúc chu kỳ khai thác, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
5. Trong trường hợp bên thuê khoán phải thực hiện một công việc thì phải thực hiện đúng công việc đó.
Điều 507. Khai thác tài sản thuê khoán
Bên thuê khoán phải khai thác tài sản thuê khoán đúng mục đích đã thoả thuận và báo cho bên thuê khoán theo định kỳ về tình trạng tài sản và tình hình khai thác tài sản; nếu bên cho thuê khoán có yêu cầu hoặc cần báo đột xuất thì bên thuê khoán phải báo kịp thời. Khi bên thuê khoán khai thác công dụng tài sản thuê khoán không đúng mục đích thì bên cho thuê khoán có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 508. Bảo quản, bảo dưỡng, định đoạt tài sản thuê khoán
1. Trong thời hạn khai thác tài sản thuê khoán, bên thuê khoán phải bảo quản, bảo dưỡng tài sản thuê khoán và trang thiết bị kèm theo bằng chi phí của mình, trừ trường hợp có thoả thuận khác; nếu bên thuê khoán làm mất mát, hư hỏng hoặc làm mất giá trị, giảm sút giá trị tài sản thuê khoán thì phải bồi thường thiệt hại. Bên thuê khoán không chịu trách nhiệm về những hao mòn tự nhiên do sử dụng tài sản thuê khoán.
2. Bên thuê khoán có thể tự mình thay thế, cải tạo tài sản thuê khoán, nếu có thoả thuận và phải bảo toàn giá trị tài sản thuê khoán.
Bên cho thuê khoán phải thanh toán cho bên thuê khoán chi phí hợp lý để thay thế, cải tạo tài sản thuê khoán theo thoả thuận.
3. Bên thuê khoán không được cho thuê khoán lại, trừ trường hợp được bên cho thuê khoán đồng ý.
Điều 509. Hưởng hoa lợi, chịu thiệt hại về súc vật thuê khoán
Trong thời hạn thuê khoán súc vật, bên thuê khoán được hưởng một nửa số súc vật sinh ra và phải chịu một nửa những thiệt hại về súc vật thuê khoán do sự kiện bất khả kháng, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 510. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thuê khoán
1. Trong trường hợp một bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì phải báo cho bên kia biết trước một thời gian hợp lý; nếu thuê khoán theo thời vụ hoặc theo chu kỳ khai thác thì thời hạn báo trước phải phù hợp với thời vụ hoặc chu kỳ khai thác.
2. Trong trường hợp bên thuê khoán vi phạm nghĩa vụ, mà việc khai thác đối tượng thuê khoán là nguồn sống duy nhất của bên thuê khoán và việc tiếp tục thuê khoán không làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích của bên cho thuê khoán thì bên cho thuê khoán không được đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng; bên thuê khoán phải cam kết với bên cho thuê khoán không được tiếp tục vi phạm hợp đồng.
Điều 511. Trả lại tài sản thuê khoán
Khi chấm dứt hợp đồng thuê khoán, bên thuê khoán phải trả lại tài sản thuê khoán ở tình trạng phù hợp với mức độ khấu hao đã thoả thuận; nếu làm mất giá trị hoặc giảm sút giá trị của tài sản thuê khoán thì phải bồi thường thiệt hại.
Điều 512. Hợp đồng mượn tài sản
Hợp đồng mượn tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng trong một thời hạn mà không phải trả tiền, còn bên mượn phải trả lại tài sản đó khi hết thời hạn mượn hoặc mục đích mượn đã đạt được.
Điều 513. Đối tượng của hợp đồng mượn tài sản
Tất cả những vật không tiêu hao đều có thể là đối tượng của hợp đồng mượn tài sản.
Điều 514. Nghĩa vụ của bên mượn tài sản
Bên mượn tài sản có các nghĩa vụ sau đây:
1. Giữ gìn, bảo quản tài sản mượn như tài sản của chính mình, không được tự ý thay đổi tình trạng của tài sản; nếu tài sản bị hư hỏng thông thường thì phải sửa chữa;
2. Không được cho người khác mượn lại, nếu không có sự đồng ý của bên cho mượn;
3. Trả lại tài sản mượn đúng thời hạn; nếu không có thoả thuận về thời hạn trả lại tài sản thì bên mượn phải trả lại tài sản ngay sau khi mục đích mượn đã đạt được;
4. Bồi thường thiệt hại, nếu làm hư hỏng, mất mát tài sản mượn.
Điều 515. Quyền của bên mượn tài sản
Bên mượn tài sản có các quyền sau đây:
1. Được sử dụng tài sản mượn theo đúng công dụng của tài sản và đúng mục đích đã thoả thuận;
2. Yêu cầu bên cho mượn phải thanh toán chi phí hợp lý về việc sửa chữa hoặc làm tăng giá trị tài sản mượn, nếu có thoả thuận.
3. Không phải chịu trách nhiệm về những hao mòn tự nhiên của tài sản mượn.
Điều 516. Nghĩa vụ của bên cho mượn tài sản
Bên cho mượn tài sản có các nghĩa vụ sau đây:
1. Cung cấp thông tin cần thiết về việc sử dụng tài sản và khuyết tật của tài sản, nếu có;
2. Thanh toán cho bên mượn chi phí sửa chữa, chi phí làm tăng giá trị tài sản, nếu có thoả thuận;
3. Bồi thường thiệt hại cho bên mượn, nếu biết tài sản có khuyết tật mà không báo cho bên mượn biết dẫn đến gây thiệt hại cho bên mượn, trừ những khuyết tật mà bên mượn biết hoặc phải biết.
Điều 517. Quyền của bên cho mượn tài sản
Bên cho mượn tài sản có các quyền sau đây:
1. Đòi lại tài sản ngay sau khi bên mượn đạt được mục đích nếu không có thoả thuận về thời hạn mượn; nếu bên cho mượn có nhu cầu đột xuất và cấp bách cần sử dụng tài sản cho mượn thì được đòi lại tài sản đó mặc dù bên mượn chưa đạt được mục đích, nhưng phải báo trước một thời gian hợp lý;
2. Đòi lại tài sản khi bên mượn sử dụng không đúng mục đích, công dụng, không đúng cách thức đã thoả thuận hoặc cho người khác mượn lại mà không có sự đồng ý của bên cho mượn;
3. Yêu cầu bồi thường thiệt hại đối với tài sản do người mượn gây ra.
Hợp đồng dịch vụ là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên cung ứng dịch vụ thực hiện công việc cho bên thuê dịch vụ, còn bên thuê dịch vụ phải trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng dịch vụ.
Điều 519. Đối tượng của hợp đồng dịch vụ
Đối tượng của hợp đồng dịch vụ phải là công việc có thể thực hiện được, không bị pháp luật cấm, không trái đạo đức xã hội.
Điều 520. Nghĩa vụ của bên thuê dịch vụ
Bên thuê dịch vụ có các nghĩa vụ sau đây:
1. Cung cấp cho bên cung ứng dịch vụ thông tin, tài liệu và các phương tiện cần thiết để thực hiện công việc, nếu có thoả thuận hoặc việc thực hiện công việc đòi hỏi;
2. Trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng dịch vụ theo thoả thuận.
Điều 521. Quyền của bên thuê dịch vụ
Bên thuê dịch vụ có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên cung ứng dịch vụ thực hiện công việc theo đúng chất lượng, số lượng, thời hạn, địa điểm và các thoả thuận khác;
2. Trong trường hợp bên cung ứng dịch vụ vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ thì bên thuê dịch vụ có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 522. Nghĩa vụ của bên cung ứng dịch vụ
Bên cung ứng dịch vụ có các nghĩa vụ sau đây:
1. Thực hiện công việc đúng chất lượng, số lượng, thời hạn, địa điểm và các thoả thuận khác;
2. Không được giao cho người khác thực hiện thay công việc, nếu không có sự đồng ý của bên thuê dịch vụ;
3. Bảo quản và phải giao lại cho bên thuê dịch vụ tài liệu và phương tiện được giao sau khi hoàn thành công việc;
4. Báo ngay cho bên thuê dịch vụ về việc thông tin, tài liệu không đầy đủ, phương tiện không bảo đảm chất lượng để hoàn thành công việc;
5. Giữ bí mật thông tin mà mình biết được trong thời gian thực hiện công việc, nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định;
6. Bồi thường thiệt hại cho bên thuê dịch vụ, nếu làm mất mát, hư hỏng tài liệu, phương tiện được giao hoặc tiết lộ bí mật thông tin.
Điều 523. Quyền của bên cung ứng dịch vụ
Bên cung ứng dịch vụ có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên thuê dịch vụ cung cấp thông tin, tài liệu và phương tiện;
2. Được thay đổi điều kiện dịch vụ vì lợi ích của bên thuê dịch vụ, mà không nhất thiết phải chờ ý kiến của bên thuê dịch vụ, nếu việc chờ ý kiến sẽ gây thiệt hại cho bên thuê dịch vụ, nhưng phải báo ngay cho bên thuê dịch vụ;
3. Yêu cầu bên thuê dịch vụ trả tiền dịch vụ.
1. Bên thuê dịch vụ phải trả tiền dịch vụ theo thoả thuận.
2. Khi giao kết hợp đồng nếu không có thoả thuận về giá dịch vụ, phương pháp xác định giá dịch vụ và không có bất kỳ chỉ dẫn nào khác về giá dịch vụ thì giá dịch vụ được xác định căn cứ vào giá thị trường của dịch vụ cùng loại tại thời điểm và địa điểm giao kết hợp đồng.
3. Bên thuê dịch vụ phải trả tiền dịch vụ tại địa điểm thực hiện công việc khi hoàn thành dịch vụ, nếu không có thoả thuận khác.
4. Trong trường hợp dịch vụ được cung ứng không đạt được như thoả thuận hoặc công việc không được hoàn thành đúng thời hạn thì bên thuê dịch vụ có quyền giảm tiền dịch vụ và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 525. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng dịch vụ
1. Trong trường hợp việc tiếp tục thực hiện công việc không có lợi cho bên thuê dịch vụ thì bên thuê dịch vụ có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng, nhưng phải báo cho bên cung ứng dịch vụ biết trước một thời gian hợp lý; bên thuê dịch vụ phải trả tiền công theo phần dịch vụ mà bên cung ứng dịch vụ đã thực hiện và bồi thường thiệt hại.
2. Trong trường hợp bên thuê dịch vụ không thực hiện nghĩa vụ của mình hoặc thực hiện không đúng theo thoả thuận thì bên cung ứng dịch vụ có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 526. Tiếp tục hợp đồng dịch vụ
Sau khi đã kết thúc thời hạn dịch vụ mà công việc chưa hoàn thành và bên cung ứng dịch vụ vẫn tiếp tục thực hiện công việc, còn bên thuê dịch vụ biết nhưng không phản đối thì hợp đồng dịch vụ đương nhiên được tiếp tục thực hiện theo nội dung đã thoả thuận cho đến khi công việc được hoàn thành.
I- HỢP ĐỒNG VẬN CHUYỂN HÀNH KHÁCH
Điều 527. Hợp đồng vận chuyển hành khách
Hợp đồng vận chuyển hành khách là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên vận chuyển chuyên chở hành khách, hành lý đến địa điểm đã định theo thoả thuận, còn hành khách phải thanh toán cước phí vận chuyển.
Điều 528. Hình thức hợp đồng vận chuyển hành khách
1. Hợp đồng vận chuyển hành khách có thể được lập thành văn bản hoặc bằng lời nói.
2. Vé là bằng chứng của việc giao kết hợp đồng vận chuyển hành khách giữa các bên.
Điều 529. Nghĩa vụ của bên vận chuyển
Bên vận chuyển có các nghĩa vụ sau đây:
1. Chuyên chở hành khách từ địa điểm xuất phát đến đúng địa điểm, đến đúng giờ, văn minh, lịch sự và bằng phương tiện đã thoả thuận một cách an toàn, theo lộ trình; bảo đảm đủ chỗ cho khách và không chuyên chở vượt quá trọng tải;
2. Mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với hành khách theo quy định của pháp luật;
3. Bảo đảm thời gian xuất phát đã được thông báo hoặc theo thoả thuận;
4. Chuyên chở hành lý và trả lại cho hành khách hoặc người có quyền nhận hành lý tại địa điểm thoả thuận theo đúng thời gian, lộ trình;
5. Hoàn trả cho hành khách cước phí vận chuyển theo thoả thuận. Trong trường hợp pháp luật có quy định thì theo quy định của pháp luật.
Điều 530. Quyền của bên vận chuyển
Bên vận chuyển có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu hành khách trả đủ cước phí vận chuyển hành khách, cước phí vận chuyển hành lý mang theo người vượt quá mức quy định;
2. Từ chối chuyên chở hành khách trong các trường hợp sau đây:
a) Hành khách không chấp hành quy định của bên vận chuyển hoặc có hành vi làm mất trật tự công cộng, cản trở công việc của bên vận chuyển, đe dọa đến tính mạng, sức khoẻ, tài sản của người khác hoặc có những hành vi khác không bảo đảm an toàn trong hành trình; trong trường hợp này, hành khách không được trả lại cước phí vận chuyển và phải chịu phạt vi phạm, nếu điều lệ vận chuyển có quy định;
b) Do tình trạng sức khoẻ của hành khách mà bên vận chuyển thấy rõ rằng việc vận chuyển sẽ gây nguy hiểm cho chính hành khách đó hoặc những người khác trong hành trình;
c) Để ngăn ngừa dịch bệnh lây lan.
Điều 531. Nghĩa vụ của hành khách
Hành khách có các nghĩa vụ sau đây:
1. Trả đủ cước phí vận chuyển hành khách, cước phí vận chuyển hành lý vượt quá mức quy định và tự bảo quản hành lý mang theo người;
2. Có mặt tại điểm xuất phát đúng thời gian đã thoả thuận;
3. Tôn trọng, chấp hành đúng các quy định của bên vận chuyển và các quy định khác về bảo đảm an toàn giao thông.
Điều 532. Quyền của hành khách
Hành khách có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu được chuyên chở đúng bằng phương tiện vận chuyển và giá trị loại vé với lộ trình đã thoả thuận;
2. Được miễn cước phí vận chuyển đối với hành lý ký gửi và hành lý xách tay trong hạn mức theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật;
3. Yêu cầu thanh toán chi phí phát sinh hoặc bồi thường thiệt hại, nếu bên vận chuyển có lỗi trong việc không chuyên chở đúng thời hạn, địa điểm đã thoả thuận;
4. Được nhận lại toàn bộ hoặc một phần cước phí vận chuyển trong trường hợp quy định tại điểm b và điểm c khoản 2 Điều 530 của Bộ luật này và những trường hợp khác do pháp luật quy định hoặc theo thoả thuận;
5. Nhận hành lý tại địa điểm đã thoả thuận theo đúng thời gian, lộ trình;
6. Yêu cầu tạm dừng hành trình trong thời hạn và theo thủ tục do pháp luật quy định.
Điều 533. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại
1. Trong trường hợp tính mạng, sức khoẻ và hành lý của hành khách bị thiệt hại thì bên vận chuyển phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
2. Bên vận chuyển không phải bồi thường thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ và hành lý của hành khách nếu thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của hành khách, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
3. Trong trường hợp hành khách vi phạm điều kiện vận chuyển đã thoả thuận, các quy định của điều lệ vận chuyển mà gây thiệt hại cho bên vận chuyển hoặc người thứ ba thì phải bồi thường.
Điều 534. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng vận chuyển hành khách
1. Bên vận chuyển có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng trong các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 530 của Bộ luật này.
2. Hành khách có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng trong trường hợp bên vận chuyển vi phạm nghĩa vụ quy định tại các khoản 1, 3 và 4 Điều 529 của Bộ luật này.
II- HỢP ĐỒNG VẬN CHUYỂN TÀI SẢN
Điều 535. Hợp đồng vận chuyển tài sản
Hợp đồng vận chuyển tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên vận chuyển có nghĩa vụ chuyển tài sản đến địa điểm đã định theo thoả thuận và giao tài sản đó cho người có quyền nhận, còn bên thuê vận chuyển có nghĩa vụ trả cước phí vận chuyển.
Điều 536. Hình thức hợp đồng vận chuyển tài sản
1. Hợp đồng vận chuyển tài sản được giao kết bằng lời nói hoặc bằng văn bản.
2. Vận đơn hoặc chứng từ vận chuyển tương đương khác là bằng chứng của việc giao kết hợp đồng giữa các bên.
Điều 537. Giao tài sản cho bên vận chuyển
1. Bên thuê vận chuyển có nghĩa vụ giao tài sản cho bên vận chuyển đúng thời hạn, địa điểm và đóng gói theo đúng quy cách đã thoả thuận; phải chịu chi phí xếp, dỡ tài sản lên phương tiện vận chuyển, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Trong trường hợp bên thuê vận chuyển giao tài sản không đúng thời hạn, địa điểm đã thoả thuận thì phải thanh toán chi phí chờ đợi và tiền vận chuyển tài sản đến địa điểm đã thoả thuận trong hợp đồng cho bên vận chuyển hoặc phải nộp phạt vi phạm theo thoả thuận; nếu bên vận chuyển chậm nhận tài sản tại địa điểm đã thỏa thuận thì phải chịu chi phí phát sinh do việc chậm tiếp nhận.
1. Mức cước phí vận chuyển do các bên thoả thuận; nếu pháp luật có quy định về mức cước phí vận chuyển thì áp dụng mức cước phí đó.
2. Bên thuê vận chuyển phải thanh toán đủ cước phí vận chuyển sau khi tài sản được chuyển lên phương tiện vận chuyển, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 539. Nghĩa vụ của bên vận chuyển
Bên vận chuyển có các nghĩa vụ sau đây:
1. Bảo đảm vận chuyển tài sản đầy đủ, an toàn đến địa điểm đã định, theo đúng thời hạn;
2. Trả tài sản cho người có quyền nhận;
3. Chịu chi phí liên quan đến việc chuyên chở tài sản, trừ trường hợp có thoả thuận khác;
4. Mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật;
5. Bồi thường thiệt hại cho bên thuê vận chuyển trong trường hợp bên vận chuyển để mất mát, hư hỏng tài sản do lỗi của mình, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Điều 540. Quyền của bên vận chuyển
Bên vận chuyển có các quyền sau đây:
1. Kiểm tra sự xác thực của tài sản, của vận đơn hoặc chứng từ vận chuyển tương đương khác;
2. Từ chối vận chuyển tài sản không đúng với loại tài sản đã thoả thuận trong hợp đồng;
3. Yêu cầu bên thuê vận chuyển thanh toán đủ cước phí vận chuyển đúng thời hạn;
4. Từ chối vận chuyển tài sản cấm giao dịch, tài sản có tính chất nguy hiểm, độc hại, nếu bên vận chuyển biết hoặc phải biết;
5. Yêu cầu bên thuê vận chuyển bồi thường thiệt hại.
Điều 541. Nghĩa vụ của bên thuê vận chuyển
Bên thuê vận chuyển có các nghĩa vụ sau đây:
1. Trả đủ tiền cước phí vận chuyển cho bên vận chuyển theo đúng thời hạn, phương thức đã thoả thuận;
2. Trông coi tài sản trên đường vận chuyển, nếu có thoả thuận. Trong trường hợp bên thuê vận chuyển trông coi tài sản mà tài sản bị mất mát, hư hỏng thì không được bồi thường.
Điều 542. Quyền của bên thuê vận chuyển
Bên thuê vận chuyển có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên vận chuyển chuyên chở tài sản đến đúng địa điểm, thời điểm đã thoả thuận;
2. Trực tiếp hoặc chỉ định người thứ ba nhận lại tài sản đã thuê vận chuyển;
3. Yêu cầu bên vận chuyển bồi thường thiệt hại.
Điều 543. Trả tài sản cho bên nhận tài sản
1. Bên nhận tài sản có thể là bên thuê vận chuyển tài sản hoặc là người thứ ba được bên thuê vận chuyển chỉ định nhận tài sản.
2. Bên vận chuyển phải trả tài sản đầy đủ, đúng thời hạn và địa điểm cho bên nhận theo phương thức đã thoả thuận.
3. Trong trường hợp tài sản đã được chuyển đến địa điểm trả tài sản đúng thời hạn nhưng không có bên nhận thì bên vận chuyển có thể gửi số tài sản đó tại nơi nhận gửi giữ và phải báo ngay cho bên thuê vận chuyển hoặc bên nhận tài sản. Bên thuê vận chuyển hoặc bên nhận tài sản phải chịu chi phí hợp lý phát sinh từ việc gửi giữ tài sản.
Nghĩa vụ trả tài sản hoàn thành khi tài sản đã được gửi giữ đáp ứng các điều kiện đã thoả thuận và bên thuê vận chuyển hoặc bên nhận tài sản đã được thông báo về việc gửi giữ.
Điều 544. Nghĩa vụ của bên nhận tài sản
Bên nhận tài sản có các nghĩa vụ sau đây:
1. Xuất trình cho bên vận chuyển vận đơn hoặc chứng từ vận chuyển tương đương khác và nhận tài sản đúng thời hạn, địa điểm đã thoả thuận;
2. Chịu chi phí xếp, dỡ tài sản vận chuyển, nếu không có thoả thuận khác hoặc pháp luật không có quy định khác;
3. Thanh toán chi phí hợp lý phát sinh do việc chậm tiếp nhận tài sản;
4. Báo cho bên thuê vận chuyển về việc nhận tài sản và các thông tin cần thiết khác theo yêu cầu của bên đó; nếu không thông báo thì không có quyền yêu cầu bên thuê vận chuyển bảo vệ quyền, lợi ích liên quan đến tài sản vận chuyển của mình.
Điều 545. Quyền của bên nhận tài sản
Bên nhận tài sản có các quyền sau đây:
1. Kiểm tra số lượng, chất lượng tài sản được vận chuyển đến;
2. Nhận tài sản được vận chuyển đến;
3. Yêu cầu bên vận chuyển thanh toán chi phí hợp lý phát sinh do phải chờ nhận tài sản, nếu bên vận chuyển chậm giao;
4. Trực tiếp yêu cầu hoặc báo để bên thuê vận chuyển yêu cầu bên vận chuyển bồi thường thiệt hại do tài sản bị mất mát, hư hỏng.
Điều 546. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại
1. Bên vận chuyển phải bồi thường thiệt hại cho bên thuê vận chuyển, nếu để tài sản bị mất mát hoặc hư hỏng, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 541 của Bộ luật này.
2. Bên thuê vận chuyển phải bồi thường thiệt hại cho bên vận chuyển và người thứ ba về thiệt hại do tài sản vận chuyển có tính chất nguy hiểm, độc hại mà không có biện pháp đóng gói, bảo đảm an toàn trong quá trình vận chuyển.
3. Trong trường hợp bất khả kháng dẫn đến tài sản vận chuyển bị mất mát, hư hỏng hoặc bị hủy hoại trong quá trình vận chuyển thì bên vận chuyển không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.
Hợp đồng gia công là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên nhận gia công thực hiện công việc để tạo ra sản phẩm theo yêu cầu của bên đặt gia công, còn bên đặt gia công nhận sản phẩm và trả tiền công.
Điều 548. Đối tượng của hợp đồng gia công
Đối tượng của hợp đồng gia công là vật được xác định trước theo mẫu, theo tiêu chuẩn mà các bên thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
Điều 549. Nghĩa vụ của bên đặt gia công
Bên đặt gia công có các nghĩa vụ sau đây:
1. Cung cấp nguyên vật liệu theo đúng số lượng, chất lượng, thời hạn và địa điểm cho bên nhận gia công, trừ trường hợp có thoả thuận khác; cung cấp các giấy tờ cần thiết liên quan đến việc gia công;
2. Chỉ dẫn cho bên nhận gia công thực hiện hợp đồng;
3. Trả tiền công theo đúng thoả thuận.
Điều 550. Quyền của bên đặt gia công
Bên đặt gia công có các quyền sau đây:
1. Nhận sản phẩm gia công theo đúng số lượng, chất lượng, phương thức, thời hạn và địa điểm đã thoả thuận;
2. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại khi bên nhận gia công vi phạm nghiêm trọng hợp đồng;
3. Trong trường hợp sản phẩm không bảo đảm chất lượng mà bên đặt gia công đồng ý nhận sản phẩm và yêu cầu sửa chữa nhưng bên nhận gia công không thể sửa chữa được trong thời hạn đã thoả thuận thì bên đặt gia công có quyền hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Điều 551. Nghĩa vụ của bên nhận gia công
Bên nhận gia công có các nghĩa vụ sau đây:
1. Bảo quản nguyên vật liệu do bên đặt gia công cung cấp;
2. Báo cho bên đặt gia công biết để đổi nguyên vật liệu khác, nếu nguyên vật liệu không bảo đảm chất lượng; từ chối thực hiện gia công, nếu việc sử dụng nguyên vật liệu có thể tạo ra sản phẩm nguy hại cho xã hội; trường hợp không báo hoặc không từ chối thì phải chịu trách nhiệm về sản phẩm tạo ra;
3. Giao sản phẩm cho bên đặt gia công đúng số lượng, chất lượng, phương thức, thời hạn và địa điểm đã thoả thuận;
4. Giữ bí mật các thông tin về quy trình gia công và sản phẩm tạo ra;
5. Chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm, trừ trường hợp sản phẩm không bảo đảm chất lượng do nguyên vật liệu mà bên đặt gia công cung cấp hoặc do sự chỉ dẫn không hợp lý của bên đặt gia công.
6. Hoàn trả nguyên vật liệu còn lại cho bên đặt gia công sau khi hoàn thành hợp đồng.
Điều 552. Quyền của bên nhận gia công
Bên nhận gia công có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên đặt gia công giao nguyên vật liệu đúng chất lượng, số lượng, thời hạn và địa điểm đã thoả thuận;
2. Từ chối sự chỉ dẫn không hợp lý của bên đặt gia công, nếu thấy chỉ dẫn đó có thể làm giảm chất lượng sản phẩm, nhưng phải báo ngay cho bên đặt gia công;
3. Yêu cầu bên đặt gia công trả đủ tiền công theo đúng thời hạn và phương thức đã thoả thuận.
Điều 553. Trách nhiệm chịu rủi ro
Cho đến khi giao sản phẩm cho bên đặt gia công, bên nào là chủ sở hữu của nguyên vật liệu thì phải chịu rủi ro đối với nguyên vật liệu hoặc sản phẩm được tạo ra từ nguyên vật liệu đó, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Khi bên đặt gia công chậm nhận sản phẩm thì phải chịu rủi ro trong thời gian chậm nhận, kể cả trong trường hợp sản phẩm được tạo ra từ nguyên vật liệu của bên nhận gia công, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Khi bên nhận gia công chậm giao sản phẩm mà có rủi ro đối với sản phẩm gia công thì phải bồi thường thiệt hại xảy ra cho bên đặt gia công.
Điều 554. Giao, nhận sản phẩm gia công
Bên nhận gia công phải giao sản phẩm và bên đặt gia công phải nhận sản phẩm theo đúng thời hạn và tại địa điểm đã thoả thuận.
Điều 555. Chậm giao, chậm nhận sản phẩm gia công
1. Trong trường hợp bên nhận gia công chậm giao sản phẩm thì bên đặt gia công có thể gia hạn; nếu hết thời hạn đó mà bên nhận gia công vẫn chưa hoàn thành công việc thì bên đặt gia công có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
2. Trong trường hợp bên đặt gia công chậm nhận sản phẩm thì bên nhận gia công có thể gửi sản phẩm đó tại nơi nhận gửi giữ và phải báo ngay cho bên đặt gia công. Nghĩa vụ giao sản phẩm hoàn thành khi đáp ứng được các điều kiện đã thoả thuận và bên đặt gia công đã được thông báo. Bên đặt gia công phải chịu mọi chi phí phát sinh từ việc gửi giữ.
Điều 556. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng gia công
1. Mỗi bên đều có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng gia công, nếu việc tiếp tục thực hiện hợp đồng không mang lại lợi ích cho mình, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác, nhưng phải báo cho bên kia biết trước một thời gian hợp lý; nếu bên đặt gia công đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì phải trả tiền công tương ứng với công việc đã làm; nếu bên nhận gia công đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì không được trả tiền công, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng mà gây thiệt hại cho bên kia thì phải bồi thường.
1. Bên đặt gia công phải trả đủ tiền công vào thời điểm nhận sản phẩm, nếu không có thoả thuận khác.
2. Trong trường hợp không có thoả thuận về mức tiền công thì áp dụng mức tiền công trung bình đối với việc tạo ra sản phẩm cùng loại tại địa điểm gia công và vào thời điểm trả tiền.
3. Bên đặt gia công không có quyền giảm tiền công, nếu sản phẩm không bảo đảm chất lượng do nguyên vật liệu mà mình đã cung cấp hoặc do sự chỉ dẫn không hợp lý của mình.
Điều 558. Thanh lý nguyên vật liệu
Khi hợp đồng gia công chấm dứt, bên nhận gia công phải hoàn trả nguyên vật liệu còn lại cho bên đặt gia công, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 559. Hợp đồng gửi giữ tài sản
Hợp đồng gửi giữ tài sản là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên giữ nhận tài sản của bên gửi để bảo quản và trả lại chính tài sản đó cho bên gửi khi hết thời hạn hợp đồng, còn bên gửi phải trả tiền công cho bên giữ, trừ trường hợp gửi giữ không phải trả tiền công.
Điều 560. Nghĩa vụ của bên gửi tài sản
Bên gửi tài sản có các nghĩa vụ sau đây:
1. Khi giao tài sản phải báo ngay cho bên giữ biết tình trạng tài sản và biện pháp bảo quản thích hợp đối với tài sản gửi giữ; nếu không báo mà tài sản gửi giữ bị tiêu hủy hoặc hư hỏng do không được bảo quản thích hợp thì bên gửi phải tự chịu; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường;
2. Phải trả đủ tiền công, đúng thời hạn và đúng phương thức đã thoả thuận.
Điều 561. Quyền của bên gửi tài sản
Bên gửi tài sản có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu lấy lại tài sản bất cứ lúc nào, nếu hợp đồng gửi giữ không xác định thời hạn, nhưng phải báo trước cho bên giữ một thời gian hợp lý;
2. Yêu cầu bồi thường thiệt hại, nếu bên giữ làm mất mát, hư hỏng tài sản gửi giữ, trừ trường hợp bất khả kháng.
Điều 562. Nghĩa vụ của bên giữ tài sản
Bên giữ tài sản có các nghĩa vụ sau đây:
1. Bảo quản tài sản như đã thoả thuận, trả lại tài sản cho bên gửi theo đúng tình trạng như khi nhận giữ;
2. Chỉ được thay đổi cách bảo quản tài sản, nếu việc thay đổi là cần thiết nhằm bảo quản tốt hơn tài sản đó nhưng phải báo ngay cho bên gửi biết về việc thay đổi;
3. Báo kịp thời bằng văn bản cho bên gửi biết về nguy cơ hư hỏng, tiêu hủy tài sản do tính chất của tài sản đó và yêu cầu bên gửi cho biết cách giải quyết trong một thời hạn; nếu hết thời hạn đó mà bên gửi không trả lời thì bên giữ có quyền thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo quản và yêu cầu bên gửi thanh toán chi phí;
4. Phải bồi thường thiệt hại, nếu làm mất mát, hư hỏng tài sản gửi giữ, trừ trường hợp bất khả kháng.
Điều 563. Quyền của bên giữ tài sản
Bên giữ tài sản có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên gửi trả tiền công theo thoả thuận;
2. Yêu cầu bên gửi trả chi phí hợp lý để bảo quản tài sản trong trường hợp gửi không trả tiền công;
3. Yêu cầu bên gửi nhận lại tài sản bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho bên gửi một thời gian hợp lý trong trường hợp gửi giữ không xác định thời hạn;
4. Bán tài sản gửi giữ có nguy cơ bị hư hỏng hoặc tiêu hủy nhằm bảo đảm lợi ích cho bên gửi, báo việc đó cho bên gửi và trả cho bên gửi khoản tiền thu được do bán tài sản, sau khi trừ chi phí hợp lý để bán tài sản.
Điều 564. Trả lại tài sản gửi giữ
1. Bên giữ phải trả lại chính tài sản đã nhận và cả hoa lợi nếu có, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Địa điểm trả tài sản gửi giữ là nơi gửi; nếu bên gửi yêu cầu trả tài sản ở địa điểm khác thì phải chịu chi phí vận chuyển đến nơi đó, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Bên giữ phải trả lại tài sản đúng thời hạn và chỉ có quyền yêu cầu bên gửi lấy lại tài sản trước thời hạn, nếu có lý do chính đáng.
Điều 565. Chậm giao, chậm nhận tài sản gửi giữ
Trong trường hợp bên giữ chậm giao tài sản thì không được yêu cầu bên gửi trả tiền công và thanh toán các chi phí về bảo quản, kể từ thời điểm chậm giao và phải chịu rủi ro đối với tài sản trong thời gian chậm giao tài sản.
Trong trường hợp bên gửi chậm nhận tài sản thì phải thanh toán các chi phí về bảo quản và tiền công cho bên nhận giữ tài sản trong thời gian chậm nhận.
1. Bên gửi phải trả đủ tiền công khi lấy lại tài sản gửi giữ, nếu không có thoả thuận khác.
2. Trong trường hợp các bên không thoả thuận về mức tiền công thì áp dụng mức tiền công trung bình tại địa điểm và thời điểm trả tiền công.
3. Khi bên gửi lấy lại tài sản trước thời hạn thì vẫn phải trả đủ tiền công và thanh toán chi phí cần thiết phát sinh từ việc bên giữ phải trả lại tài sản trước thời hạn, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
4. Khi bên giữ yêu cầu bên gửi lấy lại tài sản trước thời hạn thì bên giữ không được nhận tiền công và phải bồi thường thiệt hại cho bên gửi, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Hợp đồng bảo hiểm là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên mua bảo hiểm phải đóng phí bảo hiểm, còn bên bảo hiểm phải trả một khoản tiền bảo hiểm cho bên được bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm.
Điều 568. Các loại hợp đồng bảo hiểm
Hợp đồng bảo hiểm bao gồm hợp đồng bảo hiểm con người, hợp đồng bảo hiểm tài sản và hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự.
Đối tượng bảo hiểm bao gồm con người, tài sản, trách nhiệm dân sự và các đối tượng khác theo quy định của pháp luật.
Điều 570. Hình thức hợp đồng bảo hiểm
Hợp đồng bảo hiểm phải được lập thành văn bản. Giấy yêu cầu bảo hiểm có chữ ký của bên mua bảo hiểm là bộ phận không tách rời của hợp đồng bảo hiểm. Giấy chứng nhận bảo hiểm hoặc đơn bảo hiểm là bằng chứng của việc giao kết hợp đồng bảo hiểm.
Sự kiện bảo hiểm là sự kiện khách quan do các bên thoả thuận hoặc pháp luật quy định mà khi sự kiện đó xảy ra thì bên bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho bên được bảo hiểm, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 346 của Bộ luật này.
1. Phí bảo hiểm là khoản tiền mà bên mua bảo hiểm phải đóng cho bên bảo hiểm.
Thời hạn đóng phí bảo hiểm theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật. Phí bảo hiểm có thể đóng một lần hoặc theo định kỳ.
2. Trong trường hợp bên mua bảo hiểm chậm đóng phí bảo hiểm theo định kỳ thì bên bảo hiểm ấn định một thời hạn để bên mua bảo hiểm đóng phí bảo hiểm; nếu hết thời hạn đó mà bên mua bảo hiểm không đóng phí bảo hiểm thì hợp đồng chấm dứt.
Điều 573. Nghĩa vụ thông tin của bên mua bảo hiểm
1. Khi giao kết hợp đồng bảo hiểm, theo yêu cầu của bên bảo hiểm, bên mua bảo hiểm phải cung cấp cho bên bảo hiểm đầy đủ thông tin có liên quan đến đối tượng bảo hiểm, trừ thông tin mà bên bảo hiểm đã biết hoặc phải biết.
2. Trong trường hợp bên mua bảo hiểm cố ý cung cấp thông tin sai nhằm giao kết hợp đồng để hưởng tiền bảo hiểm thì bên bảo hiểm có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và thu phí bảo hiểm đến thời điểm chất dứt hợp đồng.
Điều 574. Nghĩa vụ phòng ngừa thiệt hại
1. Bên được bảo hiểm có nghĩa vụ tuân thủ các điều kiện ghi trong hợp đồng, các quy định của pháp luật có liên quan và thực hiện các biện pháp phòng ngừa thiệt hại.
2. Trong trường hợp bên được bảo hiểm có lỗi không thực hiện các biện pháp phòng ngừa thiệt hại đã ghi trong hợp đồng thì bên bảo hiểm có quyền ấn định một thời hạn để bên được bảo hiểm thực hiện các biện pháp đó; nếu hết thời hạn mà các biện pháp phòng ngừa vẫn không được thực hiện thì bên bảo hiểm có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng hoặc không trả tiền bảo hiểm khi thiệt hại xảy ra do các biện pháp phòng ngừa đã không được thực hiện.
1. Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, bên mua bảo hiểm hoặc bên được bảo hiểm phải báo ngay cho bên bảo hiểm và phải thực hiện mọi biện pháp cần thiết mà khả năng cho phép để ngăn chặn, hạn chế thiệt hại.
2. Bên bảo hiểm phải thanh toán chi phí cần thiết và hợp lý mà người thứ ba đã bỏ ra để ngăn chặn, hạn chế thiệt hại.
1. Bên bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho bên được bảo hiểm trong thời hạn đã thoả thuận; nếu không có thoả thuận về thời hạn thì bên bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm trong thời hạn mười lăm ngày, kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ hợp lệ về yêu cầu trả tiền bảo hiểm.
2. Trong trường hợp bên bảo hiểm chậm trả tiền bảo hiểm thì phải trả cả lãi đối với số tiền chậm trả theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước quy định tại thời điểm trả tiền bảo hiểm tương ứng với thời gian chậm trả.
3. Trong trường hợp bên được bảo hiểm cố ý để xảy ra thiệt hại thì bên bảo hiểm không phải trả tiền bảo hiểm; nếu do lỗi vô ý của người được bảo hiểm thì bên bảo hiểm không phải trả một phần tiền bảo hiểm tương ứng với mức độ lỗi của bên được bảo hiểm.
Điều 577. Chuyển yêu cầu hoàn trả
1. Trong trường hợp người thứ ba có lỗi mà gây thiệt hại cho bên được bảo hiểm và bên bảo hiểm đã trả tiền bảo hiểm cho bên được bảo hiểm thì bên bảo hiểm có quyền yêu cầu người thứ ba hoàn trả khoản tiền mà mình đã trả. Bên được bảo hiểm có nghĩa vụ phải cung cấp cho bên bảo hiểm mọi tin tức, tài liệu, bằng chứng cần thiết mà mình biết để bên bảo hiểm thực hiện quyền yêu cầu đối với người thứ ba.
2. Trong trường hợp bên được bảo hiểm đã nhận số tiền bồi thường thiệt hại do người thứ ba trả, nhưng vẫn ít hơn số tiền mà bên bảo hiểm phải trả thì bên bảo hiểm chỉ phải trả phần chệnh lệch giữa số tiền bảo hiểm và số tiền mà người thứ ba đã trả, trừ trường hợp có thoả thuận khác; nếu bên được bảo hiểm đã nhận tiền bảo hiểm nhưng ít hơn so với thiệt hại do người thứ ba gây ra thì bên được bảo hiểm vẫn có quyền yêu cầu người thứ ba bồi thường phần chênh lệch giữa số tiền bảo hiểm và tiền bồi thường thiệt hại.
Bên bảo hiểm có quyền yêu cầu người thứ ba hoàn trả khoản tiền mà mình đã trả cho bên được bảo hiểm.
Trong trường hợp bảo hiểm tính mạng thì khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, bên bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho bên được bảo hiểm hoặc người đại diện theo ủy quyền của họ; nếu bên được bảo hiểm chết thì tiền bảo hiểm được trả cho người thừa kế của bên được bảo hiểm.
1. Bên bảo hiểm phải bồi thường thiệt hại đối với tài sản được bảo hiểm theo các điều kiện đã thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
2. Trong trường hợp quyền sở hữu đối với tài sản bảo hiểm được chuyển cho người khác thì chủ sở hữu mới đương nhiên thay thế chủ sở hữu cũ trong hợp đồng bảo hiểm, kể từ thời điểm chuyển quyền sở hữu tài sản. Chủ sở hữu cũ là bên mua bảo hiểm phải báo cho chủ sở hữu mới biết về việc tài sản đã được bảo hiểm, báo kịp thời cho bên bảo hiểm về việc chuyển quyền sở hữu đối với tài sản.
Điều 580. Bảo hiểm trách nhiệm dân sự
1. Trong trường hợp bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với người thứ ba theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật thì bên bảo hiểm phải trả tiền bảo hiểm cho bên mua bảo hiểm hoặc cho người thứ ba theo yêu cầu của bên mua bảo hiểm đối với thiệt hại mà bên mua bảo hiểm đã gây ra cho người thứ ba theo mức bảo hiểm đã thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật.
2. Trong trường hợp bên mua bảo hiểm đã bồi thường thiệt hại cho người thứ ba thì có quyền yêu cầu bên bảo hiểm phải hoàn trả khoản tiền mà mình đã trả cho người thứ ba, nhưng không vượt quá mức trả bảo hiểm mà các bên đã thoả thuận hoặc pháp luật đã quy định.
Hợp đồng ủy quyền là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên được ủy quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền, còn bên ủy quyền chỉ phải trả thù lao, nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định.
Thời hạn ủy quyền do các bên thoả thuận hoặc do pháp luật quy định; nếu không có thoả thuận và pháp luật không có quy định thì hợp đồng ủy quyền có hiệu lực một năm, kể từ ngày xác lập việc ủy quyền.
Bên được ủy quyền chỉ được ủy quyền lại cho người thứ ba, nếu được bên ủy quyền đồng ý hoặc pháp luật có quy định.
Hình thức hợp đồng ủy quyền lại cũng phải phù hợp với hình thức hợp đồng ủy quyền ban đầu.
Việc ủy quyền lại không được vượt quá phạm vi ủy quyền ban đầu.
Điều 584. Nghĩa vụ của bên được ủy quyền
Bên được ủy quyền có các nghĩa vụ sau đây:
1. Thực hiện công việc theo ủy quyền và báo cho bên ủy quyền về việc thực hiện công việc đó;
2. Báo cho người thứ ba trong quan hệ thực hiện ủy quyền về thời hạn, phạm vi ủy quyền và việc sửa đổi, bổ sung phạm vi ủy quyền;
3. Bảo quản, giữ gìn tài liệu và phương tiện được giao để thực hiện việc ủy quyền;
4. Giữ bí mật thông tin mà mình biết được trong khi thực hiện việc ủy quyền;
5. Giao lại cho bên ủy quyền tài sản đã nhận và những lợi ích thu được trong khi thực hiện việc ủy quyền theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật;
6. Bồi thường thiệt hại do vi phạm nghĩa vụ quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4 và 5 Điều này.
Điều 585. Quyền của bên được ủy quyền
Bên được ủy quyền có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên ủy quyền cung cấp thông tin, tài liệu và phương tiện cần thiết để thực hiện công việc ủy quyền;
2. Hưởng thù lao, được thanh toán chi phí hợp lý mà mình đã bỏ ra để thực hiện công việc ủy quyền.
Điều 586. Nghĩa vụ của bên ủy quyền
Bên ủy quyền có các nghĩa vụ sau đây:
1. Cung cấp thông tin, tài liệu và phương tiện cần thiết để bên được ủy quyền thực hiện công việc;
2. Chịu trách nhiệm về cam kết do bên được ủy quyền thực hiện trong phạm vi ủy quyền;
3. Thanh toán chi phí hợp lý mà bên được ủy quyền đã bỏ ra để thực hiện công việc được ủy quyền và trả thù lao cho bên được ủy quyền, nếu có thoả thuận về việc trả thù lao.
Điều 587. Quyền của bên ủy quyền
Bên ủy quyền có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên được ủy quyền thông báo đầy đủ về việc thực hiện công việc ủy quyền;
2. Yêu cầu bên được ủy quyền giao lại tài sản, lợi ích thu được từ việc thực hiện công việc ủy quyền, nếu không có thoả thuận khác;
3. Được bồi thường thiệt hại, nếu bên được ủy quyền vi phạm nghĩa vụ quy định tại Điều 584 của Bộ luật này.
Điều 588. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng ủy quyền
1. Trong trường hợp ủy quyền có thù lao, bên ủy quyền có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bất cứ lúc nào, nhưng phải trả thù lao cho bên được ủy quyền tương ứng với công việc mà bên được ủy quyền đã thực hiện và bồi thường thiệt hại; nếu ủy quyền không có thù lao thì bên ủy quyền có thể chấm dứt thực hiện hợp đồng bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho bên được ủy quyền một thời gian hợp lý.
Bên ủy quyền phải báo bằng văn bản cho người thứ ba biết về việc bên ủy quyền chấm dứt thực hiện hợp đồng; nếu không báo thì hợp đồng với người thứ ba vẫn có hiệu lực, trừ trường hợp người thứ ba biết hoặc phải biết về việc hợp đồng ủy quyền đã bị chấm dứt.
2. Trong trường hợp ủy quyền không có thù lao, bên được ủy quyền có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho bên ủy quyền biết một thời gian hợp lý; nếu ủy quyền có thù lao thì bên được ủy quyền có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bất cứ lúc nào và phải bồi thường thiệt hại cho bên ủy quyền.
Điều 589. Chấm dứt hợp đồng ủy quyền
Hợp đồng ủy quyền chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Hợp đồng ủy quyền hết hạn;
2. Công việc được ủy quyền đã hoàn thành;
3. Bên ủy quyền, bên được ủy quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng theo quy định tại Điều 588 của Bộ luật này;
4. Bên ủy quyền hoặc bên được ủy quyền chết, bị Toà án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc là đã chết.
1. Người đã công khai hứa thưởng phải trả thưởng cho người đã thực hiện công việc theo yêu cầu của người hứa thưởng.
2. Công việc được hứa thưởng phải cụ thể, có thể thực hiện được, không bị pháp luật cấm, không trái đạo đức xã hội.
Điều 591. Rút lại tuyên bố hứa thưởng
Khi chưa đến hạn bắt đầu thực hiện công việc thì người hứa thưởng có quyền rút lại tuyên bố hứa thưởng của mình. Việc rút lại tuyên bố hứa thưởng phải được thực hiện theo cách thức và trên phương tiện mà việc hứa thưởng đã được công bố.
1. Trong trường hợp một công việc được hứa thưởng do một người thực hiện thì khi công việc hoàn thành, người thực hiện công việc đó được nhận thưởng.
2. Khi một công việc được hứa thưởng do nhiều người cùng thực hiện nhưng mỗi người thực hiện độc lập với nhau thì người hoàn thành đầu tiên được nhận thưởng.
3. Trong trường hợp nhiều người cùng hoàn thành công việc được hứa thưởng vào cùng một thời điểm thì phần thưởng được chia đều cho những người đó.
4. Trong trường hợp nhiều người cùng cộng tác để thực hiện công việc được hứa thưởng do người hứa thưởng yêu cầu thì mỗi người được nhận một phần của phần thưởng, tương ứng với phần đóng góp của mình.
1. Người tổ chức các cuộc thi văn hoá, nghệ thuật, thể thao, khoa học, kỹ thuật và các cuộc thi khác không trái pháp luật, đạo đức xã hội phải công bố điều kiện dự thi, thang điểm, các giải thưởng và mức thưởng của mỗi giải.
2. Việc thay đổi điều kiện dự thi phải được thực hiện theo cách thức đã công bố trong một thời gian hợp lý trước khi diễn ra cuộc thi.
3. Người đoạt giải có quyền yêu cầu người tổ chức thi trao giải thưởng đúng mức đã công bố.
THỰC HIỆN CÔNG VIỆC KHÔNG CÓ UỶ QUYỀN
Điều 594. Thực hiện công việc không có ủy quyền
Thực hiện công việc không có ủy quyền là việc một người không có nghĩa vụ thực hiện công việc nhưng đã tự nguyện thực hiện công việc đó, hoàn toàn vì lợi ích của người có công việc được thực hiện khi người này không biết hoặc biết mà không phản đối.
Điều 595. Nghĩa vụ thực hiện công việc không có ủy quyền
1. Người thực hiện công việc không có ủy quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc phù hợp với khả năng, điều kiện của mình.
2. Người thực hiện công việc không có ủy quyền phải thực hiện công việc như công việc của chính mình; nếu biết hoặc đoán biết được ý định của người có công việc thì phải thực hiện công việc phù hợp với ý định đó.
3. Người thực hiện công việc không có ủy quyền phải báo cho người có công việc được thực hiện về quá trình, kết quả thực hiện công việc nếu có yêu cầu, trừ trường hợp người có công việc đã biết hoặc người thực hiện công việc không có ủy quyền không biết nơi cư trú của người đó.
4. Trong trường hợp người có công việc được thực hiện chết thì người thực hiện công việc không có ủy quyền phải tiếp tục thực hiện công việc cho đến khi người thừa kế hoặc người đại diện của người có công việc được thực hiện đã tiếp nhận.
5. Trong trường hợp có lý do chính đáng mà người thực hiện công việc không có ủy quyền không thể tiếp tục đảm nhận công việc thì phải báo cho người có công việc được thực hiện, người đại diện hoặc người thân thích của người này hoặc có thể nhờ người khác thay mình đảm nhận việc thực hiện công việc.
Điều 596. Nghĩa vụ thanh toán của người có công việc được thực hiện
1. Người có công việc được thực hiện phải tiếp nhận công việc khi người thực hiện công việc không có ủy quyền bàn giao công việc và thanh toán các chi phí hợp lý mà người thực hiện công việc không có ủy quyền đã bỏ ra để thực hiện công việc, kể cả trong trường hợp công việc không đạt được kết quả theo ý muốn của mình.
2. Người có công việc được thực hiện phải trả cho người thực hiện công việc không có ủy quyền một khoản thù lao khi người này thực hiện công việc chu đáo, có lợi cho mình, trừ trường hợp người thực hiện công việc không có ủy quyền từ chối.
Điều 597. Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại
1. Khi người thực hiện công việc không có ủy quyền cố ý gây thiệt hại trong khi thực hiện công việc thì phải bồi thường thiệt hại cho người có công việc được thực hiện.
2. Nếu người thực hiện công việc không có ủy quyền do vô ý mà gây thiệt hại trong khi thực hiện công việc thì căn cứ vào hoàn cảnh đảm nhận công việc, người đó có thể được giảm mức bồi thường.
Điều 598. Chấm dứt thực hiện công việc không có ủy quyền
Việc thực hiện công việc không có ủy quyền chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
1. Theo yêu cầu của người có công việc được thực hiện;
2. Người có công việc được thực hiện, người thừa kế hoặc người đại diện của người có công việc được thực hiện tiếp nhận công việc;
3. Người thực hiện công việc không có ủy quyền không thể tiếp tục thực hiện công việc theo quy định tại khoản 5 Điều 595 của Bộ luật này;
4. Người thực hiện công việc không có ủy quyền chết.
NGHĨA VỤ HOÀN TRẢ DO CHIẾM HỮU, SỬ DỤNG TÀI SẢN, ĐƯỢC LỢI VỀ TÀI SẢN KHÔNG CÓ CĂN CỨ PHÁP LUẬT
1. Người chiếm hữu, người sử dụng tài sản của người khác mà không có căn cứ pháp luật thì phải hoàn trả cho chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp tài sản đó; nếu không tìm được chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp tài sản đó thì phải giao cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này.
2. Người được lợi về tài sản mà không có căn cứ pháp luật làm cho người khác bị thiệt hại thì phải hoàn trả khoản lợi đó cho người bị thiệt hại, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này.
1. Người chiếm hữu, người sử dụng tài sản mà không có căn cứ pháp luật phải hoàn trả toàn bộ tài sản đã thu được.
2. Trong trường hợp tài sản hoàn trả là vật đặc định thì phải hoàn trả đúng vật đó; nếu vật đặc định đó bị mất hoặc hư hỏng thì phải đền bù bằng tiền, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
3. Trong trường hợp tài sản hoàn trả là vật cùng loại, nhưng bị mất hoặc hư hỏng thì phải trả vật cùng loại hoặc đền bù bằng tiền, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
4. Người được lợi về tài sản mà không có căn cứ pháp luật phải hoàn trả cho người bị thiệt khoản lợi về tài sản đó bằng hiện vật hoặc bằng tiền.
Điều 601. Nghĩa vụ hoàn trả hoa lợi, lợi tức
1. Người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản mà không có căn cứ pháp luật và không ngay tình thì phải hoàn trả hoa lợi, lợi tức thu được từ thời điểm chiếm hữu, sử dụng tài sản, được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật.
2. Người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản mà không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình thì phải hoàn trả hoa lợi, lợi tức thu được từ thời điểm người đó biết hoặc phải biết việc chiếm hữu, sử dụng tài sản, được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 247 của Bộ luật này.
Điều 602. Quyền yêu cầu người thứ ba hoàn trả
Trong trường hợp người chiếm hữu, người sử dụng tài sản mà không có căn cứ pháp luật đã giao tài sản cho người thứ ba thì khi bị chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp tài sản yêu cầu hoàn trả, người thứ ba có nghĩa vụ hoàn trả tài sản đó, trừ trường hợp Bộ luật này có quy định khác; nếu tài sản đó đã được trả bằng tiền hoặc có đền bù thì người thứ ba có quyền yêu cầu người đã giao tài sản cho mình bồi thường thiệt hại.
Chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp, người bị thiệt hại được hoàn trả tài sản thì phải thanh toán những chi phí cần thiết mà người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản mà không có căn cứ pháp luật nhưng ngay tình đã bỏ ra để bảo quản, làm tăng giá trị của tài sản.
TRÁCH NHIỆM BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI NGOÀI HỢP ĐỒNG
Điều 604. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại
1. Người nào do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.
2. Trong trường hợp pháp luật quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi thì áp dụng quy định đó.
Điều 605. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại
1. Thiệt hại phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thoả thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
2. Người gây thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường, nếu do lỗi vô ý mà gây thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế trước mắt và lâu dài của mình.
3. Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì người bị thiệt hại hoặc người gây thiệt hại có quyền yêu cầu Toà án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.
Điều 606. Năng lực chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại của cá nhân
1. Người từ đủ mười tám tuổi trở lên gây thiệt hại thì phải tự bồi thường.
2. Người chưa thành niên dưới mười lăm tuổi gây thiệt hại mà còn cha, mẹ thì cha, mẹ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại; nếu tài sản của cha, mẹ không đủ để bồi thường mà con chưa thành niên gây thiệt hại có tài sản riêng thì lấy tài sản đó để bồi thường phần còn thiếu, trừ trường hợp quy định tại Điều 621 của Bộ luật này.
Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi gây thiệt hại thì phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu không đủ tài sản để bồi thường thì cha, mẹ phải bồi thường phần còn thiếu bằng tài sản của mình.
3. Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự gây thiệt hại mà có người giám hộ thì người giám hộ đó được dùng tài sản của người được giám hộ để bồi thường; nếu người được giám hộ không có tài sản hoặc không đủ tài sản để bồi thường thì người giám hộ phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu người giám hộ chứng minh được mình không có lỗi trong việc giám hộ thì không phải lấy tài sản của mình để bồi thường.
Điều 607. Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại
Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là hai năm, kể từ ngày quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác bị xâm phạm.
Điều 608. Thiệt hại do tài sản bị xâm phạm
Trong trường hợp tài sản bị xâm phạm thì thiệt hại được bồi thường bao gồm:
1. Tài sản bị mất;
2. Tài sản bị hủy hoại hoặc bị hư hỏng;
3. Lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản;
4. Chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế và khắc phục thiệt hại.
Điều 609. Thiệt hại do sức khoẻ bị xâm phạm
1. Thiệt hại do sức khoẻ bị xâm phạm bao gồm:
a) Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khoẻ và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại;
b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại;
c) Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại.
2. Người xâm phạm sức khoẻ của người khác phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thoả thuận; nếu không thoả thuận được thì mức tối đa không quá ba mươi tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định.
Điều 610. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm
1. Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm bao gồm:
a) Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, chăm sóc người bị thiệt hại trước khi chết;
b) Chi phí hợp lý cho việc mai táng;
c) Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng.
2. Người xâm phạm tính mạng của người khác phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại, nếu không có những người này thì người mà người bị thiệt hại đã trực tiếp nuôi dưỡng, người đã trực tiếp nuôi dưỡng người bị thiệt hại được hưởng khoản tiền này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thoả thuận; nếu không thoả thuận được thì mức tối đa không quá sáu mươi tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định.
Điều 611. Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm
1. Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân bị xâm phạm, thiệt hại do danh dự, uy tín của pháp nhân, chủ thể khác bị xâm phạm bao gồm:
a) Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại;
b) Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút.
2. Người xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thoả thuận; nếu không thoả thuận được thì mức tối đa không quá mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định.
Điều 612. Thời hạn hưởng bồi thường thiệt hại do tính mạng, sức khoẻ bị xâm phạm
1. Trong trường hợp người bị thiệt hại mất hoàn toàn khả năng lao động thì người bị thiệt hại được hưởng bồi thường cho đến khi chết.
2. Trong trường hợp người bị thiệt hại chết thì những người mà người này có nghĩa vụ cấp dưỡng khi còn sống được hưởng tiền cấp dưỡng trong thời hạn sau đây:
a) Người chưa thành niên hoặc người đã thành thai là con của người chết và còn sống sau khi sinh ra được hưởng tiền cấp dưỡng cho đến khi đủ mười tám tuổi, trừ trường hợp người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi đã tham gia lao động và có thu nhập đủ nuôi sống bản thân;
b) Người đã thành niên nhưng không có khả năng lao động được hưởng tiền cấp dưỡng cho đến khi chết.
BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI TRONG MỘT SỐ TRƯỜNG HỢP CỤ THỂ
Điều 613. Bồi thường thiệt hại trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng
1. Người gây thiệt hại trong trường hợp phòng vệ chính đáng không phải bồi thường cho người bị thiệt hại.
2. Người gây thiệt hại do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải bồi thường cho người bị thiệt hại.
Điều 614. Bồi thường thiệt hại trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết
1. Người gây thiệt hại trong tình thế cấp thiết không phải bồi thường cho người bị thiệt hại.
2. Trong trường hợp thiệt hại xảy ra do vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết thì người gây thiệt hại phải bồi thường phần thiệt hại xảy ra do vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết cho người bị thiệt hại.
3. Người đã gây ra tình thế cấp thiết dẫn đến thiệt hại xảy ra thì phải bồi thường cho người bị thiệt hại.
Điều 615. Bồi thường thiệt hại do người dùng chất kích thích gây ra
1. Người do uống rượu hoặc do dùng chất kích thích khác mà lâm vào tình trạng mất khả năng nhận thức và làm chủ được hành vi của mình, gây thiệt hại cho người khác thì phải bồi thường.
2. Khi một người cố ý dùng rượu hoặc chất kích thích khác làm cho người khác lâm vào tình trạng mất khả năng nhận thức và làm chủ được hành vi của họ mà gây thiệt hại thì phải bồi thường cho người bị thiệt hại.
Điều 616. Bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra
Trong trường hợp nhiều người cùng gây thiệt hại thì những người đó phải liên đới bồi thường cho người bị thiệt hại. Trách nhiệm bồi thường của từng người cùng gây thiệt hại được xác định tương ứng với mức độ lỗi của mỗi người; nếu không xác định được mức độ lỗi thì họ phải bồi thường thiệt hại theo phần bằng nhau.
Điều 617. Bồi thường thiệt hại trong trường hợp người bị thiệt hại có lỗi
Khi người bị thiệt hại cũng có lỗi trong việc gây thiệt hại thì người gây thiệt hại chỉ phải bồi thường phần thiệt hại tương ứng với mức độ lỗi của mình; nếu thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại thì người gây thiệt hại không phải bồi thường.
Điều 618. Bồi thường thiệt hại do người của pháp nhân gây ra
Pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ được pháp nhân giao; nếu pháp nhân đã bồi thường thiệt hại thì có quyền yêu cầu người có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.
Điều 619. Bồi thường thiệt hại do cán bộ, công chức gây ra
Cơ quan, tổ chức quản lý cán bộ, công chức phải bồi thường thiệt hại do cán bộ, công chức của mình gây ra trong khi thi hành công vụ.
Cơ quan, tổ chức quản lý cán bộ, công chức có trách nhiệm yêu cầu cán bộ, công chức phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật, nếu cán bộ, công chức có lỗi trong khi thi hành công vụ.
Điều 620. Bồi thường thiệt hại do người có thẩm quyền của cơ quan tiến hành tố tụng gây ra
Cơ quan tiến hành tố tụng phải bồi thường thiệt hại do người có thẩm quyền của mình gây ra khi thực hiện nhiệm vụ trong quá trình tiến hành tố tụng.
Cơ quan tiến hành tố tụng có trách nhiệm yêu cầu người có thẩm quyền đã gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật, nếu người có thẩm quyền có lỗi trong khi thi hành nhiệm vụ.
1. Người dưới mười lăm tuổi trong thời gian học tại trường mà gây thiệt hại thì trường học phải bồi thường thiệt hại xảy ra.
2. Người mất năng lực hành vi dân sự gây thiệt hại cho người khác trong thời gian bệnh viện, tổ chức khác trực tiếp quản lý thì bệnh viện, tổ chức khác phải bồi thường thiệt hại xảy ra.
3. Trong các trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, nếu trường học, bệnh viện, tổ chức khác chứng minh được mình không có lỗi trong quản lý thì cha, mẹ, người giám hộ của người dưới mười lăm tuổi, người mất năng lực hình vi dân sự phải bồi thường.
Điều 622. Bồi thường thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra
Cá nhân, pháp nhân và các chủ thể khác phải bồi thường thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra trong khi thực hiện công việc được giao và có quyền yêu cầu người làm công, người học nghề có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.
Điều 623. Bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra
1. Nguồn nguy hiểm cao độ bao gồm phương tiện giao thông vận tải cơ giới, hệ thống tải điện, nhà máy công nghiệp đang hoạt động, vũ khí, chất nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, thú dữ và các nguồn nguy hiểm cao độ khác do pháp luật quy định.
Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải tuân thủ các quy định bảo quản, trông giữ, vận chuyển, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ theo đúng các quy định của pháp luật.
2. Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra; nếu chủ sở hữu đã giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng thì những người này phải bồi thường, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
3. Chủ sở hữu, người được chủ sở hữu giao chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi, trừ các trường hợp sau đây:
a) Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại;
b) Thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
4. Trong trường hợp nguồn nguy hiểm cao độ bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật thì người đang chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ trái pháp luật phải bồi thường thiệt hại.
Khi chủ sở hữu, người được chủ sở hữu giao chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ cũng có lỗi trong việc để nguồn nguy hiểm cao độ bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật thì phải liên đới bồi thường thiệt hại.
Điều 624. Bồi thường thiệt hại do làm ô nhiễm môi trường
Cá nhân, pháp nhân và các chủ thể khác làm ô nhiễm môi trường gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật, kể cả trường hợp người gây ô nhiễm môi trường không có lỗi.
Điều 625. Bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra
1. Chủ sở hữu súc vật phải bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra cho người khác; nếu người bị thiệt hại hoàn toàn có lỗi trong việc làm súc vật gây thiệt hại cho mình thì chủ sở hữu không phải bồi thường.
2. Trong trường hợp người thứ ba hoàn toàn có lỗi làm cho súc vật gây thiệt hại cho người khác thì người thứ ba phải bồi thường thiệt hại; nếu người thứ ba và chủ sở hữu cùng có lỗi thì phải liên đới bồi thường thiệt hại.
3. Trong trường hợp súc vật bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật gây thiệt hại thì người chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật phải bồi thường;
4. Trong trường hợp súc vật thả rông theo tập quán mà gây thiệt hại thì chủ sở hữu súc vật đó phải bồi thường theo tập quán nhưng không được trái pháp luật, đạo đức xã hội.
Điều 626. Bồi thường thiệt hại do cây cối gây ra
Chủ sở hữu phải bồi thường thiệt hại do cây cối đổ, gẫy gây ra, trừ trường hợp thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại hoặc do sự kiện bất khả kháng.
Điều 627. Bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác gây ra
Chủ sở hữu, người được chủ sở hữu giao quản lý, sử dụng nhà cửa, công trình xây dựng khác phải bồi thường thiệt hại, nếu để nhà cửa, công trình xây dựng khác đó bị sụp đổ, hư hỏng, sụt lở gây thiệt hại cho người khác, trừ trường hợp thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi của người bị thiệt hại hoặc do sự kiện bất khả kháng.
Điều 628. Bồi thường thiệt hại do xâm phạm thi thể
1. Cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác xâm phạm thi thể phải bồi thường thiệt hại.
2. Thiệt hại do xâm phạm thi thể gồm chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại.
3. Người xâm phạm thi thể phải bồi thường một khoản tiền theo quy định tại khoản 2 Điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người chết, nếu không có những người này thì người trực tiếp nuôi dưỡng người chết được hưởng khoản tiền này. Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thoả thuận; nếu không thoả thuận được thì mức tối đa không quá ba mươi tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định.
Điều 629. Bồi thường thiệt hại do xâm phạm mồ mả
Cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác gây thiệt hại đến mồ mả của người khác phải bồi thường thiệt hại. Thiệt hại do xâm phạm mồ mả gồm chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại.
Điều 630. Bồi thường thiệt hại do vi phạm quyền lợi của người tiêu dùng
Cá nhân, pháp nhân, chủ thể khác sản xuất, kinh doanh không bảo đảm chất lượng hàng hoá mà gây thiệt hại cho người tiêu dùng thì phải bồi thường.
NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
Điều 631. Quyền thừa kế của cá nhân
Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Điều 632. Quyền bình đẳng về thừa kế của cá nhân
Mọi cá nhân đều bình đẳng về quyền để lại tài sản của mình cho người khác và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Điều 633. Thời điểm, địa điểm mở thừa kế
1. Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết. Trong trường hợp Toà án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định tại khoản 2 Điều 81 của Bộ luật này.
2. Địa điểm mở thừa kế là nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản; nếu không xác định được nơi cư trú cuối cùng thì địa điểm mở thừa kế là nơi có toàn bộ hoặc phần lớn di sản.
Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.
Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trong trường hợp người thừa kế theo di chúc là cơ quan, tổ chức thì phải là cơ quan, tổ chức tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Điều 636. Thời điểm phát sinh quyền và nghĩa vụ của người thừa kế
Kể từ thời điểm mở thừa kế, những người thừa kế có các quyền, nghĩa vụ tài sản do người chết để lại.
Điều 637. Thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại
1. Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Trong trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thoả thuận của những người thừa kế.
3. Trong trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
4. Trong trường hợp Nhà nước, cơ quan, tổ chức hưởng di sản theo di chúc thì cũng phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như người thừa kế là cá nhân.
Điều 638. Người quản lý di sản
1. Người quản lý di sản là người được chỉ định trong di chúc hoặc do những người thừa kế thoả thuận cử ra.
2. Trong trường hợp di chúc không chỉ định người quản lý di sản và những người thừa kế chưa cử được người quản lý di sản thì người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản tiếp tục quản lý di sản đó cho đến khi những người thừa kế cử được người quản lý di sản.
3. Trong trường hợp chưa xác định được người thừa kế và di sản chưa có người quản lý thì di sản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý.
Điều 639. Nghĩa vụ của người quản lý di sản
1. Người quản lý di sản quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 638 của Bộ luật này có các nghĩa vụ sau đây:
a) Lập danh mục di sản; thu hồi tài sản thuộc di sản của người chết mà người khác đang chiếm hữu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
b) Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp và định đoạt tài sản bằng các hình thức khác, nếu không được những người thừa kế đồng ý bằng văn bản;
c) Thông báo về di sản cho những người thừa kế;
d) Bồi thường thiệt hại, nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại;
đ) Giao lại di sản theo yêu cầu của người thừa kế.
2. Người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản quy định tại khoản 2 Điều 638 của Bộ luật này có các nghĩa vụ sau đây:
a) Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp và định đoạt tài sản bằng các hình thức khác;
b) Thông báo về di sản cho những người thừa kế;
c) Bồi thường thiệt hại, nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại;
d) Giao lại di sản theo thoả thuận trong hợp đồng với người để lại di sản hoặc theo yêu cầu của người thừa kế.
Điều 640. Quyền của người quản lý di sản
1. Người quản lý di sản quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 638 của Bộ luật này có các quyền sau đây:
a) Đại diện cho những người thừa kế trong quan hệ với người thứ ba liên quan đến di sản thừa kế;
b) Được hưởng thù lao theo thoả thuận với những người thừa kế.
2. Người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản quy định tại khoản 2 Điều 638 của Bộ luật này có các quyền sau đây:
a) Được tiếp tục sử dụng di sản theo thoả thuận trong hợp đồng với người để lại di sản hoặc được sự đồng ý của những người thừa kế;
b) Được hưởng thù lao theo thoả thuận với những người thừa kế.
Điều 641. Việc thừa kế của những người có quyền thừa kế di sản của nhau mà chết cùngthời điểm
Trong trường hợp những người có quyền thừa kế di sản của nhau đều chết cùng thời điểm hoặc được coi là chết cùng thời điểm do không thể xác định được người nào chết trước (sau đây gọi là chết cùng thời điểm) thì họ không được thừa kế di sản của nhau và di sản của mỗi người do người thừa kế của người đó hưởng, trừ trường hợp thừa kế thế vị theo quy định tại Điều 677 của Bộ luật này.
1. Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.
2. Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản; người từ chối phải báo cho những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản, cơ quan công chứng hoặc ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có địa điểm mở thừa kế về việc từ chối nhận di sản.
3. Thời hạn từ chối nhận di sản là sáu tháng, kể từ ngày mở thừa kế. Sau sáu tháng kể từ ngày mở thừa kế nếu không có từ chối nhận di sản thì được coi là đồng ý nhận thừa kế.
Điều 643. Người không được quyền hưởng di sản
1. Những người sau đây không được quyền hưởng di sản:
a) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khoẻ hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
b) Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
c) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
d) Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
2. Những người quy định tại khoản 1 Điều này vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.
Điều 644. Tài sản không có người nhận thừa kế thuộc Nhà nước
Trong trường hợp không có người thừa kế theo di chúc, theo pháp luật hoặc có nhưng không được quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản thì tài sản còn lại sau khi đã thực hiện nghĩa vụ về tài sản mà không có người nhận thừa kế thuộc Nhà nước.
Điều 645. Thời hiệu khởi kiện về thừa kế
Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là ba năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
1. Người đã thành niên có quyền lập di chúc, trừ trường hợp người đó bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức và làm chủ được hành vi của mình.
2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có thể lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.
Điều 648.Quyền của người lập di chúc
Người lập di chúc có các quyền sau đây:
1. Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế;
2. Phân định phần di sản cho từng người thừa kế;
3. Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng;
4. Giao nghĩa vụ cho người thừa kế;
5. Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.
Điều 649.Hình thức của di chúc
Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng.
Người thuộc dân tộc thiểu số có quyền lập di chúc bằng chữ viết hoặc tiếng nói của dân tộc mình.
Điều 650. Di chúc bằng văn bản
Di chúc bằng văn bản bao gồm:
1. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng;
2. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng;
3. Di chúc bằng văn bản có công chứng;
4. Di chúc bằng văn bản có chứng thực.
1. Trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa do bệnh tật hoặc các nguyên nhân khác mà không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng.
2. Sau ba tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.
1. Di chúc được coi là hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ hoặc cưỡng ép;
b) Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật.
2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.
3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.
5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp, nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau đó những người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng hoặc chứng thực.
Điều 653. Nội dung của di chúc bằng văn bản
1. Di chúc phải ghi rõ:
a) Ngày, tháng, năm lập di chúc;
b) Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
c) Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản hoặc xác định rõ các điều kiện để cá nhân, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
d) Di sản để lại và nơi có di sản;
đ) Việc chỉ định người thực hiện nghĩa vụ và nội dung của nghĩa vụ.
2. Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu; nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được đánh số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.
Điều 654. Người làm chứng cho việc lập di chúc
Mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ những người sau đây:
1. Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc;
2. Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc;
3. Người chưa đủ mười tám tuổi, người không có năng lực hành vi dân sự.
Điều 655. Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng
Người lập di chúc phải tự tay viết và ký vào bản di chúc.
Việc lập di chúc bằng văn bản không có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 653 của Bộ luật này.
Điều 656. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng
Trong trường hợp người lập di chúc không thể tự mình viết bản di chúc thì có thể nhờ người khác viết, nhưng phải có ít nhất là hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.
Việc lập di chúc phải tuân theo quy định tại Điều 653 và Điều 654 của Bộ luật này.
Điều 657. Di chúc có công chứng hoặc chứng thực
Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng hoặc chứng thực bản di chúc.
Điều 658. Thủ tục lập di chúc tại cơ quan công chứng hoặc ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn
Việc lập di chúc tại cơ quan công chứng hoặc ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn phải tuân theo thủ tục sau đây:
1. Người lập di chúc tuyên bố nội dung của di chúc trước công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực phải ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố. Người lập di chúc ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc sau khi xác nhận bản di chúc đã được ghi chép chính xác và thể hiện đúng ý chí của mình. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn ký vào bản di chúc;
2. Trong trường hợp người lập di chúc không đọc được hoặc không nghe được bản di chúc, không ký hoặc không điểm chỉ được thì phải nhờ người làm chứng và người này phải ký xác nhận trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Công chứng viên, người có thẩm quyền chứng thực của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn chứng nhận bản di chúc trước mặt người lập di chúc và người làm chứng.
Điều 659. Người không được công chứng, chứng thực di chúc
Công chứng viên, người có thẩm quyền của ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn không được công chứng, chứng thực đối với di chúc, nếu họ là:
1. Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc;
2. Người có cha, mẹ, vợ hoặc chồng, con là người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật;
3. Người có quyền, nghĩa vụ về tài sản liên quan tới nội dung di chúc.
Điều 660. Di chúc bằng văn bản có giá trị như di chúc được công chứng, chứng thực
Di chúc bằng văn bản có giá trị như di chúc được công chứng hoặc chứng thực bao gồm:
1. Di chúc của quân nhân tại ngũ có xác nhận của thủ trưởng đơn vị từ cấp đại đội trở lên, nếu quân nhân không thể yêu cầu công chứng hoặc chứng thực;
2. Di chúc của người đang đi trên tàu biển, máy bay có xác nhận của người chỉ huy phương tiện đó;
3. Di chúc của người đang điều trị tại bệnh viện, cơ sở chữa bệnh, điều dưỡng khác có xác nhận của người phụ trách bệnh viện, cơ sở đó;
4. Di chúc của người đang làm công việc khảo sát, thăm dò, nghiên cứu ở vùng rừng núi, hải đảo có xác nhận của người phụ trách đơn vị;
5. Di chúc của công dân Việt Nam đang ở nước ngoài có chứng nhận của cơ quan lãnh sự, đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước đó;
6. Di chúc của người đang bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù, người đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh có xác nhận của người phụ trách cơ sở đó.
Điều 661. Di chúc do công chứng viên lập tại chỗ ở
1. Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng viên tới chỗ ở của mình để lập di chúc.
2. Thủ tục lập di chúc tại chỗ ở được tiến hành như thủ tục lập di chúc tại cơ quan công chứng theo quy định tại Điều 658 của Bộ luật này.
Điều 662. Sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc
1. Người lập di chúc có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc vào bất cứ lúc nào.
2. Trong trường hợp người lập di chúc bổ sung di chúc thì di chúc đã lập và phần bổ sung có hiệu lực pháp luật như nhau; nếu một phần của di chúc đã lập và phần bổ sung mâu thuẫn nhau thì chỉ phần bổ sung có hiệu lực pháp luật.
3. Trong trường hợp người lập di chúc thay thế di chúc bằng di chúc mới thì di chúc trước bị hủy bỏ.
Điều 663. Di chúc chung của vợ, chồng
Vợ, chồng có thể lập di chúc chung để định đoạt tài sản chung.
Điều 664. Sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc chung của vợ, chồng
1. Vợ, chồng có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc chung bất cứ lúc nào.
2. Khi vợ hoặc chồng muốn sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc chung thì phải được sự đồng ý của người kia; nếu một người đã chết thì người kia chỉ có thể sửa đổi, bổ sung di chúc liên quan đến phần tài sản của mình.
1. Người lập di chúc có thể yêu cầu cơ quan công chứng lưu giữ hoặc gửi người khác giữ bản di chúc.
2. Trong trường hợp cơ quan công chứng lưu giữ bản di chúc thì phải bảo quản, giữ gìn theo quy định của pháp luật về công chứng.
3. Cá nhân giữ bản di chúc có các nghĩa vụ sau đây:
a) Giữ bí mật nội dung di chúc;
b) Giữ gìn, bảo quản bản di chúc; nếu bản di chúc bị thất lạc, hư hại thì phải báo ngay cho người lập di chúc;
c) Giao lại bản di chúc cho người thừa kế hoặc người có thẩm quyền công bố di chúc, khi người lập di chúc chết. Việc giao lại bản di chúc phải được lập thành văn bản, có chữ ký của người giao, người nhận và trước sự có mặt của hai người làm chứng.
Điều 666. Di chúc bị thất lạc, hư hại
1. Kể từ thời điểm mở thừa kế, nếu bản di chúc bị thất lạc hoặc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.
2. Trong trường hợp di sản chưa chia mà tìm thấy di chúc thì di sản được chia theo di chúc.
Điều 667. Hiệu lực pháp luật của di chúc
1. Di chúc có hiệu lực pháp luật từ thời điểm mở thừa kế.
2. Di chúc không có hiệu lực pháp luật toàn bộ hoặc một phần trong các trường hợp sau đây:
a) Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
b) Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế.
Trong trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, một trong nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn vào thời điểm mở thừa kế thì chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức này không có hiệu lực pháp luật.
3. Di chúc không có hiệu lực pháp luật, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.
4. Khi di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó không có hiệu lực pháp luật.
5. Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực pháp luật.
Điều 668. Hiệu lực pháp luật của di chúc chung của vợ, chồng
Di chúc chung của vợ, chồng có hiệu lực từ thời điểm người sau cùng chết hoặc tại thời điểm vợ, chồng cùng chết.
Điều 669. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc
Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật, nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó, trừ khi họ là những người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 642 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 643 của Bộ luật này:
1. Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
2. Con đã thành niên mà không có khả năng lao động.
Điều 670. Di sản dùng vào việc thờ cúng
1. Trong trường hợp người lập di chúc có để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng thì phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho một người đã được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện việc thờ cúng; nếu người được chỉ định không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thoả thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng.
Trong trường hợp người để lại di sản không chỉ định người quản lý di sản thờ cúng thì những người thừa kế cử một người quản lý di sản thờ cúng.
Trong trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng để thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật.
2. Trong trường hợp toàn bộ di sản của người chết không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người đó thì không được dành một phần di sản dùng vào việc thờ cúng.
1. Di tặng là việc người lập di chúc dành một phần di sản để tặng cho người khác. Việc di tặng phải được ghi rõ trong di chúc.
2. Người được di tặng không phải thực hiện nghĩa vụ tài sản đối với phần được di tặng, trừ trường hợp toàn bộ di sản không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người lập di chúc thì phần di tặng cũng được dùng để thực hiện phần nghĩa vụ còn lại của người này.
1. Trong trường hợp di chúc bằng văn bản được lưu giữ tại cơ quan công chứng thì công chứng viên là người công bố di chúc.
2. Trong trường hợp người để lại di chúc chỉ định người công bố di chúc thì người này có nghĩa vụ công bố di chúc; nếu người để lại di chúc không chỉ định hoặc có chỉ định nhưng người được chỉ định từ chối công bố di chúc thì những người thừa kế còn lại thoả thuận cử người công bố di chúc.
3. Sau thời điểm mở thừa kế, người công bố di chúc phải sao gửi di chúc tới tất cả những người có liên quan đến nội dung di chúc.
4. Người nhận được bản sao di chúc có quyền yêu cầu đối chiếu với bản gốc của di chúc.
5. Trong trường hợp di chúc được lập bằng tiếng nước ngoài thì bản di chúc đó phải được dịch ra tiếng Việt và phải có công chứng.
Điều 673. Giải thích nội dung di chúc
Trong trường hợp nội dung di chúc không rõ ràng dẫn đến nhiều cách hiểu khác nhau thì người công bố di chúc và những người thừa kế phải cùng nhau giải thích nội dung di chúc dựa trên ý nguyện đích thực trước đây của người chết, có xem xét đến mối quan hệ của người chết với người thừa kế theo di chúc. Khi những người này không nhất trí về cách hiểu nội dung di chúc thì coi như không có di chúc và việc chia di sản được áp dụng theo quy định về thừa kế theo pháp luật.
Trong trường hợp có một phần nội dung di chúc không giải thích được nhưng không ảnh hưởng đến các phần còn lại của di chúc thì chỉ phần không giải thích được không có hiệu lực.
Điều 674. Thừa kế theo pháp luật
Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.
Điều 675. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật
1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong những trường hợp sau đây:
a) Không có di chúc;
b) Di chúc không hợp pháp;
c) Những người thừa kế theo di chúc đều chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn vào thời điểm mở thừa kế;
d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối quyền nhận di sản.
2. Thừa kế theo pháp luật cũng được áp dụng đối với các phần di sản sau đây:
a) Phần di sản không được định đoạt trong di chúc;
b) Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;
c) Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối quyền nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn vào thời điểm mở thừa kế.
Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Trong trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.
Điều 678. Quan hệ thừa kế giữa con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi và cha đẻ, mẹ đẻ
Con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định tại Điều 676 và Điều 677 của Bộ luật này.
Điều 679. Quan hệ thừa kế giữa con riêng và bố dượng, mẹ kế
Con riêng và bố dượng, mẹ kế nếu có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con thì được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định tại Điều 676 và Điều 677 của Bộ luật này.
1. Trong trường hợp vợ, chồng đã chia tài sản chung khi hôn nhân còn tồn tại mà sau đó một người chết thì người còn sống vẫn được thừa kế di sản.
2. Trong trường hợp vợ, chồng xin ly hôn mà chưa được hoặc đã được Toà án cho ly hôn bằng bản án hoặc quyết định chưa có hiệu lực pháp luật, nếu một người chết thì người còn sống vẫn được thừa kế di sản.
3. Người đang là vợ hoặc chồng của một người tại thời điểm người đó chết thì dù sau đó đã kết hôn với người khác vẫn được thừa kế di sản.
THANH TOÁN VÀ PHÂN CHIA DI SẢN
Điều 681. Họp mặt những người thừa kế
1. Sau khi có thông báo về việc mở thừa kế hoặc di chúc được công bố, những người thừa kế có thể họp mặt để thoả thuận những việc sau đây:
a) Cử người quản lý di sản, người phân chia di sản, xác định quyền, nghĩa vụ của những người này, nếu người để lại di sản không chỉ định trong di chúc;
b) Cách thức phân chia di sản.
2. Mọi thoả thuận của những người thừa kế phải được lập thành văn bản.
Điều 682. Người phân chia di sản
1. Người phân chia di sản có thể đồng thời là người quản lý di sản được chỉ định trong di chúc hoặc được những người thừa kế thoả thuận cử ra.
2. Người phân chia di sản phải chia di sản theo đúng di chúc hoặc đúng thoả thuận của những người thừa kế theo pháp luật.
3. Người phân chia di sản được hưởng thù lao, nếu người để lại di sản cho phép trong di chúc hoặc những người thừa kế có thoả thuận.
Điều 683. Thứ tự ưu tiên thanh toán
Các nghĩa vụ tài sản và các khoản chi phí liên quan đến thừa kế được thanh toán theo thứ tự sau đây:
1. Chi phí hợp lý theo tập quán cho việc mai táng;
2. Tiền cấp dưỡng còn thiếu;
3. Tiền trợ cấp cho người sống nương nhờ;
4. Tiền công lao động;
5. Tiền bồi thường thiệt hại;
6. Thuế và các khoản nợ khác đối với Nhà nước;
7. Tiền phạt;
8. Các khoản nợ khác đối với cá nhân, pháp nhân hoặc chủ thể khác;
9. Chi phí cho việc bảo quản di sản;
10. Các chi phí khác.
Điều 684. Phân chia di sản theo di chúc
1. Việc phân chia di sản được thực hiện theo ý chí của người để lại di chúc; nếu di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế thì di sản được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Trong trường hợp di chúc xác định phân chia di sản theo hiện vật thì người thừa kế được nhận hiện vật kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị của hiện vật bị giảm sút tính đến thời điểm phân chia di sản; nếu hiện vật bị tiêu hủy do lỗi của người khác thì người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
3. Trong trường hợp di chúc chỉ xác định phân chia di sản theo tỷ lệ đối với tổng giá trị khối di sản thì tỷ lệ này được tính trên giá trị khối di sản đang còn vào thời điểm phân chia di sản.
Điều 685. Phân chia di sản theo pháp luật
1. Khi phân chia di sản nếu có người thừa kế cùng hàng đã thành thai nhưng chưa sinh ra thì phải dành lại một phần di sản bằng phần mà người thừa kế khác được hưởng, để nếu người thừa kế đó còn sống khi sinh ra, được hưởng; nếu chết trước khi sinh ra thì những người thừa kế khác được hưởng.
2. Những người thừa kế có quyền yêu cầu phân chia di sản bằng hiện vật; nếu không thể chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thoả thuận về việc định giá hiện vật và thoả thuận về người nhận hiện vật; nếu không thoả thuận được thì hiện vật được bán để chia.
Điều 686. Hạn chế phân chia di sản
Trong trường hợp theo ý chí của người lập di chúc hoặc theo thoả thuận của tất cả những người thừa kế, di sản chỉ được phân chia sau một thời hạn nhất định thì chỉ khi đã hết thời hạn đó di sản mới được đem chia.
Trong trường hợp yêu cầu chia di sản thừa kế mà việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của bên vợ hoặc chồng còn sống và gia đình thì bên còn sống có quyền yêu cầu Toà án xác định phần di sản mà những người thừa kế được hưởng nhưng chưa cho chia di sản trong một thời hạn nhất định, nhưng không quá ba năm, kể từ thời điểm mở thừa kế; nếu hết thời hạn do Toà án xác định hoặc bên còn sống đã kết hôn với người khác thì những người thừa kế khác có quyền yêu cầu Toà án cho chia di sản thừa kế.
1. Trong trường hợp đã phân chia di sản mà xuất hiện người thừa kế mới thì không thực hiện việc phân chia lại di sản bằng hiện vật, nhưng những người thừa kế đã nhận di sản phải thanh toán cho người thừa kế mới một khoản tiền tương ứng với phần di sản của người đó tại thời điểm chia thừa kế theo tỷ lệ tương ứng với phần di sản đã nhận, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Trong trường hợp đã phân chia di sản mà có người thừa kế bị bác bỏ quyền thừa kế thì người đó phải trả lại di sản hoặc thanh toán một khoản tiền tương đương với giá trị di sản được hưởng tại thời điểm chia thừa kế cho những người thừa kế, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
QUY ĐỊNH VỀ CHUYỂN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
Điều 688. Căn cứ xác lập quyền sử dụng đất
1. Đất đai thuộc hình thức sở hữu nhà nước, do Chính phủ thống nhất quản lý.
2. Quyền sử dụng đất của cá nhân, pháp nhân, hộ gia đình, chủ thể khác được xác lập do Nhà nước giao đất, cho thuê đất hoặc công nhận quyền sử dụng đất.
3. Quyền sử dụng đất của cá nhân, pháp nhân, hộ gia đình, chủ thể khác cũng được xác lập do được người khác chuyển quyền sử dụng đất phù hợp với quy định của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
Điều 689. Hình thức chuyển quyền sử dụng đất
1. Việc chuyển quyền sử dụng đất được thực hiện thông qua hợp đồng, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này.
2. Hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất phải được lập thành văn bản, có công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật.
3. Việc thừa kế quyền sử dụng đất được thực hiện theo quy định tại các điều từ Điều 733 đến Điều 735 của Bộ luật này.
Điều 690. Giá chuyển quyền sử dụng đất
Giá chuyển quyền sử dụng đất do các bên thoả thuận hoặc do pháp luật quy định.
Điều 691. Nguyên tắc chuyển quyền sử dụng đất
1. Cá nhân, pháp nhân, hộ gia đình, chủ thể khác sử dụng đất được pháp luật cho phép chuyển quyền sử dụng đất mới có quyền chuyển quyền sử dụng đất.
2. Khi chuyển quyền sử dụng đất, các bên có quyền thoả thuận về nội dung của hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất nhưng phải phù hợp với quy định của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
3. Bên nhận chuyển quyền sử dụng đất phải sử dụng đất đúng mục đích, đúng thời hạn ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất ở địa phương tại thời điểm chuyển quyền sử dụng đất.
Điều 692. Hiệu lực của việc chuyển quyền sử dụng đất
Việc chuyển quyền sử dụng đất có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
HỢP ĐỒNG CHUYỂN ĐỔI QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
Điều 693. Hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất
Hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó các bên chuyển giao đất và chuyển quyền sử dụng đất cho nhau theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
Điều 694. Nội dung của hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất
Hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất bao gồm các nội dung sau đây:
1. Tên, địa chỉ của các bên;
2. Quyền, nghĩa vụ của các bên;
3. Loại đất, hạng đất, diện tích, vị trí, số hiệu, ranh giới và tình trạng đất;
4. Thời điểm chuyển giao đất;
5. Thời hạn sử dụng đất của bên chuyển đổi; thời hạn sử dụng đất còn lại của bên được chuyển đổi;
6. Chênh lệch về giá trị quyền sử dụng đất, nếu có;
7. Quyền của người thứ ba đối với đất chuyển đổi;
8. Trách nhiệm của các bên khi vi phạm hợp đồng.
Điều 695. Nghĩa vụ của các bên chuyển đổi quyền sử dụng đất
Các bên chuyển đổi quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Chuyển giao đất cho nhau đủ diện tích, đúng hạng đất, loại đất, vị trí, số hiệu và tình trạng đất như đã thoả thuận;
2. Sử dụng đất đúng mục đích, đúng thời hạn;
3. Chịu lệ phí về việc chuyển đổi quyền sử dụng đất đối với diện tích đất mà mình được chuyển đổi và thực hiện các nghĩa vụ của người sử dụng đất theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về đất đai;
4. Thanh toán tiền chênh lệch, nếu giá trị quyền sử dụng đất chuyển đổi của một bên cao hơn, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 696. Quyền của các bên chuyển đổi quyền sử dụng đất
Các bên chuyển đổi quyền sử dụng đất có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên kia giao đất đủ diện tích, đúng hạng đất, loại đất, vị trí, số hiệu và tình trạng đất như đã thoả thuận;
2. Yêu cầu bên kia giao cho mình toàn bộ giấy tờ hợp pháp về quyền sử dụng đất;
3. Được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với đất đã chuyển đổi;
4. Được sử dụng đất theo đúng mục đích, đúng thời hạn.
HỢP ĐỒNG CHUYỂN NHƯỢNG QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
Điều 697. Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất chuyển giao đất và quyền sử dụng đất cho bên nhận chuyển nhượng, còn bên nhận chuyển nhượng trả tiền cho bên chuyển nhượng theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
Điều 698. Nội dung của hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất bao gồm các nội dung sau đây:
1. Tên, địa chỉ của các bên;
2. Quyền, nghĩa vụ của các bên;
3. Loại đất, hạng đất, diện tích, vị trí, số hiệu, ranh giới và tình trạng đất;
4. Thời hạn sử dụng đất của bên chuyển nhượng; thời hạn sử dụng đất còn lại của bên nhận chuyển nhượng;
5. Giá chuyển nhượng;
6. Phương thức, thời hạn thanh toán;
7. Quyền của người thứ ba đối với đất chuyển nhượng;
8. Các thông tin khác liên quan đến quyền sử dụng đất;
9. Trách nhiệm của các bên khi vi phạm hợp đồng.
Điều 699. Nghĩa vụ của bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Chuyển giao đất cho bên nhận chuyển nhượng đủ diện tích, đúng hạng đất, loại đất, vị trí, số hiệu và tình trạng đất như đã thoả thuận;
2. Giao giấy tờ có liên quan đến quyền sử dụng đất cho bên nhận chuyển nhượng.
Điều 700. Quyền của bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất có quyền được nhận tiền chuyển nhượng quyền sử dụng đất; trường hợp bên nhận chuyển nhượng chậm trả tiền thì áp dụng theo quy định tại Điều 305 của Bộ luật này.
Điều 701. Nghĩa vụ của bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Trả đủ tiền, đúng thời hạn và đúng phương thức đã thoả thuận cho bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất;
2. Đăng ký quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai;
3. Bảo đảm quyền của người thứ ba đối với đất chuyển nhượng;
4. Thực hiện các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật về đất đai.
Điều 702. Quyền của bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất giao cho mình giấy tờ có liên quan đến quyền sử dụng đất;
2. Yêu cầu bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất giao đất đủ diện tích, đúng hạng đất, loại đất, vị trí, số hiệu và tình trạng đất như đã thoả thuận;
3. Được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với đất được chuyển nhượng;
4. Được sử dụng đất theo đúng mục đích, đúng thời hạn.
HỢP ĐỒNG THUÊ, THUÊ LẠI QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
HỢP ĐỒNG THUÊ QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
Điều 703. Hợp đồng thuê quyền sử dụng đất
Hợp đồng thuê quyền sử dụng đất là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê chuyển giao đất cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, còn bên thuê phải sử dụng đất đúng mục đích, trả tiền thuê và trả lại đất khi hết thời hạn thuê theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
Điều 704. Nội dung của hợp đồng thuê quyền sử dụng đất
Hợp đồng thuê quyền sử dụng đất bao gồm các nội dung sau đây:
1. Tên, địa chỉ của các bên;
2. Quyền, nghĩa vụ của các bên;
3. Loại đất, hạng đất, diện tích, vị trí, số hiệu, ranh giới và tình trạng đất;
4. Thời hạn thuê;
5. Giá thuê;
6. Phương thức, thời hạn thanh toán;
7. Quyền của người thứ ba đối với đất thuê;
8. Trách nhiệm của các bên khi vi phạm hợp đồng;
9. Giải quyết hậu quả khi hợp đồng thuê quyền sử dụng đất hết hạn.
Điều 705. Nghĩa vụ của bên cho thuê quyền sử dụng đất
Bên cho thuê quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Đăng ký việc cho thuê quyền sử dụng đất;
2. Chuyển giao đất cho bên thuê đủ diện tích, đúng vị trí, số hiệu, hạng đất, loại đất và tình trạng đất như đã thoả thuận;
3. Cho thuê quyền sử dụng đất trong thời hạn được giao, được thuê;
4. Kiểm tra, nhắc nhở bên thuê bảo vệ, giữ gìn đất và sử dụng đất đúng mục đích;
5. Nộp thuế sử dụng đất, trừ trường hợp có thoả thuận khác;
6. Báo cho bên thuê về quyền của người thứ ba đối với đất thuê.
Điều 706. Quyền của bên cho thuê quyền sử dụng đất
Bên cho thuê quyền sử dụng đất có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên thuê quyền sử dụng đất trả đủ tiền thuê;
2. Yêu cầu bên thuê quyền sử dụng đất chấm dứt ngay việc sử dụng đất không đúng mục đích, hủy hoại đất hoặc làm giảm sút giá trị sử dụng của đất; nếu bên thuê không chấm dứt ngay hành vi vi phạm thì bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng, yêu cầu bên thuê trả lại đất đang thuê và bồi thường thiệt hại;
3. Yêu cầu bên thuê trả lại đất khi thời hạn cho thuê đã hết.
Điều 707. Nghĩa vụ của bên thuê quyền sử dụng đất
Bên thuê quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới, đúng thời hạn cho thuê;
2. Không được hủy hoại, làm giảm sút giá trị sử dụng của đất và phải thực hiện các yêu cầu khác như đã thoả thuận trong hợp đồng thuê quyền sử dụng đất;
3. Trả đủ tiền thuê quyền sử dụng đất đúng thời hạn, đúng địa điểm và theo phương thức đã thoả thuận; nếu việc sử dụng đất không sinh lợi thì bên thuê vẫn phải trả đủ tiền thuê, trừ trường hợp có thoả thuận khác;
4. Tuân theo các quy định về bảo vệ môi trường; không được làm tổn hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất xung quanh;
5. Trả lại đất đúng tình trạng như khi nhận sau khi hết thời hạn thuê, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Điều 708. Quyền của bên thuê quyền sử dụng đất
Bên thuê quyền sử dụng đất có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên cho thuê chuyển giao đất đủ diện tích, đúng vị trí, số hiệu, hạng đất, loại đất và tình trạng đất như đã thoả thuận;
2. Được sử dụng đất thuê ổn định theo thời hạn như đã thoả thuận;
3. Được hưởng hoa lợi, lợi tức từ việc sử dụng đất;
4. Đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng theo quy định tại Điều 426 của Bộ luật này;
5. Yêu cầu bên cho thuê giảm, miễn tiền thuê trong trường hợp do bất khả kháng mà hoa lợi, lợi tức bị mất hoặc bị giảm sút.
Điều 709. Chậm trả tiền thuê quyền sử dụng đất
Khi bên thuê chậm trả tiền thuê quyền sử dụng đất theo thoả thuận thì bên cho thuê có thể gia hạn; nếu hết thời hạn đó mà bên thuê không thực hiện nghĩa vụ thì bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng, yêu cầu bên thuê trả lại đất. Bên cho thuê có quyền yêu cầu bên thuê trả đủ tiền trong thời gian đã thuê kể cả lãi đối với khoản tiền chậm trả theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước quy định tương ứng với thời gian chậm trả tại thời điểm thanh toán.
Điều 710. Bồi thường thiệt hại do đất bị thu hồi
1. Khi bên cho thuê hoặc bên thuê cố ý vi phạm nghĩa vụ của người sử dụng đất dẫn đến việc Nhà nước thu hồi đất thì bên vi phạm phải bồi thường thiệt hại cho bên kia.
2. Trong trường hợp hợp đồng thuê quyền sử dụng đất đang có hiệu lực nhưng do nhu cầu về quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng và phát triển kinh tế mà Nhà nước thu hồi đất thì hợp đồng thuê quyền sử dụng đất chấm dứt trước thời hạn.
Trong trường hợp bên thuê đã trả tiền trước thì bên cho thuê phải trả lại cho bên thuê khoản tiền còn lại tương ứng với thời gian chưa sử dụng đất; nếu bên thuê chưa trả tiền thì chỉ phải trả tiền tương ứng với thời gian đã sử dụng đất.
Bên cho thuê được Nhà nước bồi thường thiệt hại do thu hồi đất theo quy định của pháp luật, còn bên thuê được Nhà nước bồi thường thiệt hại về hoa lợi có trên đất.
Điều 711. Quyền tiếp tục thuê quyền sử dụng đất khi một bên chết
1. Trong trường hợp bên cho thuê quyền sử dụng đất là cá nhân chết thì bên thuê vẫn được tiếp tục thuê quyền sử dụng đất cho đến hết thời hạn thuê.
2. Trong trường hợp bên thuê quyền sử dụng đất là cá nhân chết thì thành viên trong hộ gia đình của người đó được tiếp tục thuê quyền sử dụng đất cho đến hết thời hạn thuê nhưng phải báo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Điều 712. Chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong thời hạn cho thuê quyền sử dụng đất
Khi thời hạn cho thuê quyền sử dụng đất đang còn, bên cho thuê vẫn có quyền chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người khác nếu được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép, nhưng phải báo cho bên thuê biết để bên thuê thực hiện nghĩa vụ với bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Bên thuê vẫn được tiếp tục thuê cho đến hết thời hạn thuê quyền sử dụng đất theo hợp đồng.
Điều 713. Chấm dứt hợp đồng thuê quyền sử dụng đất
1. Hợp đồng thuê quyền sử dụng đất chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
a) Hết thời hạn thuê và không được gia hạn thuê;
b) Theo thoả thuận của các bên;
c) Nhà nước thu hồi đất;
d) Một trong các bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng hoặc hủy bỏ hợp đồng theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật;
đ) Bên thuê quyền sử dụng đất là cá nhân chết mà trong hộ gia đình của người đó không còn thành viên nào khác hoặc có nhưng không có nhu cầu tiếp tục thuê;
e) Diện tích đất thuê không còn do thiên tai;
g) Các trường hợp khác do pháp luật quy định.
2. Khi hợp đồng thuê quyền sử dụng đất chấm dứt, người thuê quyền sử dụng đất phải khôi phục tình trạng đất như khi nhận đất, trừ trường hợp có thoả thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác. Tài sản gắn liền với đất được giải quyết theo thoả thuận của các bên.
HỢP ĐỒNG THUÊ LẠI QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
Điều 714. Hợp đồng thuê lại quyền sử dụng đất
Trong trường hợp pháp luật không có quy định khác thì quy định tại các điều từ Điều 703 đến Điều 713 của Bộ luật này cũng được áp dụng đối với hợp đồng thuê lại quyền sử dụng đất.
HỢP ĐỒNG THẾ CHẤP QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
Điều 715. Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất
Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên sử dụng đất (sau đây gọi là bên thế chấp) dùng quyền sử dụng đất của mình để bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ dân sự với bên kia (sau đây gọi là bên nhận thế chấp). Bên thế chấp được tiếp tục sử dụng đất trong thời hạn thế chấp.
Điều 716. Phạm vi thế chấp quyền sử dụng đất
1. Quyền sử dụng đất có thể được thế chấp một phần hoặc toàn bộ.
2. Trường hợp người sử dụng đất thế chấp quyền sử dụng đất thì nhà, công trình xây dựng khác, rừng trồng, vườn cây và các tài sản khác của người thế chấp gắn liền với đất chỉ thuộc tài sản thế chấp, nếu có thoả thuận.
Điều 717. Nghĩa vụ của bên thế chấp quyền sử dụng đất
Bên thế chấp quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Giao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bên nhận thế chấp;
2. Làm thủ tục đăng ký việc thế chấp; xoá việc đăng ký thế chấp khi hợp đồng thế chấp chấm dứt;
3. Sử dụng đất đúng mục đích, không làm hủy hoại, làm giảm giá trị của đất đã thế chấp;
4. Thanh toán tiền vay đúng hạn, đúng phương thức theo thoả thuận trong hợp đồng.
Điều 718. Quyền của bên thế chấp quyền sử dụng đất
Bên thế chấp quyền sử dụng đất có các quyền sau đây:
1. Được sử dụng đất trong thời hạn thế chấp;
2. Được nhận tiền vay do thế chấp quyền sử dụng đất theo phương thức đã thoả thuận;
3. Hưởng hoa lợi, lợi tức thu được, trừ trường hợp hoa lợi, lợi tức cũng thuộc tài sản thế chấp;
4. Được chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất đã thế chấp nếu được bên nhận thế chấp đồng ý;
5. Nhận lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi đã thực hiện xong nghĩa vụ thế chấp.
Điều 719. Nghĩa vụ của bên nhận thế chấp quyền sử dụng đất
Bên nhận thế chấp quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Cùng với bên thế chấp đăng ký việc thế chấp;
2. Trả lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi bên thế chấp đã thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm bằng thế chấp.
Điều 720. Quyền của bên nhận thế chấp quyền sử dụng đất
Bên nhận thế chấp quyền sử dụng đất có các quyền sau đây:
1. Kiểm tra, nhắc nhở bên thế chấp quyền sử dụng đất bảo vệ, giữ gìn đất và sử dụng đất đúng mục đích;
2. Được ưu tiên thanh toán nợ trong trường hợp xử lý quyền sử dụng đất đã thế chấp.
Điều 721. Xử lý quyền sử dụng đất đã thế chấp
Khi đã đến hạn thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm bằng thế chấp quyền sử dụng đất mà bên thế chấp không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ thì quyền sử dụng đất đã thế chấp được xử lý theo thoả thuận; nếu không có thỏa thuận hoặc không xử lý được theo thoả thuận thì bên nhận thế chấp có quyền khởi kiện tại Toà án.
HỢP ĐỒNG TẶNG CHO QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
Điều 722. Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao quyền sử dụng đất cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, còn bên được tặng cho đồng ý nhận theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
Điều 723. Nội dung của hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất bao gồm các nội dung sau đây:
1. Tên, địa chỉ của các bên;
2. Lý do tặng cho quyền sử dụng đất;
3. Quyền, nghĩa vụ của các bên;
4. Loại đất, hạng đất, diện tích, vị trí, số hiệu, ranh giới và tình trạng đất;
5. Thời hạn sử dụng đất còn lại của bên tặng cho;
6. Quyền của người thứ ba đối với đất được tặng cho;
7. Trách nhiệm của các bên khi vi phạm hợp đồng.
Điều 724. Nghĩa vụ của bên tặng cho quyền sử dụng đất
Bên tặng cho quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Giao đất đủ diện tích, đúng hạng đất, loại đất, vị trí, số hiệu và tình trạng đất như đã thoả thuận;
2. Giao giấy tờ có liên quan đến quyền sử dụng đất cho bên được tặng cho để làm thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất.
Điều 725. Nghĩa vụ của bên được tặng cho quyền sử dụng đất
Bên được tặng cho quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Đăng ký quyền sử dụng đất tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về đất đai;
2. Bảo đảm quyền của người thứ ba đối với đất được tặng cho;
3. Thực hiện các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật về đất đai.
Điều 726. Quyền của bên được tặng cho quyền sử dụng đất
Bên được tặng cho quyền sử dụng đất có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên tặng cho giao đủ diện tích, đúng hạng đất, loại đất, vị trí, số hiệu và tình trạng đất như đã thoả thuận;
2. Được sử dụng đất theo đúng mục đích, đúng thời hạn;
3. Được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
HỢP ĐỒNG GÓP VỐN BẰNG GIÁ TRỊ QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT
Điều 727. Hợp đồng góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất
Hợp đồng góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất là sự thoả thuận giữa các bên, theo đó người sử dụng đất (sau đây gọi là bên góp vốn) góp phần vốn của mình bằng giá trị quyền sử dụng đất để hợp tác sản xuất, kinh doanh với cá nhân, pháp nhân, hộ gia đình, chủ thể khác theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
Điều 728. Nội dung của hợp đồng góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất
Hợp đồng góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất bao gồm các nội dung sau đây:
1. Tên, địa chỉ của các bên;
2. Quyền, nghĩa vụ của các bên;
3. Loại đất, hạng đất, diện tích, vị trí, số hiệu, ranh giới và tình trạng đất;
4. Thời hạn sử dụng đất còn lại của bên góp vốn;
5. Thời hạn góp vốn;
6. Giá trị quyền sử dụng đất góp vốn;
7. Quyền của người thứ ba đối với đất được góp vốn;
8. Trách nhiệm của các bên khi vi phạm hợp đồng.
Điều 729. Nghĩa vụ của bên góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất
Bên góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Giao đất đúng thời hạn, đủ diện tích, đúng hạng đất, loại đất, vị trí, số hiệu và tình trạng đất như đã thoả thuận trong hợp đồng;
2. Đăng ký quyền sử dụng đất tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về đất đai.
Điều 730. Quyền của bên góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất
Bên góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất có các quyền sau đây:
1. Được hưởng lợi nhuận theo tỷ lệ góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất;
2. Được chuyển nhượng, để thừa kế phần góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác;
3. Được nhận lại quyền sử dụng đất đã góp vốn theo thỏa thuận hoặc khi thời hạn góp vốn đã hết;
4. Hủy bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu bên nhận góp vốn không thực hiện việc thanh toán phần lợi nhuận đúng thời hạn hoặc thanh toán không đầy đủ.
Điều 731. Nghĩa vụ của bên nhận góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất
Bên nhận góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất có các nghĩa vụ sau đây:
1. Thanh toán phần lợi nhuận cho bên góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất đúng thời hạn, đúng phương thức đã thoả thuận trong hợp đồng;
2. Bảo đảm quyền của người thứ ba đối với đất được góp vốn;
3. Thực hiện các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật về đất đai.
Điều 732. Quyền của bên nhận góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất
Bên nhận góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất có các quyền sau đây:
1. Yêu cầu bên góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất giao đất đủ diện tích, đúng thời hạn, hạng đất, loại đất, vị trí, số hiệu và tình trạng đất như đã thoả thuận trong hợp đồng;
2. Được sử dụng đất theo đúng mục đích, đúng thời hạn;
3. Được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong trường hợp bên nhận góp vốn là pháp nhân, trừ trường hợp góp vốn trong hợp đồng hợp tác kinh doanh.
Điều 733. Thừa kế quyền sử dụng đất
Thừa kế quyền sử dụng đất là việc chuyển quyền sử dụng đất của người chết sang cho người thừa kế theo quy định của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
Điều 734. Cá nhân để thừa kế quyền sử dụng đất
Cá nhân được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất có quyền để thừa kế quyền sử dụng đất theo quy định tại Phần thứ tư của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
Điều 735. Thừa kế quyền sử dụng đất được Nhà nước giao cho hộ gia đình
Hộ gia đình được Nhà nước giao đất nếu trong hộ có thành viên chết thì quyền sử dụng đất của thành viên đó được để lại cho những người thừa kế theo quy định tại Phần thứ tư của Bộ luật này và pháp luật về đất đai.
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ VÀ CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ
QUYỀN TÁC GIẢ VÀ QUYỀN LIÊN QUAN
MỤC 1
1. Người sáng tạo tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học (sau đây gọi chung là tác phẩm) là tác giả của tác phẩm đó.
Trong trường hợp có hai người hoặc nhiều người cùng sáng tạo ra tác phẩm thì những người đó là các đồng tác giả.
2. Người sáng tạo ra tác phẩm phái sinh từ tác phẩm của người khác, bao gồm tác phẩm được dịch từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, tác phẩm phóng tác, cải biên, chuyển thể, biên soạn, chú giải, tuyển chọn là tác giả của tác phẩm phái sinh đó.
Điều 737. Đối tượng quyền tác giả
Đối tượng quyền tác giả bao gồm mọi sản phẩm sáng tạo trong các lĩnh vực văn học, nghệ thuật, khoa học được thể hiện dưới bất kỳ hình thức và bằng bất kỳ phương tiện nào, không phân biệt nội dung, giá trị và không phụ thuộc vào bất kỳ thủ tục nào.
Điều 738. Nội dung quyền tác giả
1. Quyền tác giả bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản đối với tác phẩm.
2. Quyền nhân thân thuộc quyền tác giả bao gồm:
a) Đặt tên cho tác phẩm;
b) Đứng tên thật hoặc bút danh trên tác phẩm; được nêu tên thật hoặc bút danh khi tác phẩm được công bố, sử dụng;
c) Công bố hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm;
d) Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không cho người khác sửa chữa, cắt xén, xuyên tạc tác phẩm.
3. Quyền tài sản thuộc quyền tác giả bao gồm:
a) Sao chép tác phẩm;
b) Cho phép tạo tác phẩm phái sinh;
c) Phân phối, nhập khẩu bản gốc và bản sao tác phẩm;
d) Truyền đạt tác phẩm đến công chúng;
đ) Cho thuê bản gốc hoặc bản sao chương trình máy tính.
Điều 739. Thời điểm phát sinh và hiệu lực quyền tác giả
1. Quyền tác giả phát sinh kể từ ngày tác phẩm được sáng tạo và được thể hiện dưới một hình thức vật chất nhất định.
2. Quyền nhân thân thuộc quyền tác giả tồn tại vô thời hạn, trừ quyền công bố hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm do pháp luật về sở hữu trí tuệ quy định.
3. Quyền tài sản thuộc quyền tác giả tồn tại trong thời hạn do pháp luật về sở hữu trí tuệ quy định.
Điều 740. Chủ sở hữu quyền tác giả
1. Quyền nhân thân thuộc về tác giả.
2. Trong trường hợp tác phẩm được sáng tạo không phải trên cơ sở thực hiện nhiệm vụ hoặc hợp đồng giao việc thì quyền tài sản thuộc về tác giả.
3. Trong trường hợp tác phẩm được sáng tạo trên cơ sở thực hiện nhiệm vụ hoặc hợp đồng giao việc thì quyền tài sản thuộc về cơ quan, tổ chức giao nhiệm vụ hoặc bên giao việc theo hợp đồng, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
Trong trường hợp quyền tài sản không thuộc về tác giả thì tác giả có quyền nhận thù lao, nhuận bút do chủ sở hữu quyền tài sản chi trả theo quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ.
Điều 741. Phân chia quyền của đồng tác giả
Trường hợp tác phẩm được các đồng tác giả sáng tạo, trong đó mỗi phần do từng đồng tác giả sáng tạo có thể tách rời để sử dụng độc lập thì quy định tại Điều 740 của Bộ luật này được áp dụng cho từng phần tác phẩm được sử dụng độc lập đó, nếu các đồng tác giả không có thoả thuận khác.
Điều 742. Chuyển giao quyền tác giả
1. Quyền nhân thân quy định tại các điểm a, b và d khoản 2 Điều 738 của Bộ luật này không được chuyển giao.
Quyền nhân thân quy định tại điểm c khoản 2 Điều 738 của Bộ luật này có thể được chuyển giao với các điều kiện do pháp luật về sở hữu trí tuệ quy định.
2. Quyền tài sản có thể được chuyển giao toàn bộ hoặc từng phần theo hợp đồng hoặc để thừa kế, kế thừa.
Điều 743. Hợp đồng chuyển giao quyền tài sản thuộc quyền tác giả
Việc chuyển giao một phần hoặc toàn bộ quyền tài sản thuộc quyền tác giả được thực hiện trên cơ sở hợp đồng. Hợp đồng chuyển giao quyền tác giả phải được lập thành văn bản.
QUYỀN LIÊN QUAN ĐẾN QUYỀN TÁC GIẢ
Điều 744. Đối tượng quyền liên quan đến quyền tác giả
Đối tượng quyền liên quan đến quyền tác giả (sau đây gọi là quyền liên quan) bao gồm cuộc biểu diễn của người biểu diễn; bản ghi âm, ghi hình; cuộc phát sóng của các tổ chức phát sóng và tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hoá.
Điều 745. Chủ sở hữu và nội dung quyền đối với cuộc biểu diễn
1. Quyền đối với cuộc biểu diễn bao gồm quyền nhân thân của người biểu diễn và quyền tài sản của người đầu tư để thực hiện cuộc biểu diễn.
2. Quyền nhân thân của người biểu diễn bao gồm quyền được nêu tên khi biểu diễn hoặc khi phát hành các bản ghi âm, ghi hình cuộc biểu diễn và quyền được bảo vệ sự toàn vẹn hình tượng biểu diễn.
3. Quyền tài sản của người đầu tư để thực hiện cuộc biểu diễn bao gồm quyền thực hiện và cấm người khác thực hiện các hành vi sau đây:
a) Ghi âm, ghi hình cuộc biểu diễn;
b) Sao chép, phân phối bản gốc hoặc bản sao bản ghi âm, ghi hình cuộc biểu diễn;
c) Phát sóng hoặc truyền theo cách khác cuộc biểu diễn đến công chúng.
Điều 746. Chủ sở hữu và nội dung quyền đối với bản ghi âm, ghi hình
1. Quyền đối với bản ghi âm, ghi hình thuộc về người đầu tư để tạo ra bản ghi âm, ghi hình đó.
2. Quyền đối với bản ghi âm, ghi hình bao gồm quyền thực hiện và cấm người khác thực hiện các hành vi sau đây:
a) Sao chép toàn bộ hoặc một phần bản ghi âm, ghi hình;
b) Phân phối, nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao bản ghi âm, ghi hình;
c) Cho thuê bản gốc hoặc bản sao bản ghi âm, ghi hình nhằm mục đích thương mại.
Điều 747. Chủ sở hữu và nội dung quyền đối với cuộc phát sóng
1. Quyền đối với cuộc phát sóng thuộc về tổ chức phát sóng.
2. Quyền đối với cuộc phát sóng bao gồm quyền thực hiện hoặc cấm người khác thực hiện các hành vi sau đây:
a) Ghi, sao chép bản ghi; phát sóng, phát lại một phần hoặc toàn bộ cuộc phát sóng;
b) Phân phối bản ghi hoặc bản sao bản ghi cuộc phát sóng.
Điều 748. Chủ sở hữu và nội dung quyền đối với tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã Hoá
1. Quyền đối với tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hoá thuộc về người đầu tiên phát tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hoá đó.
2. Quyền đối với tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hoá gồm quyền thực hiện, cho phép hoặc cấm người khác thực hiện các hành vi sau:
a) Sản xuất, lắp ráp, biến đổi, nhập khẩu, bán, cho thuê thiết bị hoặc hệ thống nhằm mục đích giải mã tín hiệu vệ tinh được mã hoá;
b) Thu, phân phối lại tín hiệu đã được giải mã khi không được người nắm giữ quyền đối với tín hiệu vệ tinh được mã hoá cho phép.
Điều 749. Chuyển giao quyền liên quan
1. Các quyền tài sản thuộc quyền liên quan quy định tại các điều 745, 746, 747 và 748 của Bộ luật này có thể được chuyển giao.
2. Việc chuyển giao các quyền liên quan được thực hiện trên cơ sở hợp đồng bằng văn bản.
QUYỀN SỞ HỮU CÔNG NGHIỆP VÀ QUYỀN ĐỐI VỚI GIỐNG CÂY TRỒNG
Điều 750. Đối tượng quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng
1. Đối tượng quyền sở hữu công nghiệp bao gồm sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, bí mật kinh doanh, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý.
2. Đối tượng quyền đối với giống cây trồng là vật liệu nhân giống và giống cây trồng.
Điều 751. Nội dung quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng
1. Quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, quyền đối với giống cây trồng, bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản được quy định như sau:
a) Quyền nhân thân đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, giống cây trồng thuộc về người đã trực tiếp tạo ra sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, giống cây trồng bằng lao động sáng tạo của mình, bao gồm quyền được đứng tên tác giả trong văn bằng bảo hộ do Nhà nước cấp, trong các tài liệu công bố, giới thiệu về sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, giống cây trồng đó;
b) Quyền tài sản đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, giống cây trồng thuộc về chủ sở hữu các đối tượng đó, bao gồm quyền sử dụng, cho phép hoặc cấm người khác sử dụng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, giống cây trồng đó.
2. Quyền sở hữu công nghiệp đối với bí mật kinh doanh thuộc về tổ chức, cá nhân có được thông tin tạo thành bí mật kinh doanh một cách hợp pháp và thực hiện việc bảo mật thông tin đó, bao gồm:
a) Khai thác, sử dụng bí mật kinh doanh;
b) Cho phép hoặc cấm người khác tiếp cận, sử dụng, tiết lộ bí mật kinh doanh.
3. Quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu, tên thương mại thuộc về chủ sở hữu nhãn hiệu, tên thương mại đó, bao gồm:
a) Sử dụng nhãn hiệu, tên thương mại trong kinh doanh;
b) Cho phép hoặc cấm người khác sử dụng nhãn hiệu trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với nhãn hiệu của mình; cấm người khác sử dụng tên thương mại gây nhầm lẫn với hoạt động kinh doanh của mình.
4. Quyền sở hữu chỉ dẫn địa lý thuộc về Nhà nước. Quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý nhằm chỉ dẫn xuất xứ, nguồn gốc của sản phẩm thuộc về tổ chức, cá nhân đáp ứng các điều kiện do pháp luật về sở hữu trí tuệ quy định.
5. Quyền chống cạnh tranh không lành mạnh thuộc về tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh trong điều kiện cạnh tranh.
Điều 752. Căn cứ xác lập quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng
1. Quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, quyền đối với giống cây trồng được xác lập trên cơ sở quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi thực hiện việc đăng ký các đối tượng đó theo quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ.
2. Quyền sở hữu công nghiệp đối với tên thương mại được xác lập trên cơ sở sử dụng hợp pháp tên thương mại đó.
3. Quyền sở hữu công nghiệp đối với bí mật kinh doanh được xác lập trên cơ sở có được thông tin tạo thành bí mật kinh doanh một cách hợp pháp và sự bảo mật thông tin đó.
4. Quyền chống cạnh tranh không lành mạnh được xác lập trên cơ sở hoạt động cạnh tranh trong kinh doanh.
Điều 753. Chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng
1. Quyền sở hữu công nghiệp đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn, bí mật kinh doanh, nhãn hiệu, quyền đối với giống cây trồng có thể được chuyển giao toàn bộ hoặc một phần theo hợp đồng hoặc để thừa kế, kế thừa.
2. Quyền đối với tên thương mại chỉ được phép chuyển giao cùng với việc chuyển giao toàn bộ cơ sở kinh doanh và hoạt động kinh doanh dưới tên thương mại đó.
3. Quyền đối với chỉ dẫn địa lý không được chuyển giao.
4. Đối với hợp đồng chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp phát sinh trên cơ sở đăng ký thì chỉ khi hợp đồng đó được đăng ký mới có giá trị pháp lý đối với người thứ ba.
Điều 754. Quyền chuyển giao công nghệ
Tổ chức, cá nhân sau đây có quyền chuyển giao quyền sử dụng, quyền sở hữu công nghệ:
1. Chủ sở hữu công nghệ;
2. Tổ chức, cá nhân được chủ sở hữu công nghệ cho phép chuyển giao quyền sử dụng, quyền sở hữu công nghệ.
Điều 755. Đối tượng chuyển giao công nghệ
1. Đối tượng chuyển giao công nghệ bao gồm bí quyết kỹ thuật; kiến thức kỹ thuật về công nghệ dưới dạng phương án công nghệ, các giải pháp kỹ thuật, công thức, thông số kỹ thuật, bản vẽ, sơ đồ kỹ thuật, chương trình máy tính, thông tin dữ liệu về công nghệ chuyển giao; giải pháp hợp lý hoá sản xuất, đổi mới công nghệ, cấp phép đặc quyền kinh doanh và các đối tượng khác do pháp luật về chuyển giao công nghệ quy định.
2. Trường hợp công nghệ là đối tượng được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ thì việc chuyển giao công nghệ phải được thực hiện cùng với việc chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ theo quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ.
Điều 756. Những công nghệ không được chuyển giao
1. Công nghệ không đáp ứng các quy định của pháp luật về an toàn lao động, vệ sinh lao động, bảo đảm sức khoẻ con người, bảo vệ môi trường.
2. Những trường hợp khác do pháp luật quy định.
Điều 757. Hợp đồng chuyển giao công nghệ
1. Việc chuyển giao công nghệ được thực hiện trên cơ sở hợp đồng bằng văn bản.
2. Hợp đồng chuyển giao công nghệ phải được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong trường hợp pháp luật có quy định.
3. Việc sửa đổi, bổ sung, gia hạn, hủy bỏ hợp đồng chuyển giao công nghệ phải được lập thành hợp đồng bằng văn bản; đối với hợp đồng chuyển giao công nghệ quy định tại khoản 2 Điều này, việc sửa đổi, bổ sung, gia hạn, hủy bỏ hợp đồng cũng phải được đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
QUAN HỆ DÂN SỰ CÓ YẾU TỐ NƯỚC NGOÀI
Điều 758. Quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài
Quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài là quan hệ dân sự có ít nhất một trong các bên tham gia là cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài hoặc là các quan hệ dân sự giữa các bên tham gia là công dân, tổ chức Việt Nam nhưng căn cứ để xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó theo pháp luật nước ngoài, phát sinh tại nước ngoài hoặc tài sản liên quan đến quan hệ đó ở nước ngoài.
1. Các quy định của pháp luật dân sự Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam được áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài, trừ trường hợp Bộ luật này có quy định khác.
2. Trong trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác với quy định của Bộ luật này thì áp dụng quy định của điều ước quốc tế đó.
3. Trong trường hợp Bộ luật này, các văn bản pháp luật khác của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên dẫn chiếu đến việc áp dụng pháp luật nước ngoài thì pháp luật của nước đó được áp dụng, nếu việc áp dụng hoặc hậu quả của việc áp dụng không trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; trường hợp pháp luật nước đó dẫn chiếu trở lại pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thì áp dụng pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Pháp luật nước ngoài cũng được áp dụng trong trường hợp các bên có thoả thuận trong hợp đồng, nếu sự thoả thuận đó không trái với quy định của Bộ luật này và các văn bản pháp luật khác của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
4. Trong trường hợp quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài không được Bộ luật này, các văn bản pháp luật khác của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên hoặc hợp đồng dân sự giữa các bên điều chỉnh thì áp dụng tập quán quốc tế, nếu việc áp dụng hoặc hậu quả của việc áp dụng không trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
1. Trong trường hợp Bộ luật này hoặc các văn bản pháp luật khác của Cộng hoà xã hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam dẫn chiếu đến việc áp dụng pháp luật của nước mà người nước ngoài là công dân thì pháp luật áp dụng đối với người không quốc tịch là pháp luật của nước nơi người đó cư trú; nếu người đó không có nơi cư trú thì áp dụng pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2. Trong trường hợp Bộ luật này hoặc các văn bản pháp luật khác của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam dẫn chiếu đến việc áp dụng pháp luật của nước mà người nước ngoài là công dân thì pháp luật áp dụng đối với người nước ngoài có hai hay nhiều quốc tịch nước ngoài là pháp luật của nước mà người đó có quốc tịch và cư trú vào thời điểm phát sinh quan hệ dân sự; nếu người đó không cư trú tại một trong các nước mà người đó có quốc tịch thì áp dụng pháp luật của nước mà người đó có quốc tịch và có quan hệ gắn bó nhất về quyền và nghĩa vụ công dân.
Điều 761. Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân là người nước ngoài
1. Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân là người nước ngoài được xác định theo pháp luật của nước mà người đó có quốc tịch.
2. Người nước ngoài có năng lực pháp luật dân sự tại Việt Nam như công dân Việt Nam, trừ trường hợp pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam có quy định khác.
Điều 762. Năng lực hành vi dân sự của cá nhân là người nước ngoài
1. Năng lực hành vi dân sự của cá nhân là người nước ngoài được xác định theo pháp luật của nước mà người đó là công dân, trừ trường hợp pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam có quy định khác.
2. Trong trường hợp người nước ngoài xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự tại Việt Nam thì năng lực hành vi dân sự của người nước ngoài được xác định theo pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Điều 763. Xác định người không có, mất hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự
1. Việc xác định người không có năng lực hành vi dân sự, mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự phải tuân theo pháp luật của nước mà người đó có quốc tịch.
2. Trong trường hợp người nước ngoài cư trú tại Việt Nam thì việc xác định người đó không có, mất hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự phải tuân theo pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Điều 764. Xác định người mất tích hoặc chết
1. Việc xác định một người mất tích hoặc chết phải tuân theo pháp luật của nước mà người đó có quốc tịch vào thời điểm trước khi có tin tức cuối cùng về việc mất tích hoặc chết.
2. Trong trường hợp người nước ngoài cư trú tại Việt Nam thì việc xác định người đó mất tích hoặc chết phải tuân theo pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Điều 765. Năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân nước ngoài
1. Năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân nước ngoài được xác định theo pháp luật của nước nơi pháp nhân đó được thành lập, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Trong trường hợp pháp nhân nước ngoài xác lập, thực hiện các giao dịch dân sự tại Việt Nam thì năng lực pháp luật dân sự của pháp nhân được xác định theo pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Điều 766. Quyền sở hữu tài sản
1. Việc xác lập, thực hiện, thay đổi, chấm dứt quyền sở hữu tài sản, nội dung quyền sở hữu đối với tài sản được xác định theo pháp luật của nước nơi có tài sản đó, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 và khoản 4 Điều này.
2. Quyền sở hữu đối với động sản trên đường vận chuyển được xác định theo pháp luật của nước nơi động sản được chuyển đến, nếu không có thoả thuận khác.
3. Việc phân biệt tài sản là động sản hoặc bất động sản được xác định theo pháp luật của nước nơi có tài sản.
4. Việc xác định quyền sở hữu đối với tàu bay dân dụng và tàu biển tại Việt Nam phải tuân theo pháp luật về hàng không dân dụng và pháp luật về hàng hải của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Điều 767. Thừa kế theo pháp luật có yếu tố nước ngoài
1. Thừa kế theo pháp luật phải tuân theo pháp luật của nước mà người để lại di sản thừa kế có quốc tịch trước khi chết.
2. Quyền thừa kế đối với bất động sản phải tuân theo pháp luật của nước nơi có bất động sản đó.
3. Di sản không có người thừa kế là bất động sản thuộc về Nhà nước nơi có bất động sản đó.
4. Di sản không có người thừa kế là động sản thuộc về Nhà nước mà người để lại di sản thừa kế có quốc tịch trước khi chết.
Điều 768. Thừa kế theo di chúc
1. Năng lực lập di chúc, thay đổi và hủy bỏ di chúc phải tuân theo pháp luật của nước mà người lập di chúc là công dân.
2. Hình thức của di chúc phải tuân theo pháp luật của nước nơi lập di chúc.
1. Quyền và nghĩa vụ của các bên theo hợp đồng được xác định theo pháp luật của nước nơi thực hiện hợp đồng, nếu không có thoả thuận khác.
Hợp đồng được giao kết tại Việt Nam và thực hiện hoàn toàn tại Việt Nam thì phải tuân theo pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Trong trường hợp hợp đồng không ghi nơi thực hiện thì việc xác định nơi thực hiện hợp đồng phải tuân theo pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2. Hợp đồng liên quan đến bất động sản ở Việt Nam phải tuân theo pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Điều 770. Hình thức của hợp đồng dân sự
1. Hình thức của hợp đồng phải tuân theo pháp luật của nước nơi giao kết hợp đồng. Trong trường hợp hợp đồng được giao kết ở nước ngoài mà vi phạm quy định về hình thức hợp đồng theo pháp luật của nước đó, nhưng không trái với quy định về hình thức hợp đồng theo pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thì hình thức hợp đồng được giao kết ở nước ngoài đó vẫn được công nhận tại Việt Nam.
2. Hình thức hợp đồng liên quan đến việc xây dựng hoặc chuyển giao quyền sở hữu công trình, nhà cửa và các bất động sản khác trên lãnh thổ Việt Nam phải tuân theo pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Điều 771. Giao kết hợp đồng dân sự vắng mặt
Trong trường hợp giao kết hợp đồng vắng mặt thì việc xác định nơi giao kết hợp đồng phải tuân theo pháp luật của nước nơi cư trú của cá nhân hoặc nơi có trụ sở chính của pháp nhân là bên đề nghị giao kết hợp đồng.
Thời điểm giao kết hợp đồng vắng mặt được xác định theo pháp luật của nước của bên đề nghị giao kết hợp đồng nếu bên này nhận được trả lời chấp nhận của bên được đề nghị giao kết hợp đồng.
Điều 772. Giao dịch dân sự đơn phương
Trong quan hệ giao dịch đơn phương, quyền và nghĩa vụ của bên tự nguyện thực hiện quan hệ giao dịch đơn phương được xác định theo pháp luật của nước nơi cư trú hoặc nơi có hoạt động chính của bên đó.
Điều 773. Bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng
1. Việc bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng được xác định theo pháp luật của nước nơi xảy ra hành vi gây thiệt hại hoặc nơi phát sinh hậu quả thực tế của hành vi gây thiệt hại.
2. Việc bồi thường thiệt hại do tàu bay, tàu biển gây ra ở không phận quốc tế hoặc biển cả được xác định theo pháp luật của nước mà tàu bay, tàu biển mang quốc tịch, trừ trường hợp pháp luật về hàng không dân dụng và pháp luật về hàng hải của Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam có quy định khác.
3. Trong trường hợp hành vi gây thiệt hại xảy ra ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà người gây thiệt hại và người bị thiệt hại đều là công dân hoặc pháp nhân Việt Nam thì áp dụng pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Điều 774. Quyền tác giả có yếu tố nước ngoài
Quyền tác giả của người nước ngoài, pháp nhân nước ngoài đối với tác phẩm lần đầu tiên được công bố, phổ biến tại Việt Nam hoặc được sáng tạo và thể hiện dưới hình thức nhất định tại Việt Nam được bảo hộ theo quy định của pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
Điều 775. Quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng có yếu tố nước ngoài
Quyền sở hữu công nghiệp, quyền đối với giống cây trồng của người nước ngoài, pháp nhân nước ngoài đối với các đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp, đối tượng của quyền đối với giống cây trồng đã được Nhà nước Việt Nam cấp văn bằng bảo hộ hoặc công nhận được bảo hộ theo quy định của pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
Điều 776. Chuyển giao công nghệ có yếu tố nước ngoài
Việc chuyển giao công nghệ giữa cá nhân, pháp nhân Việt Nam với người nước ngoài, pháp nhân nước ngoài, việc chuyển giao công nghệ từ nước ngoài vào Việt Nam và từ Việt Nam ra nước ngoài, phải tuân theo quy định của Bộ luật này, các văn bản pháp luật khác của Việt Nam về chuyển giao công nghệ và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên hoặc pháp luật của nước ngoài, nếu việc áp dụng hoặc hậu quả của việc áp dụng đó không trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Thời hiệu khởi kiện đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài được xác định theo pháp luật của nước mà pháp luật nước đó được áp dụng để điều chỉnh quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài tương ứng.
Bộ luật này đã được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá XI, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 14 tháng 6 năm 2005.
|
|
CHỦ TỊCH QUỐC HỘI |
Hết HL: 01/01/2017
| NATIONAL ASSEMBLY No. 33-2005-QH11 |
SOCIALIST REPUBLIC OF VIETNAM Independence - Freedom - Happiness |
CIVIL CODE OF VIETNAM
Pursuant to the 1992 Constitution of the Socialist Republic of Vietnam as amended by Resolution 51-2001-QH10 passed by Legislature X of the National Assembly at its 10th Session on 25 December 2001;
This Law regulates civil matters.
PART ONE
GENERAL PROVISIONS
CHAPTER I
Tasks and Effectiveness of Civil Code
Article 1 Tasks and governing scope of Civil Code
The Civil Code regulates the legal status of and the legal standards for conduct of individuals, legal entities and other subjects; the rights and obligations of subjects in property and personal relations arising from civil relations, marriage and family, business, trade and labour (hereinafter together referred to as civil relations).
The Civil Code shall have the tasks of protecting the legal rights and interests of individuals and organizations and the interests of the State and the public; of ensuring equality and legal stability in civil relations; of contributing to the satisfaction of the physical and spiritual needs of the people, and of promoting socio-economic development.
Article 2 Effectiveness of Civil Code
1. The Civil Code shall apply to civil relations established as from the date of effectiveness of the Code, unless otherwise provided by the Code or a resolution of the National Assembly.
2. The Civil Code shall apply throughout the Socialist Republic of Vietnam.
3. The Civil Code shall apply to civil relations involving foreign elements, except as otherwise provided by an international treaty of which the Socialist Republic of Vietnam is a member.
Article 3 Application of customary practice and analogous law
Matters which are not addressed by law nor agreed by the parties may be regulated by customary practice and, if there is no customary practice, they may be regulated by analogous provisions of law provided that such customary practice and analogous provisions of law must not be inconsistent with the principles set out in this Code.
CHAPTER II
Basic Principles
Article 4 Principle of free and voluntary undertaking and agreement
The law guarantees the freedom to undertake and agree on the establishment of civil rights and obligations if such undertakings and agreements do not breach matters prohibited by law and are not contrary to social ethics.
In civil relations, parties shall be entirely voluntary and no party may force, prohibit, coerce, intimidate or hinder any other party.
All lawful undertakings and agreements shall bind the parties and must be respected by individuals, legal entities and other subjects.
Article 5 Principle of equality
All parties are equal in civil relations and differences in ethnicity, gender, social status, economic position, belief, religion, education and occupation may not be used as reasons for unequal treatment.
Article 6 Principle of goodwill and honesty
In civil relations, parties must act with goodwill and honesty in the establishment and implementation of civil rights and obligations and no party may deceive another party.
Article 7 Principle of bearing civil liability
Parties must perform strictly their civil obligations and shall be liable for the failure to perform or the incorrect performance of any such obligations. If a party does not perform its civil obligations voluntarily, it may be compelled to do so by law.
Article 8 Principle of respect for good morals and traditions
The establishment and implementation of civil rights and obligations must ensure preservation of ethnic identity and shall respect and promote the good customs, practices and traditions, solidarity, mutual support, [the tradition of] each person for the community and the community for each person, and the high moral values of the various ethnic groups living in Vietnam.
Ethnic minorities shall enjoy favourable conditions in their civil relations in order to improve steadily their physical and spiritual life.
Assistance to elderly persons, young children and disabled persons in the implementation of civil rights and obligations shall be encouraged.
Article 9 Principle of respect for and protection of civil rights
1. All civil rights of individuals, legal entities and other subjects shall be respected and shall be protected by law.
2. When the civil rights of a subject are violated, the subject shall have the right to take self-protective measures pursuant to this Code or may request the competent body or organization to:
(a) Recognize the civil rights of the subject;
(b) Order the compulsory termination of the violating act;
(c) Order a public apology or correction;
(d) Order the performance of civil obligations;
(dd) Order compensation for damage.
Article 10 Principle of respect for interests of State, interests of public, and legal rights and interests of other persons
The establishment and implementation of civil rights and obligations must not infringe the interests of the State, the interests of the public, or the legal rights and interests of other persons.
Article 11 Principle of compliance with law
The establishment and implementation of civil rights and obligations must comply with this Code and other provisions of the law.
Article 12 Principle of conciliation
Conciliation between the parties in accordance with law is encouraged in civil relations.
No one may use or threaten to use force when participating in civil relations or in the resolution of civil disputes.
Article 13 Bases for establishing civil rights and obligations
Civil rights and obligations may be established on the following bases:
1. Legal civil transactions.
2. Decisions of a court or other competent State body.
3. Legal events as provided by law.
4. Creation of moral values which are the subject of intellectual property ownership rights.
5. Lawful possession of property.
6. Causing damage through acts contrary to law.
7. Unauthorized performance of acts.
8. Unlawful possession or use of, or deriving benefits from, property.
9. Other bases as provided by law.
CHAPTER III
Individuals
SECTION 1
Civil Legal Capacity and Capacity for Civil Acts of Individuals
Article 14 Civil legal capacity of individuals
1. The civil legal capacity of an individual means the capability of the individual to have civil rights and civil obligations.
2. All individuals have equal civil legal capacity.
3. The civil legal capacity of an individual commences at birth and terminates at death.
Article 15 Content of civil legal capacity of individuals
An individual has the following civil rights and obligations:
1. Personal rights associated with or not associated with property.
2. Ownership rights, inheritance rights, and other rights with respect to property.
3. Rights to enter into civil relations and have obligations arising out of such relations.
Article 16 No restriction on civil legal capacity of individuals
The civil legal capacity of an individual may not be restricted, except where provided by law.
Article 17 Capacity for civil acts of individuals
The capacity for civil acts of an individual shall be the capability of the individual to establish and exercise civil rights and perform civil obligations through his or her acts.
Article 18 Adults and minors
Adults are persons who are eighteen (18) or more years of age. Minors are persons who are under eighteen (18) years of age.
Article 19 Capacity for civil acts of adults
Other than in the circumstances provided in articles 22 and 23 of this Code, an adult shall have full capacity for civil acts.
Article 20 Capacity for civil acts of minors from six to under eighteen years of age
1. A person who is from six to under eighteen (18) years of age must have the consent of his or her legal representative to establish and perform civil transactions, except for civil transactions which are performed for the purpose of meeting the needs of daily life appropriate to the age group or where otherwise provided by law.
2. A person who is from fifteen (15) to under eighteen (18) years of age and has sufficient property to secure the performance of obligations may establish and perform civil transactions without the consent of his or her legal representative, except where otherwise provided by law.
Article 21 Persons lacking capacity for civil acts
A child who is under six years of age does not have the capacity for civil acts. All civil transactions of a child who is under six years of age must be established and performed by his or her legal representative.
Article 22 Loss of capacity for civil acts
1. A court shall, based on the opinion of an authorized examination organization and at the request of a person with related rights or interests, issue a decision to declare a loss of capacity for civil acts in respect of a person who is incapable of being aware of or controlling his or her own acts due to any mental or other illness.
Where the basis on which a person has been declared as having lost the capacity for civil acts no longer exists, the court shall, at the request of such person or any person with related rights or interests, issue a decision to revoke the decision declaring the loss of capacity for civil acts.
2. All civil transactions of a person who has lost the capacity for civil acts shall be established and performed by his or her legal representative.
Article 23 Restricted capacity for civil acts
1. At the request of a person with related rights or interests or of a relevant body or organization, a court may issue a decision to declare a person whose addiction to drugs or other stimulants has ruined the property of his or her family as having restricted capacity for civil acts.
2. The legal representative of a person with restricted capacity for civil acts and the scope of such representation shall be determined by a court. The consent of the legal representative must be obtained in respect of all civil transactions relating to the property of a person with restricted capacity for civil acts, except for transactions to meet the needs of daily life.
3. Where the basis on which a person has been declared as having restricted capacity for civil acts no longer exists, the court shall, at the request of such person or any person with related rights or interests or a relevant body or organization, issue a decision to revoke the decision declaring restricted capacity for civil acts.
SECTION 2
Personal Rights
Article 24 Personal rights
Personal rights provided for in this Code are civil rights personal to each individual and may not be transferred to other persons, except where otherwise provided by law.
Article 25 Protection of personal rights
When the personal rights of an individual are infringed, such person is entitled to:
1. Make his or her own denial.
2. Demand, or request a competent body or person to compel, the infringing party to terminate the infringing act and to issue a public apology and retraction.
3. Demand, or request a competent body or person to compel, the infringing party to compensate for damage.
Article 26 Rights with respect to surnames and given names
1. Each individual has the right to have a surname and given name. The surname and given name of a person shall be determined according to the names in his or her birth certificate.
2. An individual shall establish and exercise civil rights and perform civil obligations in his or her surname and given name as recognized by the authorized State body.
3. The use of aliases and pseudonyms must not cause damage to the legal rights or interests of other persons.
Article 27 Right to change surnames and given names
1. An individual has the right to request the authorized State body to recognize a change of surname and/or given name in any of the following cases:
(a) Where that person has a surname and/or given name which causes confusion or has an adverse effect on his or her family feelings or on his or her honour, legal rights or interests;
(b) Where the adoptive father or mother of the person wishes to change the name of their adopted child; or if a person ceases to be an adopted child and the person or his or her biological father or mother wishes to reclaim the surname and/or given name which was given by his or her biological father or mother;
(c) Where the father or mother of the person has been identified and they wish, or the person wishes, to change the name of the person;
(d) Where the surname of the person is to be changed from that of the father to that of the mother or vice versa;
(dd) Where the person was lost and his or her surname and given name are to be changed upon discovering the origin of his or her bloodline;
(e) Where the surname and/or given name of the person are to be changed upon a re-determination of the gender of the person;
(g) Other cases as provided by law.
2. The changing of the surname and/or given name of a person who is nine or more years of age shall be subject to the consent of such person.
3. The changing of a surname and/or given name shall not change or terminate the civil rights and obligations which were established in the former surname and/or given name.
Article 28 Right to identification of ethnicity
1. An individual shall have his or her ethnicity identified at birth in accordance with the ethnicity of his or her father and mother. Where the father and mother belong to two different ethnic groups, the ethnicity of the person shall be that of his or her father or mother in accordance with the relevant customary practice, or as mutually agreed between the father and mother.
2. An adult or the biological father, biological mother or guardian of a minor shall have the right to request the authorized State body to re-determine his or her ethnicity in any of the following cases:
(a) In accordance with the ethnicity of the father or the mother where they belong to two different ethnic groups;
(b) In accordance with the ethnicity of the biological father or mother in the case where the person was adopted by a person belonging to another ethnicity because the identity of the biological father or mother was unknown.
3. If the biological father, biological mother or guardian of a minor requests the authorized State body to re-determine the ethnicity of a minor who is fifteen (15) years of age or more pursuant to clause 2 of this article, the minor must consent to the request.
Article 29 Right to declaration of birth
When an individual is born, he or she has the right to have his or her birth declared.
Article 30 Right to declaration of death
1. When a person dies, a relative or the head of the house or the body or organization where the person died must make a declaration of death for the deceased.
2. If a newborn child dies after birth, the birth must be declared and the death must be declared; declaration of birth and declaration of death shall not be required in the case of death in the womb or a stillborn baby.
Article 31 Rights of individual with respect to his or her photograph
1. An individual has rights with respect to his or her photograph.
2. The use of a photograph of an individual must have the consent of the person; in the case of a person who has died, has lost the capacity for civil acts or is still a minor, there must be consent provided by his or her parent, spouse, adult child or the legal representative of such person, except where [use of the photograph] is in the interests of the State or the public interest or where otherwise provided by law.
3. It shall be strictly prohibited to use the photograph of another person where the honour, dignity or reputation of a person in the photo is infringed.
Article 32 Right to safety of life, health and physical body
1. Individuals are entitled to the safety of their life, health and physical body.
2. When any person has a life threatening accident or illness, a person who discovers such situation has the responsibility to take such person to a medical facility; medical facilities may not refuse to provide treatment and must use all available means and capabilities for any treatment.
3. The consent of a person is required for the application of new medical cures to that person and for the anaesthetization, surgery, amputation and transplant of his or her bodily organs. If the person is a minor, has lost the capacity for civil acts or is unconscious, the consent of a parent, spouse, adult child or guardian of such person must be obtained. Where there is a threat to the life of a patient and it is not possible to wait for consent from one of the above persons, a decision of the head of the medical facility is required.
4. Post-mortem operations may be performed in the following circumstances:
(a) The deceased person expressed consent prior to death;
(b) In the absence of such consent, the consent of a parent, spouse, adult child or guardian of the deceased was obtained;
(c) In necessary cases, pursuant to the decision of the medical organization or authorized State body.
Article 33 Right to donate body organs
An individual has the right to donate his or her body organs for the purpose of medical treatment of another person or for scientific research.
The donation and use of body organs shall be implemented in accordance with law.
Article 34 Right to donate body and body organs after death
An individual has the right to donate his or her body and body organs after death for the purpose of medical treatment of another person or for scientific research.
The donation and use of the body and body organs of a deceased person shall be implemented in accordance with law.
Article 35 Right to receive human body organs
An individual has the right to receive human body organs belonging to another person for the purpose of medical treatment of such individual.
It shall be strictly prohibited to receive and use human body organs belonging to another person for commercial purposes.
Article 36 Right to re-establish gender
An individual has the right to re-establish his or her gender.
The re-establishment of the gender of a person is implemented where the gender of such person is subject to a congenital defect or has not yet been accurately formed and requires medical intervention in order to identify clearly the gender.
The re-establishment of the gender of a person shall be implemented in accordance with law.
Article 37 Right to protection of honour, dignity and reputation
The honour, dignity and reputation of an individual shall be respected and shall be protected by law.
Article 38 Right to privacy
1. The right to privacy of an individual shall be respected and shall be protected by law.
2. The collection and publication of information and data about the private life of an individual must have the consent of that person or, where that person has died, has lost the capacity for civil acts or is not yet fifteen (15) years of age, the consent of a parent, spouse, adult child or representative of that person must be obtained, except where the collection and publication of information and data is required pursuant to a decision of an authorized State body.
3. The safety of the mail, telephone, electronic mail and other forms of electronic information of an individual shall be ensured and kept confidential.
4. Control of the mail, telephone, electronic mail and other forms of electronic information of an individual may only be conducted in cases provided by law and pursuant to a decision issued by an authorized State body.
Article 39 Right to marry
Male and female persons who satisfy fully the conditions for marriage as provided by the law on marriage and family have the right to marry freely.
The voluntary marriage between persons of different ethnic groups or religions, between persons in accordance with religious rites or without religious rites, and between Vietnamese citizens with foreign persons shall be respected and shall be protected by law.
Article 40 Right to equality between husband and wife
Husbands and wives are equal and have equal rights and obligations with respect to all aspects of the family and in civil intercourse and shall build together a comfortable, equal, progressive, happy and stable family.
Article 41 Rights of family members to enjoy each other's care
Members of a family have the right to enjoy mutual care and assistance in accordance with the good moral traditions of the Vietnamese family.
Children and grandchildren who are minors are entitled to enjoy the care of and upbringing by their parents and grandparents. Children and grandchildren have the duty to respect, care for and support their parents and grandparents.
Article 42 Right to divorce
A wife or husband or both have the right to request a court to resolve a divorce.
Article 43 Right to acknowledge or not acknowledge father, mother or child
1. A person who is not acknowledged as the father, mother or child of another person has the right to request the authorized State body to identify him or her as the father, mother or child of that person.
2. A person who is acknowledged as the father, mother or child of another person has the right to request the authorized State body to identify him or her as not being the father, mother or child of that person.
Article 44 Right to adopt children and be adopted
The rights of an individual to adopt a child or to be adopted shall be recognized and shall be protected by law.
The process of adopting a child or being adopted shall be implemented in accordance with law.
Article 45 Rights with respect to nationality
An individual has the right to nationality.
The recognition of, any changes to and the obtaining or surrendering of Vietnamese citizenship shall be implemented in accordance with the law on nationality.
Article 46 Right to safety of place of residence
An individual has the right not to have his or her place of residence intruded on.
The entry into the place of residence of a person shall require the consent of that person.
The execution of a search of the place of residence of a person may only be performed in cases provided by law and pursuant to a decision issued by the authorized State body. The search must be conducted strictly in accordance with the order and procedures provided by law.
Article 47 Right to freedom of belief and religion
1. An individual has the right to freedom of belief and religion and [the right] to follow or not to follow a religion.
2. No one may infringe the right to freedom of belief and religion or take advantage of beliefs or religion in order to infringe the interests of the State, the interests of the public or the legal rights or interests of other persons.
Article 48 Right to freedom of movement and residence
1. An individual has the right to freedom of movement and residence as provided by law.
2. The freedom of movement and residence of an individual may only be restricted pursuant to a decision of the authorized State body and in accordance with the order and procedures provided by law.
Article 49 Right to work
An individual has the right to work.
Each person has the right to work and the freedom to choose a job or occupation without being discriminated against on the basis of ethnicity, gender, social status, belief or religion.
Article 50 Right to freedom to do business
The right to freedom to do business of an individual shall be respected and shall be protected by law.
An individual has the right to choose a form, sector and line of business or profession, to establish an enterprise, to enter into contracts freely and to hire labour, and has other rights in accordance with law.
Article 51 Right to freedom of research and creation
1. An individual is entitled freely to engage in scientific and technical research, discover, invent, make technical improvements and rationalize production; and is entitled to compose and criticize literature and arts and to participate in other research and creative activities.
2. The right to freedom of research and creation shall be respected and shall be protected by law. No one may hinder or restrict the right to freedom of research and creation of an individual.
SECTION 3
Place of Residence
Article 52 Place of residence
1. The place of residence of an individual is the place where such person usually lives.
2. Where the place of residence of an individual is not able to be determined in accordance with clause 1 of this article, the place of residence of that person shall be the place where he or she is currently living.
Article 53 Place of residence of minors
1. The place of residence of a minor is the place of residence of the father and mother of the minor; if the mother and father have separate places of residence, the place of residence of the minor shall be the place of residence of the father or mother with whom the minor usually lives.
2. A minor who is fifteen (15) or more years of age may have a place of residence separate from the place of residence of his or her parents if so agreed by his or her parents or so provided by law.
Article 54 Place of residence of wards
1. The place of residence of a ward is the place of residence of the guardian of that ward.
2. A ward may have a place of residence separate from the place of residence of his or her guardian if so agreed by his or her guardian or so provided by law.
Article 55 Place of residence of husbands and wives
1. The place of residence of a husband and wife is the place where the husband and wife usually live together.
2. A wife and husband may have separate places of residence if they so agree.
Article 56 Place of residence of military personnel
1. The place of residence of military personnel performing military service is the place at which the unit of the military personnel is stationed.
2. The place of residence of military officers, regular military personnel and national defence workers and officials shall be the place at which their unit is stationed, except where they have places of residence as provided in clause 1 of article 52 of this Code.
Article 57 Place of residence of individuals performing itinerant occupations
The place of residence of a person performing itinerant work on a ship, boat or other facility for performing the itinerant occupation is the place of registration of such ship, boat or facility, unless he or she has a place of residence as provided in clause 1 of article 52 of this Code.
SECTION 4
Guardianship
Article 58 Guardianship
1. Guardianship means an individual or organization (hereinafter referred to as a guardian) is required by law or is appointed to take care of and protect the legal rights and interests of a minor or a person who has lost his or her capacity for civil acts (hereinafter referred to as a ward).
2. A ward includes:
(a) A minor who no longer has parents, or whose parents: are not able to be identified; have lost their capacity for civil acts or have had their capacity for civil acts restricted; have had their rights restricted by a court; or do not have the means to care for and educate such minor and the parents request [the minor to be a ward];
(b) A person who has lost his or her capacity for civil acts.
3. A person provided for in 2(a) of this article who is under fifteen (15) years of age and a person provided for in clause 2(b) of this article must have a guardian.
4. A person may be the guardian of more than one person, but a person may only be the ward of one guardian, except where the guardian is the mother, father, grandfather or grandmother in accordance with clause 2 of article 61 or clause 3 of article 62 of this Code.
Article 59 Supervision of guardianship
1. The relative of a ward shall be responsible to appoint a representative to act as supervisor of a guardianship in order to monitor, activate and inspect the guardian in the performance of the guardianship and to consider and resolve in a timely manner any proposal or recommendation of the guardian in relation to the guardianship.
Relative of a ward means the spouse, parent or child of the ward; and if there is no such person, relative of a ward means the grandparent or biological sibling of the ward; and if there is also no such person, relative of a ward means the uncle or aunt of the ward.
2. If there is no relative of a ward or if the relatives fail to appoint a supervisor of the guardianship in accordance with clause 1 of this article, the people's committee of the commune, ward or township in which the guardian resides shall appoint a supervisor of the guardianship.
3. The supervisor of a guardianship must be a person having full capacity for civil acts.
Article 60 Conditions for individuals to act as guardians
An individual who satisfies all of the following conditions may act as a guardian:
1. Having full capacity for civil acts.
2. Having good ethics; not being a person subject to criminal prosecution or a person who has been convicted but has not yet served his or her sentence for a deliberate crime of violation of the life, health, honour, dignity or property of another person.
3. Having necessary means to ensure the performance of the guardianship.
With respect to a minor who has lost both parents, or whose parents: are not able to be identified; have lost their capacity for civil acts or have had their capacity for civil acts restricted; have had their rights restricted by a court; or do not have the means to care for and educate the minor, if the parents so request, the natural guardian shall be determined as follows:
1. Unless the biological siblings otherwise agree, the eldest brother or sister shall be the guardian for his or her younger siblings who are minors provided that, if the eldest brother or sister fails to satisfy all conditions for acting as a guardian, the next eldest sibling shall be the guardian.
2. Where there is no biological sibling or where the biological siblings fail to satisfy all conditions to act as guardian, the paternal grandparents or the maternal grandparents shall be the guardian; if no such relative satisfies all conditions for acting as a guardian, an uncle or aunt shall be the guardian.
Article 62 Natural guardian of person having lost his or her capacity for civil acts
1. Where a wife has lost her capacity for civil acts, the husband shall be the guardian. Where a husband has lost his capacity for civil acts, the wife shall be the guardian.
2. Where both parents have lost their capacity for civil acts, or where one parent has lost the capacity for civil acts and the other parent fails to satisfy all conditions to act as guardian, the eldest child shall be the guardian. If the eldest child fails to satisfy all conditions to act as guardian, the next eldest child shall be the guardian.
3. Where an adult who has lost his or her capacity for civil acts does not have a spouse or children, or where his or her spouse or children all fail to satisfy all conditions to act as guardian, the parents of that adult shall be the guardian.
Article 63 Appointment of guardians
Where a minor or a person who has lost his or her capacity for civil acts does not have a natural guardian in accordance with the provisions of articles 61 and 62 of this Code, the people's committee of the commune, ward or township in which the ward resides shall be responsible to appoint a guardian or request a charitable organization to undertake the guardianship.
Article 64 Procedures for appointment of guardians
1. The appointment of a guardian must be made in writing, specifying the reason for appointing the guardian, the specific rights and obligations of the guardian and the status of the property of the ward.
2. The appointment of a guardian must have the consent of the person who is appointed to be the guardian.
Article 65 Obligations of guardians with respect to minors under fifteen years of age
The guardian of a person who is aged under fifteen (15) years of age has the following obligations:
1. To take care of and educate the ward.
2. To represent the ward in civil transactions, except where the law provides that persons who are under fifteen (15) years of age are able to establish and perform civil transactions by themselves.
3. To manage the property of the ward.
4. To protect the legal rights and interests of the ward.
Article 66 Obligations of guardians with respect to minors from fifteen years to eighteen years of age
The guardian of a person who is from fifteen (15) to eighteen (18) years of age has the following obligations:
1. To represent the ward in civil transactions, except where the law provides that persons who are from fifteen (15) to under eighteen (18) years of age may establish and perform civil transactions by themselves.
2. To manage the property of the ward.
3. To protect the legal rights and interests of the ward.
Article 67 Obligations of guardians with respect to minors having lost capacity for civil acts
The guardian of a person who has lost the capacity for civil acts has the following obligations:
1. To take care of and to ensure the treatment of illness of the ward.
2. To represent the ward in civil transactions.
3. To manage the property of the ward.
4. To protect the legal rights and interests of the ward.
Article 68 Rights of guardians
A guardian has the following rights:
1. To use the property of the ward to take care of and to pay for the essential needs of the ward.
2. To be reimbursed for all necessary expenditure for the management of the property of the ward.
3. To represent the ward in the establishment and performance of civil transactions and in the protection of the legal rights and interests of the ward.
Article 69 Management of property of wards
1. A guardian shall be responsible to manage the property of a ward as if it were the property of such guardian.
2. A guardian shall undertake transactions relating to the property of the ward for the interests of the ward. The sale, exchange, lease, loan, pledge, mortgage or deposit of any property and other transactions with a high value conducted by the guardian must have the consent of the supervisor of the guardianship.
A guardian may not make a gift of the property of a ward to another person.
3. Unless the transaction is undertaken for the interests of the ward and the supervisor of the guardianship consents to the transaction, all civil transactions between a guardian and a ward of that guardian in relation to the property of that ward shall be invalid.
Article 70 Replacement of guardians
1. A guardian shall be replaced in the following circumstances:
(a) The guardian no longer satisfies all of the conditions provided in article 60 of this Code;
(b) A guardian being an individual dies or is declared by a court to be a missing person, or a guardian being an organization terminates its operation;
(c) The guardian commits a serious breach of his or her obligations as guardian;
(d) The guardian proposes that he or she be replaced and there is another person who agrees to act as guardian.
2. In the case of an automatic replacement of a guardian, the persons provided for in articles 61 and 62 of this Code shall be the automatic replacement guardians; and if there is no such automatic replacement, a guardian shall be appointed in accordance with the provisions in article 63 of this Code.
3. The replacement of an appointed guardian shall be implemented in accordance with the procedures set out in articles 64 and 71 of this Code.
Article 71 Transfer of guardianship by appointed guardians
1. Upon replacement of a guardian, the person who formally conducted the guardianship must transfer the guardianship to the new replacement within fifteen (15) days from the date of replacement.
2. The transfer of guardianship must be made in writing, specifying the reason for the transfer and the status of the property of the ward at the time of the transfer. The person who appointed the guardian [and] the supervisor of the guardianship shall witness the transfer of guardianship.
3. In the case of a replacement of a guardian due to the former guardian being an individual who died or who was declared by a court to have lost capacity for civil acts or to have restricted capacity for civil acts or to be a missing person; or in the case of an organization being the guardian, where the organization terminates its operation, the person who appointed the guardian shall prepare minutes specifying the status of the property of the ward and the rights and obligations which arose during the course of performing the guardianship for the purpose of transfer to the new guardian, and such minutes shall be witnessed by the supervisor of the guardianship.
4. A transfer of guardianship must be recognized by the people's committee of the commune, ward of township in the place where the new guardian resides.
Article 72 Termination of guardianship
Guardianship shall terminate in the following circumstances:
1. The ward attains full capacity for civil acts.
2. The ward dies.
3. A parent of the ward satisfies fully the conditions to exercise his or her rights and to perform his or her obligations.
4. The ward accepts the status of an adopted child.
Article 73 Consequences of termination of guardianship
1. When guardianship is terminated, the guardian shall settle the property to the ward or to the parents of the ward within three months from the date on which the guardianship terminates.
If a ward dies, the guardian shall settle the property to the heir of that ward within three months from the date on which the guardianship terminates. If an heir has not yet been identified upon expiry of that period, the guardian shall continue to manage the property of the ward until the property is settled in accordance with the law on inheritance and the guardian shall notify the people's committee of the commune, ward or township of the locality in which the guardian resides.
Property settlement shall be conducted under the supervision of the supervisor of the guardianship.
2. Rights and interests arising from civil transactions conducted in the interests of the ward shall be implemented as follows:
(a) Transferred to the ward when the ward attains full capacity for civil acts;
(b) Transferred to the parents of the ward in the cases provided in clauses 3 and 4 of article 72 of this Code;
(c) Transferred to the heir of the ward in the case where the ward dies.
SECTION 5
Search Notice for Persons Absent from Place of Residence, Declaration of Missing Persons, Declaration of Death
Article 74 Request for search notice for person absent from his or her place of residence and management of property of such person
Where a person has disappeared for six consecutive months, any person with related rights or interests may request a court for a search notice for the person absent from his or her place of residence in accordance with the law on civil proceedings and may request a court to take measures to manage the property of the absent person in accordance with article 75 of this Code.
Article 75 Management of property of person absent from his or her place of residence
1. At the request of a person with related rights or interests, a court shall hand over the property of a person who is absent from his or her place of residence to the following persons for management:
(a) With respect to property the management of which the absent person has authorized, the person so authorized shall continue to manage the property;
(b) With respect to joint property, the remaining joint owners shall manage the property;
(c) Property which the husband or wife is currently managing shall continue to be managed by the husband or wife. If the husband or wife has died, has lost the capacity for civil acts or has had his or her capacity for civil acts restricted, his or her adult children or his or her parents shall manage the property.
2. Where none of the persons provided for in clause 1 of this article exist, a court shall appoint a person from amongst the relatives of the person absent from his or her place of residence in order to manage the property of such person. If there are no relatives, the court shall appoint another person to manage the property.
Article 76 Obligation of persons managing property of person absent from his or her place of residence
The person managing property of a person who is absent from his or her place of residence has the following obligations:
1. To retain and preserve the property of the absent person as if it were his or her own.
2. To sell immediately any property being crops or other products which are in danger of deteriorating.
3. Pursuant to a court decision, to perform the obligations of the absent person to support others and pay due debts by recourse to the property of the absent person.
4. To return the property of the absent person upon his or her return and to inform a court thereof; to compensate for any damage caused during the course of management of the property due to his or her fault.
Article 77 Rights of persons managing property of person absent from his or her place of residence
A person managing property of a person who is absent from his or her place of residence has the following rights:
1. To manage the property of the absent person.
2. To appropriate a portion of the property of the absent person to perform the obligations of such person to support others and to pay due debts.
3. To be reimbursed for all necessary expenditure relating to the management of the property.
Article 78 Declaration that person is missing
1. Where a person has disappeared for two or more consecutive years and there is no reliable information on whether such person is alive or dead although all notification and search measures have been applied in accordance with the law on civil proceedings, the court may, at the request of a person with related rights or interests, declare that such person is missing. The two year time-limit shall commence from the date of the last information regarding such person. If the date of the last information is not able to be determined, the two year time-limit shall commence from the first day of the month following the month of the last information. If the day or month of the last information is not able to be determined, the time-limit shall commence from the first day of the year following the year of the last information.
2. Where the wife or husband of a person who has been declared missing applies for divorce, a court shall grant the divorce.
Article 79 Management of property of persons declared missing
The person currently managing the property of a person absent from his or her place of residence in accordance with the provisions in clause 1 of article 75 of this Code shall continue to do so until the absent person is declared missing by a court, and such person has the rights and obligations provided in articles 76 and 77 of this Code.
Where a court resolves a divorce for the husband or wife of a person who has been declared missing, the property of the missing person shall be handed over to the adult children or to the parents of the missing person for management. If there is no such person, the property shall be handed over to a relative of the missing person for management; and if there is no relative, the court shall appoint another person to manage the property.
Article 80 Revocation of decisions declaring person missing
1. Where a person who has been declared missing returns or where there is reliable information that such person is still alive, at the request of such person or of a person with related rights and interests, a court shall issue a decision revoking the decision declaring that such person is missing.
2. Upon return of a person who had been declared missing, such person shall be entitled to redeem his or her property from the person managing the property after management expenses have been paid.
3. Where the wife or husband of a person who had been declared missing has been granted a divorce, the decision granting the divorce shall retain legal effect notwithstanding the return of the person who had been declared missing or the reliable information that such person is still alive.
Article 81 Declaration that person is dead
1. A person with related rights and interests may request the court to issue a decision declaring that a person is dead in any of the following cases:
(a) If, after three years from the date on which the decision of a court declaring that the person is missing becomes legally effective, there is still no reliable information that such person is alive;
(b) If the person went missing during a war and there is no reliable information that such person is alive for five years from the date on which the war ended;
(c) If the person was in an accident, catastrophe or natural disaster and there is no reliable information that such person is alive for one year from the date on which such event occurred, except where otherwise provided by law;
(d) If the person has been missing for five or more consecutive years and there is no reliable information available as to whether such person is alive or dead. The time-limit in this case shall be calculated in accordance with clause 1 of article 78 of this Code.
2. Depending on the facts of each particular case, a court shall determine the date of death of a person declared dead in the cases provided in clause 1 of this article.
Article 82 Personal and property relations relating to persons declared dead by court
1. When a court decision declaring that a person is dead becomes legally effective, all relations relating to marriage, family and other personal relations of such person shall be resolved in the same manner as if the person were dead.
2. The property relations of a person who is declared dead by a court shall be resolved in the same manner as if the person were dead; and the property of such person shall be dealt with in accordance with the law on inheritance.
Article 83 Revocation of decision declaring person dead
1. When a person who has been declared dead returns or where there is reliable information that such person is still alive, at the request of such person or of a person with related rights and interests, a court shall issue a decision revoking the decision declaring that such person is dead.
2. Personal relations of a person who has been declared dead shall be restored when a court issues a decision revoking the decision declaring that such person is dead, except in the following cases:
(a) Where a court has granted a divorce pursuant to clause 2 of article 78 of this Code to the husband or wife of a person who had been declared dead, such decision shall retain legal effect;
(b) Where the husband or wife of a person who had been declared dead has remarried, such marriage shall retain legal effect.
3. A person who had been declared dead but who is still alive has the right to claim his or her property from the persons who received his or her inheritance [and/or] the value of the remaining property.
Where the heir of a person who a court had declared dead is aware that such person is still alive but intentionally concealed such information in order to enjoy an inheritance, the heir must return all of the property received, including any benefits and income derived, and if any damage has been caused, the heir must also compensate.
CHAPTER IV
Legal Entities
SECTION 1
General Provisions on Legal Entities
Article 84 Legal entities
An organization shall be recognized as a legal entity if it satisfies all of the following conditions:
1. It was legally established.
2. It has a sophisticated6 organizational structure.
3. It has property independent from other individuals and organizations and it fulfils voluntarily its obligations by recourse to such property.
4. It participates independently in legal relations in its own name.
Article 85 Establishment of legal entities
A legal entity may be established on the initiative of an individual or organization or in accordance with a decision of the authorized State body.
Article 86 Civil legal capacity of legal entities
1. The civil legal capacity of a legal entity means the capability of that entity to have civil rights and obligations which are consistent with its operational objectives.
2. The civil legal capacity of a legal entity arises from the time when it is established and terminates from the time when the entity is wound up.
3. In civil relations, the legal or authorized representative of a legal entity shall act in the name of the entity.
Article 87 Names of legal entities
1. A legal entity must have its own name in the Vietnamese language, which shall clearly reflect the organizational form of the legal entity and distinguish it from other legal entities in the same field of activity.
2. A legal entity must use its own name in civil transactions.
3. The name of a legal entity shall be recognized and shall be protected by law.
Article 88 Charters of legal entities
1. Where the law provides that a legal entity must have a charter, the charter of the entity must be adopted by its founding members or by a general meeting of its members. The charter of a legal entity must be recognized by a competent State body if the law so requires.
2. The charter of a legal entity shall include the following principal contents:
(a) Name of entity;
(b) Purpose and scope of operation;
(c) Head office;
(d) Legal capital (if any);
(dd) Organizational structure; procedures for appointment, election, designation, dismissal and resignation of and duties and powers of positions of the management body and other bodies;
(e) Rights and obligations of members;
(g) Procedures for amending and supplementing the charter;
(h) Conditions for consolidation, merger, division, demerger and dissolution of the entity.
3. Any amendments of and additions to the charter of a legal entity must be recognized by a competent State body if the law so requires.
Article 89 Management bodies of legal entities
1. A legal entity must have a management body.
2. The organization, duties and powers of the management body of a legal entity shall be provided in the charter of the legal entity or in the decision establishing the legal entity.
Article 90 Head offices of legal entities
The head office of a legal entity is the place where the executive body of the entity is located.
The liaison address of a legal entity is the address of the head office of the legal entity. A legal entity may choose another location to serve as its liaison address.
Article 91 Representatives of legal entities
1. The representative of a legal entity may be a legal representative or an authorized representative. The person who is the representative of a legal entity must comply with the provisions in Chapter VII of Part One of this Code.
2. The legal representative of a legal entity shall be stated in the decision establishing the legal entity or in its charter.
Article 92 Representative offices and branches of legal entities
1. A legal entity may establish representative offices and branches at places other than the place of the head office of the legal entity.
2. Representative office means a dependent unit of a legal entity with the task, according to its authorization, to represent and protect the interests of the legal entity.
3. Branch means a dependent unit of a legal entity with the task of performing all or part of the functions of the legal entity, including its authorized representative functions.
4. Representative offices and branches are not legal entities. The head of a representative office or branch shall perform his or her duties as authorized by the legal entity within the authorized scope and for the authorized duration.
5. A legal entity shall have the civil rights and obligations which arise from transactions established and performed by its representative offices and branches.
Article 93 Civil liability of legal entities
1. A legal entity must bear civil liability with respect to the civil rights and obligations established and performed in the name of the legal entity by its representatives.
2. A legal entity shall fulfil its civil liability by recourse to its property but shall not have civil liability with respect to the civil obligations established and performed by a member other than in the name of the legal entity.
3. A member of the legal entity shall not have civil liability with respect to the civil obligations of the legal entity.
Article 94 Consolidation of legal entities
1. Legal entities of the same type may be consolidated to form a new legal entity in accordance with the provisions in the charter, as agreed by such legal entities, or pursuant to a decision of the authorized State body.
2. After consolidation, the former legal entities are wound up and their civil rights and obligations are transferred to the new legal entity.
Article 95 Merger of legal entities
1. A legal entity may be merged (hereinafter referred to as the merged legal entity) into another legal entity of the same type (hereinafter referred to as the merging legal entity) in accordance with the provisions in the charter, as agreed by such legal entities, or pursuant to a decision of the authorized State body.
2. After merger, the merged legal entity is wound up and its civil rights and obligations are transferred to the merging legal entity.
Article 96 Division of legal entities
1. A legal entity may be divided into a number of legal entities in accordance with the provisions in the charter or pursuant to a decision of the authorized State body.
2. After division, the divided legal entity is wound up and its civil rights and obligations are transferred to the new legal entities.
Article 97 Demerger of legal entities
1. A legal entity may be demerged into a number of legal entities in accordance with the provisions in the charter or pursuant to a decision of the authorized State body.
2. After demerger, the demerged legal entities and the demerging legal entities shall perform their rights and obligations in a manner consistent with their operational objectives.
Article 98 Dissolution of legal entities
1. A legal entity may be dissolved in the following cases:
(a) In accordance with the provisions in its charter;
(b) Pursuant to a decision of the authorized State body;
(c) Upon expiry of its term of operation as provided in its charter or in the decision of the authorized State body.
2. Prior to dissolution, a legal entity must fulfil all of its property obligations.
Article 99 Termination of legal entities
1. A legal entity shall terminate in the following cases:
(a) Consolidation, merger, division or dissolution of the legal entity in accordance with articles 94, 95, 96 and 98 of this Code;
(b) Declaration of bankruptcy in accordance with the law on bankruptcy.
2. A legal entity terminates from the time when its name is removed from the legal entity registry or as from the time stated in a decision of an authorized State body.
3. When a legal entity terminates, its assets shall be resolved in accordance with law.
SECTION 2
Types of Legal Entities
Article 100 Types of legal entities
1. State bodies and units of the people's armed forces.
2. Political organizations and socio-political organizations.
3. Economic organizations.
4. Socio-political professional organizations, social organizations, socio- professional organizations.
5. Social funds and charitable funds.
6. Other organizations which satisfy all of the conditions provided in article 84 of this Code.
Article 101 Legal entities being State bodies and units of people's armed forces
1. A State body or unit of the people's armed forces to which the State has allocated property in order for such body to exercise the functions of State administration and other functions not for business purposes is a legal entity when participating in civil relations.
2. A State body or unit of the people's armed forces shall have civil liability with respect to the exercise of its functions and the performance of its duties by recourse to the funds allocated to it from the State Budget.
3. Where a State body or unit of the people's armed forces engages in revenue-generating activity in accordance with law, it shall have civil liability with respect to such activity by recourse to the property obtained from such activity.
Article 102 Legal entities being political organizations and socio-political organizations
1. A political organization and socio-political organization which manages, uses or disposes of property under its ownership for the purpose of achieving political or social objectives in accordance with its charter is a legal entity when participating in civil relations.
2 The property of a political organization and socio-political organization may not be distributed to its members.
3. A political organization and socio-political organization shall have civil liability by recourse to its property, except such property as the law provides may not be used for the fulfilment of civil liability.
Article 103 Legal entities being economic organizations
1. State owned enterprises, co-operatives, limited liability companies, shareholding companies, enterprises with foreign owned capital and other economic organizations satisfying all of the conditions provided in article 84 of this Code are legal entities.
2. An economic organization must have a charter.
3. An economic organization shall have civil liability by recourse to its property.
Article 104 Legal entities being socio-political professional organizations, social organizations and socio- professional organizations
1. A socio-political professional organization, social organization and socio- professional organization which is permitted to be established by and has its charter approved by the authorized State body and the members of which are individuals or organizations contributing voluntarily property or membership fees for the purpose of supporting the objectives of the organization and the common needs of the members is a legal entity when participating in civil relations.
2. A socio-political professional organization, social organization and socio- professional organization shall have civil liability by recourse to its property.
3. When a socio-political professional organization, social organization and socio-professional organization terminates operation, its property shall not be distributed to its members but shall be settled in accordance with law.
Article 105 Legal entities being social funds and charitable funds
1. A social fund or charitable fund permitted to be established by and having its charter approved by the authorized State body and operating for the purpose of encouraging the development of culture, science and charity and other not-for-profit social and humanitarian objectives is a legal entity when participating in civil relations.
2. The property of a social fund or charitable fund shall be administered, used and disposed of in accordance with law and consistent with the operational objectives of the fund as provided in the charter of the fund.
3. A social fund or charitable fund shall only be permitted to engage in the activities provided in its charter approved by the authorized State body to the extent of its property and shall have civil liability by recourse to such property.
4. An organization which establishes a social fund or charitable fund shall not have civil liability with respect to the activities of such fund by recourse to its property, and may not distribute the property of such fund during the course of the operations of the fund.
Where a social fund or charitable fund terminates its operation, its property may not be distributed to its founding members but shall be settled in accordance with law.
CHAPTER V
Family Households and Co-Operative Groups
SECTION 1
Family Households
Article 106 Family households
Family households, the members of which have household property7 used in common economic activities involving agriculture, forestry and fishery
production or production and business activities in a number of other sectors provided by law, are subjects when participating in civil relations in such sectors.
Article 107 Representatives of family households
1. The head of the household is the representative of the family household in civil transactions in respect of the common interests of the household. The father, mother or another adult member may be the head of the household.
The head of the household may authorize another adult member to act as the representative of the household in civil transactions.
2. Civil transactions established and performed in the common interests of the household by the representative of the family household shall give rise to rights and obligations of the entire family household.
Article 108 Household property of family households
The household property of a family household comprises land use rights, forest use rights, forest land which the family household cultivates, property which the members of the household contribute or create together and which is therefore household property or which is given as household property, property which is inherited in common, and other property which the members agree to be household property of the household.
Article 109 Appropriation, use and disposal of household property of family households
1. Members of a family household may appropriate and use household property of the family household in accordance with agreed methods.
2. Members of a family household who are fifteen (15) years or more of age must agree to the disposal of property being material for production [or] household property with a large value. In the case of other household property, the majority of the members who are fifteen (15) years or more of age must agree to its disposal.
Article 110 Civil liability of family households
1. A family household shall have civil liability with respect to the exercise of civil rights and performance of civil obligations established and performed in the name of the family household by its representative.
2. A family household shall have civil liability by recourse to its household property. If the household property is insufficient to fulfil the common obligations of the household, the members shall be jointly liable by recourse to their own separate properties.
Co-operative Groups
Article 111 Co-operative groups
1. A co-operative group formed on the basis of a co-operation contract certified by the people's committee of the commune, ward or township and entered into by three or more individuals who jointly contribute property and their efforts in order to perform certain tasks, to enjoy benefits mutually and to bear liabilities jointly, is a subject in civil relations.
A co-operative group which satisfies all of the conditions to become a legal entity in accordance with law may register its activities as a legal entity with the authorized State body.
2. A co-operation contract shall contain the following principal items:
(a) Purpose and term of the co-operation contract;
(b) Full names and places of residence of the head and the members of the group;
(c) Amounts of property contributed, if any; and methods for distributing the benefits and income amongst the group members;
(d) Rights, obligations and responsibilities of the head and of the members of the group;
(dd) Conditions for admitting members to and for expelling members from the group;
(e) Conditions which are grounds for the group to be wound up;
(g) Other agreements.
Article 112 Members of co-operative groups
An individual who is eighteen (18) or more years of age and who has full capacity for civil acts may be a member of a co-operative group.
A co-operative group has the right to enter into labour contracts with non- members for the performance of specific tasks.
Article 113 Representatives of co-operative groups
1. The representative of a co-operative group in civil transactions shall be the head of the group as appointed by its members.
The head of a co-operative group may authorize a member to perform certain tasks necessary for the group.
2. Civil transactions established and performed by the representative of a co- operative group for the purpose of the activities of the group and in accordance with a decision of a majority of the group members shall give rise to rights and obligations of the entire co-operative group.
Article 114 Property of co-operative groups
1. Property which has been contributed or jointly created by group members and property which has been given to the whole group shall be the group property8 of the co-operative group.
2. The members of the group shall administer and use the group property in accordance with agreed methods.
3. The disposal of any group property being materials for production shall require the consent of all members. With respect to the disposal of other types of group property, the consent of a majority of the members shall be required.
Article 115 Obligations of group members
A group member has the obligation:
1. To co-operate in accordance with the principles of equality, mutual benefit, mutual assistance and ensuring the common interests of the group.
2. To compensate the group for any damage arising from the fault of such member.
Article 116 Rights of group members
A group member has the right:
1. To receive benefits and income from the activities of the group as agreed.
2. To participate in the decision-making process with respect to issues relating to the activities of the group, and to inspect the activities of the group.
Article 117 Civil liability of co-operative groups
1. A co-operative group shall have civil liability with respect to the exercise of rights and the performance of obligations established and performed in its name by its representative.
2. A co-operative group shall have civil liability by recourse to its property; if the group property is insufficient for the fulfilment of the common obligations of the group, the members shall be jointly liable by recourse to their own property in proportion to their respective contributions of their own property.
Article 118 Admission of new members to groups
A co-operative group may only admit a new member with the consent of the majority of the members, unless they have some other agreement.
Article 119 Withdrawal from co-operative groups
1. A member has the right to withdraw from a co-operative group on the terms and conditions agreed.
2. A member withdrawing from a co-operative group has the right to demand the return of property which he or she contributed to the group and to receive his or her share of the group property and must perform his or her obligations to the group as agreed. If the distribution of the share of his or her property in kind adversely affects the continuation of the operations of the group, the value of such property shall be distributed instead.
Article 120 Termination of co-operative group
1. A co-operative group shall terminate in the following circumstances:
(a) Upon expiry of the term stated in the co-operation contract;
(b) The objective of the co-operation has been achieved;
(c) The members agree to terminate the group.
In the case of termination, the co-operative group must so notify the people's committee of the commune, ward, or township which certified the co-operation contract.
2. A co-operative group may be terminated pursuant to a decision of the authorized State body in cases provided by law.
3. Upon termination, a co-operative group must pay the debts of the group. If the group property is insufficient to pay the debts, the separate property of the members shall be used to pay debts in accordance with article 117 of this Code.
If there is group property remaining after debts have been fully paid, such property shall be distributed among the members in proportion to their respective contributions, unless there is some other agreement.
CHAPTER VI
Civil Transactions
Article 121 Civil transactions
Civil transaction means a contract or a unilateral legal act which gives rise to, changes or terminates civil rights and civil obligations.
Article 122 Conditions for effective civil transactions
1. A civil transaction shall be effective when it satisfies all of the following conditions:
(a) Persons participating in the transaction have capacity for civil acts;
(b) The objective and contents of the transaction are not contrary to the law or social morals;
(c) Persons participating in the transaction act entirely voluntarily.
2. The form of a civil transaction is a condition for its effectiveness in cases where the law so provides.
Article 123 Objectives of civil transactions
The objectives of a civil transaction are the lawful interests which the parties wish to achieve at the time when they enter into such transaction.
Article 124 Forms of civil transactions
1. Civil transactions may be created verbally, in writing or through specific acts.
Civil transactions by way of electronic means in the form of data messages shall be deemed to be written civil transactions.
2. Where the law provides that a civil transaction must be in writing, notarized, certified [and/or] registered or that application must be made for permission for such transaction, such provisions must be complied with.
Article 125 Conditional civil transactions
1. Where parties have an agreement on the conditions which will give rise to or which will rescind9 a civil transaction, such transaction shall arise or be rescinded upon occurrence of such conditions.
2. In the case where the condition which will give rise to or which will rescind a civil transaction does not occur due to the deliberate impeding action of one of the parties or of a third person, such condition shall be deemed to have occurred. If the efforts of one of the parties or of a third person promotes deliberately the occurrence of the condition in order to give rise to or to rescind the civil transaction, such condition shall be deemed not to have occurred.
Article 126 Interpretation of civil transactions
1. Where a civil transaction may be understood in different ways, the interpretation of such civil transaction shall be conducted in accordance with the following order:
(a) In accordance with the real intention of the parties at the time when the transaction was entered into;
(b) In a manner consistent with the objectives of the transaction;
(c) In accordance with the customary practice of the place where the transaction was entered into.
2. The interpretation of civil contracts shall be conducted in accordance with the provisions in article 409 of this Code, and the interpretation of contents of wills shall be conducted in accordance with the provisions in article 673 of this Code.
Article 127 Invalid civil transactions
Civil transactions failing to satisfy any one of the conditions provided in article 122 of this Code shall be invalid.
Article 128 Invalidity of civil transactions due to breach of legal prohibitions or contravention of social morals
Civil transactions with an objective and contents which breach legal prohibitions or which contravene social morals shall be invalid.
Legal prohibitions means provisions of law which do not permit a subject to perform specific acts.
Social morals are standards of general behaviour as between persons in social life, and which are recognized and respected by the community.
Article 129 Invalidity of civil transactions due to falsification
Where parties enter into a civil transaction falsely for the purpose of concealing another transaction, such false transaction shall be invalid; notwithstanding, the transaction which is concealed shall be valid, unless it is also invalid pursuant to provisions of this Code. Where parties enter into a civil transaction falsely for the purpose of evading responsibilities to a third person, such transaction shall be invalid.
Article 130 Invalidity of civil transactions established and performed by minors and persons having lost their capacity for civil acts or having had their capacity for civil acts restricted
Where a civil transaction is entered into and performed by a minor, or a person who has lost the capacity for civil acts or has restricted capacity for civil acts, if the law provides that such transaction must be entered into and performed by the representative of such person, a court shall, at the request of the representative of such person, declare such transaction invalid.
Article 131 Invalidity of civil transactions due to misunderstandings
Where one party misunderstands the contents of a transaction and enters into the transaction due to the unintentional fault of a second party, the first party has the right to request the second party to change the contents of such transaction and, if the second party does not agree, the first party has the right to request the court to declare the transaction invalid.
The case of one party misunderstanding the contents of a transaction due to the intentional fault of a second party shall be resolved in accordance with article 132 of this Code.
Article 132 Invalidity of civil transactions due to deception or threat
Any party participating in a civil transaction as a result of deception or threat has the right to request a court to declare such transaction invalid.
Deception in a transaction means an intentional act of a party or of a third person for the purpose of misleading the other party as to the subject, nature of the entity, or contents of the civil transaction which has caused the other party to enter into the transaction.
Threat in a transaction means an intentional act of a party or of a third person which compels the other party to implement the transaction in order to avoid danger to life, health, honour, reputation, dignity or property or that of its parents, spouse, children.
Article 133 Invalidity of civil transactions entered into by persons incapable of being aware of or controlling their acts
A person who has the capacity for civil acts but has entered into a transaction at a time when he or she was incapable of being aware of or controlling his or her acts has the right to request a court to declare such civil transaction invalid.
Article 134 Invalidity of civil transactions due to non-compliance with form
Where the law provides that the form of a civil transaction is a condition for its validity but the parties fail to comply with the form, at the request of one or all parties, a court or an authorized State body may make a decision compelling the parties to implement the formalities as provided for the transaction within a specified period of time. If such formalities are not complied with within such period of time, the transaction shall be deemed invalid.
Article 135 Partially invalid civil transactions
A civil transaction shall be partially invalid when one part of a transaction is invalid but such invalidity does not affect the validity of the remaining parts.
Article 136 Time-limit for requesting court to declare civil transaction invalid
1. The time-limit within which a request may be made to a court to declare a civil transaction invalid pursuant to articles 130 to 134 inclusive of this Code shall be two years as from the date the civil transaction is entered into.
2. There is no restriction on the time-limit within which a request may be made to a court to declare a civil transaction invalid pursuant to articles 128 and 129 of this of this Code.
Article 137 Legal effect of invalidity of civil transactions
1. An invalid civil transaction shall not give rise to civil rights and obligations of the parties or to changes and termination of such rights and obligations as from the time the transaction is entered into.
2. Where a civil transaction is invalid, the parties shall restore everything to its original state and shall return to each other what they have received. If restitution is not able to be made in kind, it may be paid in money, except where the transacted property, benefits and income which had been received are confiscated in accordance with law. The party at fault which caused damage must compensate.
Article 138 Protection of interests of bona fide third parties with respect to invalid civil transactions
1. Where a civil transaction is invalid but the transacted property is moveable property the ownership of which is not required to be registered and such property has already been transferred to a bona fide third person by way of another transaction, the transaction with the third person shall remain valid, except in the case provided in article 257 of this Code.
2. Where the transacted property is immoveable property or is moveable property the ownership of which is required to be registered, and where the transacted property has been transferred to a bona fide third person by way of another transaction, the transaction with the third person shall be valid, except where the bona fide third person received the property by way of an auction or a transaction with another party being the owner of such property pursuant to a judgment or decision of an authorized State body but thereafter such person is not the owner of the property as a result of the judgment or decision being amended or rescinded.
CHAPTER VII
Representation
Article 139 Representation
1. Representation means a person (hereinafter referred to as the representative) acting in the name and for the benefit of another person (hereinafter referred to as the principal) enters into and performs a civil transaction within the scope of representation.
2. Individuals, legal entities and other subjects may enter into and perform civil transactions through a representative. An individual may not allow another person to represent him or her if the law provides that the individual must personally enter into and perform such transaction.
3. The representation relationship shall be established in accordance with law or in accordance with an authorization.
4. A person has rights and obligations arising from a civil transaction established by a representative.
5. A representative must have full capacity for civil acts, except in the case provided in clause 2 of article 143 of this Code.
Article 140 Legal representation
Legal representation means representation which is required by law or pursuant to a decision of an authorized State body.
Article 141 Legal representatives
Legal representatives shall comprise:
1. The father or mother with respect to a minor.
2. The guardian with respect to a ward.
3. The person appointed by a court with respect to a person with restricted capacity for civil acts.
4. The head of a legal entity in accordance with the charter of the legal entity or pursuant to a decision of an authorized State body.
5. The head of the family household with respect to a family household.
6. The head of the co-operative group with respect to a co-operative group.
7. Other persons in accordance with law.
Article 142 Authorized representation
1. Authorized representation means representation which is established pursuant to a power of attorney between the representative and the principal.
2. The parties may agree on the form of authorization, except where the law provides that there must be a written power of attorney.
Article 143 Authorized representatives
1. An individual or legal representative of a legal entity may authorize another person to enter into and perform a civil transaction.
2. A person aged from fifteen (15) years to below eighteen (18) years may be a legal representative pursuant to a power of attorney, except where the law provides that the civil transaction must be entered into and or performed by a person who has reached eighteen (18) years of age.
Article 144 Scope of representation
1. A legal representative has the right to enter into and perform all civil transactions in the interests of the principal, unless otherwise provided by law.
2. The scope of representation pursuant to authorization shall be established in accordance with a power of attorney.
3. A representative may only perform civil transactions within his or her scope of representation.
4. A representative must inform third parties in civil transactions of the scope of his or her representation.
5. A representative may not establish or perform civil transactions with himself or herself, or with a third person for which the representative also acts, unless otherwise provided by law.
Article 145 Consequences of civil transactions entered into and performed by unauthorized persons
1. A civil transaction entered into and performed by an unauthorized person shall not give rise to rights and obligations with respect to the principal, unless the representative or principal so agree. Any person transacting with an unauthorized representative must notify the principal or representative for such principal in order to reply within a specified time; if there is no reply upon expiry of that time, such transaction shall not give rise to rights and obligations with respect to the principal, but the person who was the unauthorized representative must, nevertheless, fulfil obligations to the person with which he or she transacted, unless such person knew or should have known that the representative was unauthorized.
2. A person having transacted with an unauthorized person has the right to terminate unilaterally the performance of or to rescind the civil transaction entered into and to demand compensation for any damage, except where such person knew or should have known that the representative was unauthorized.
Article 146 Consequences of civil transactions entered into and performed by representatives beyond scope of representation
1. A civil transaction entered into and performed by a representative beyond his or her scope of representation shall not give rise to rights and obligations of the principal with respect to that part of the transaction which exceeded the scope of representation, unless the principal consents or knew and did not object; if [the principal] does not consent, the representative must fulfil obligations owing to the person with which he or she has transacted in respect of that part of the transaction which is beyond the scope of representation.
2. A person having entered into a transaction with such representative has the right to terminate unilaterally or rescind the civil transaction with respect to that part which is beyond the scope of representation or with respect to the entire transaction and demand compensation for any damage, except where such person knew or should have known that the scope of representation was exceeded.
3. Where a person and a representative enter into and perform a civil transaction deliberately beyond the scope of representation of the representative and thereby cause damage to the principal, they shall be jointly liable to compensate for the damage.
Article 147 Termination of representation
1. The legal representation of an individual shall terminate in the following circumstances:
(a) The principal attains adulthood or his or her capacity for civil acts has been restored;
(b) The principal dies;
(c) Other circumstances as provided by law.
2. The authorized representation of an individual shall terminate in the following circumstances:
(a) Upon expiry of the term of the authorization or upon completion of the authorized task;
(b) The authorizing person revokes the authorization or the authorized person renounces the authorization;
(c) The authorizing person or the authorized person dies, or a court declares that capacity for civil acts is lost or capacity for civil acts is restricted or declares that such person is missing or dead.
Upon termination of an authorized representation, the representative must pay all property obligations to the principal or to the heir of the principal.
Article 148 Termination of representation of legal entities
1. The legal representation of a legal entity shall terminate when the entity terminates.
2. The authorized representation of a legal entity shall terminate in the following circumstances:
(a) Upon expiry of the term of authorization or upon completion of the authorized task;
(b) The legal representative of the legal entity revokes the authorization or the authorized person renounces the authorization;
(c) The legal entity is wound up or the authorized person dies, or a court declares that capacity for civil acts is lost or capacity for civil acts is restricted or declares that such person missing or dead.
Upon termination of an authorized representation, the representative must pay all property obligations to the principal or to the heir of the principal.
CHAPTER VIII
Time-Limits
Article 149 Time-limits
1. Time-limit means a length of time calculated from one point of time to another.
2. A time-limit may be calculated by reference to minutes, hours, days, weeks, months or years, or by reference to the happening of an event.
Article 150 Methods for calculating time-limits
1. The method for calculating a time-limit shall be applied in accordance with the provisions of this Code, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
2. A time-limit shall be calculated according to the Gregorian calendar.
Article 151 Detailed provisions on time-limits and point of time for calculating time-limits
1. Where the parties have agreed on a time-limit which is one year, half of one year, one month, half of one month, one week, one day, one hour or one minute, but such length of time is not continuous, the time-limit shall be calculated as follows:
(a) One year shall be three hundred and sixty five (365) days;
(b) Half of one year shall be six months;
(c) One month shall be thirty (30) days;
(d) Half of one month shall be fifteen (15) days; (dd) One week shall be seven days;
(e) One day shall be twenty four (24) hours;
(g) One hour shall be sixty (60) minutes;
(h) One minute shall be sixty (60) seconds.
2. Where the parties have agreed on a point of time which is at the beginning of a month, the middle of a month or the end of a month, such point of time shall be determined as follows:
(a) The beginning of a month shall be the first day of that month;
(b) The middle of a month shall be the fifteenth day of that month;
(c) The end of a month shall be the last day of that month.
3. Where the parties have agreed on a point of time which is at the beginning of the year, the middle of a year or the end of a year, such point of time shall be determined as follows:
(a) The beginning of a year shall be the first day of January;
(b) The middle of a year shall be the last day of June;
(c) The end of a year shall be the last day of December.
Article 152 Commencement of time-limits
1. Where a time-limit is stated by reference to minutes or hours, it shall commence from a defined moment of time.
2. Where a time-limit is stated by reference to days, weeks, months or years, the first day of the time-limit shall not be taken into account and the time- limit shall commence from the day following the defined date.
3 Where a time-limit is stated by reference to the happening of an event, the date on which the event happens shall not be taken into account and the time-limit shall commence from the day following the date on which the event happened.
Article 153 End of time-limits
1. Where a time-limit is stated by reference to days, the time-limit shall end at the last moment of the last day of the time limit.
2. Where a time-limit is stated by reference to weeks, the time-limit shall end at the last moment of the corresponding day of the last week of the time limit.
3. Where a time limit is stated by reference to months, the time-limit shall end at the last moment of the corresponding day of the last month of the time-limit. If the month in which the time-limit ends does not have a corresponding day, the time-limit shall end on the last day of such month.
4. Where a time-limit is stated by reference to years, the time-limit shall end at the last moment of the corresponding day and month of the last year of the time-limit.
5. Where the last day of a time-limit is a Sunday or public holiday, the time- limit shall end at the last moment of the next working day following such day.
6. The last moment of the last day of a time-limit shall be precisely twelve o'clock midnight on that day.
CHAPTER IX
Limitation Periods
Article 154 Limitation periods
Limitation period means a time-limit provided by law where, upon its expiry, a subject may enjoy civil rights, be released from civil obligations, or lose the right to initiate legal action or the right to request resolution of a civil case.
Article 155 Types of limitation periods
1. A limitation period for enjoying civil rights is the time limit where, upon its expiry, a subject enjoys civil rights.
2. A limitation period for a release from civil obligations is the time limit where, upon its expiry, a person with civil obligations is released from the performance of those civil obligations.
3. A limitation period for initiating legal action is the time-limit within which a subject has the right to initiate legal action to request a court to resolve a civil case to protect the infringed legal rights or interests of the subject. When such time-limit expires, the right to initiate such legal action shall be lost.
4. A limitation period for requesting resolution of a civil case is the time- limit within which a subject has the right to request a court to resolve a civil case in order to protect the legal rights and interests of an individual, body or organization, or a public interest, or the interest of the State. When such time-limit expires, the right to request shall be lost.
Article 156 Method for calculating limitation periods
A limitation period shall be calculated from the first moment of time of the first day and shall end at the last moment of time of the last day of the period.
Article 157 Effectiveness of limitation periods for enjoyment of civil rights and release from civil obligations
1. Where the law provides that a subject may enjoy civil rights or be released from civil obligations by reference to a limitation period, the enjoyment of civil rights or the release from civil obligations shall take effect only upon expiry of the limitation period
2. The limitation period for enjoyment of civil rights shall not apply in the following cases:
(a) Possession of property belonging to the State without any legal grounds;
(b) Enjoyment of personal rights not associated with property.
3. The limitation period for release from civil obligations shall not apply to the performance of civil obligations owing to the State, except where otherwise provided by law.
Article 158 Continuity of limitation periods for enjoyment of civil rights and release from civil obligations
1. The limitation period for enjoyment of civil rights or release from civil obligations shall continue uninterrupted from its beginning to its expiry. If there is an event causing an interruption, the limitation period shall recommence from the moment when the event causing the interruption ends.
2. The limitation period for enjoyment of civil rights or release from civil obligations shall be suspended upon occurrence of any of the following events:
(a) An authorized State body makes a resolution with respect to the civil rights and obligations which are the subject of the limitation period;
(b) Civil rights or obligations which are the subject of a limitation period are disputed by a person with related rights or obligations.
3. The limitation period shall continue uninterrupted where the enjoyment of civil rights or the release from civil obligations or the right to initiate legal action is lawfully transferred to another person.
Article 159 Commencement of limitation periods for initiating legal action for civil cases and limitation periods for requesting resolution of civil cases
1. The commencement of the limitation period for initiating legal action for a civil case shall be calculated from the date on which the legal rights or interests are infringed, unless otherwise provided by law.
2. The commencement of the limitation period for requesting resolution of a civil case shall be calculated from the date when the right to request arises, unless otherwise provided by law.
Article 160 Non-applicability of limitation periods
A limitation period for initiating legal action for a civil case shall not apply in the following cases:
1. Claim for the return of property belonging to the State.
2. Request for the protection of personal rights which are infringed, unless otherwise provided by law.
3. Other cases as provided by law.
Article 161 Time periods excluded from limitation periods for initiating legal action for civil cases and from limitation periods for requesting resolution of civil cases
The time period during which one of the following events occurs shall be excluded from limitation periods for initiating legal action for civil cases and from limitation periods for requesting resolution of civil cases:
1. An event of force majeure or other objective hindrance which renders the person with the right to initiate [legal action for a civil case] or make the request not able to do so within the limitation period.
An event of force majeure is an event which occurs in an objective manner which is not able to be foreseen and which is not able to be remedied by all possible necessary and admissible measures being taken.
An objective hindrance is a hindrance which in an objective context results in a person with civil rights or obligations not knowing that his or her lawful rights and interests have been infringed or not being able to exercise his or her rights or fulfil his or her civil obligations.
2. The person with the right to initiate [legal action for a civil case] or to make the request is a minor or has lost his or her capacity for civil acts or has a restricted capacity for civil acts, and does not yet have a representative.
3. The representative of a minor or [the representative] of a person who has lost his or her capacity for civil acts or who has a restricted capacity for civil acts dies and has not yet been replaced, or the representation is not able to continue for other legitimate reasons.
Article 162 Re-commencement of limitation period for initiating legal action for civil cases
1. The limitation period for initiating [legal action for a civil case] shall re- commence in the following cases:
(a) The obligor has acknowledged a part or all of its obligations to the person initiating;
(b) The obligor has fulfilled part of its obligations to the person initiating;
(c) The parties have become reconciled.
2. The limitation period for initiating [legal action for a civil case] shall re- commence from the date following the date on which the event provided in clause 1 of this article occurs.
PART TWO
PROPERTY AND OWNERSHIP RIGHTS
CHAPTER X
General Provisions
Article 163 Property
Property comprises objects, money, valuable papers and property rights.
Article 164 Ownership rights
Ownership rights comprise the rights of an owner to possess, use and dispose of the property of the owner in accordance with law.
An owner is an individual, a legal entity or other subject having all of the three abovementioned rights with respect to property.
Article 165 Principles for exercising ownership rights
An owner shall be entitled to conduct all acts as intended by the owner with respect to property but may not cause damage or adversely impact on the interests of the State, the public interest, or the lawful rights and interests of other persons.
Article 166 Bearing risk in relation to property
The owner must bear the risk in relation to property which is destroyed or damaged as a result of an event of force majeure, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
Article 167 Registration of property ownership rights
Ownership rights of immoveable property shall be registered in accordance with the provisions of this Code and the law on registration of immoveable property. Ownership rights of moveable property shall not be required to be registered, except where otherwise provided by law.
Article 168 Point of time when property ownership rights are transferred
1. The transfer of ownership rights with respect to immoveable property shall be effective as from the time of registration of ownership, except where otherwise provided by law.
2. The transfer of ownership with respect to moveable property shall be effective as from the time such moveable property is transferred, except where otherwise provided by law.
Article 169 Protection of ownership rights
1. The ownership rights of an individual, legal entity or other subject shall be recognized and protected by law.
2. No one may be unlawfully deprived of or limited in relation to his or her ownership rights with respect to his or her property.
An owner is entitled to himself or herself protect his or her ownership rights and to stop any person infringing his or her ownership rights and to search for and reclaim the property which has been possessed, used or disposed of unlawfully by another person.
3. In cases of extreme necessity for reasons of national defence and security or the national interest, the State may compulsorily acquire or requisition with compensation the property of an individual, legal entity or other subject in accordance with law.
Article 170 Basis for creating ownership rights
Ownership rights are created with respect to property in the following cases:
1. Through labour or lawful production and business activities.
2. Transfer of ownership rights as agreed or pursuant to a decision of an authorized State body.
3. Receipt of benefits and income.
4. Formation of new objects through merging, mixing or processing.
5. Inheritance of property.
6. Acquisition in accordance with law of objects which have been abandoned, lost, mislaid or buried, of stray poultry or livestock, or of aquaculture stock.
7. Bona fide possession of property but without any legal basis in a continuous and overt manner and consistent with the limitation period provided in clause 1 of article 247 of this Code.
8. Other cases as provided by law.
Article 171 Basis for terminating ownership rights
Ownership rights terminate in the following cases:
1. The owners transfers his or her ownership rights to another person.
2. The owner renounces his or her ownership rights.
3. The property is destroyed.
4. The property is realized in order to fulfil the obligations of the owner.
5. The property is requisitioned.
6. The property is confiscated.
7. Where other persons have established ownership rights under the conditions provided by law with respect to objects which have been lost or mislaid, to stray poultry or livestock, or to aquaculture stock; and where other persons have established ownership rights with respect to property in accordance with clause 1 of article 247 of this Code.
8. Other bases as provided by law.
Article 172 Forms of ownership
On the basis of the regime of ownership by the entire people, collective ownership and private ownership, forms of ownership shall comprise State ownership; collective ownership; private ownership; common ownership; ownership of political organizations and socio-political organizations, and ownership of socio-political professional organizations, social organizations and socio-professional organizations.
Article 173 Rights of persons not being owner of property
1. Any person not being the owner shall only have the right to possess, use and dispose of property not belonging to such person in accordance with an agreement with the owner of such property or in accordance with law.
2. Rights of persons not being the owner of property shall comprise:
(a) Right to use land;
(b) Right to an easement over11 adjacent immoveable property;
(c) Other rights as agreed or as provided by law.
3. The fact that the owner of property transfers ownership of the property to another person is not a basis for terminating the rights of persons not being the owner of such property as provided in clause 2 of this article.
4. The rights of persons not being the owner of property shall be protected in accordance with article 261 of this Code.
5. The rights of persons not being the owner of property must be registered, including the right to use land and the right to an easement over adjacent immoveable property as agreed and other rights as provided by law.
CHAPTER XI
Types of Property
Article 174 Immoveable property and moveable property
1. Immoveable property comprises the following types of property:
(a) Land;
(b) Houses and structures attached to land, including property attached to such houses and structures;
(c) Other property attached to land; (dd) Other property as provided by law.
2. Moveable property is property which is not immoveable property.
Article 175 Benefits and income
1. Benefits means the natural products of property.
2. Income means the gain derived from the exploitation of property.
Article 176 Primary objects and auxiliary objects
1. A primary object is an independent object the utility of which is able to be exploited in accordance with its function.
2. An auxiliary object is an object which directly supports the exploitation of the utility of a primary object and which is part of the primary object but which may be separated from it.
Upon performance of an obligation to transfer a primary object, any auxiliary objects must also be transferred, unless otherwise agreed.
Article 177 Divisible objects and indivisible objects
1. A divisible object is an object which, after being divided, retains its original characteristics and use functions.
2. An indivisible object is an object which, after being divided, is not able to retain its original characteristics and use functions.
When it is necessary to divide an indivisible object, it must be valued in terms of money for the purpose of division.
Article 178 Consumable objects and non-consumable objects
1. A consumable object is an object which, after being having been used once, loses or is not capable of retaining its original characteristics, appearance and use functions.
A consumable object may not be the object of a lease contract or of a bailment contract.
2. A non-consumable object is an object which, after having been used many times, substantially retains its original characteristics, appearance and use functions.
Article 179 Generic objects and distinctive objects
1. Generic objects are objects which have the same appearance, characteristics and use functions and which are able to be defined by units of measure.
Generic objects which have the same quality are interchangeable.
2. A distinctive object is an object which is distinguishable from other objects by its own characteristic markings, appearance, colour, material, nature or position.
An obligation to transfer a distinctive object is only able to be fulfilled by transferring that particular distinctive object.
Article 180 Integrated objects
An integrated object is an object comprised of parts or components which fit together and are connected with each other to make up a complete form whereby if one of the parts or components is missing, or if there is a part or component which is not of the right specification or type, it is not able to be used or its utility value is decreased.
An obligation to transfer an integrated object must be fulfilled by transferring all parts or components thereof, unless otherwise agreed.
Article 181 Property rights
Property rights are rights which are able to be valued in terms of money and may be transferred in civil transactions, including intellectual property rights.
CHAPTER XII
Content of Ownership Rights
SECTION 1
Right to Possess
Article 182 Right to possess
The right to possess is the right to keep and manage property.
Article 183 Lawful possession
Lawful possession is the possession of property in the following circumstances:
1. The owner possesses the property.
2. A person is authorized by the owner to manage the property.
3. A person is transferred the right to possess through a civil transaction in accordance with law.
4. A person finds and keeps, in accordance with conditions provided by law, property which has been abandoned, property for which no owner is able to be determined, or property which has been lost, mislaid or buried or sunken.
5. A person finds and keeps, in accordance with the conditions provided by law, domestic animals, poultry or aquaculture stock which have been lost.
6. Other cases as provided by law.
Article 184 Right to possess of owners
Where an owner possesses its own property, such owner may do all things to keep and manage the property in accordance with his or her wishes provided that it is not contrary to law or social morals to do so.
Possession by an owner shall not be restricted or interfered with at any time12, except where the owner transfers possession to another person or where otherwise provided by law.
rticle 185 Right to possess of persons managing property under authorization of owner
1. When an owner authorizes another person to manage his or her property, the authorized person shall exercise the right to possess such property within the scope, in the manner and for the duration determined by the owner.
2. A person authorized to manage property is not able to become the owner of the property delivered [for management] on the grounds of the time- limits provided in clause 1 of article 247 of this Code.
Article 186 Right to possess of persons to which property is delivered13 through civil transactions
1. Where an owner delivers property to another person through a civil transaction which does not include the transfer of ownership rights, the person to which the property is delivered must undertake the possession of such property in a manner consistent with the purpose and content14 of the transaction.
2. The person to which the property is delivered has the right to use such property and is entitled to transfer the right to possess and use the property to another person if the owner so agrees.
3. The person to which the property is delivered is not able to become the owner of that property on the grounds of the time-limits provided in clause 1 of article 247 of this Code.
Article 187 Right to possess lost, mislaid, buried or sunken property and property the owner of which is not able to be identified
1. The person finding lost, mislaid, buried or sunken property must immediately inform or return the property to its owner. If the owner is unknown, such person must inform or submit such property to the people's committee of the nearest commune, ward or township or the nearest local police station or other authorized State body in accordance with law.
A person finding property the owner of which is not able to be identified or which is lost, mislaid, buried or sunken property is entitled to possess such property from the time of discovery until the time when the property is returned to the owner or the time when the property is submitted to the authorized State body.
2. With respect to property which has been dispersed by other persons in order to conceal breaches of the law or to evade the fulfilment of a civil obligation, the person making the discovery must immediately inform or submit the property to the authorized State body.
Article 188 Right to possession of domestic animals, poultry and aquaculture stock having been lost
A person finding domestic animals, poultry or aquaculture stock having been lost must inform or return the property to its owner; if the owner is not able to be identified, [such person] shall be entitled to possess such property from the time of discovery until the time when the property is returned to the owner.
Article 189 Unlawful possession in good faith
Unlawful possession of property is possession of property not in accordance with article 183 of this Code.
A person possessing property unlawfully but in good faith is a possessor which does not know and is not able to know that the possession of such property is unlawful.
Article 190 Continuous possession
Continuous possession of property is possession of property which occurs over a period of time without dispute relating to such property, including when the property is delivered to another person for possession.
Article 191 Overt possession
Possession of property shall be deemed to be overt possession15 when it occurs in a transparent manner, without concealment; [when] property currently being possessed is used in accordance with its functions and use purpose and is preserved and retained by the possessor as if it were his or her own property.
SECTION 2
Right to Use
Article 192 Right to use
Right to use means the right to exploit the use purpose of, and to enjoy the benefits and income derived from, property.
Article 193 Right to use of owners
Where the owner exercises the right to use property under its ownership, the owner may exploit the use purpose of, and enjoy the benefits and income derived from, the property in accordance with the wishes of the owner provided that this will not cause damage to or adversely affect the interests of the State or the public or the legal rights and interests of other persons.
Article 194 Right to use of persons not being owners
1. The right to use property may be transferred to another person by contract or in accordance with law.
A person not being the owner shall have the right to use property strictly in accordance with its functions, use purpose and proper methods.
2. A person possessing property unlawfully but in good faith shall also have the right to exploit the use purposes of, and to enjoy the benefits and income derived from, the property in accordance with law.
Right of Disposal
Article 195 Right of disposal
Right of disposal means the right to transfer ownership rights with respect to property or to renounce such ownership rights.
Article 196 Conditions for disposal
Disposal of property must be performed by a person having the capacity for civil acts in accordance with law.
Where the law provides formalities and procedures for disposal of property, such formalities and procedures must be complied with.
Article 197 Right of disposal of owners
Owners shall have the right to sell, exchange, give, loan, bequeath, renounce or implement other forms of disposal in conformity with the law on property.
Article 198 Right of disposal of persons not being owners
A person not being the owner of property shall only have the right to dispose of the property pursuant to authorization from the owner or in accordance with provisions of the law.
A person being authorized by an owner to dispose of property must perform the disposal in a manner consistent with the wishes and the interests of the owner.
Article 199 Restrictions on right of disposal
1. The right of disposal shall only be restricted in cases where the law so provides.
2. Where a property for sale is an historic or cultural relic, the State shall have the right of first refusal to purchase.
Where a legal entity, individual or other subject has the right of first refusal to purchase certain property in accordance with law, upon the sale of such property, the owner must grant such right of first refusal to purchase to such [legal entity, individual or other] subject.
CHAPTER XIII
Forms of Ownership
SECTION 1
State Ownership
Article 200 State owned property
The following property belongs to the State: land, natural forests, planted forests funded by capital from the State Budget, mountains, rivers and lakes, water sources, underground natural resources, maritime resources, continental shelf and airspace, and the capital and assets invested by the State in enterprises and facilities of branches and areas of the economy, culture, society, sciences, technology, foreign affairs and national defence and security, together with other property provided by law.
Article 201 Exercise of right of owner with respect to State owned property
1. The State of the Socialist Republic of Vietnam shall exercise the rights of the owner with respect to State owned property.
2. The Government shall manage uniformly and ensure the appropriate, efficient and economic use of State owned property.
Article 202 Management, use and disposal of State owned property
The management, use and disposal of State owned property shall be performed within the scope and in accordance with the procedures provided by law.
Article 203 Exercise of State ownership rights with respect to property invested in State owned enterprises
1. Where State owned property is invested in a State owned enterprise, the State shall exercise the rights of the owner with respect to such property in accordance with the law on enterprises.
2. State owned enterprises have the right to manage and use capital, land, natural resources and other property invested by the State in accordance with the law on enterprises.
Article 204 Exercise of State ownership rights with respect to property allocated to State bodies and units of armed forces
1. Where property in the category of State owned property is allocated to a State body or unit of the armed forces, the State shall exercise the right to inspect and supervise management and use of such property.
2. The State body or unit of the armed forces has the right to manage the property allocated to it by the State and to use such property for the correct purpose in accordance with law.
Article 205 Exercise of State ownership rights with respect to property allocated to political organizations, socio-political organizations, and socio-political professional organizations
1. Where property in the category of State owned property is allocated to a political organization, socio-political organization or socio-political professional organization, the State shall exercise the right to inspect and supervise management and use of such property.
2. The political organization, socio-political organization or socio-political professional organization has the right to manage property allocated to it by the State and to use such property for the correct purpose, within the scope and in accordance with the methods and procedures provided by law, and consistent with the functions and duties of such organization as provided in its charter.
Article 206 Rights of enterprises, family households, co-operatives and individuals with respect to use and exploitation of property in category of State owned property
Where the law so provides and the authorized State body so permits, enterprises, family households, co-operatives and individuals may use land and exploit aquatic resources and other natural resources in the category of State owned property provided that they must use it for the correct purpose and effectively and [must] fulfil all of their obligations to the State in accordance with law.
Article 207 Property in category of State owned property not having been allocated to organizations or individuals for management
With respect to property in the category of State owned property which has not been allocated to organizations or individuals for management, the Government shall organize protection, investigation and survey, and formulation of zoning in order to make [such property] available for use.
SECTION 2
Collective Ownership
Article 208 Collective ownership
Collective ownership means the ownership by a co-operative group or other stable collective economic form in which individuals or family households contribute capital and labour jointly for production and business co-operation purposes in order to achieve the common objectives provided in its charter, and in accordance with the principles of voluntariness, equality, democracy and joint management and enjoyment of benefits.
Article 209 Property under collective ownership
Property under the ownership of a collective comprises property which is formed from sources being contributions from members, lawful income derived from production and business activities, and support from the State and other sources in accordance with law.
Article 210 Possession, use and disposal of property under collective ownership
1. The possession, use and disposal of property under collective ownership must comply with the law and the charter of the collective [and must] ensure the stable development of the collective ownership.
2. Property under collective ownership may be delegated to the members to be exploited and used by them through their labour in production and business activities in order to expand production and for general economic development for the interests and needs of the members.
3. Members of a collective shall have the right of first refusal to purchase, lease or "thue khoan"17 the property under collective ownership.
SECTION 3
Private Ownership
Article 211 Private ownership
Private ownership means the ownership by an individual of his or her lawful property.
Private ownership comprises individual ownership, ownership by small owners and ownership by private capitalists.
Article 212 Property under private ownership
1. Property under private ownership comprises lawful revenue, savings, residential houses, commodities of daily life, means of production, capital, benefits, income and other lawful property of an individual.
Lawful property under private ownership shall not be limited in terms of quantity and value.
2. An individual is not entitled to own property which the law provides may not be owned privately.
Article 213 Possession, use and disposal of property under private ownership
1. An individual has the right to possess, use and dispose of property under his or her ownership for the purpose of satisfying the needs of daily life, consumption or production and business activities and other purposes in accordance with law.
2. The possession, use and disposal of property under private ownership must not cause damage to or adversely affect the interests of the State or the public or the legal rights and interests of other persons.
SECTION 4
Multiple Ownership
Article 214 Multiple ownership
Multiple ownership means ownership of property by more than one owner. Multiple ownership comprises ownership in common and joint ownership. Property under multiple ownership is multiple ownership property.
Article 215 Creation of multiple ownership rights
Multiple ownership rights shall be created as agreed by the owners or in accordance with provisions of the law or in accordance with customary practice.
Article 216 Ownership in common
1. Ownership in common is multiple ownership whereby each owner's share of the ownership rights with respect to the multiple ownership property is specified.
2. Each of the owners in common has rights and obligations with respect to the multiple ownership property corresponding to its share of the ownership rights, unless otherwise agreed.
Article 217 Joint ownership
1. Joint ownership means multiple ownership whereby each owner's share of the ownership rights with respect to the multiple ownership property is not specified.
Joint ownership includes divisible joint ownership and indivisible joint ownership.
2. Joint owners have equal rights and obligations with respect to the multiple ownership property.
Article 218 Mixed multiple ownership
1. Mixed multiple ownership means ownership of property in respect of which owners from different economic sectors contribute capital for the purpose of conducting production and business for profit-making purposes.
2. Property which is formed from sources being capital contribution by owners, lawful profits derived from production and business activities or other lawful sources in accordance with law is mixed multiple ownership property.
3. The possession, use and disposal of property under mixed multiple ownership must comply with the provisions of article 216 of this Code and other relevant laws relating to capital contribution; to the organization and operation of production and business activities; to the administration and management of property; and to the liability for property and distribution of profits.
Article 219 Multiple ownership by husbands and wives
1. Multiple ownership by a husband and wife is joint ownership.
2. A husband and wife jointly create and develop multiple ownership property through their efforts and have equal rights to possess, use and dispose of such property.
3. A husband and wife shall discuss, agree on or authorize each other in relation to the possession, use and disposal of the multiple ownership property.
4. The multiple ownership property of a husband and wife may be divided as agreed or pursuant to a decision of a court.
Article 220 Multiple ownership by communities
1. Multiple ownership by a community is the ownership by a family line, hamlet, village, tribal village, mountainous hamlet, ethnic hamlet, religious community or other community of property which is formed in accordance with customary practice, which is jointly contributed to and raised by the members of the community or which was given to the whole [community], and property which is obtained from other lawful sources for the purpose of satisfying the common lawful interests of the entire community.
2. Members of a community shall jointly manage, use and dispose of multiple ownership property in the interests of the community as agreed or in accordance with customary practice, but not inconsistent with the law or social morals.
3. Multiple ownership property by a community is joint property.
Article 221 Possession of multiple ownership property
The owners of multiple ownership property shall manage jointly such property in accordance with the principle of unanimity, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
Article 222 Use of multiple ownership property
1. Each owner in common has the right to exploit, and to enjoy the benefits and income derived from, the multiple ownership property in proportion to its share of the ownership rights, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
2. Joint owners have equal rights to exploit, and to enjoy the benefits and income derived from, the multiple ownership property, unless otherwise agreed.
Article 223 Disposal of multiple ownership property
1. Each owner in common has the right to dispose of its share of the ownership rights as agreed or as provided by law.
2. Disposal of joint property shall be implemented as agreed by the owners of the property or as provided by law.
3. Where an owner of multiple ownership property sells its share of the ownership rights, the other owners of the property have the right of first refusal to purchase such share. Such owner may sell [such share] to other persons if no other owner purchases within three months in the case of immoveable property, or within one month in the case of moveable property, from the date on which the other owners received notice of the sale and the conditions of the sale.
In the case where there is a sale of a share of the multiple ownership rights in breach of this regulation on priority purchase right, within the time-limit of three months from the date of discovery of the breach, any one of the multiple owners has the right to request a court to transfer to it the rights and obligations of the purchaser; and the party at fault which caused damage shall be liable to compensate for damage.
4. Where one of the owners of multiple ownership property renounces its share of the ownership rights or where such person dies without leaving an heir, its share of the ownership rights shall belong to the State, except in the case of multiple ownership by communities where the share of ownership rights shall belong to the remaining members.
Article 224 Division of multiple ownership property
1. Where multiple ownership [property] is divisible, each owner has the right to request the property to be divided. If the owners have agreed not to divide the property within a certain period of time, each owner only has the right to request the property to be divided upon expiry of that period. Where the property is not able to be divided in kind, it shall be valued in terms of money for the purposes of division.
2. Where a person requests one of the owners of multiple ownership property to fulfil a payment obligation and such owner does not have private property or sufficient private property to make the payment, the requesting person has the right to request that the multiple ownership property be divided in order to receive monetary payment and such person shall be entitled to participate in the division of the property, unless otherwise provided by law.
If the shares of ownership rights are not able to be divided in kind or if such a division is opposed by the remaining owners, the requesting person has the right to request the owner with the obligation to sell to sell its share of ownership rights in order to fulfil the payment obligation.
Article 225 Multiple ownership in apartment buildings
1. The areas, equipment and furnishings which are for common use in an apartment building are under multiple ownership of all owners of the apartments in the apartment building and are indivisible, unless otherwise provided by law or unless all of the owners reach some other agreement.
2. The owners of the apartments in an apartment building have equal rights and obligations with respect to the management and use of common areas and equipment.
3. Where an apartment building is destroyed, the owners of the apartments in the apartment building may use the land surface area of such apartment building in accordance with law.
Article 226 Termination of multiple ownership
Multiple ownership shall terminate in the following circumstances:
1. The multiple ownership property has been divided.
2. One of the owners of the multiple ownership [property] is entitled to enjoy the property in its entirety.
3. The multiple ownership property no longer exists.
4. Other cases as provided by law.
SECTION 5
Ownership by Political Organizations and Socio-Political Organizations
Article 227 Ownership by political organizations and socio-political organizations
Ownership by a political organization or socio-political organization means the ownership by such organization [as a whole] for the purpose of achieving the common objectives as provided in the charter of the organization.
Article 228 Property under ownership of political organizations and socio- political organizations
1. Property under the ownership of a political organization or socio-political organization comprises property formed from sources being contributions by members, property which is given to the whole [organization], and property which is obtained from other sources in accordance with law.
State owned property which has been transferred to the ownership of a political organization or a socio-political organization shall be property under the ownership of such organization.
2. State owned property which is allocated to a political organization or socio-political organization for management and use is not property under the ownership of such organization.
Article 229 Possession, use and disposal of property under ownership of political organizations and socio-political organizations
A political organization or socio-political organization shall exercise the rights to possess, use and dispose of property under its ownership in accordance with law and consistent with the operational objectives provided in the charter of the organization.
SECTION 6
Ownership by Socio-Political Professional Organizations, Social Organizations and Socio-Professional Organizations
Article 230 Ownership by socio-political professional organizations, social organizations and socio-professional organizations
Ownership by a socio-political professional organization, social organization or socio-professional organization means the ownership by such organization as a whole for the purpose of achieving the common objectives of the members as provided in the charter of the organization.
Article 231 Property under ownership of socio-political professional organizations, social organizations and socio-professional organizations
Property under the ownership of a socio-political professional organization, social organization or socio-professional organization comprises property formed from sources being contributions from members, property which is given to the whole [organization] and property which is obtained from other lawful sources.
Article 232 Possession, use and disposal of property under ownership of socio- political professional organizations, social organizations and socio-professional organizations
A socio-political professional organization, social organization or socio- professional organization shall exercise the rights to possess, use and dispose of property under its ownership in accordance with law and consistent with the operational objectives provided in the charter of the organization.
CHAPTER XIV
Creation and Termination of Ownership Rights
SECTION 1
Creation of Ownership Rights
Article 233 Creation of ownership rights with respect to property earned from labour and lawful business and production activities
Workers and persons conducting lawful business and production activities have ownership rights with respect to property earned from labour and the lawful business and production activities from the time when such property is earned.
Article 234 Creation of ownership rights as agreed
A person to which property has been transferred through a contract of sale and purchase or by a gift, exchange or loan has the right to own such property from the time of transfer of the property, unless otherwise agreed by the parties or otherwise provided by law.
Article 235 Creation of ownership rights with respect to benefits and income
An owner or the person using property has ownership rights with respect to the benefits and income [derived from such property] as agreed or in accordance with law from the time when such benefits and income are derived.
Article 236 Creation of ownership rights in case of merger
1. Where property of more than one owner is merged to form an indivisible object and it is not possible to determine whether the property which is merged is a primary object or an auxiliary object, the newly formed object shall be the multiple ownership property of such owners. If the property which is merged consists of a primary object and [an] auxiliary object[s], the newly formed object shall belong to the owner of the primary object from the time when the new object is formed. The owner of the new property must pay the value of the auxiliary object to its owner, unless otherwise agreed
2. Where a person merges the moveable property of another person with its own moveable property, even though it knew or should have known that such property was not its own and it did not have the consent of the owner of the property which was merged, the owner of the property which is merged shall have one of the following rights:
(a) To request the person having merged the property to deliver the new property to it and to pay the value of the property;
(b) If the owner of the property which is merged does not wish to take the new property, to request the person having merged the property to pay the value of the merged property and to compensate for any damage.
3. Where a person merges the moveable property of another person with its own immoveable property, even though it knew or should have known that such property was not its own and it did not have the consent of the owner of the property which was merged, the owner of the property which is merged has the right to request the person having merged the property to pay the value of the merged property and to compensate for any damage.
Article 237 Creation of ownership rights in case of mixing
1. Where the property of more than one owner is mixed to form a new indivisible object, the new object shall be the multiple ownership property of such owners from the moment of mixing.
2. Where a person has mixed the property of another person with its own property, even though it knew or should have known that such property is not its own and it does not have the consent of the owner of the property which has been mixed, the owner of the property which has been mixed may:
(a) Request the person having mixed the property to deliver the new property to it and pay such person the value of the property of such person;
(b) If the owner of the property which has been mixed does not wish to take the new property, request the person having mixed the property to pay the value of the property [of the owner] and to compensate for any damage
Article 238 Creation of ownership rights in case of processing
1. An owner of raw materials which are processed to form a new object is also the owner of the newly formed object.
2. A person using raw materials under the ownership of another person for processing [who acts] in good faith shall become the owner of the new property, but must pay the value of the raw materials to the owner and compensate it for any damage.
3. Where a person processes [raw materials] not in good faith, the owner of the raw materials has the right to request that the new object be delivered to it. Where the raw materials are owned by more than one person, such persons shall become the owners of the newly formed object in proportion to the value of the raw materials owned by each person. The owners of the raw materials processed not in good faith may request the person carrying out the processing to compensate for any damage.
Article 239 Creation of ownership rights with respect to abandoned objects and objects the owner of which is not able to be identified
1. An abandoned object is an object in respect of which the owner has renounced its ownership rights.
A person finding an abandoned object which is moveable property shall have the right to own such property in accordance with law. If the found object is immoveable property, it shall belong to the State.
2. A person finding an object the owner of which is not able to be identified must inform or deliver the object to the people's committee of the nearest commune, ward or township or the nearest local police station in order that a public announcement may be made notifying the owner to reclaim the object.
The delivery of the object must be minuted, specifying the surnames, given names and addresses of the finder and the receiver and the condition, quantity and volume of the property delivered.
The people's committee or local police station which received the object must notify the finder of the results of their inquiries in order to determine the owner.
Where the object, the owner of which is not able to be identified, is moveable property, if the owner [of the object] is still not able to be identified after one year from the date of the public announcement, such property shall be under the ownership of the finder in accordance with law. Where the object is immoveable property, if the owner is still not able to be identified after six years from the date of the public announcement, such property shall belong to the State. The finder shall be entitled to enjoy a monetary reward in accordance with law.
Article 240 Creation of ownership rights with respect to buried or sunken objects which are found
Ownership rights with respect to a buried or sunken object which is found, but which has no owner or the owner of which is not able to be identified, shall be determined, after deducting search and maintenance expenses, as follows:
1. A found object which is an historic or cultural relic shall belong to the State and the finder shall be entitled to enjoy a monetary reward in accordance with law.
2. A found object which is not an historic or cultural relic, and which has a value equivalent up to ten (10) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State, shall belong to the finder; if the value of the found object is more than the equivalent of ten (10) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State, the finder shall be entitled to the value of ten (10) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State plus fifty (50) per cent of the remaining value of the object in excess of the ten (10) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State, with the remaining value belonging to the State.
Article 241 Creation of ownership rights with respect to objects which other persons have lost or mislaid
1. A person finding an object which another person has lost or mislaid and being aware of the address of the person having lost or mislaid the object must inform or return the object to such person. If [the finder] is not aware of the address of the person having lost or mislaid the object, it must inform or deliver the object to the people's committee of the nearest commune, ward or township or the nearest local police station in order that a public announcement may be made notifying the owner to reclaim the object.
The people's committee or local police station which received the object must notify the finder of the results of their inquiries in order to determine the owner.
2. If, after one year from the date of the public announcement of the object having being found, the owner of the object is still not able to be identified or the owner does not claim the object, and if the value of the object is up to [the equivalent of] ten (10) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State, the object shall belong to the finder. If the value of the object found is more than [the equivalent of] ten (10) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State, after deducting costs of preservation, the finder shall be entitled to the value of ten (10) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State plus fifty (50) per cent of the remaining value of the object in excess of the ten (10) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State, with the remaining value belonging to the State.
3. A lost or mislaid object which is an historic or cultural relic shall belong to the State if, after one year from the date of the public announcement, the owner is still not able to be identified or no one reclaims the object. The finder shall be entitled to enjoy a monetary reward in accordance with law.
Article 242 Creation of ownership rights with respect to stray domestic livestock
A person capturing a stray domestic livestock must take care of it and notify the people's committee of the village, ward or town in which such person resides in order that a public announcement may be made notifying the owner to reclaim [the stray domestic livestock]. An owner reclaiming the stray domestic livestock must remunerate the person having captured it for feeding and taking care [of the stray domestic livestock] and any other expenses [incurred].
If no one reclaims the stray domestic livestock after six months from the date of the public announcement, it shall be under the ownership of the person having captured it. If the stray domestic livestock is one which is allowed to roam according to customary practice, this time-limit shall be one year.
During the period of feeding and taking care of the stray domestic livestock, the person having captured it shall be entitled to half of any offspring born. Such person must compensate for any damage if it intentionally causes the death of the stray domestic livestock.
Article 243 Creation of ownership rights with respect to stray domestic poultry
Where the domestic poultry of a person is lost and captured by another person, the person having captured the [stray domestic] poultry must make a public announcement notifying the owner to reclaim such poultry. An owner reclaiming the stray poultry must remunerate the person having captured it for feeding and taking care [of the stray domestic poultry] and any other expenses [incurred].
If no one reclaims the stray domestic poultry after one month from the date of the public announcement, it shall be under the ownership of the person having captured it.
During the period of feeding and taking care of the stray [domestic poultry], the person having captured it shall enjoy the benefits from the stray [domestic poultry]. Such person must compensate for any damage if it intentionally causes the death of the stray [domestic poultry].
Article 244 Creation of ownership rights with respect to aquaculture stock
Where the aquaculture stock of a person moves naturally into the field, pond or lake of another person, the stock shall be under the ownership of the person having such field, pond or lake. Where the aquaculture stock has special marks which make it possible to determine that it is not under the ownership of the person having such field, pond or lake, such person must make a public announcement notifying the owner to reclaim the stock. If no one reclaims the stock after one month from the date of the public announcement, it shall be under the ownership of the person having such field, pond or lake.
Article 245 Creation of ownership rights due to inheritance
An heir shall have ownership rights with respect to inherited property in accordance with Part Four of this Code.
Article 246 Creation of ownership rights in accordance with judgement or decision of court or in accordance with decision of another authorized State body
Ownership rights may also be created on the basis of a judgement or decision of a court or the decision of another authorized State body.
Article 247 Creation of ownership rights resulting from limitation periods
1. A person unlawfully but in good faith possessing, or deriving benefits from, property continuously and in an overt manner for ten (10) years with respect to moveable property, and for thirty (30) years with respect to immoveable property, shall become the owner of such property from the moment of commencement of possession, except in the case provided in clause 2 of this article.
2. A person unlawfully possessing property in the category of State owned property may not become the owner of such property, irrespective of good faith, continuous and overt possession, or length of time of possession.
SECTION 2
Termination of Ownership Rights
Article 248 Transfer of ownership rights by owner
Where an owner transfers its ownership rights to another person through a contract for sale and purchase, by exchange, gift or loan, or through inheritance, the ownership rights of the owner with respect to the property shall terminate from the time when the ownership rights of the transferee arise.
Article 249 Renunciation of ownership rights
An owner may terminate ownership rights with respect to its property by publicly declaring, or by performing certain acts evidencing, its renunciation of the right to possess, use and dispose of such property.
With respect to property the renunciation of which may harm social order or security or cause environmental pollution, the renunciation of ownership rights must comply with the law.
Article 250 Property in respect of which other persons have created ownership rights
When a person has, in accordance with articles 241 to 244 of this Code, lawfully created ownership rights with respect to a lost or mislaid object or stray domestic livestock, poultry or aquaculture stock, the ownership rights of the person formerly having the property shall terminate.
When the ownership rights of a possessor have been created in accordance with clause 1 of article 247 of this Code, the ownership rights of the person who formally had the property shall terminate.
Article 251 Realization of property in order to fulfil obligations of owner
1. Ownership rights with respect to property shall terminate when such property is realized in order to fulfil the obligations of the owner pursuant to a decision of a court or another authorized State body, unless otherwise provided by law.
2. Property which the law provides is not able to be seized may not be realized in order to fulfil the obligations of the owner.
3. The ownership rights with respect to property realized in order to fulfil the obligations of the owner shall terminate at the time when the ownership rights of the recipient of such property arise.
4. The realization of land use rights shall be carried out in accordance with the law on land.
Article 252 Destroyed property
When property is destroyed, the ownership rights with respect to such property shall terminate.
Article 253 Property which is compulsorily acquired
Where property is compulsorily acquired in accordance with a decision of the authorized State body for reasons of national defence and security or the national interest, the ownership rights of the owner shall terminate from the time when the decision of the authorized State body becomes legally effective.
Article 254 Confiscated property
Where property of an owner is confiscated and paid into the State Budget due to the owner committing a crime or an administrative offence, the ownership rights of the owner with respect to such property shall terminate from the time when the judgment or decision of the court or the decision of the authorized State body becomes legally effective.
CHAPTER XV
Protection of Ownership
Article 255 Measures for protecting ownership
A lawful owner or possessor has the right to request a court or another authorized body or organization to force any person infringing its ownership rights or right to possess to return the property and to cease the infringement of its ownership rights or right to possess, and has the right to demand compensation for any damage.
The lawful owner or possessor has the right to itself protect the property under its ownership or the property currently in its lawful possession by taking measures in accordance with law.
Article 256 Right to reclaim property
Except in the case provided in clause 1 of article 247 of this Code, a lawful owner or possessor [of property] has the right to request a person unlawfully possessing, using or receiving benefits from property [of the owner or possessor] to return such property. If the property is currently in the possession of a bona fide possessor, articles 257 and 258 of this Code shall apply.
Article 257 Right to reclaim moveable property ownership of which is not required to be registered from bona fide possessor
The owner has the right to reclaim from a bona fide possessor moveable property the ownership of which is not required to be registered in the case where such possessor obtained the moveable property through a contract without consideration to a person without the right to dispose of such property. In the case where such contract includes consideration, the owner has the right to reclaim such moveable property if it was stolen [or] lost or in other circumstances in which possession was obtained contrary to the wish of the owner.
Article 258 Right to reclaim moveable property ownership of which is required to be registered or immoveable property from bona fide possessor
The owner has the right to reclaim moveable property the ownership of which is required to be registered or immoveable property, except where a third person is a bona fide possessor of such property by way of an auction or by way of a transaction pursuant to a judgement or decision of an authorized State body which made such person the owner of the property but at a later date such person was not the owner of the property due to the judgement or decision being amended or rescinded.
Article 259 Right to demand prevention or cessation of acts which unlawfully hinder exercise of lawful ownership rights and right to possess
When exercising its ownership rights or right to possess, a lawful owner or possessor [of property] has the right to demand a person unlawfully hindering the exercise of its ownership rights or right to possess to cease such acts. If such person does not cease voluntarily, the lawful owner or possessor has the right to request a court or another authorized body or organization to compel such person to do so.
Article 260 Right to demand compensation for damage
The lawful owner or possessor has the right to demand a person infringing its ownership rights or right to possess to compensate for any damage.
Article 261 Protection of rights of possessor not being owner
The rights provided in articles 255 to 260 inclusive of this Code shall also belong to a person not being the owner but having possessed property on the basis of land use rights or on the basis of an easement over adjacent immoveable property, or on the basis of other grounds as provided by law or as agreed.
CHAPTER XVI
Other Provisions Regarding Ownership Rights
Article 262 Obligations of owners in emergency situations
1. An emergency situation is the situation of a person having, in order to avoid danger which is directly and actually threatening the interests of the State or of a collective, or its legal interests or those of any other persons, no alternative other than to commit actions causing damage to a lesser extent than the damage that needs to be prevented.
2. In an emergency situation, the owner of property may not hinder other persons from using the property of that owner, nor hinder other persons from causing damage to such property, in order to prevent or reduce the greater danger or damage that might occur.
3. Causing damage in an emergency situation is not an act of infringement of ownership rights. The owner shall be compensated for any damage in accordance with the provisions of clause 3 of article 614 of this Code.
Article 263 Obligations of owners to protect environment
When using, taking care of or renouncing its property, an owner must comply with the law on protection of the environment. If it causes environmental pollution, the owner must cease the acts which caused the pollution and take measures to remedy any consequences and compensate for any damage.
Article 264 Obligations of owners to respect and protect social order and security
When exercising the right to possess, use or dispose of its property, an owner must respect and protect social order and security and may not abuse its ownership rights in order to cause public disorder or loss of security or to cause damage to the interests of the State or the public or the legal rights and interests of other persons.
Article 265 Obligation to respect boundaries between immoveable property
1. The boundaries between adjoining immoveable properties shall be determined in accordance with the agreement of the owners or in accordance with a decision of the authorized State body.
The boundaries may also be determined in accordance with customary practice or according to boundaries which have existed for thirty (30) or more years without dispute.
2. A person having land use rights may use the airspace and the sub-surface according to the vertical dimensions of the boundaries around the land in accordance with the construction master planning issued by the authorized State body and may not interfere with the use by other persons of the adjoining land.
A land user may only plant trees and perform other activities within the area covered by its land use rights and according to the defined boundaries. If the roots and branches of trees extend beyond the boundaries, such person must clip and prune the parts of the trees beyond the boundaries, except as otherwise agreed.
3. Where the boundary is a canal, irrigation ditch, trench, gutter or path at the edge of a rice field, the land user has the obligation to respect and preserve the common boundary. The land user may not encroach on or change the boundary markers.
Article 266 Ownership rights with respect to boundary markers separating immoveable property
1. An owner of adjoining immoveable property may only erect boundary stakes and fences and build separating walls on the area covered by its land use rights. Adjoining land users may agree to the erection of boundary stakes and fences, the building of separating walls and the planting of trees on the boundary for use as boundary markers between the immoveable properties, and the boundary markers shall be under the multiple ownership of such persons.
Where a boundary marker is erected on the boundary by only one party with the consent of the owner of the adjoining immoveable property, such boundary marker shall be multiple ownership property and the construction expenses shall be borne by the party having erected the marker, unless otherwise agreed. If the owner of the adjoining immoveable property does not give consent and has legitimate reason, the owner having erected the boundary stake or fence or built the separating wall must remove it.
With respect to trees which are common boundary markers, the parties have equal obligations to protect the trees, and the fruits from the trees shall be distributed equally, unless otherwise agreed.
2. With respect to boundary markers which are common house walls, the owner of the adjoining immoveable property may not cut out a window or air ventilating hole or drill the wall in order to install building structures, except with the consent of the owner of the adjoining property.
Where houses are separately built, but with adjoining walls, an owner may only drill and install building structures up to the space between the adjoining walls.
Article 267 Obligation to respect building regulations
1. When constructing a project, the owner of the project must comply with the law on construction and [must] ensure safety. It may not build beyond the height and distance provided by the law on construction or infringe the legal rights and interests of the owners of adjoining and neighbouring immoveable properties.
2. Where there is a danger of an incident occurring with respect to a construction project which could adversely affect adjoining or neighbouring immoveable properties, the owner of the project must immediately suspend the construction and carry out any repairs or removal as required by the owners of the adjoining or neighbouring immoveable properties or by the authorized State body. If damage is caused, compensation must be made.
3. When engaged in the construction of a sanitation project, a warehouse for storing toxic chemical substances or other projects the use of which may cause environmental pollution, the owner must construct such project at an appropriate site which is a reasonable distance away from the boundaries and must ensure hygiene and security and must not adversely affect adjoining or neighbouring owners.
Article 268 Obligation to ensure security of adjoining construction projects
When digging a well or a pond or constructing underground structures, the owner of the project must do so at the distance away from the boundaries provided by the law on construction.
Where there is a danger that a project will threaten the safety of adjoining or neighbouring immoveable properties, the owner of the project must take remedial measures immediately. If damage is caused to the owners of adjoining or neighbouring properties, compensation must be made.
Article 269 Obligation of owners relating to draining of rainwater
A house owner must install water drain pipes in order that the rainwater from its roof does not run onto any adjoining immoveable properties.
Article 270 Obligation of owners relating to draining of waste water
A house owner must install underground drains or water drainage channels to discharge waste water to the prescribed location in order that the waste water does not run and spill onto any adjoining immoveable properties or onto public streets or public places, causing environmental pollution.
Article 271 Restriction on right to install doors and windows
1. A house owner may only install entry and exit doors and windows opening onto adjacent houses or opposite houses and common walkways in accordance with the law on construction.
2. The awnings above entry and exit doors or windows opening onto common walkways must be at least two point five (2.5) metres above the ground.
Article 272 Right to demand repair or removal of adjoining immoveable property
Where there is a danger that a tree or a structure will collapse onto an adjoining immoveable property or a public place, the owner must cut down the tree or repair or demolish the structure.
The owner of an adjoining immoveable property may request the owner of the tree or the structure to cut down the tree or to demolish the structure. If such person does not cut down the tree or demolish the structure, the owner of an adjoining immoveable property may request the authorized State body to procure that the tree be cut down or the structure be demolished. The expenses for cutting down the tree or demolishing the structure shall be borne by the owner of the tree or the structure.
Article 273 Easements over adjoining immoveable property
A house owner or a land user has the right to use in a reasonable manner adjoining immoveable property under the ownership of other persons in order to meet its needs regarding access, supply and drainage of water and natural gas, electricity transmission cables, communication cables and other necessary needs, with compensation, unless otherwise agreed.
Article 274 Creation of easements over adjoining immoveable property
1. An easement over adjoining immoveable property may be created as agreed or in accordance with provisions of the law.
2. Where the easement over an adjoining immoveable property has already been created for a house owner or land user, a person to which the house or land use right is transferred shall also enjoy such easement.
Article 275 Right of passage through adjoining immoveable property
1. An owner of immoveable property which is surrounded by immoveable properties of other owners such that there is no exit has the right to request one of the owners of adjoining immoveable properties to provide it with a passage to a public road. The person having been so requested has the obligation to grant such request. The person being provided with the passage must compensate the owner of the adjoining immoveable property, unless otherwise agreed.
The passage shall be opened in the adjoining immoveable property which is deemed to be the most convenient and reasonable, taking into consideration the special characteristics of the location, the interests of the immoveable property which does not have an exit29, and what will cause the least damage to the immoveable property through which the passage is created.
2. The location and the length, width and height of the passage shall be agreed by the owners in order to ensure convenient passage and minimize inconvenience to the parties. If there are any disputes regarding the passage, the parties may request the authorized State body to resolve.
3. Where immoveable property is divided into more than one portion for different owners or users, upon division, necessary passages must be provided, without compensation, to persons in the interior as provided in clause 2 of this article.
Article 276 Right to install electricity transmission cables and communication cables through adjoining immoveable property
An owner of immoveable property has the right to install electricity transmission cables and communication cables in a reasonable manner through the immoveable property of other owners, but must ensure the safety and convenience of such owners. If damage is caused, compensation must be made.
Article 277 Rights relating to supply and drainage of water through adjoining immoveable property
Where, due to the natural location of immoveable property, the supply and drainage of water must pass through another immoveable property, the owner of the immoveable property through which the water flows must provide an appropriate channel for the supply and drainage of water and may not hinder or prevent the flow of water. The person using the water supply and drainage channel must minimize to the lowest possible extent any damage to the owner of the immoveable property through which the water flows when installing the water channel. If damage is caused, compensation must be made. Where water flows naturally from a higher position to a lower position and causes damage to the owner of the property through which the water flows, the person using the water supply and drainage channel shall not be liable to compensate for any damage.
Article 278 Rights relating to irrigation and water drainage in cultivation
A person having the right to use land for cultivation has the right to request neighbouring land users to provide a reasonable and convenient water channel for irrigation and drainage. A person having been so requested has the obligation to grant such request. If the person using such water channel causes damage to neighbouring land users, compensation must be made.
Article 279 Termination of easements over adjoining immoveable property
An easement over adjoining immoveable property shall terminate in the following circumstances:
1. An adjoining immoveable property and the immoveable property of a person having an easement over it are merged.
2. A house owner or land user no longer requires an easement over adjoining property.
PART THREE
CIVIL OBLIGATIONS AND CIVIL CONTRACTS
CHAPTER XVII
General Provisions
SECTION 1
Civil Obligations
Article 280 Civil obligations
Civil obligations means acts whereby one or more subjects (hereinafter referred to as obligors) must transfer objects, transfer rights, pay money or provide valuable papers, perform other acts or refrain from performing certain acts in the interests of one or more other subjects (hereinafter referred to as obligees).
Article 281 Bases for giving rise to civil obligations
Civil obligations arise from the following bases:
1. Civil contracts.
2. Unilateral legal acts.
3. Unauthorized performance of acts.
4. Unlawful possession or use of or receipt of benefits from property.
5. Causing damage through unlawful acts.
6. Other acts as provided by law.
Article 282 Subject matter of civil obligations
1. The subject matter of a civil obligation may be property or acts which must be performed or acts which must not be performed.
2. The object of a civil obligation must be defined precisely.
3. The subject matter of a civil obligation may only be property which is able to be transacted and acts which are able to be performed and are not prohibited by law nor contrary to social morals.
SECTION 2
Performance of Civil Obligations
Article 283 Principles for performing civil obligations
A party having a civil obligation must perform such obligation honestly, in a sprit of co-operation, strictly as undertaken, and not contrary to law and social morals.
Article 284 Places for performing civil obligations
1. The place for performing a civil obligation shall be agreed by the parties.
2. Where the parties do not have an agreement, the place for performance of the civil obligation shall be:
(a) The location of the immoveable property, if the subject matter of the civil obligation is immoveable property;
(b) The place of residence or head office of the obligee, if the subject matter of the civil obligation is not immoveable property.
Where the obligee changes its place of residence or head office, it must notify the obligor of the change and must bear any increase in expenses resulting from the change in residence or head office, unless otherwise agreed.
Article 285 Time-limits for performing civil obligations
1. The time-limit for performing a civil obligation shall be as agreed by the parties or as provided by law.
The obligor must perform the civil obligation strictly in accordance with the [relevant] time-limit. The obligor may only perform the civil obligation prior to the time-limit if the obligee so consents, however if the obligor performs the obligation prior to the time-limit and the obligee accepts such performance, the obligation shall be deemed to have been fulfilled on time.
2. Where the parties do not have an agreement and the law does not provide the time-limit for the performance of a civil obligation, a party may fulfil the obligation or demand the fulfilment of the obligation [as the case may be] at any time, but must give reasonable prior notice to the other party.
Article 286 Late performance of civil obligations
1. Late performance of a civil obligation is the failure to have performed the civil obligation in whole or in part as at the expiry of the time-limit for the performance of such obligation.
2. The party being late in performance of a civil obligation must notify immediately the obligee about the failure to have performed the civil obligation in a timely manner.
Article 287 Postponement of performance of civil obligations
1. When it is not possible to perform a civil obligation on time, the obligor must inform immediately the obligee and may suggest postponement of performance of the civil obligation.
In the case of failure to notify the obligee, the obligor must compensate for any damage arising, unless otherwise agreed or unless it was impossible to provide notification due to objective reasons.
2. The obligor may postpone the performance of the obligation only if the obligee consents. The performance of the civil obligation in this case of postponement shall be deemed to be performance in a timely manner.
Article 288 Late acceptance of performance of civil obligations
1. The late acceptance of the performance of a civil obligation is where the time-limit for the fulfilment of the civil obligation has expired and the obligor has already fulfilled the civil obligation as agreed but the obligee does not accept the performance of such obligation.
2. When the subject matter of late acceptance of performance of a civil obligation is property, the obligor must take the necessary measures to take care of the property and is entitled to demand reimbursement of reasonable expenses.
3. The obligor has the right to sell property which is in danger of being damaged or of deteriorating, and shall pay the proceeds of sale of such property to the obligee after deducting necessary expenses for the preservation and sale of the property.
Article 289 Performance of obligations to deliver objects
1. A person having the obligation to deliver an object must take care of and preserve the object until the time of delivery.
2. Where an object to be delivered is a distinctive object, the obligor must deliver that particular object in the same condition as agreed. If the object is a generic object, it must be delivered in accordance with the quality and quantity agreed. If there is no agreement as to the quality, the object delivered must be of average quality. If the object is an integrated object, the whole integrated object must be delivered.
3. An obligor must bear all expenses related to the delivery of an object, unless otherwise agreed.
Article 290 Performance of obligations to pay money
1. An obligation to pay money shall be performed in full, strictly on time, at the place and by the method as agreed.
2. The obligation to pay money shall include the payment of interest on principal, unless otherwise agreed.
Article 291 Performance of obligations to perform acts or not to perform acts
1. Obligation to perform an act means an obligation whereby the obligor must perform that particular act.
2. Obligation not to perform an act means an obligation whereby the obligor must not perform that particular act.
Article 292 Performance of civil obligations in stages
A civil obligation may be performed in stages if so agreed or so provided by law.
The late performance of one stage of a civil obligation shall be deemed to be late performance of the obligation.
Article 293 Performance of civil obligations through third parties
With the consent of the obligee, an obligor may authorize a third person to perform a civil obligation on behalf of the obligor provided that the obligor shall be liable to the obligee if the third person fails to perform or performs incorrectly the obligation.
Article 294 Conditional performance of civil obligations
Where the parties have agreed on conditions for the performance of a civil obligation or where the law provides certain conditions for the performance of a civil obligation, the obligor must35 perform the obligation when such conditions are satisfied.
Article 295 Performance of civil obligations having optional subject matters
1. Civil obligation having an optional subject matter means an obligation the subject matter of which is one of several different items of property or acts from which the obligor may select at its discretion, except where it is agreed or provided by law that the right to select is reserved to the obligee.
2. The obligor must notify the obligee of the property or act selected in order to perform the obligation. In the case where the obligee has fixed a time- limit for performance of the obligation with a selected subject matter, the obligor must fulfil the obligation on time.
3. Where there remains only one property or one act [to select], the obligor must deliver that [particular] property or perform that [particular] act.
Article 296 Performance of substitutable civil obligations
Substitutable civil obligation means an obligation whereby if the obligor fails to perform the original obligation, it may perform a different obligation as agreed by the obligee as a substitute for the original obligation.
Article 297 Performance of severable civil obligations
Where more than one person jointly perform a civil obligation and each person has a clearly defined share of the obligation which is severable from that of the other person, each person must perform only its own share of the obligation.
Article 298 Performance of joint civil obligations
1. Joint civil obligation means an obligation which must be performed by more than one person and which the obligee may request any one of the obligors to perform in its entirety.
2. When one person has performed an obligation in its entirety, such person may demand the other joint obligors to make payment for their respective shares of the joint obligation to [such person].
3. Where an obligee designates one person from amongst the joint civil obligors to perform an entire obligation and later releases that person, the other obligors shall also be released from performing the obligation.
4. Where an obligee releases one of the joint obligors from its share of the joint civil obligation, the other obligors must, nevertheless, perform jointly their respective shares of the obligation.
Article 299 Performance of civil obligations for joint obligors
1. Civil obligation for joint obligors means an obligation whereby each joint obligee may demand the obligor to perform the civil obligation in its entirety.
2. An obligor may perform its obligation with respect to any one of the joint obligees.
3. Where one of the joint obligees releases the obligor from performing the share of the obligation owed to such joint obligee, the obligor must, nevertheless, perform the remaining shares of the obligation owed to the other joint obligees.
Article 300 Performance of divisible civil obligations
1. Divisible civil obligation means an obligation the subject matter of which is a divisible object or an act which is able to be divided into portions for the purpose of performance.
2. An obligor may perform the obligation in stages, unless otherwise agreed.
Article 301 Performance of indivisible civil obligations hindrance
1. Indivisible civil obligation means an obligation the subject matter of which is an indivisible object or an act which must be performed [in its entirety] at the one time.
2. Where several persons must perform an indivisible obligation, they must perform the obligation [in its entirety] at the same time.
SECTION 3
Civil Liability
Article 302 Civil liability arising from breach of civil obligations
1. An obligor which fails to perform or performs incorrectly an obligation has civil liability to the obligee.
2. Where an obligor is not able to perform a civil obligation due to an event of force majeure, it shall not have civil liability, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
3. An obligor shall not have civil liability if it is able to prove that failure to perform an obligation is due entirely to the fault of the obligee.
Article 303 Civil liability for failure to perform obligations to deliver objects
1. Where an obligor fails to deliver a distinctive object, the obligee has the right to demand the obligor to deliver that particular object. If the object no longer exists or is damaged, the obligor must pay the value of the object and compensate for any damage.
2. Where the obligor fails to perform the obligation to deliver a generic object, the obligor must pay the value of the object.
3. Where an obligor fails to perform an obligation as provided in clauses 1 and 2 of this article and causes damage to the obligee, the obligor must compensate for the damage in addition to paying the value of the object.
Article 304 Civil liability for failure to perform obligations to perform acts or not to perform acts
1. Where an obligor fails to perform an act which it must perform, the obligee has the right to request the obligor to perform the act, or the obligee may perform the act or assign the performance of the act to another person and to demand the obligor pay reasonable expenses incurred and compensate for any damage.
2. Where a person has an obligation not to perform an act but, nevertheless, performs such act, the obligee has the right to demand the obligor to cease performing the act, make restitution and compensate for any damage.
Article 305 Civil liability for late performance of civil obligations
1. Where the performance of a civil obligation is late, the obligee has the right to extend the time-limit in order that the obligor may fulfil the obligation. If the obligation remains unfulfilled upon expiry of the extended time-limit, at the request of the obligee, the obligor must, nevertheless, perform the obligation and compensate for any damage. If the performance of the obligation is no longer necessary to the obligee, the obligee has the right to refuse to accept the performance of the obligation and demand compensation for any damage.
2. Where the payment of money by the obligor is late, it must pay interest on the late amount for the period of the delay at the basic rate announced by the State Bank at the time of payment, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
Article 306 Liability for late acceptance of performance of civil obligations
An obligee which is late in accepting the performance of a civil obligation, and thereby causes damage to the obligor, must compensate the obligor for any damage and shall accept all risks arising from the time when acceptance fell due, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
Article 307 Liability to compensate for damage
1. Liability to compensate for damage comprises the liability to compensate for physical damage and the liability to compensate to make up for spiritual damage.
2. The liability to compensate for physical damage is the responsibility to make up for those actual physical losses caused by the party in breach which is able to be calculated in terms of money, comprising loss of property, reasonable expenses to prevent, mitigate or restore damage, and the actual loss or reduction of income.
3. A person causing spiritual damage to another person by harming his or her life, health, honour, dignity or reputation must, in addition to ceasing the harmful acts and making a public apology and retraction, pay a sum of money to such other person to make up for the spiritual damage caused.
Article 308 Fault in civil liability
1. A person failing to perform or performing incorrectly a civil obligation must bear civil liability if it is at fault either intentionally or unintentionally, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
2. Intentionally causing damage is where a person is fully aware that its act will cause damage to another person but, nevertheless, performs the act and, irrespective of whether or not it so wishes, allows the damage to occur.
Unintentionally causing damage is where a person does not foresee that its act is capable of causing damage, even though it knows or should know that the damage will occur, or where it does foresee that such act is capable of causing damage but believes that the damage will not occur or will be able to be prevented.
SECTION 4
Transfer of Right to Demand and Transfer of Civil Obligations
Article 309 Transfer of right to demand
1. A party having the right to demand the performance of a civil obligation may transfer such right to demand to a subrogatee [of the obligee] as agreed, except in the following cases:
(a) The right is the right to demand support or the right to demand compensation for any damage resulting from harm to life, health, honour, dignity or reputation;
(b) The obligee and the obligor agree that the right to demand may not be transferred;
(c) Other cases as provided by law.
2. Where a person having a right to demand transfers such right to a subrogatee, the subrogatee [of the obligee] shall become the person having the right to demand.
A person transferring a right must notify the obligor in writing of the transfer of the right to demand. The transfer of the right does not require the consent of the obligor, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
Article 310 Formalities for transfer of right to demand
1. The transfer of a right to demand may be made in writing or verbally.
2. Where the law provides that the transfer of the right to demand must be made in writing, notarized, certified [and/or] registered or that an application must be made for permission, such provisions must be complied with.
Article 311 Obligation to provide information and documents
1. A person transferring a right to demand must provide the necessary information and the relevant documents to the subrogatee [of the obligee].
2. A person transferring a right to demand and breaching the provisions in clause 1 of this article, thereby causing damage, must compensate for such damage.
Article 312 No liability after transfer of right to demand
A person transferring a right to demand shall not be liable for the capability of the obligor to perform the obligation, unless otherwise agreed.
Article 313 Transfer of right to demand performance of secured civil obligations
Where a right to demand the performance of a secured civil obligation is transferred, the transfer of the right to demand shall include the security.
Article 314 Right to refuse of obligors
1. Where the obligor is not notified of the transfer of the right to demand or where the subrogatee [of the obligee] does not prove the authenticity of the transfer of the right to demand, the obligor has the right to refuse to perform the obligation with respect to the subrogatee [of the obligee].
2. Where the obligor is not notified of the transfer of the right to demand and has already fulfilled the obligation with respect to the person having transferred the right to demand, the subrogatee [of the obligee] may not demand the obligor to perform the obligation with respect to that subrogatee.
Article 315 Transfer of civil obligations
1. An obligor may transfer a civil obligation to a subrogatee [of the obligor] with the consent of the obligee, except where the obligation is personal to the obligor or where the law provides that the obligation may not be transferred.
2. Upon a transfer of the obligation, the subrogatee [of the obligor] shall become the obligor.
Article 316 Formalities for transfer of civil obligations
1. A transfer of an obligation may be made in writing or verbally.
2. Where the law provides that the transfer of an obligation must be made in writing, notarized, certified [and/or] registered or that an application must be made for permission, such provisions must be complied with.
Article 317 Transfer of secured civil obligations
Where a secured civil obligation is transferred, the security shall terminate, unless otherwise agreed.
SECTION 5
Security for Performance of Civil Obligations
I. GENERAL PROVISIONS
Article 318 Types of security for performance of civil obligations
1. Types of security for the performance of civil obligations comprise the following:
(a) Pledge of property;
(b) Mortgage of property;
(c) Performance bond;
(d) Security deposit;
(dd) Escrow deposit;
(e) Guarantee;
(g) Fidelity guarantees.
2. Where the parties have agreed on or the law requires security [to be provided], the obligor must provide such security.
Article 319 Scope of security for performance of civil obligations
1. A civil obligation may be fully or partly secured, as agreed or as provided by law. If there is no agreement on or if the law does not provide, the scope of the security, the obligation, including the obligation to pay interest and to compensate for any damage, shall be deemed to be fully secured.
2. The parties may agree on types of security in order to secure the performance of all types of civil obligations, comprising current obligations, future obligations and conditional obligations.
Article 320 Objects used as security for performance of civil obligations
1. Objects to be used as security for the performance of a civil obligation must be under the ownership rights of the securing party and be capable of being transacted.
2. Objects used as security for the performance of a civil obligation may be either objects currently existing or objects to be formed in the future. Objects to be formed in the future means moveable and immoveable property under the ownership rights of the securing party after the time when the obligation is created or the security transaction is entered into.
Article 321 Money and valuable papers used as security for performance of civil obligations
Money, bonds, shares, promissory notes and other valuable papers may be used as security for the performance of a civil obligation.
Article 322 Property rights used as security for performance of civil obligations
1. Property rights under the ownership of a securing party, comprising rights arising from copyright and industrial property, rights in respect of crop seeds, rights to recover debts, rights to receive sums insured in respect of objects, property rights in respect of capital portions contributed to an enterprise, property rights arising from contracts, and all other property rights under the ownership of the securing party, may be used as security for the performance of a civil obligation.
2. Land use rights may be used as security for the performance of civil obligations in accordance with the provisions of this Code and the law on land.
3. Rights to exploit natural resources may be used as security for the performance of civil obligations in accordance with the provisions of this Code and the law on natural resources.
Article 323 Registration of security transactions
1. Security transaction means a civil transaction agreed by the parties or provided by law regarding application of a type of security provided in clause 1 of article 318 of this Code.
2. Registration of security transactions shall be carried out in accordance with the law on registration of security transactions. Registration shall be a condition for effectiveness of the security transaction only when the law so provides.
3. A security transaction which is registered in accordance with law shall be legally effective with respect to third parties as from the time of registration.
Article 324 Single item of property used as security for performance of several civil obligations
1. A single item of property may be used as security for performance of several civil obligations if, at the time of establishment of the security transaction, the value of such property is greater than the total aggregate value of the secured obligations, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
2. Where a single item of property is used as security for performance of several civil obligations, the securing party must notify the later secured party that the security property is being used as security for performance of other obligations. The provision of security on each occasion must be made in writing.
3. Where the security property must be realized in order to satisfy one obligation which has fallen due, the other obligations which have not yet fallen due shall also be deemed due and all secured parties shall be entitled to take part in the realization. The secured party which provided notice of realization of the property shall be responsible for realizing the property, unless otherwise agreed by the secured parties.
If the parties wish to continue to fulfil the obligations which have not yet fallen due, they may agree that the securing party will use other property as security for performance of the obligation which has fallen due.
Article 325 Order of priority for payment
The order of priority for payment upon realization of a security property shall be determined as follows:
1. Where security transactions are registered, the order of priority for payment upon realization of a security property shall be determined according to the order in which the security transactions were registered.
2. When a single item of property is used as security for performance of several civil obligations and there are security transaction[s] which are registered and security transaction[s] which are not registered, the registered security transaction[s] shall have priority for payment.
3. When a single item of property is used as security for performance of several civil obligations and none of the security transactions are registered, the order of priority for payment shall be determined according to the order in which the security transactions were established.
II. PLEDGES OF PROPERTY
Article 326 Pledges of property
Pledge of property means the delivery by one party (hereinafter referred to as the pledgor) of property under its ownership to another party (hereinafter referred to as the pledgee) as security for the performance of a civil obligation.
Article 327 Formalities for pledges of property
A pledge of property must be made in writing, either in a separate document or stated within a principal contract.
Article 328 Effectiveness of pledges of property
A pledge of property shall be effective as from the time of delivery of the property to the obligee.
Article 329 Duration of pledges of property
The duration of a pledge of property shall be as agreed by the parties. If there is no agreement, the duration of the pledge shall be calculated up until termination of the obligation secured by the pledge.
Article 330 Obligations of pledgors
A pledgor has the following obligations:
1. To deliver the pledged property to the pledgee as agreed.
2. To notify the pledgee of any third person rights with respect to the pledged property. In the case of failure to provide such notice, the obligee shall have the right to cancel the contract of pledge of property and demand compensation for damage or [the right to] maintain the contract and agree on the rights of the third person with respect to the pledged property.
3. To pay the pledgee reasonable expenses for taking care of and preserving the pledged property, unless otherwise agreed.
Article 331 Rights of pledgors
A pledgor has the following rights:
1. To demand the pledgee to suspend use of the pledged property in cases provided in clause 3 of article 333 of this Code if the pledged property is in danger of losing its value or depreciating in value as a result of such use.
2. To sell the pledged property if the pledgee agrees.
3. To substitute the pledged property with other property if so agreed.
4. To demand the pledgee holding the pledged property to return the pledged property after the obligation secured by the pledge has been fulfilled.
5. To demand the pledgee to compensate for any damage caused to the pledged property.
Article 332 Obligations of pledgees
A pledgee has the following obligations:
1. To take care of and preserve the pledged property. If the pledgee loses or damages the pledged property, the pledgee must compensate the pledgor for the damage.
2. Not to sell, exchange, give, lease or lend the pledged property and not to use it as security for the performance of another obligation.
3. Not to exploit, nor to enjoy the benefits or income derived from, the pledged property without the consent of the pledgor.
4. To return the pledged property upon fulfilment of the secured obligation or where the pledge is substituted with another security.
Article 333 Rights of pledgees
A pledgee has the following rights:
1. To demand a person unlawfully possessing or using the pledged property to return the property.
2. To demand the realization of the pledged property in accordance with the methods as agreed or as provided by law in order to satisfy the obligation.
3. To exploit, and to enjoy the benefits and income derived from, the pledged property if so agreed.
4. Upon returning the pledged property to the pledgor, to be reimbursed for reasonable expenses incurred in taking care of the pledged property.
Article 334 Pledge of several items of property
In the case of a pledge of several items of property as security for the performance of a single civil obligation, each item of property shall be determined to be security for the performance of the entire obligation. The parties may agree that each item of property will be security for the performance of a portion of the obligation.
Article 335 Cancellation of pledges of property
A pledge of property may be cancelled with the consent of the pledgee.
Article 336 Realization of pledged property
If a pledgor fails to perform or performs not as agreed a civil obligation when it falls due, the pledged property may be realized in accordance with the agreed methods, or auctioned in accordance with law, in order to satisfy the obligation. The pledgee shall have priority to payment from the proceeds of sale of the pledged property.
Article 337 Realization of pledged property when several items of property pledged
When the pledged property consists of several items, the pledgee may select one specific item of property to be realized, unless otherwise agreed. The pledgee may only realize the necessary number of items of property corresponding to the value of the secured obligation; if the pledgee realizes more than the necessary number of items of property and thereby causes damage to the pledgor, the pledgee must compensate the pledgor for such damage.
Article 338 Payment of proceeds of sale of pledged property
The proceeds of sale of pledged property shall be paid to settle the obligation of the pledgor after deduction of the expenses of preservation and sale of the property and other necessary expenses relating to realization of the pledged property. Where the pledged obligation is a loan, the pledgee shall be paid according to the following order: principal, interest, fines, and compensation for damage (if any). If the proceeds exceed the amount payable, the remaining amount of the proceeds shall be paid to the pledgor; and if the proceeds are less than the amount payable, the pledgor must pay the shortfall.
Article 339 Termination of pledges of property
A pledge of property shall terminate in the following cases:
1. The civil obligation secured by the pledge has terminated.
2. The pledge has been cancelled or substituted with another security.
3. The pledged property has been realized.
4. As agreed by the parties.
Article 340 Return of pledged property
Where a pledge of property is terminated in accordance with clause 1 or clause 2 of article 339 of this Code, the pledged property and documents evidencing the ownership rights [with respect to the property] shall be returned to the pledgor. Any benefits and income derived from the pledged property shall also be returned to the pledgor, unless otherwise agreed.
Article 341 Pledges of property at pawn shops
A pledge of property at a pawn shop shall be performed in accordance with articles 326 to 340 inclusive of this Code and other legal instruments relating to the operation of pawn shops.
III. MORTGAGES OF PROPERTY
Article 342 Mortgages of property
1. Mortgage of property means the use by one party (hereinafter referred to as the mortgagor) of property under the ownership of the obligor as security for the performance of a civil obligation to the other party (hereinafter referred to as the mortgagee) without transferring such property to the mortgagee.
Where entire immoveable property or moveable property having auxiliary objects is mortgaged, such auxiliary objects shall also form part of the mortgaged property.
Where a portion of immoveable property or moveable property having auxiliary objects is mortgaged, such auxiliary objects shall also form part of the mortgaged property, unless otherwise agreed by the parties.
Mortgaged property may also be property to be formed in the future.
2. Mortgaged immoveable property shall be held by the mortgagor. The parties may agree to deliver the mortgaged property to a third person to hold.
3. Mortgage of land use rights shall be implemented in accordance with articles 715 to 721 inclusive of this Code and in accordance with other relevant laws.
Article 343 Formalities for mortgages of property
A property mortgage must be made in writing, either in a separate document or stated within a principal contract; and if so required by law, the written document must be notarized, certified [and/or] registered.
Article 344 Duration of mortgages
The duration of a property mortgage shall be as agreed by the parties. If there is no agreement, the duration of the mortgage shall be calculated up until termination of the obligation secured by the mortgage.
Article 345 Mortgages of leased property
Property currently being leased may also be mortgaged. Any benefits and income derived from the lease shall form part of the mortgaged property if so agreed or so provided by law.
Article 346 Mortgages of insured property
1. Where mortgaged property is insured, the insured sum shall also form part of the mortgaged property.
2. The mortgagee must notify the insurer that the insured property is being mortgaged. The insurer shall pay the insured sum directly to the mortgagee upon occurrence of an insured event. If the mortgagee failed to notify the insurer that the insured property was mortgaged, the insurer shall pay the insured sum in accordance with the insurance contract and the mortgagor shall be obliged to make payment to the mortgagee.
Article 347 Mortgage of several items of property as security for performance of single civil obligation
In the case of a mortgage of several items of property as security for the performance of a single civil obligation, each item of property shall be determined to be security for the performance of the entire obligation. The parties may agree that each item of property will be security for the performance of a portion of the obligation.
Article 348 Obligations of mortgagors of property
A mortgagor of property has the following obligations:
1. To take care of and preserve the mortgaged property.
2. If the mortgaged property is in danger of losing its value or depreciating in value due to its exploitation, to take necessary remedial measures, including ceasing the exploitation of the mortgaged property.
3. To notify the mortgagee of any third person rights with respect to the mortgaged property. In the case of failure to provide such notice, the mortgagee shall have the right to cancel the contract of mortgage of property and demand compensation for damage or [the right to] maintain the contract and agree on the rights of the third person with respect to the mortgaged property.
4. Not to sell, exchange or give the mortgaged property, except in the cases provided in clauses 3 and 4 of article 349 of this Code.
Article 349 Rights of mortgagors of property
A mortgagor of property has the following rights:
1. To exploit, and to enjoy the benefits and income derived from, the property, except where the benefits and income also form part of the mortgaged property as agreed.
2. To invest in order to increase the value of the mortgaged property.
3. To sell or replace mortgaged property being goods rotating during the production and business process.
In the case of a sale of mortgaged property being goods rotating during the production and business process, the right to demand that the purchaser pay money, the proceeds received or the assets formed from the proceeds received shall form the mortgaged property in substitution for the property which was sold.
4. To sell, exchange or give mortgaged property not being goods rotating during the production and business process, if the mortgagee agrees.
5. To lease or lend the mortgaged property provided that notice must be provided to the lessee and the borrower that the property is being mortgaged and that the mortgagee must also be notified that such notice has been provided.
6. To recover the mortgaged property held by a third person when the obligation secured by the mortgage is terminated or is substituted by other security.
Article 350 Obligations of mortgagees of property
A mortgagee of property has the following obligations:
1. Where the parties agree that the mortgagee will hold the documents relating to the mortgaged property, to return to the mortgagor such documents upon termination of the mortgage.
2. To request the competent State body for registration of security transactions to remove the registration in the cases provided in articles 355, 356 and 357 of this Code.
Article 351 Rights of mortgagees of property
A mortgagee of property has the following rights:
1. To require the lessor or the borrower of mortgaged property in the case provided in clause 5 of article 349 of this Code to terminate use of the mortgaged property if such use causes loss of value or depreciation in value.
2. To examine and inspect directly the mortgaged property provided that such examination and inspection does not hinder or cause difficulty to the use and exploitation of the mortgaged property.
3. To require the mortgagor to provide information on the current status of the mortgaged property.
4. To require the mortgagor to apply necessary measures to preserve the property and the value of the property if there is a danger that use and exploitation of the mortgaged property will cause loss of value or depreciation in value of the property.
5. To require the mortgagor or a third person holding the mortgaged property to deliver it to the mortgagee for realization if, upon expiry of the term for fulfilment of the obligation, the obligor has failed to perform or performed incorrectly the obligation.
6. To supervise and inspect the process of formation of property in the case of a receipt of a mortgage of property to be formed in the future.
7. To demand realization of the mortgaged property in accordance with article 355 or clause 3 of article 324 of this Code, and to enjoy priority right to payment.
Article 352 Obligations of third parties holding mortgaged property
A third person holding mortgaged property has the following obligations:
1. To take care of and preserve the mortgaged property, and to compensate for any damage if the third person loses the mortgaged property or causes the mortgaged property to lose its value or depreciate in value.
2. If the property is in danger of losing its value or depreciating in value due to its exploitation in the case provided in clause 1 of article 353 of this Code, to cease such exploitation.
3. To return the mortgaged property to the mortgagee or mortgagor as agreed.
Article 353 Rights of third parties holding mortgaged property
A third person holding mortgaged property has the following rights:
1. To exploit, and to enjoy the benefits and income derived from, the property if so agreed.
2. To receive remuneration and be reimbursed for expenses incurred in taking care of and preserving the mortgaged property, unless otherwise agreed.
Article 354 Substitution and repair of mortgaged property
1. A mortgagor may only substitute mortgaged property with the consent of the mortgagee, unless otherwise agreed and except in the case provided in clause 3 of article 349 of this Code.
2. When a warehouse is mortgaged, the mortgagor may substitute goods in the warehouse but must ensure the value of the goods in the warehouse remains the value agreed.
3. Where mortgaged property is damaged [or deteriorates], the mortgagor must repair the mortgaged property within a reasonable time, or substitute the mortgaged property with another property of equivalent value, unless otherwise agreed.
Article 355 Realization of mortgaged property
If an obligor fails to perform or performs incorrectly a civil obligation when it falls due, the mortgaged property shall be realized in accordance with articles 336 and 338 of this Code.
Article 356 Cancellation of mortgages of property
A mortgage of property may be cancelled with the consent of the mortgagee, unless otherwise provided by law.
Article 357 Termination of property mortgages
A mortgage of property shall terminate in any of the following cases:
1. The obligation which is secured by the mortgage has terminated.
2. The mortgage of the property has been cancelled or substituted with another security.
3. The mortgaged property has been realized.
4. As agreed by the parties.
IV. PERFORMANCE BONDS
Article 358 Performance bonds
1. Performance bond means a sum of money, precious metals, gemstones or other valuable objects (hereinafter referred to as performance bond property) delivered by one party to another party for a period of time as security for the entering into or performance of a civil contract.
A performance bond must be recorded in writing.
2. Upon a civil contract being entered into or performed, any performance bond property shall be returned to the party which delivered the bond, or deducted from the amount of an obligation to pay money. If the party which delivered the bond refuses to enter into or perform the civil contract, the performance bond property shall belong to the recipient of the bond. If the recipient of the bond refuses to enter into or perform the civil contract, it must return the performance bond property and pay an amount equivalent to the value of the performance bond property to the party which delivered the bond, unless otherwise agreed.
V. SECURITY DEPOSITS
Article 359 Security deposits
1. Security deposit means a sum of money, precious metals, gemstones or other valuable objects (hereinafter referred to as security deposit property) delivered by a lessee of moveable property to the lessor for a period of time as security for the return of the leased property.
2. Where the leased property is returned, the lessee is entitled to recover the security deposit property after [any outstanding] rent is deducted therefrom. If the lessee does not return the leased property, the lessor is entitled to reclaim the leased property. If the leased property is no longer able to be returned, the security deposit property shall belong to the lessor.
VI. ESCROW DEPOSITS
Article 360 Escrow deposits
1. Escrow deposit means a sum of money, precious metals, gemstones or other valuable papers deposited by an obligor into an escrow account at a bank as security for the performance of an obligation.
2. Where an obligor fails to perform or performs incorrectly an obligation, the obligee is entitled to be paid, and compensated for any damage that the obligor causes, by the bank where the account is held, after bank service charges are deducted.
3. The procedures for making deposits and making payments shall be as provided by the law on banking.
VII. GUARANTEES
Article 361 Guarantees
Guarantee means an undertaking made by a third person (hereinafter referred to as the guarantor) to an obligee (hereinafter referred to as the beneficiary) to perform an obligation on behalf of an obligor (hereinafter referred to as the principal) if the obligation falls due and the principal fails to perform or performs incorrectly the obligation. The parties may agree that the guarantor shall only be obliged to perform the obligation if the principal is incapable of performing it.
Article 362 Formalities for guarantees
A guarantee must be made in writing, either in a separate document or stated within a principal contract; and if so required by law, the written guarantee must be notarized or certified.
Article 363 Scope of guarantees
A guarantor may guarantee an obligation in whole or in part on behalf of a principal.
A guaranteed obligation includes interest on the principal, penalties and compensation for any damage, unless otherwise agreed.
Article 364 Remuneration
The guarantor shall be entitled to receive remuneration if so agreed by the guarantor with the principal.
Article 365 Joint guarantors
When more than one person guarantee an obligation, those persons must perform jointly the guarantee, except where it is agreed or provided by law that the guarantee comprises separate portions. The obligee may demand any of the joint guarantors to perform the obligation in its entirety.
Where one of the joint guarantors has performed the entire obligation on behalf of the principal, the guarantor may demand the other guarantors to perform their respective portions of the obligation with respect to that guarantor.
Article 366 Relationship between guarantors and beneficiaries
1. A beneficiary may not demand a guarantor to perform an obligation on behalf of the principal until the obligation falls due.
2. Where a beneficiary is able to offset an obligation with a principal, a guarantor does not have to perform the guaranteed obligation.
Article 367 Right to demand of guarantors
Where a guarantor has fully performed a [guaranteed] obligation, the guarantor may demand the principal to indemnify the guarantor to the extent of the guarantee, unless otherwise agreed.
Article 368 Discharge from guaranteed obligations
1. Where a beneficiary discharges a guarantor from an obligation, the principal remains liable to perform the obligation with respect to the beneficiary, except where it is agreed or provided by law that the guaranteed obligation must be performed jointly.
2. Where one person from amongst the joint guarantors is discharged from the performance of its portion of the guaranteed obligation, the other joint guarantors must, nevertheless, perform their [portion of the] guaranteed obligation.
Article 369 Realization of property of guarantor
If a guarantor fails to perform or performs incorrectly the obligation on behalf of the principal when it falls due, the guarantor must provide property under its ownership in order to pay the beneficiary.
Article 370 Cancellation of guarantees
A guarantee may be cancelled with the consent of the beneficiary, unless otherwise provided by law.
Article 371 Termination of guarantees
A guarantee shall terminate in the following cases:
1. The obligation secured by the guarantee terminates.
2. The guarantee is cancelled or is substituted by another security.
3. The guarantor has satisfied the guaranteed obligation.
4. As agreed by the parties.
VIII. FIDELITY GUARANTEES
Article 372 Fidelity guarantees provided by socio-political organizations
A socio-political organization at the grassroots level may provide a fidelity guarantee in order that poor individuals and households are able to borrow sums from banks or other credit institutions for purposes of production, business or provision of services in accordance with the regulations of the Government.
Article 373 Formalities for fidelity guarantees
A loan guaranteed by a fidelity guarantee must be made in writing, specifying the loan amount, the purpose of loan, the term of loan, the interest rate, and the rights, obligations and responsibilities of the borrower, the lending bank or credit institution and the guarantor organization.
SECTION 6
Termination of Civil Obligations
Article 374 Bases for termination of civil obligations
A civil obligation shall terminate in the following cases:
1. The obligation is fulfilled.
2. The parties so agree.
3. The obligee waives performance of the obligation.
4. The obligation is substituted by another civil obligation.
5. The obligation is offset.
6. The obligee and the obligor merge.
7. The limitation period for a release from the civil obligation has expired.
8. The obligor being an individual dies, or the obligor being a legal entity or other subject is wound up, and the obligation must be performed by that particular individual, legal entity or other subject.
9. The oblige being an individual dies and the right to demand does not form part of the bequeathed estate, or the oblige being a legal entity or other subject is wound up and the right to demand is not able to be transferred to another legal entity or other subject.
10. A distinctive object which is the subject matter of the civil obligation no longer exists and is substituted by another civil obligation.
11. Other cases as provided by law.
Article 375 Fulfilment of civil obligations
The civil obligation shall be deemed to be have been fulfilled when the obligor has performed the obligation in its entirety, or has performed a portion of the obligation and the obligee waives any further performance.
Article 376 Fulfilment of civil obligations where obligees are late in accepting subject matter of obligations
1. When an obligee is late in accepting the subject matter of an obligation which is an object, the obligor must take care of and preserve the object, or deposit it at a place of bailment, and must notify the obligee immediately. The party which is late in accepting must bear all risks and expenses related to bailment.
The obligation to deliver an object shall be fulfilled at the moment when the object is deposited for bailment in the quantity, quality and other conditions as agreed by the parties.
2. Where the subject matter of an obligation is money or valuable papers and the obligee is late in accepting such subject matter, the obligor may deposit such subject matter at a place of bailment and must notify the obligee immediately. The obligation shall be deemed to have been fulfilled from the moment when the subject matter is deposited for bailment.
Article 377 Termination of civil obligations by agreement
Parties may agree to terminate a civil obligation at any time but must not cause damage to the interests of the State or the public or the legal rights or interests of other persons.
Article 378 Termination of civil obligations due to waiver
1. A civil obligation shall terminate when the obligee waives the obligation of the obligor, unless otherwise provided by law.
2. When a secured civil obligation is waived, the security arrangement shall also terminate.
Article 379 Termination of civil obligations by substitution
1. Where parties agree to substitute an original civil obligation with another civil obligation, the original civil obligation shall terminate.
2. A civil obligation shall also terminate if the obligee has accepted another property or the performance of another act as a substitute for the property or act previously agreed.
3. Where a civil obligation is an obligation to support others or to compensate for any damage due to harm to life, health, honour, dignity or reputation, or another personal obligation which is not able to be transferred to other persons, such obligation may not be substituted with another obligation.
Article 380 Termination of civil obligations where obligations are offset
1. Where parties have reciprocal obligations with respect to generic properties, when both obligations fall due, the parties shall not be required to perform their obligations to each other, and the obligations shall be deemed to have terminated, unless otherwise provided by law.
2. Where the values of properties or acts are not equivalent, the parties shall settle with each other the difference in value.
3. Objects having monetary value may be used to offset an obligation to pay money.
Article 381 Cases where civil obligations may not be offset
A civil obligation may not be offset in the following cases:
1. The civil obligation is in dispute.
2. The obligation is to compensate for harm to life, health, dignity, honour or reputation.
3. The obligation is to support others.
4. Other obligations as provided by law.
Article 382 Termination of civil obligations upon merger of obligor and obligee
A civil obligation of an obligor shall terminate when the obligor becomes the obligee with respect to that particular obligation.
Article 383 Termination of civil obligations due to expiry of duration of waiver of civil obligation
Upon expiry of the duration of waiver of a civil obligation, the obligation shall terminate.
Article 384 Termination of civil obligations when obligor being individual dies or when obligor being legal entity or other subject is wound up
Where parties have agreed or the law provides that an obligation must be performed by a particular obligor, when such individual dies or such legal entity or other subject is wound up, the obligation shall terminate.
Article 385 Termination of civil obligations when obligee being individual dies or when obligee being legal entity or other subject is wound up
Where parties have agreed or the law provides that an obligation is to be performed only for a particular obligee, when such individual dies or such legal entity or other subject is wound up, the obligation shall terminate.
Article 386 Termination of civil obligations when distinctive objects no longer exist
An obligation to deliver a distinctive object shall terminate when such distinctive object no longer exists.
Parties may agree on the substitution of such object with another object or on compensation for any damage.
Article 387 Termination of civil obligations in cases of bankruptcy
In cases of bankruptcy, civil obligations shall terminate in accordance with the law on bankruptcy.
SECTION 7
Civil Contracts
I. ENTERING INTO CIVIL CONTRACTS
Article 388 Definition46 of civil contract
Civil contract means an agreement between parties in relation to the establishment, modification or termination of civil rights and obligations.
Article 389 Principles of entering into civil contracts
A civil contract must be entered into in accordance with the following principles:
1. Freedom of contract provided that it is consistent with law and social morals.
2. Voluntariness, equality, goodwill, co-operation, honesty and good faith.
Article 390 Offers to enter into civil contracts
1. Offer to enter into a contract means a clear expression by the offeror of its intention to enter into a contract and to be bound by such offer made to another specific party.
2. Where an offer to enter into a contract has specified the time for reply and the offeror enters into a contract with a third person during the time-limit for reply by the offeree, if the offeror fails to enter into the contract with the offeree and the offeree suffers damage, the offeror must compensate the offeree for such damage.
Article 391 Time-limit within which offer to enter into contract remains effective
1. The time-limit within which an offer to enter into a contract remains effective shall be determined as follows:
(a) Where an offeror has specified such time-limit;
(b) Where an offeror has not specified the time-limit, the offer to enter into the contract is effective as from the time the offeree receives the offer.
2. The following cases shall be deemed to be receipt of an offer to enter into a contract:
(a) The offer is delivered to the place of residence if the offeree is an individual, or the offer is delivered to the head office if the offeree is a legal entity;
(b) The offer is placed into the official information system of the offeree;
(c) When the offeree knows about the offer to enter into a contract by way of other means.
Article 392 Modification or withdrawal of offers to enter into contracts
1. An offeror may modify or withdraw an offer to enter into a contract in the following cases:
(a) If the offeree receives notice of modification or withdrawal of the offer prior to or at the same time as receipt of the offer;
(b) The offeror clearly specified the circumstances in which the offer could be modified or withdrawn and such circumstances have in fact arisen.
2. When the offeror modifies the contents of the offer, that offer shall be deemed to be a new offer.
Article 393 Rescission of offers to enter into contracts
If the offeror exercises the right to rescind the offer to enter into a contract on the ground that such right was specified in the offer, the offeror must notify the offeree and such notice shall only be effective if the offeree receives the notice prior to the offeree providing its acceptance of the offer to enter into the contract.
Article 394 Termination of offers to enter into contracts
An offer to enter into a civil contract shall terminate in the following cases:
1. The offeree replies that the offer is not accepted.
2. The time-limit for acceptance has expired.
3. When notice of modification or withdrawal of the offer becomes effective.
4. When notice of rescission of the offer becomes effective.
5. As agreed by the offeror and the offeree within the time-limit within which the offer to enter into a contract remains effective.
Article 395 Amendment of offer proposed by offeree
When an offeree accepts the offer to enter into a contract but specifies conditions or amendments to the offer, the offeree shall be deemed to have made a new offer.
Article 396 Acceptance of offers to enter into contracts
Acceptance of an offer to enter into a contract means a reply by the offeree to the offeror accepting the entire contents of the offer.
Article 397 Time-limits for acceptance of offers to enter into civil contracts
1. Where an offeror has specified a time-limit for reply, a reply accepting shall only be effective if it is made within that time-limit. If the offeror receives an acceptance after the time-limit has expired, such acceptance shall be deemed to be a new offer from the party which is late in replying.
If a notice of acceptance of an offer to enter into a contract arrives late for objective reasons which the offeror knows or should know, such notice shall still be effective, unless the offeror immediately replies that it does not agree with such acceptance by the offeree.
2. Where the parties communicate directly, including conversations by telephone or other means of communication, the offeree must reply immediately as to whether or not it will accept, except where there is an agreement on the time-limit for reply.
Article 398 Cases where offeror dies or loses capacity for civil acts
Where the offeror dies or loses capacity for civil acts after the offeree has replied accepting the offer, the offer to enter into a contract shall still be valid.
Article 399 Cases where offeree dies or loses capacity for civil acts
Where the offeree dies or loses capacity for civil acts after having replied accepting the offer, the reply accepting the offer to enter into a contract shall still be valid.
Article 400 Withdrawal of notice of acceptance to enter into contract
The offeree may withdraw notice of acceptance to enter into a contract if such notice arrives prior to or at the same time as the offeror receives the reply accepting the offer to enter into a contract.
Article 401 Formalities for civil contracts
1. Civil contracts may be entered into orally, in writing or by specific acts, where the law does not provide that such type of contract must be entered into in a specified form.
2. Where the law provides that a contract must be made in writing, notarized, certified [and/or] registered or that an application must be made for permission, such provisions must be complied with.
A contract shall not be invalid for failure to comply with formalities, unless otherwise provided by law.
Article 402 Contents of civil contracts
Depending on the type of contract, the parties may agree on the following contents:
1. Subject matter of the contract which is property to be delivered or which is an act to be performed or not performed.
2. Quantity and quality.
3. Price and method of payment.
4. Time-limit, place and method of performing the contract.
5. Rights and obligations of the parties.
6. Liability for breach of contract.
7. Penalties for breach of contract.
8. Other contents.
Article 403 Places for entering into civil contracts
The place where a civil contract is entered into shall be as agreed by the parties; if there is no agreement, such place shall be the residence of the individual, or the head office of the legal entity, having made the offer to enter into the contract.
Article 404 Time when civil contracts are entered into
1. A civil contract is entered into at the time when the offeror receives the reply accepting to enter into the contract.
2. A civil contract shall also be deemed to be entered into when the time- limit for reply has expired and the offeree remains silent provided that the parties have agreed that silence shall constitute an acceptance.
3. The time when an oral contract is entered into is the time when the parties have reached agreement on the contents of the contract.
4. The time when a written contract is entered into shall be the time when the last party signs the contract.
Article 405 Effectiveness of civil contracts
A contract legally entered into shall take effect from the time when it is entered into, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
Article 406 Principal types of contracts
Contracts comprise the following principal types:
1. A bilateral contract is a contract whereby each party has an obligation to the other.
2. A unilateral contract is a contract whereby only one party has an obligation.
3. A principal contract is a contract the effectiveness of which does not depend on another contract.
4. An ancillary contract is a contract the effectiveness of which depends on a principal contract.
5. A contract for the benefit of a third person is a contract whereby contracting parties must perform obligations for the benefit of a third person and the third person enjoys benefits from such performance.
6. A conditional contract is a contract the performance of which depends on the occurrence, modification or termination of a specified event.
Article 407 Standard form contracts
1. Standard form contract means a contract containing terms and conditions which are prepared by a party based on a standard form requiring the other party to reply within a reasonable period of time. If the offeree accepts, it shall be deemed to have accepted the entire contract provided by the offeror.
2. Where a standard form contract contains terms and conditions which are unclear, such terms and conditions shall be interpreted in a manner favouring the offeree.
3. Where a standard form contract contains provisions exempting the party providing such standard form contract from liability, [or] increasing the liability of or waiving legitimate interests of the other party, such provisions shall be ineffective, unless otherwise agreed.
Article 408 Appendices to contracts
1. Appendices providing details on certain terms and conditions of a contract may be attached to the contract. The appendices shall have the same effectiveness as the contract. The contents of the appendices shall not contradict the contents of the contract.
2. If the terms and conditions of the appendices contradict the terms and conditions of the contract, such terms and conditions [of the appendices] shall be ineffective, unless otherwise agreed. If the parties agree that the terms and conditions of the appendices contradict the terms and conditions of the contract, the terms and conditions of the contract which are contradicted shall be deemed to have been amended.
Article 409 Interpretation of civil contracts
1. Where a contract contains terms and conditions which are unclear, the interpretation of such terms and conditions shall be based not only on the wording of the contract but also on the mutual intentions of the parties.
2. Where a term of a contract may be interpreted in different ways, it shall be interpreted in the way which, when effective, will best benefit the parties.
3. Where the wording of a contract may be interpreted in different ways, such wording shall be interpreted in the way most appropriate to the nature of the contract.
4. Where a contract contains a term or wording which is difficult to understand, such term or wording shall be interpreted in accordance with the customary practice of the place where the contract was entered into.
5. Where a contract lacks a number of terms, such terms may be added [to the contract] in accordance with the customary practice for that particular type of contract at the place where the contract was entered into.
6. The terms of a contract must be interpreted in relation to each other so that the meanings of the terms conform with the entire content of the contract.
7. Where there is a conflict between the mutual intentions of the parties and the wording used in the contract, the mutual intentions of the parties shall be used in order to interpret the contract.
8. Where the party in a powerful position inserts into the contract contents which are disadvantageous to the party in a weak position, the contract shall be interpreted in a manner favouring the party in a weak position.
Article 410 Invalid civil contracts
1. The provisions on invalid civil transactions in articles 127 to 138 inclusive of this Code shall also govern invalid contracts.
2. Invalidity of a principal contract shall terminate an ancillary contract, unless the parties agree that the ancillary contract replaces the principal contract. This provision shall not apply with respect to security for the performance of civil obligations.
3. Invalidity of an ancillary contract shall not terminate the principal contract, unless the parties agree that the ancillary contract is an inseparable part of the principal contract.
Article 411 Invalidity of civil contracts due to impossibility of performing subject matter
1. If, immediately as from the time a contract is signed, it is impossible to perform the subject matter of the contract for objective reasons, the contract shall be invalid.
2. If, when entering into a contract, one party knew or should have known that it was impossible to perform the subject matter of the contract for objective reasons but failed to notify the other party which entered into the contract, the first party must compensate the other party for damage, unless the other party knew or should have known that it was impossible to perform the subject matter of the contract.
3. The provision in clause 2 of this article shall also apply to a contract containing one or more parts with subject matter which is impossible to perform, but the remaining parts of the contract shall remain valid.
II. PERFORMANCE OF CIVIL CONTRACTS
Article 412 Principles for performance of civil contracts
The performance of a civil contract must comply with the following principles:
1. Proper performance of the contract in compliance with the agreed subject matter, quality, quantity, type, time-limit, method and other matters;
2. Performance in good faith, in the spirit of co-operation, for the best benefit of the parties and in mutual trust;
3. No infringement of the interests of the State or the public or the legal rights or interests of other persons.
Article 413 Performance of unilateral contracts
With respect to a unilateral contract, the obligor must perform the obligation strictly as agreed. The obligor may only perform the obligation prior to or after the time-limit with the consent of the obligee.
Article 414 Performance of bilateral contracts
1. With respect to a bilateral contract, where the parties have agreed on a time-limit for the performance of an obligation, each party must perform its obligation when the obligation falls due. One party may not postpone performance by reason of the other party not having performed the obligations owed to the first party, except in the cases provided in articles 415 and 417 of this Code.
2. Where the parties have no agreement on which party will perform its obligation first, the parties must perform their obligations concurrently; where obligations are not able to be performed concurrently, the obligation the performance of which will take longer shall be performed first.
Article 415 Right to postpone performance of civil obligations in bilateral contracts
1. The party which is required to perform its obligation first has the right to postpone the performance of such obligation, if the property of the other party has substantially decreased in value such that its obligation is not able to be performed as undertaken, until the other party is able to perform its obligation or has a guarantor.
2. The party which is required to perform its obligation last has the right to postpone the performance of such obligation when it falls due if the party which was required to perform its obligation first failed to do so when such obligation fell due.
Article 416 Retaining property in bilateral contracts
1. Retaining property means the obligee (hereinafter referred to as the retaining party) currently lawfully holding property being the subject matter of a bilateral contract shall be permitted to [continue to] retain the property when the obligor fails to perform the obligation or performs the obligation not as agreed.
2. The retaining party has the following rights and obligations:
(a) To retain the entire property or part of the property in the circumstances provided in clause 1 of this article;
(b) To receive benefits derived from the retained property and to use them to offset the obligation;
(c) To take care of and keep the retained property;
(d) To require the party which owns the property which is being retained to pay expenses necessary for taking care of and keeping such property.
3. The right to retain property shall terminate in the following circumstances:
(a) As agreed by the parties;
(b) The party retaining the property breaches the obligation to take care of and keep the retained property;
(c) The party which owns the property which is being retained fulfils the obligation.
Article 417 Obligations not able to be performed due to fault of obligee
With respect to a bilateral contract, when one party is not able to perform its obligations due to the fault of the other party, the first party has the right to demand the other party to continue to perform its obligation with respect to the first party or has the right to cancel the contract and demand compensation for damage.
Article 418 Failure to perform obligations not due to fault of parties
With respect to a bilateral contract, when one party is not able to perform its obligations but there is no fault of any party, the party not being able to perform does not have the right to demand the other party to perform its obligation with respect to the party [not being able to perform]. When one party has performed a part of its obligations, such party has the right to demand the other party to perform its corresponding obligation with respect to the party [having performed a part of its obligations].
Article 419 Performance of contracts for benefit of third parties
Where a contract is performed for the benefit of a third person, the third person has the right to demand personally the obligor to perform the obligations with respect to such third person. If there is a dispute between the parties [to the contract] as to the performance of the contract, the third person does not have the right to demand performance until the dispute is resolved.
An obligee also has the right to demand the obligor perform a contract for the benefit of a third person.
Article 420 Right to waive of third persons
Where a third person waives its [right to] benefits prior to the performance of an obligation by an obligor, the obligor shall not be required to perform the obligation but must notify the obligee, the contract shall be deemed to be cancelled, and each party shall return anything it has received from the other party. If a third person waives its [right to] benefits after the obligor has performed the obligation, the obligation shall be deemed to have been fulfilled and the obligee must perform its undertakings with respect to the obligor.
Article 421 No amendment or cancellation of contracts for benefit of third persons
Where a third person has agreed to receive a benefit, the parties to the contract may not amend or cancel the contract, even where the contract is yet to be performed, except with the consent of the third person.
Article 422 Performance of contracts containing provisions on penalties for breach
1. Penalty for breach means an agreement between the parties in a contract, whereby a party breaching an obligation must pay a sum of money to the party having its rights breached.
2. The amount of a penalty for breach shall be as agreed by the parties.
3. The parties may agree that a party breaching an obligation must pay only a penalty for breach without having to compensate for damage, or must pay both a penalty for breach and compensation for damage. If there is no prior agreement on the amount of compensation for damage, compensation must be made for all damage.
Where the parties do not have an agreement on compensation for damage, the party breaching an obligation shall be required to pay only the penalty for breach.
III. AMENDMENT AND TERMINATION OF CIVIL CONTRACTS
Article 423 Amendment of civil contracts
1. Parties may agree to amend a contract and deal with any consequences resulting from such amendment, unless otherwise provided by law.
2. Where a contract must be made in writing, notarized, certified [and/or] registered or permitted, any amendment of the contract must also comply with such formalities.
Article 424 Termination of civil contracts
A civil contract shall terminate in the following cases:
1. The contract has been completed.
2. The parties so agree.
3. Where a contract is only able to be performed by the particular individual, legal entity or other subject having entered into the contract, and that particular individual dies, or that legal entity or other subject ceases to exist.
4. The contract is cancelled or unilaterally terminated.
5. The contract is not able to be performed because the subject matter of the contract no longer exists. In such case, the parties may agree to substitute the subject matter of the contract with another subject matter or to compensate for any damage.
6. Others circumstances as provided by law.
Article 425 Cancellation of civil contracts
1. A party has the right to cancel a contract and shall not be liable to compensate for damage where the parties agree or the law provides that a breach of contract by the other party gives rise to cancellation.
2. A party cancelling a contract must notify the other party immediately of the cancellation [and] must compensate if the failure to notify causes damage.
3. Where a contract is cancelled, it shall be [deemed to have been] ineffective as from the time when it was entered into and each party must return the assets it has received from the other party. If restitution is not able to be made in kind, it must be paid in money.
4. A party at fault in relation to the cancellation of a contract must compensate for any damage.
Article 426 Unilateral termination of performance of contracts
1. A party has the right to terminate unilaterally the performance of a contract if so agreed by the parties or so provided by law.
2. A party terminating unilaterally the performance of a contract must notify the other party immediately of its termination of the contract [and] must compensate if the failure to notify causes damage.
3. Where the performance of a contract is terminated unilaterally, it shall terminate from the time when the other party is notified of the termination. [In such case,] the parties do not have to continue to perform their obligations. A party which has already performed its obligation may demand the other party to make payment.
4. The party at fault in the case of unilateral termination of a contract must compensate for any damage.
Article 427 Limitation period for initiating legal action with respect to civil contracts
The limitation period for initiating legal action to request a court to resolve a dispute relating to a civil contract is two years from the date on which the lawful rights and interests of the individual, legal entity or other subject were infringed.
CHAPTER XVIII
Common Civil Contracts
SECTION 1
Contracts for Sale and Purchase of Property
I. GENERAL PROVISIONS ON CONTRACTS FOR SALE AND PURCHASE OF PROPERTY
Article 428 Contracts for sale and purchase of property
Contract for sale and purchase means an agreement between parties whereby a seller has the obligation to deliver property to the purchaser and receive monetary payment, and a purchaser has the obligation to accept the property and pay the seller.
Article 429 Subject matter of contracts for sale and purchase
1. The subject matter of a contract for sale and purchase shall be property which is capable of being transacted.
2. Where the subject matter of a contract for sale and purchase is an object, such object must be clearly identified.
3. Where the subject matter of a contract for sale and purchase is a property right, documents or other evidence must be produced to prove that such rights are under the ownership of the seller.
Article 430 Quality of objects for sale and purchase
1. The quality of an object for sale and purchase shall be as agreed by the parties.
2. Where the quality of an object has been proclaimed or is provided by the authorized State body, the quality of the object shall conform to the proclaimed standard or the stipulations of the authorized State body.
3. Where parties have not agreed on or the law does not provide for quality, the quality of an object for sale and purchase shall conform with the use purpose and average quality of an object of the same type.
Article 431 Price and method of payment
1. Price shall be as agreed by the parties or as determined by a third person at the request of the parties.
Where parties have agreed that payment shall be made according to the market price, the price shall be determined at the time and place of payment.
With respect to property in a civil transaction for which the State has provided a price range, the parties shall agree on a price within such price range.
2. Parties may agree on the application of a mechanism to reflect fluctuations in price.
3. The agreement on price may be a specific price or a method for calculating the price, but if neither agreement is clear, the price of the property shall be determined on the basis of the market price at the location and time of entering into the contract.
4. The method of payment shall be as agreed by the parties.
Article 432 Time-limits for performance of contracts for sale and purchase
1. The time-limit for performance of a contract for sale and purchase shall be as agreed by the parties. The seller must deliver the property to the purchaser at the agreed time. The seller may only deliver the property prior to the time-limit with the consent of the purchaser.
2. Where the parties have not agreed on a time-limit for delivery of the property, the purchaser has the right to demand, at any time, the seller to deliver the property and the seller also has the right to demand, at any time, the purchaser to accept the property, but the parties must give reasonable prior notice to each other.
3. Where the parties have no agreement on the time-limit for payment, the purchaser must pay immediately upon receipt of the property.
Article 433 Place for delivery of property
The place for delivery of the property shall be as agreed by the parties. If there is no agreement, clause 2 of article 284 of this Code shall apply.
Article 434 Method of delivery of property
Property shall be delivered by the method as agreed by the parties. If there is no agreement on the method for delivery of the property, the property shall be delivered at one time directly to the purchaser.
Article 435 Liability in respect of delivery of objects in incorrect quantities
1. Where a seller delivers objects in a quantity which is more than that agreed, the purchaser has the right to accept or not to accept the excess. If it accepts the excess, payment shall be made in accordance with the agreement on the excess.
2. Where a seller delivers objects in a quantity which is less than that agreed, the purchaser has one of the following rights:
(a) To accept the amount delivered and demand compensation for damage;
(b) To accept the amount delivered and set a time-limit for the seller to deliver the amount outstanding;
(c) To cancel the contract and demand compensation for damage.
Article 436 Liability in respect of delivery of incomplete integrated objects
1. Where an integrated object is delivered incomplete, thereby rendering the object unusable, the purchaser has one of the following rights:
(a) To accept [the object] and demand the seller to deliver the remaining parts, demand compensation for damage, and postpone payment in respect of the parts received until the missing parts are delivered;
(b) To cancel the contract and demand compensation for damage.
2. Where a purchaser has paid for, but not yet accepted, the delivery of an incomplete integrated object, the purchaser shall be paid interest on the amount pre-paid at the basic interest rate provided by the State Bank and may demand the seller to compensate for damage due to the delivery of the incomplete integrated object from the time when the contract is required to be performed to the time when the complete integrated object is delivered.
Article 437 Liability in respect of delivery of objects of incorrect type
Where an object delivered is of an incorrect type, the purchaser has one of the following rights:
1. To accept the object and pay the agreed price.
2. To demand delivery of an object of the correct type and compensation for damage.
3. To cancel the contract and demand compensation for damage.
Article 438 Obligation to make payment
1. A purchaser must pay the full price at the agreed place and time. If there is no agreement, the purchaser must pay the full price at the time and location of delivery of the property.
2. A purchaser must pay interest from the date of late payment in accordance with clause 2 of article 305 of this Code, except where otherwise agreed or otherwise provided by law.
Article 439 Time when ownership rights are transferred
1. Ownership rights with respect to property for sale and purchase pass to the purchaser from the time when the property is delivered, unless otherwise agreed by the parties or otherwise provided by law.
2. Where the law requires that ownership rights with respect to property which is the subject matter of a contract for sale and purchase must be registered, such rights shall pass to the purchaser upon completion of the procedures for registration of the ownership rights with respect to such property.
3. Where property is sold and purchased but not yet delivered, any benefits and income derived from the property shall belong to the seller.
Article 440 Time for passing of risk
1. A seller has the risk with respect to property for sale and purchase until the property is delivered to the purchaser, and the purchaser has the risk with respect to property for sale and purchase from the time of acceptance of the property, unless otherwise agreed.
2. Where the law requires that ownership rights with respect to property which is the subject matter of a contract for sale and purchase must be registered, the seller has the risk until the completion of the registration procedures and the purchaser has the risk from the completion of the registration procedures, even where the purchaser has not yet accepted the property, unless otherwise agreed.
Article 441 Transport costs and costs related to transfer of ownership rights
Where the parties have not agreed on and the law does not provide transport costs and costs related to transfer of ownership rights, the seller shall be liable for the costs of transportation to the place of delivery of the property and the costs related to the transfer of the ownership rights.
Article 442 Obligation to provide information and instructions for use
A seller has the obligation to provide a purchaser with necessary information on the property for sale and purchase and instructions on the use of the property. If the seller fails to perform this obligation, the purchaser has the right to demand the seller to perform [such obligation] and, if the seller still fails to perform [such obligation], the purchaser has the right to cancel the contract and demand compensation for damage.
Article 443 Assurances as to ownership rights of purchasers with respect to purchased property
1. A seller has the obligation to assure that the ownership rights with respect to the property sold to a purchaser are not disputed by a third person.
2. Where [ownership rights with respect to] property are disputed by a third person, the seller must support the purchaser in protecting the interests of the purchaser. If a third person has the ownership rights with respect to all or part of the property for sale and purchase, the purchaser has the right to cancel the contract and demand the seller to compensate for damage.
3. Where a purchaser knows or should know that property for sale and purchase is under the ownership of a third person but, nevertheless, purchases [the property], [the purchaser] must return the property to the owner and does not have the right to demand compensation for damage.
Article 444 Assurances as to quality of objects for sale and purchase
1. A seller must assure the utility value or the characteristics of the object for sale and purchase. If, after having purchased an object, a purchaser discovers defects which cause the object to lose its value or diminish its utility value, the purchaser must notify [the seller] immediately of such defects and has the right to demand the seller to repair or replace the defective object with another object, to reduce its price and to compensate for damage, unless otherwise agreed.
2. A seller must assure that an object for sale corresponds to descriptions on any package, to any trademarks or to any samples selected by the purchaser.
3. A seller shall not be liable for any defect of an object in the following cases:
(a) Where the purchaser knew or should have known of the defect at the time of purchase;
(b) Where the object was sold at an auction or a second-hand shop;
(c) Where the purchaser was at fault for causing the defect.
Article 445 Warranty obligations
If agreed by parties or provided by law, a seller has the obligation to provide a warranty for the object for sale and purchase for a [certain] period, hereinafter referred to as the warranty period.
The warranty period shall be calculated from the time when the purchaser has the obligation to accept the object.
Article 446 Right to claim on warranty
If a purchaser discovers a defect in a purchased56 object during the warranty period, it has the right to demand the seller to repair the object free of charge, or reduce its price or replace it with another object, or it has the right to return the object in exchange for a refund.
Article 447 Repairs of objects during warranty periods
1. A seller must repair a [defective] object and assure that it satisfies the quality standards or characteristics as undertaken.
2. A seller shall pay the costs for repairing a [defective] object and for transporting it from the place of residence or head office of the purchaser to the place of repair and vice versa.
3. A purchaser has the right to demand the seller to complete the repairs within a time-limit agreed by the parties or within a reasonable time. If the seller is not able to make or complete the repairs within such time, the purchaser has the right to demand a price reduction or replacement of the defective object with another object, or it has the right to return the object in exchange for a refund.
Article 448 Compensation for damage during warranty periods
1. In addition to demanding the performance of warranty obligations, a purchaser has the right to demand the seller to compensate for damage caused during the warranty period due to technical defects of the object.
2. A seller shall not be liable to compensate for damage if it is able to prove that the damage was caused due to the fault of the purchaser. The seller shall be entitled to a reduction in the amount of compensation for the damage where the purchaser has failed to take [all] necessary measures available to it to mitigate the damage.
Article 449 Sale and purchase of property rights
1. Where property rights are sold and purchased, a seller must deliver the relevant documents and complete the procedures for transferring the ownership rights to the purchaser and the purchaser must pay the seller.
2. Where property rights are the right to demand payment of a debt and the seller has guaranteed the ability to pay of the debtor, the seller must be jointly liable for payment if the debt falls due and the debtor fails to pay.
3. The time when ownership rights with respect to property rights are transferred is the time when a purchaser receives documents evidencing the ownership rights with respect to the property rights, or the time when the transfer of the ownership rights is registered if so provided by law.
II. CONTRACTS FOR SALE AND PURCHASE OF HOUSES
Article 450 Formalities for contracts for sale and purchase of residential houses
A contract for sale and purchase of a residential house must be in writing and notarized or certified, unless otherwise provided by law.
Article 451 Obligations of sellers of residential houses
A seller of a residential house has the following obligations:
1. To notify the purchaser of restrictions on the ownership rights with respect to the residential house for sale and purchase, if any.
2. To take care of the residential house during the period prior to delivery to the purchaser.
3. To deliver the residential house to the purchaser in the same condition as provided in the contract, together with the documents relating to the house.
4. To comply strictly with the procedures for the purchase and sale of residential houses as provided by law.
Article 452 Rights of sellers of residential houses
A seller of a residential house has the following rights:
1. To demand the purchaser to accept the house strictly at the time agreed.
2. To demand the purchaser to make timely payment strictly in the manner agreed.
3. To demand the purchaser to complete the procedures for the purchase and sale of the residential house within the agreed time-limit.
4. Not to deliver the house until the agreed payment is received in full.
Article 453 Obligations of purchasers of residential houses
A purchaser of a residential house has the following obligations:
1. To pay the full price for the house strictly within the time-limit and by the method as agreed. If there is no agreement on the time-limit and place of payment, the purchaser must make payment at the time when the seller hands over the house at the place where the house is located.
2. To accept the house and the documents relating to the house strictly at the agreed time.
3. Where a leased house is purchased, to assure the rights and interests of the lessee as agreed in the lease contract for the remainder of the term of the contract.
Article 454 Rights of purchasers of residential houses
A purchaser of a residential house has the following rights:
1. To receive the house in the same condition as agreed, together with the documents relating to the house.
2. To demand the seller to complete the procedures for the purchase and sale of residential houses within the agreed time-limit.
3. To demand the seller to hand over the house strictly within the time-limit. If the seller fails to hand over or is late in handing over the house, the seller must compensate for damage.
Article 455 Purchases of houses for other purposes
Unless otherwise provided by law, the provisions of articles 450 to 454 inclusive of this Code shall also apply to the purchase of houses which are used for purposes other than residency.
III. PARTICULAR PROVISIONS RELATING TO SALE AND PURCHASE OF PROPERTY
Article 456 Auctions
Property may be sold at an auction as required by the owner or as provided by law.
A sale by auction of multiple ownership property must have the consent of all owners, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
Article 457 Announcements of auctions
1. An auctioneer must make a public announcement at the place of auction and in the mass media as to the time, place, quantity, quality and the list of properties to be auctioned no less than seven days prior to the date of the auction in respect of moveable property, and no less than thirty (30) days in respect of immoveable property.
2. Persons to which the auctioned property relates must be informed of the auction in order that they may take part in fixing the reserve price.
Article 458 Conduct of auctions
1. At an auction, the auctioneer shall announce the reserve selling price.
2. The person which makes the highest bid, being at least equal to the reserve selling price, shall be the person which purchases the auctioned property and shall be deemed to have accepted to enter into the contract.
3. A sale by auction shall be recorded in writing, signed by the purchaser, the seller and two witnesses.
4. The time-limit for delivery of auctioned property and the time and method of payment shall be in accordance with the law on auctions.
5. The auctioneer shall not be liable for the value and quality of the auctioned property.
6. Where the highest bid is lower than the reserve selling price, the auction shall be deemed to have been unsuccessful.
The Government shall issue regulations on organization of and procedures for auctions.
Article 459 Auctions of immoveable property
1. An auction of immoveable property shall be conducted at the place where the immoveable property is located or at a place determined by the auctioneer.
2. After the announcement of an auction of immoveable property, persons wishing to bid must register to bid and lodge an advance cash deposit. The list of registered bidders shall be announced publicly at the place of the auction.
3. If the auctioned property is purchased, the advance deposit shall be deducted from the purchase price. If the successful bidder refuses to purchase, the advance deposit shall be forfeited.
4. The auctioneer must refund the advance deposit to persons which had registered to bid but were not successful in purchasing the auctioned property.
5. The purchase and sale of auctioned immoveable property shall be recorded in writing and notarized [or] certified, and must be registered if so provided by law.
Article 460 Purchases after trial use
1. Parties may agree on the trial use of purchased property by the purchaser for a period, hereinafter referred to as the trial use period. During the trial use period, the purchaser may inform the seller whether or not the purchaser wishes to make the purchase. If the purchaser fails to inform the seller prior to the expiry of the trial use period, the purchaser shall be deemed to have accepted the purchase on the terms agreed prior to the property being received for trial use.
2. During the trial use period, property shall remain under the ownership of the seller. The seller has all risks with respect to the property, unless otherwise agreed. During the trial use period, the seller may not sell, give, lease, exchange, mortgage or pledge the property until the purchaser informs the seller whether or not it wishes to make the purchase.
3. Where a prospective purchaser informs [the seller] that it does not wish to make the purchase, the prospective purchaser must return the property to the seller and must compensate the seller if the prospective purchaser loses or damages the trial property. The prospective purchaser shall not be liable for normal wear and tear caused by the trial use and shall not have to return any benefits derived from the trial use.
Article 461 Purchases by deferred payment or payment in instalments
1. Parties may agree that the purchaser may purchase by deferred payment or payment in instalments of the purchase price within a time-limit after delivery of the purchased property. The seller has the right to retain ownership of the property sold until the purchaser has paid the purchase price in full, unless otherwise agreed.
2. Contracts for purchase by deferred payment or payment in instalments shall be made in writing. The purchaser may use the property purchased by deferred payment or payment in instalments and has the risk during the period of use, unless otherwise agreed.
Article 462 Buy-back of property sold
1. A seller and purchaser [of property] may agree that the seller has the right to buy-back the property within a period of time following the sale, hereinafter referred to as the buy-back period.
The buy-back period for property shall be as agreed by the parties but shall not exceed one year in respect of moveable property, and five years in respect of immoveable property, from the time of delivery of the property. During this period, the seller may buy back the property at any time provided that reasonable prior notice is given to the purchaser. The buy- back price shall be the market price at the time when and place where the buy-back occurs, unless otherwise agreed
2. During the buy-back period, a purchaser may not sell, exchange, give, lease, mortgage or pledge the property, and shall have all risks with respect to the property.
SECTION 2
Contracts for Exchange of Property
Article 463 Contracts for exchange of property
1. Contract for the exchange of property means an agreement between parties whereby they deliver property, and transfer the ownership rights thereto, to each other.
2. A contract for the exchange of property must be made in writing, and [must be] notarized, certified or registered if so provided by law.
3. Where one party exchanges with another party property which it does not own or [property] in respect of which it has no authorization from the owner, the other party may cancel the contract and demand compensation for damage.
4. Each party shall be deemed to be the seller of the property delivered to the other party and the purchaser of the property delivered to it. The provisions on contracts for sale and purchase in articles 428 to 437 inclusive and articles 439 to 448 inclusive of this Code shall also apply to contracts for the exchange of property.
Article 464 Settlement of differences in value
Where exchanged property differs in value, the parties must settle that difference between themselves, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
SECTION 3
Contracts for Gifts of Property
Article 465 Contracts for gifts of property
Contract for a gift of property means an agreement between parties whereby the giver delivers its property and transfers its ownership rights to the recipient without requiring compensation and the recipient agrees to accept the gift.
Article 466 Gifts of moveable property
A contract for a gift of moveable property shall take effect when the recipient accepts the property. Where the law requires the ownership rights with respect to [such] moveable property to be registered, the contract shall take effect from the time of registration.
Article 467 Gifts of immoveable property
1. A gift of immoveable property must be recorded in writing and notarized [or] certified, and must be registered if the law on immoveable property requires registration of ownership.
2. A contract for a gift of immoveable property shall take effect from the time of registration. In the case of immoveable property for which no registration of ownership rights is required, the gift contract shall take effect from the time when the property is delivered.
Article 468 Liability in respect of intentional gift of property not under one's ownership
Where a giver intentionally gives property which is not under its ownership and the recipient does not know or is not able to know, such giver must reimburse the recipient for expenses incurred by the recipient in increasing the value of the property at such time as it is reclaimed by the owner.
Article 469 Disclosure of defects in gifts
A giver has the obligation to notify the recipient of any defects in a gift. If the giver knows about defects in a gift but fails to provide notice thereof, the giver must be liable to compensate for damage caused to the recipient; but if the giver does not know about defects in a gift, [the giver] shall not be liable to compensate for damage.
Article 470 Conditional gifts of property
1. A giver may demand a recipient to perform one or several civil obligations prior to or after the giving of a gift. The conditions for giving a gift must not contravene the law or social morals.
2. Where a recipient performs an obligation required to be performed as a condition to the giving of a gift and the giver fails to deliver the gift, the giver must pay for the obligation already performed by the recipient.
3. Where a recipient fails to perform an obligation required to be performed after the giving of a gift, the giver may reclaim the gift and demand compensation for damage.
SECTION 4
Contracts for Loan of Property
Article 471 Contracts for loan of property
Contract for the loan of property means an agreement between parties whereby a lender delivers property to a borrower. When the loan falls due, the borrower must repay the lender property of the same type in accordance with the correct quantity and quality, and must pay interest if so agreed or so provided by law.
Article 472 Ownership rights with respect to property lent
A borrower shall become the owner of borrowed property from the time of delivery of the property.
Article 473 Obligations of lenders
A lender has the following obligations:
1. To deliver the property to the borrower in full, strictly in accordance with the quality and quantity, and at the time and place, agreed.
2. Where the lender knows that the property is not of the agreed quality but fails to notify the borrower, to compensate the borrower for any damage, unless the borrower accepts the property with knowledge [that the property is not of the agreed quality]
3. Not to demand the borrower return the property prior to the due date, except in the cases provided in article 478 of this Code.
Article 474 Obligations of borrowers to repay loans
1. Where the property lent is a sum of money, the borrower must repay [the lender] the loan in full when due. If the property is an object, the borrower must deliver [to the lender] an object of the same type, quantity and quality, unless otherwise agreed.
2. Where a borrower is not able to deliver an object, it may, with the consent of the lender, repay the value of the borrowed object, in cash, as at the time and place of delivery.
3. The place for repayment of a loan shall be the place of residence or head office of the lender, unless otherwise agreed.
4. If a borrower fails to repay [all or any instalment of] an interest-free loan, in whole or in part, when payment falls due, the borrower must, if the parties so agree, pay interest on the overdue amount from the due date until the date on which payment is made, at the basic interest rate announced by the State Bank as at the date on which payment is made.
5. If a borrower fails to repay, in whole or in part, a loan with interest, the borrower must pay interest on the principal and overdue interest at the basic rate announced by the State Bank as at the date on which payment is made.
Article 475 Use of borrowed property
Parties may agree that borrowed property may only be used for the agreed purpose of the loan. The lender may check the use of the property and may demand its early return if, despite warning, the borrower continues to use the property contrary to the agreed purpose.
Article 476 Interest rates
1. The rate of interest for a loan shall be as agreed by the parties but may not exceed one hundred and fifty (150) per cent of the basic interest rate announced by the State Bank for the corresponding types of loans.
2. Where parties agree that interest will be payable but fail to specify the interest rate, or where there is a dispute as to the interest rate, the interest rate for the duration of the loan shall be the basic interest rate announced by the State Bank as at the date on which repayment is made.
Article 477 Performance of contracts for loans without fixed term
1. With respect to a contract for an interest-free loan without a fixed term, the lender may reclaim the property, and the borrower may repay the debt, at any time provided that each party gives reasonable prior notice to the other party, unless otherwise agreed.
2. With respect to a contract for a loan with interest without a fixed term, the lender may reclaim the property at any time, subject to giving reasonable prior notice to the borrower, and shall be paid interest until the time when the property is returned. The borrower may also return the property at any time, subject to giving reasonable prior notice to the lender, in which case the borrower shall pay interest only up to the date on which repayment is made.
Article 478 Performance of contracts for fixed term loans
1. With respect to a contract for a fixed term interest-free loan, the borrower may return the property at any time, subject to giving reasonable prior notice to the lender. The lender may reclaim the property prior to the due date, subject to the consent of the borrower.
2. With respect to a contract for a fixed term loan with interest, the borrower may return the property prior to the due date, but must pay interest for the entire term, unless otherwise agreed.
Article 479 "Họ, hụi, biêu, phường"
1. "Họ, hụi, biêu, phường" (hereinafter referred to as "ho") means a form of transaction regarding property in accordance with customary practice on the basis of an agreement reached by a group of people who assemble together and jointly determine the number of people, the term, the amount of money or other property, the form of contribution and payment of "ho", and the rights and obligations of the members [of the group].
2. "Ho" is aimed at mutual assistance of citizens and shall be implemented in accordance with law.
3. It shall be strictly prohibited to organize "ho" in the form of lending at high interest rates.
SECTION 5
Contracts for Lease of Property
I. GENERAL PROVISIONS ON CONTRACT FOR LEASE OF PROPERTY
Article 480 Contracts for lease of property
Contract for lease of property means an agreement between parties whereby a lessor delivers property to a lessee for use during a fixed term and the lessee is required to pay rent.
Article 481 Rent
Rent for a lease of property shall be as agreed by the parties.
Where the law prescribes a range of rent, the parties may only agree on a rent within such range.
Article 482 Lease term
1. The term of a lease shall be as agreed by the parties. If there is no agreement, the term of the lease shall be determined according to the purpose of the lease.
2. Where parties have not agreed on the term of a lease or where the term of a lease is not able to be determined according to the purpose of the lease, the lease shall terminate when the lessee has achieved the purpose of the lease.
Article 483 Sub-leases
A lessee may sub-lease leased property with the consent of the lessor.
Article 484 Delivery of leased property
1. A lessor must deliver property to the lessee strictly in accordance with the agreed quantity, quality, type and condition and at the agreed place and time, and [must] provide information necessary for use of the property.
2. Where a lessor is late in delivering property, the lessee may extend the time for the delivery of the property or may cancel the contract and demand compensation for damage. If the leased property is not of the quality agreed, the lessee has the right to demand the lessor to repair the property or reduce the rent, or to cancel the contract and demand compensation for damage.
Article 485 Obligation to assure utility value of leased property
1. A lessor must assure that leased property is in the condition agreed and is suitable for the purpose of the lease contract for the entire term of the lease. The lessor must repair any damage to or defect in the leased property, with the exception of minor damage which the lessee must repair in accordance with customary practice.
2. Where the utility value of leased property decreases otherwise than due to the fault of the lessor, the lessee has the right to demand the lessor:
(a) To repair the property;
(b) To reduce the rent;
(c) To replace the property or, if the leased property is beyond repair and the purpose of the lease is not able to be achieved as a result or if the property has defects which the lessee did not know of, the lessee may terminate unilaterally the performance of the contract and demand compensation for damage.
3. Where a lessee demands repair but the lessor fails to repair in time or at all, provided that [the lessee] informs the lessor, the lessee has the right to repair personally the leased property and has the right to demand the lessor reimburse the costs of repair.
Article 486 Obligation to assure right of lessees to use property
1. A lessor must assure the right of a lessee to uninterfered use of the property.
2. In the event of a dispute as to the ownership rights with respect to leased property, which interferes with use of that property by the lessee, the lessee has the right to terminate unilaterally the performance of the contract and demand compensation for damage.
Article 487 Obligation to take care of leased property
1. A lessee shall take care of leased property as if it were its own and shall carry out minor repairs and maintenance. If the lessee causes any loss of or damage to the property, it must compensate the lessor.
The lessee shall not be liable for normal wear and tear due to the use of the leased property.
2. A lessee may, with the consent of the lessor, carry out repairs and improvements to leased property which increase its value and may demand reimbursement from the lessor for reasonable costs incurred.
Article 488 Obligation to use leased property strictly in accordance with utility and purpose
1. A lessee must use leased property strictly in accordance with its utility and the agreed purpose.
2. Where a lessee fails to use leased property strictly in accordance with its utility and purpose, the lessor has the right to terminate unilaterally the performance of the contract and to demand compensation for damage.
Article 489 Payment of rent
1. A lessee must pay rent in full and on time as agreed. If there is no agreement on the time for payment of rent, the time shall be determined in accordance with the customary practice at the place of payment. If it is not possible to determine the time of payment in accordance with such customary practice, the lessee must make payment when the lessee returns the leased property.
2. Where the parties have agreed on payment of rent in instalments, if the lessee fails to make payment for three consecutive instalments, the lessor has the right to terminate unilaterally the performance of the lease contract, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
Article 490 Return of leased property
1. A lessee must return leased property in the same condition in which it was received, normal wear and tear excepted, or in the condition agreed. If the value of the leased property has decreased in comparison with its condition at the time it was received, the lessor has the right to demand compensation for any damage, normal wear and tear excepted.
2. Where leased property is moveable property, the place for returning the leased property shall be the place of residence or head office of the lessor, unless otherwise agreed.
3. Where leased property is livestock, the lessee must return both the leased livestock and any offspring born during the term of the lease, unless otherwise agreed. The lessor must reimburse the lessee for expenses incurred in caring for the offspring.
4. Where a lessee is late in returning leased property, the lessor has the right to demand the lessee to return the leased property and to pay rent for the period of delay and the lessee must compensate for damage. The lessee must pay a penalty for the late return of the leased property if so agreed.
5. The lessee must bear the risk in relation to the leased property during the period of delay.
Article 491 Termination of leases
A lease shall terminate in the following cases:
1. The term of the lease has expired.
2. The parties agree on early termination. If the lessor wishes to terminate a lease without a fixed term and there is no agreed notice period, the lessor must give reasonable prior notice.
3. The contract is cancelled or the performance of the contract is terminated unilaterally.
4. The leased property ceases to exist.
II. CONTRACS FOR LEASE OF HOUSES
Article 492 Formalities for contracts for lease of residential houses
A contract for lease of a residential house must be made in writing and, if the term of the lease is six or more months, the contract must be notarized or certified and must be registered, except where otherwise provided by law.
Article 493 Obligations of lessors of residential houses
A lessor of a residential house has the following obligations:
1. To deliver the house to the lessee strictly in accordance with the contract.
2. To ensure the uninterfered use of the house by the lessee during the term of the lease.
3. To take care of and repair the house periodically or as agreed. If the lessor fails to take care of and repair the house, thereby causing damage to the lessee, the lessor must compensate.
Article 494 Rights of lessors of residential houses
A lessor of a residential house has the following rights:
1. To receive the rent in full and strictly on time as agreed.
2. To terminate unilaterally the performance of the contract for lease of the residential house in accordance with clauses 1 and 3 of article 498 of this Code.
3. To improve and upgrade the leased house with the consent of the lessee, but without interfering with the use of the house by the lessee.
4. To recover the leased house upon expiry of the lease term. If the contract specifies a lease term, the lessor may recover the house provided that it gives the lessee six months prior notice.
Article 495 Obligations of lessees of residential houses
A lessee of a residential house has the following obligations:
1. To use the house strictly for the agreed purpose.
2. To pay the rent in full and strictly on time as agreed.
3. To take care of the house and repair any damage caused by the lessee.
4. To observe any communal rules.
5. To return the house to the lessor strictly as agreed.
Article 496 Rights of lessees of residential houses
A lessee of a residential house has the following rights:
1. To take possession of the leased house strictly as agreed.
2. To exchange the leased house with another lessee, subject to the written consent of the lessor.
3. To sub-lease the leased house, subject to the written consent of the lessor.
4. Where the ownership of the house changes, to continue to lease the house on the terms agreed with the previous lessor.
5. To request the lessor to repair the house being leased if it is damaged.
6. To terminate unilaterally performance of the contract for lease in accordance with clauses 2 and 3 of article 498 of this Code.
Article 497 Rights and obligations of persons belonging to lessees named in leases of residential houses
Persons belonging to a lessee named in a contract for lease of a residential house have equal rights and obligations with respect to the lessor and must perform jointly the obligations of the lessee with respect to the lessor.
Article 498 Unilateral termination of performance of contracts for lease of residential houses
1. A lessor has the right to terminate unilaterally the performance of a contract for lease if the lessee commits the following acts:
(a) Failure to pay rent for three or more consecutive months without a legitimate reason;
(b) Failure to use the house strictly in accordance with the purpose of the lease;
(c) Intentional causing of serious damage to the house;
(d) Repair, exchange or sub-lease of all or part of the leased house without the written consent of the lessor;
(dd) Repeated disturbance of public order and serious interference with the normal living activities of persons in the vicinity;
(e) Causing of serious impact on environmental hygiene.
2. A lessee has the right to terminate unilaterally the performance of a contract for lease if the lessor commits any of the following acts:
(a) Failure to repair the house when its condition has deteriorated seriously;
(b) Unreasonable increase of rent;
(c) The right to use the house is restricted in the interests of a third person.
3. A party which terminates unilaterally the performance of a contract for lease must give notice one month in advance to the other party, unless otherwise agreed.
Article 499 Termination of contracts for leases of residential houses
A contract for lease of a residential house shall terminate in the following cases:
1. The lease term has expired. If the contract does not specify the term of lease, the contract shall terminate six months after the date on which the lessor informs the lessee of the intention of the lessor to recover the house.
2. The leased house ceases to exist.
3. The lessee dies and there is no co-habitant living in the house.
4. The leased house has to be demolished due to serious damage which renders the house likely to collapse or due to the implementation of construction master plans of the State.
Article 500 Leases of houses for other purposes
Except as otherwise provided by law, articles 492 to 499 inclusive of this Code shall also apply to a lease of a house used for purposes other than residency.
III. CONTRACTS FOR "THUE KHOAN" OF PROPERTY
Article 501 Contracts for "thue khoan" of property
Contract for "thue khoan" of property means an agreement between parties whereby a "thue khoan" lessor delivers the property to a "thue khoan" lessee for the exploitation of its utility and for the enjoyment of the benefits and income derived from such property, and the lessee has the obligation to pay rent.
Article 502 Subject matters of contracts for "thue khoan" of property
The subject matter of a contract for "thue khoan" may be land, forest, [and] water surfaces which have not been exploited, livestock, production and business facilities, and other means of production together with the equipment required to exploit the utility of such property and to enjoy the benefits and income derived therefrom, unless otherwise provided by law.
Article 503 Terms of "thue khoan"
The term of a "thue khoan" shall be as agreed by parties according to the production or business cycle appropriate to the nature of the subject matter of the "thue khoan".
Article 504 Rent in respect of "thue khoan"
Rent in respect of a "thue khoan" shall be as agreed by the parties. If a "thue khoan" is awarded by tender, the rent in respect of such "thue khoan" shall be determined in the bidding process.
Article 505 Delivery of "thue khoan" property
Upon delivery of "thue khoan" property, parties must record their assessment of the condition and value of the property.
If the parties are not able to determine the value, a third person shall be invited to determine the value. Such determination shall be made in writing.
Article 506 Payment of "thue khoan" rent and method of payment
1. "Thue khoan" rent may be paid in kind or money, or by performance of acts.
2. A "thue khoan" lessee must pay "thue khoan" rent in full even where the lessee does not exploit the utility of the "thue khoan" property.
3. When entering into a contract for "thue khoan", parties may agree on conditions for a reduction in rent. If at least one third of the benefits or income is lost due to an event of force majeure, a "thue khoan" lessee may demand a reduction of or exemption from rent, unless otherwise agreed.
4. Where a "thue khoan" lessee must pay in kind according to the season or cycle in the exploitation of the utility of the "thue khoan" property, payment must be made at the end of such season or cycle, unless otherwise agreed.
5. Where a "thue khoan" lessee is required to perform an act, the "thue khoan" lessee must perform that particular act.
Article 507 Exploitation of "thue khoan" property
A "thue khoan" lessee must exploit "thue khoan" property strictly in accordance with the agreed purpose and [must] inform the "thue khoan" lessor periodically of
its condition and its exploitation. If the "thue khoan" lessor demands or requires information at any other time, the "thue khoan" lessee must provide such information promptly. If the "thue khoan" lessee does not exploit the "thue khoan" property strictly in accordance with the agreed purpose, the "thue khoan" lessor has the right to terminate unilaterally the performance of the contract and demand compensation for damage.
Article 508 Taking care, maintenance and disposal of "thue khoan" property
1. During the period of exploitation of the "thue khoan" property, the "thue khoan" lessee must take care of and preserve the "thue khoan" property and any related equipment at its own expense, unless otherwise agreed. If the "thue khoan" lessee loses or damages the "thue khoan" property or causes any loss or reduction in its value, the "thue khoan" lessee must compensate for damage. The "thue khoan" lessee shall not be liable for normal wear and tear due to the use of the "thue khoan" property.
2. A "thue khoan" lessee may replace or improve "thue khoan" property if [the parties] so agree, but80 must preserve its value.
A "thue khoan" lessor must reimburse a "thue khoan" lessee for the reasonable expenses incurred in replacing or improving the "thue khoan" property as agreed.
3. A "thue khoan" lessee may not sub-lease "thue khoan" property without the consent of the "thue khoan" lessor.
Article 509 Enjoyment of benefits and liability for damage with respect to "thue khoan" livestock
During the term of a "thue khoan" of livestock, the "thue khoan" lessee shall be entitled to enjoy half of the number of offspring born and shall be liable for half of any damage of the "thue khoan" livestock caused by an event of force majeure, unless otherwise agreed.
Article 510 Unilateral termination of performance of contracts for "thue khoan"
1. Where a party terminates unilaterally the performance of a ["thue khoan"] contract, that party must give reasonable prior notice to the other party. If the "thue khoan" is based on a season or cycle of exploitation, the period of prior notice must conform to such season or cycle.
2. Where a "thue khoan" lessee breaches an obligation and the exploitation of the "thue khoan" property is the sole means of livelihood of the lessee and continuation of the "thue khoan" would not seriously affect the interests of the "thue khoan" lessor, the "thue khoan" lessor may not terminate unilaterally the performance of the contract. In such case, the "thue khoan" lessee must undertake to the "thue khoan" lessor not to commit further breaches of the contract.
Article 511 Return of "thue khoan" property
Upon termination of a "thue khoan" contract, the "thue khoan" lessee must return the "thue khoan" property in a condition which takes into account the agreed depreciation. If the "thue khoan" lessee has caused any reduction in the value of the "thue khoan" property, the "thue khoan" lessee must compensate for damage.
SECTION 6
Contracts for Borrowing Property
Article 512 Contracts for borrowing property
Contract for borrowing property means an agreement between parties whereby a lender delivers property to a borrower for use free of charge for a period of time and the borrower returns the property at the end of the period of time or when the purpose of the borrowing has been achieved.
Article 513 Subject matter of contracts for borrowing property
Any non-consumable object may be the subject matter of a contract for borrowing property.
Article 514 Obligations of borrowers of property
A borrower of property has the following obligations:
1. To take care of and preserve the borrowed property as if it were its own property and not to change the condition thereof at the volition of the borrower. The borrower must repair any normal damage to the property.
2. Not to on-lend the property to any other person without the consent of the lender.
3. To return the borrowed property on the due date. If there is no agreement on the time for returning the property, the borrower must return the property immediately after the purpose of the borrowing has been achieved.
4. To compensate for damage where the borrower causes damage to or loss of the borrowed property.
Article 515 Rights of borrowers of property
A borrower of property has the following rights:
1. To use the borrowed property strictly in accordance with its utility and agreed purpose.
2. To demand the lender to reimburse reasonable expenses incurred in carrying out repairs or improvements to the borrowed property which increase its value if so agreed.
3. Not to bear liability for normal wear and tear of the borrowed property.
Article 516 Obligations of lenders of property
A lender of property has the following obligations:
1. To provide necessary information on the use of the property and its defects, if any.
2. To reimburse the borrower for expenses incurred in carrying out repairs or improvements to the borrowed property which increase its value if so agreed.
3. Where the lender knows but fails to notify the borrower of a defect in the property which results in damage to the borrower, to compensate the borrower for such damage, except where the borrower knows or should know of such defect.
Article 517 Rights of lenders of property
A lender of property has the following rights:
1. If there is no agreement on the borrowing period, to reclaim the property immediately after the borrower has achieved its purpose. If the lender suddenly and urgently needs to use the borrowed property, the lender may reclaim it upon giving reasonable prior notice to the borrower, even if the borrower has not yet achieved its purpose.
2. To reclaim the property where the borrower fails to use it strictly in accordance with the agreed purpose, utility, or method or where the borrower on-lends the property without the consent of the lender.
3. To demand compensation for damage to the property caused by the borrower.
SECTION 7
Contracts for Services
Article 518 Contracts for services
Contract for services means an agreement between parties whereby a service provider performs an act for a client82 which pays a fee for that act.
Article 519 Subject matter of contracts for services
The subject matter of a contract for services must be an act which is capable of being performed, which is not prohibited by law and which does not contravene social morals.
Article 520 Obligations of clients
A client has the following obligations:
1. To supply the service provider with the information, documentation and facilities necessary for the performance of the act if so agreed or required for the performance of the act.
2. To pay a fee to the service provider as agreed.
Article 521 Rights of clients
A client has the following rights:
1. To demand the service provider to perform the act strictly in accordance with the agreement on quality, quantity, time, location and other matters.
2. Where a service provider commits a serous breach of its obligations, the client may terminate unilaterally performance of the contract and demand compensation for damage.
Article 522 Obligations of service providers
A service provider has the following obligations:
1. To perform the act strictly in accordance with the agreement on quality, quantity, time, location and other matters.
2. Not to assign the act to another person for performance on its behalf without the consent of the client.
3. To take care of, and to return to the client after completion of the act, the documents and facilities provided to it.
4. To notify the client promptly of any inadequacy in the information or documents and any failure of the facilities to satisfy the quality required for the completion of the act.
5. To keep confidential any information of which it has had knowledge during the period of providing the service as agreed or as provided by law.
6. If the service provider causes any loss of or damage to the documents or facilities supplied or discloses confidential information, to compensate the client for damage.
Article 523 Rights of service providers
A service provider has the following rights:
1. To demand the client provide information, documents and facilities.
2. To amend the terms of service in the interests of the client without necessarily asking for the opinion of the client where waiting for [such opinion] would cause damage to the client provided that the service provider promptly informs the client thereof.
3. To demand the client pay the fee.
Article 524 Payment of fees
1. A client must pay the agreed fee for services.
2. If, upon entering a contract, there is no agreement on the service fee rate or on the method for fixing the fee for services and there are no other instructions on fees, the service fee rate shall be fixed on the basis of market fees for services of the same type at the time when and place where the contract was entered into.
3. A client must pay the fee for services at the place where the service is provided and at the time of its completion, unless otherwise agreed.
3. Where the services provided fail to meet the terms of the agreement or the act is not completed in time, the client has the right to reduce the fee for services and demand compensation for damage.
Article 525 Unilateral termination of performance of contracts for services
1. Where the continued provision of services does not benefit the client, the client has the right to terminate unilaterally the performance of the contract but must provide reasonable prior notice to the service provider, in which case the client must pay a fee according to the portion of services already provided and [must] compensate for damage.
2. Where the client fails to perform its obligations or performs its obligations not as agreed, the service provider has the right to terminate unilaterally the performance of the contract and demand compensation for damage.
Article 526 Continuation of contracts for services
If, after the expiry of the [agreed] period [for the provision] of services, the act has not been completed and the service provider continues its performance and the client is aware of this but does not object, the performance of the contract for services shall automatically be deemed to continue in accordance with the agreed terms until the act is completed.
SECTION 8
Transport Contracts
I. CONTRACTS FOR TRANSPORT OF PASSENGERS
Article 527 Contracts for transport of passengers
Contract for transport of passengers means an agreement between parties whereby a carrier transports passengers and luggage to an agreed destination and the passengers must pay transport fares.
Article 528 Formalities for contracts for transport of passengers
1. A contract for transport of passengers may be made in writing or orally.
2. A ticket is evidence of the entry into a contract for transport of passengers by the parties.
Article 529 Obligations of carriers
A carrier has the following obligations:
1. To carry the passengers safely from the place of departure to the agreed destination on time, in a civilized and courteous manner, by the means agreed and on the agreed route; to ensure that there are sufficient seats for the passengers and that the transport capacity of the carrier is not exceeded.
2. To purchase civil liability insurance for the passengers, as provided by law.
3. To ensure that the departure time is adhered to as notified or agreed.
4. To carry and return the luggage to the passenger or person entitled to receive the luggage in accordance with the agreed destination, time and route.
5. To refund the transport fare to any passenger as agreed. If the law contains [relevant] provisions, to comply with those provisions.
Article 530 Rights of carriers
A carrier has the following rights:
1. To demand the passengers to pay in full the passenger transport fares and fares for the transport of personal luggage in excess of the prescribed limit.
2. To refuse to carry a passenger in the following cases:
(a) Where the passenger fails to follow the regulations of the carrier, where the acts of the passenger disturb public order, obstruct the work of the carrier, or pose a threat to life, health or property of other persons, or where a passenger commits other acts which make it impossible to ensure safety during the journey. In this case, the passenger shall not receive a refund of the passenger transport fare, and must pay a fine if so provided by the transport regulations;
(b) Where the health of the passenger is such that it is obvious to the carrier that the transport [of such person] will endanger the passenger or other persons during the journey;
(c) In order to prevent the spread of contagious diseases.
Article 531 Obligations of passengers
A passenger has the following obligations:
1. To pay in full the passenger transport fare and fares for the transport of luggage in excess of the prescribed limit, and to take care of his or her hand-luggage.
2. To be present at the place of departure at the agreed time.
3. To respect and comply strictly with the regulations of the carrier and all other regulations ensuring traffic safety.
Article 532 Rights of passengers
A passenger has the following rights:
1. To request to be transported by the agreed means of transport, in the class commensurate with the value of the ticket and in accordance with the agreed route.
2. To be exempt from transport fares for check-in luggage and hand-luggage within the limits as agreed or as provided by law.
3. To demand reimbursement of expenses incurred or compensation for any damage if the carrier is at fault in failing to transport according to the agreed time schedule and destination.
4. To receive a refund of all or part of the transport fare in the cases provided in clauses 2(b) and (c) of article 530 of this Code and in other cases as agreed or as provided by law.
5. To receive the luggage at the agreed destination in accordance with the agreed time and route.
6. To request temporary interruption of the journey for the duration and in accordance with the procedures provided by law.
Article 533 Liability to compensate for damage
1. In case of loss of life of or damage to the health or luggage of a passenger, the carrier must compensate for any damage in accordance with law.
2. Unless otherwise provided by law, a carrier shall not be liable to compensate for loss of life of or damage to the health and luggage of a passenger [in the case] where such loss or damage is entirely due to the fault of the passenger.
3. A passenger which breaches the agreed terms for transport or the transport regulations, thereby causing damage to the carrier or a third person, must compensate.
Article 534 Unilateral termination of contracts for transport of passengers
1. A carrier has the right to terminate unilaterally the performance of a contract in the cases provided in clause 2 of article 530 of this Code.
2. A passenger has the right to terminate unilaterally the performance of a contract where the carrier breaches the obligations provided in clauses 1, 3 and 4 of article 529 of this Code.
II. CONTRACTS FOR TRANSPORT OF PROPERTY
Article 535 Contracts for transport of property
Contract for transport of property means an agreement between parties whereby a carrier has the obligation to transport property to an agreed destination and to deliver it to the authorized recipient, and the customer has the obligation to pay the freight charges.
Article 536 Formalities for contracts for transport of property
1. A contract for transport of property may be entered into orally or in writing.
2. A bill of lading or equivalent source document of transport shall be evidence of the entering into of a contract by the parties.
Article 537 Delivery of property to carriers
1. A customer has the obligation to deliver property to a carrier at the agreed time and place and pack the property in accordance with the agreed specifications. The customer must bear the costs of loading the property onto and unloading the property from the means of transport, unless otherwise agreed.
2. Where a customer is late in delivering property to the agreed place, the customer must reimburse the carrier for the costs associated with the delay and pay the freight charges for transporting the property to the place agreed in the contract, or must pay a penalty for breach of the contract. If the carrier is late in accepting the property at the agreed at the agreed place, it shall be liable for the costs incurred due to such late acceptance.
Article 538 Freight charges
1. The rate of freight charges shall be as agreed by the parties. If the law regulates freight charges, charges shall apply as regulated.
2. A customer must pay freight charges in full after the property is loaded onto the means of transport, unless otherwise agreed.
Article 539 Obligations of carriers
A carrier has the following obligations:
1. To transport [the property] in its entirety and safely to the agreed destination at the [agreed] time.
2. To deliver the property to the person entitled to receive it.
3. To bear all costs related to the transport of the property, unless otherwise agreed.
4. To purchase civil liability insurance as required by law.
5. To compensate the customer for damage where the loss of or damage to the property is caused by the fault of the carrier, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
Article 540 Rights of carriers
A carrier has the following rights:
1. To check the authenticity of the property and the bill of lading or equivalent source document of transport.
2. To refuse to transport property which is different from that agreed in the contract.
3. To demand the full and timely payment of the freight charges by the customer.
4. To refuse to transport property if the carrier knows or should know that the transacting of such property is prohibited or the property is of a dangerous or toxic nature.
5. To demand the customer to compensate for any damage.
Article 541 Obligations of customers
A customer has the following obligations:
1. To pay in full the freight charges to the carrier, at the time and by the method of payment as agreed.
2. To take care of the property during transport if so agreed. Where the customer takes care of the property and it is lost or damaged, the customer shall not be entitled to compensation.
Article 542 Rights of customers
A customer has the following rights:
1. To demand the carrier transport the property to the agreed destination at the agreed time.
2. To receive directly the property which has been transported, or appoint a third person to receive it.
3. To demand the carrier compensate for damage.
Article 543 Delivery of property to recipients
1. A recipient of property may be the customer or a third person appointed by the customer to receive the property.
2. A carrier must deliver the property to a recipient in full, at the time and place and by the method as agreed.
3. Where property has been delivered to the point of delivery on time but there is no recipient of the property, the carrier may deposit such property at a place of bailment and must notify immediately the customer or the recipient of the property. The customer or recipient of the property must bear the reasonable expenses incurred in relation to the bailment of the property.
The obligation to deliver property shall be completed upon bailment of the property in compliance with the agreed terms and when the customer or the recipient of the property has been notified about the bailment.
Article 544 Obligations of recipients of property
A recipient of property has the following obligations:
1. To produce to the carrier the bill of lading or other equivalent source document of transport, and to receive the property at the agreed time and place.
2. To bear the costs for loading and unloading the transported property, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
3. To reimburse [the carrier] for reasonable costs incurred due to late acceptance of the property.
4. To notify the customer of the acceptance of the property and [provide] other necessary information required by the customer. If the recipient fails to do so, it shall not be entitled to demand the customer to protect the rights and interests related to the delivered property of the recipient.
Article 545 Rights of recipients of property
A recipient of property has the following rights:
1. To verify the quantity and quality of the delivered property.
2. To accept the delivered property.
3. To demand the carrier reimburse reasonable costs incurred due to any delay by the carrier in delivering the property.
4. To personally demand, or to notify the customer to demand, the carrier compensate for loss of or damage to the property.
Article 546 Liability to compensate for damage
1. Where a carrier is responsible for the loss of or damage to property, the carrier must compensate the customer for damage, except in the case provided in clause 2 of article 541 of this Code.
2. A customer must compensate a carrier and any third parties for damage caused by the transport of dangerous or toxic property which is not safely packaged or the safety of which is not otherwise ensured.
3. A carrier shall not be liable to compensate for damage in the event of force majeure causing loss or deterioration of or damage to the property during transport, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
SECTION 9
Processing Contracts
Article 547 Processing contracts
Processing contract means an agreement between parties whereby a processor carries out work to create products at the request of a supplier, and the supplier receives the products and pays fees.
Article 548 Subject matter of processing contracts
The subject matter of a processing contract shall be items which are specified by samples, the standard of which is agreed by the parties or provided by law.
Article 549 Obligations of suppliers
A supplier has the following obligations:
1. To supply raw materials to the processor strictly in accordance with the agreed quantity, quality, time and place, unless otherwise agreed by the parties; and to provide necessary documents relating to the processing.
2. To provide the processor with instructions as to how to perform the contract.
3. To pay agreed fees.
Article 550 Rights of suppliers
A supplier has the following rights:
1. To accept the processed products in accordance with the agreed quantity, quality, manner, time and place.
2. To terminate unilaterally performance of the contract and demand compensation for damage if the processor commits a serious breach of the contract.
3. Where the products are not of the agreed quality and the supplier accepts the products but requests repairs, but the processor is not able to perform the repairs within the agreed time, the supplier has the right to cancel the contract and demand compensation for damage.
Article 551 Obligations of processors
A processor has the following obligations:
1. To take care of the raw materials supplied by the supplier.
2. To notify the supplier to replace any raw materials supplied which are not of the agreed quality; to refuse to perform the processing if the use of the raw materials may create products which pose a danger to society. If the processor fails to notify or to refuse to perform, it shall be liable for the products processed.
3. To deliver the products to the supplier strictly in accordance with the agreed quantity, quality, method, time and place.
4. To keep confidential all information relating to the processing and the products.
5. To be liable for the quality of the products, unless the lack of quality is due to the raw materials supplied by the supplier or due to the unreasonable instructions of the supplier.
6. To return any leftover raw materials to the supplier after completing performance of the contract.
Article 552 Rights of processors
A processor has the following rights:
1. To demand the supplier deliver the raw materials strictly in accordance with the agreed quality, quantity, time and place.
2. To refuse [to comply with] unreasonable instructions of the supplier where the processor is of the view that [compliance with] such instructions could decrease the quality of the products provided that the processor immediately informs the supplier.
3. To demand the supplier make payment of the fees in full, at the time and by the method as agreed.
Article 553 Liability for risk
Unless otherwise agreed, the owner of the raw materials has the risk with respect to such materials and the products processed therefrom until the products are delivered to the supplier.
If the supplier is late in accepting the products, it has the risk during the period of delayed acceptance, including where the products are processed from the raw materials of the processor, unless otherwise agreed.
If the processor delays delivery of the products and the delay damages the processed property, the processor must compensate for damage suffered by the supplier.
Article 554 Delivery and acceptance of processed products
A processor must deliver, and the supplier must accept, products at the agreed time and place.
Article 555 Late delivery and acceptance of processed products
1. Where the processor is late in delivering processed products, the supplier may extend the time of delivery. If, upon expiry of such extension, the processor still has not delivered the products, the supplier has the right to terminate unilaterally the performance of the contract and demand compensation for damage.
2. Where the supplier is late in accepting the products, the processor may deposit the products at a place of bailment and must notify the supplier immediately. The obligation to deliver the products shall be fulfilled when the agreed terms are satisfied and the supplier has been notified. The supplier must bear all costs incurred for bailment.
Article 556 Unilateral termination of performance of processing contracts
1. Unless otherwise agreed or otherwise provided by law, each party has the right to terminate unilaterally the performance of a processing contract if continued performance would not benefit that party but must give reasonable prior notice to the other party. If the supplier terminates unilaterally the performance of the contract, the supplier must pay fees for the work already performed. If the processor terminates unilaterally the performance of the contract, it shall not be paid fees, unless otherwise agreed.
2. A party which unilaterally terminates the performance of a contract and thereby causes damage to the other party, must compensate.
Article 557 Payment of fees
1. Unless otherwise agreed, the supplier must pay fees in full at the time of accepting the products.
2. If there is no agreement on the rate of fees, the applicable rate shall be the average rate charged for the production of products of the same type at the place of processing at the time of payment.
3. If the products fail to meet the [agreed] quality due to the raw materials supplied or the unreasonable instructions provided by the supplier, the supplier does not have the right to reduce the fees.
Article 558 Dealing with leftover raw materials
Unless otherwise agreed, the processor must return leftover raw materials to the supplier upon termination of the processing contract.
SECTION 10
Contracts for Bailment of Property
Article 559 Contracts for bailment of property
Contract for bailment of property means an agreement between parties whereby a bailee accepts the property of a bailor for safekeeping, for return to the bailor upon expiry of the duration of the contract, and the bailor must pay a fee to the bailee, except where the bailment is free of charge.
Article 560 Obligations of bailors of property
A bailor of property has the following obligations:
1. Upon delivery of the property, to inform the bailee of the condition of the property and the appropriate safekeeping measures; if [the bailor] fails to inform [the bailee], and the property is destroyed or damaged as a result of inappropriate safekeeping, the bailor must be liable itself [for such destruction of or damage to the bailed property] and must compensate for [other] damage caused.
2. To pay the bailment fees in full, at the time and by the method as agreed.
Article 561 Rights of bailors of property
A bailor of property has the following rights:
1. If the bailment contract does not specify a duration, to reclaim the property at any time subject to giving reasonable prior notice to the bailee.
2. To demand compensation for loss of or damage to the bailed property caused by the bailee, except in the case of an event of force majeure.
Article 562 Obligations of bailees of property
A bailee of property has the following obligations:
1. To take care of the property as agreed and return it to the bailor in the same condition in which the bailee received it.
2. To change the method for safekeeping of the property only where such change is necessary for better safekeeping of such property and provided that the bailor is notified immediately of the change.
3. If, due to its nature, the bailed property is in danger of being damaged or destroyed, to notify promptly the bailor in writing and request the bailor to advise, within a certain period of time, a solution. If the bailor fails to reply within such period of time, the bailee has the right to take all necessary measures to take care of the property and to demand the bailee reimburse the costs incurred.
4. If the bailee causes any loss of or damage to the bailed property, to compensate for damage, except in the case of an event of force majeure.
Article 563 Rights of bailees of property
A bailee of property has the following rights:
1. To demand the bailor pay the agreed [bailment] fees.
2. Where the bailment is free of charge, to demand the bailor pay the reasonable costs of taking care of the property.
3. Where the bailment is for an indefinite period of time, to request, at any time, that the bailor take back the property subject to giving reasonable prior notice to the bailor.
4. Where the bailed property is in danger of being damaged or destroyed, to sell the property in the interests of the bailor, inform the bailor thereof and pay the proceeds of the sale to the bailor after deduction of reasonable expenses incurred for the sale of the property.
Article 564 Return of bailed property
1. A bailee must return the same property that was received, including any benefits derived therefrom, unless otherwise agreed.
The bailed property shall be returned [to the bailor] at the place where it was delivered. If the bailor wishes to have the property returned at another place, the bailor must bear the transport costs to such place, unless otherwise agreed.
2. A bailee must return property at the agreed time and only has the right to request the bailor take back the property prior to such time for a legitimate reason.
Article 565 Late taking back of bailed property
If a bailee is late in returning the property, the bailee may not demand the bailor pay bailment fees and costs for taking care of the property incurred from the agreed time for return of the property [to the time it is actually returned] and bears the risk with respect to the property during such period.
Where a bailor is late in taking back property, the bailor must pay all costs for taking care of the property and the bailment fees to the bailee during the period for which the bailor is late.
Article 566 Payment of bailment fees
1. A bailor must pay bailment fees in full when taking back the bailed property, unless otherwise agreed.
2. Where the parties have no agreement on the rate of bailment fees, the applicable rate shall be the average rate of bailment fees at the time when and place where the bailment fee is paid.
3. Notwithstanding that the bailor takes back the property prior to the agreed time, the bailor must pay the bailment fees in full and must pay the necessary costs which the bailee incurs due to the return of the property by the bailee prior to the agreed time, unless otherwise agreed.
4. Where a bailee requests a bailor to take back the property prior to the agreed time, the bailee shall not [be entitled to] be paid bailment fees and must compensate for any damage to the bailor, unless otherwise agreed.
SECTION 11
Insurance Contracts
Article 567 Insurance contracts
Insurance contract means an agreement between parties whereby a purchaser of insurance must pay insurance premiums and an insurer must pay insurance benefits to the insured if an insured event occurs.
Article 568 Types of insurance contracts
Insurance contracts comprise contracts of personal insurance, contracts of property insurance, and contracts of civil liability insurance.
Article 569 Subjects of insurance
The subject of insurance may be persons, property, civil liabilities, and other subjects as provided by law.
Article 570 Formalities for insurance contracts
An insurance contract must be made in writing. An application for insurance signed by the purchaser of insurance shall form an inseparable part of the insurance contract. An insurance certificate or insurance policy shall be evidence of the entering into of an insurance contract.
Article 571 Insured events
An insured event shall be an objective event as agreed by the parties or as provided by law upon occurrence of which the insurer must pay the insurance benefits to the insured, except in the case provided in clause 2 of article 346 of this Code.
Article 572 Insurance premiums
1. Insurance premium means an amount of money which the purchaser of insurance must pay to the insurer.
The time-limits for the payment of insurance premiums shall be as agreed or as provided by law. Insurance premiums may be paid once or in instalments.
2. Where a purchaser of insurance is late in paying an insurance premium instalment, the insurer shall set a time-limit for the purchaser of insurance to make payment. If the purchaser of insurance fails to pay the insurance premium within such time-limit, the contract shall terminate.
Article 573 Obligations of purchasers of insurance to provide information
1. When entering into an insurance contract, a purchaser of insurance must provide all information relating to the subject matter of the insurance as requested by the insurer, except for information which the insurer already knows or should know.
2. Where a purchaser of insurance intentionally provides false information in order to enter into the insurance contract for the purpose of enjoying the insurance coverage, the insurer has the right to terminate unilaterally the performance of the contract and collect insurance premiums up to the time of termination of the contract.
Article 574 Obligation to prevent damage
1. An insured has the obligation to abide by the terms provided in the [insurance] contract and by the relevant legal regulations and take measures to avoid damage.
2. Where the insured fails to take the measures to avoid damage provided in the contract, the insurer has the right to set a time-limit for the insured to implement such measures. If the insured fails to take such measures within such time, the insurer has the right to terminate unilaterally the performance of the contract or to not pay the insurance benefits if an insured event occurs as a result of the failure to take such measures.
Article 575 Obligations of purchaser of insurance, insured and insurer upon occurrence of insured event
1. Upon occurrence of an insured event, the purchaser of insurance or the insured must notify the insurer immediately and take all necessary measures possible within its capacity to avoid and minimize any damage.
2. An insurer must pay the necessary and reasonable expenses which third parties have incurred to avoid and minimize the [actual] damage.
Article 576 Payment of insurance benefits
1. An insurer must pay insurance benefits to an insured within the agreed time-limit. If there is no agreement on the time-limit, the insurer must pay the insurance benefits within fifteen (15) days of receiving complete and proper documentation regarding the claim for payment of the insurance benefits.
2. Where the insurer is late in paying insurance benefits, the insurer must also pay interest on the amount overdue for the period it is overdue, at the basic interest rate provided by the State Bank at the time of payment of the insurance benefits.
3. Where an insured intentionally allows damage to occur, the insurer shall not be required to pay insurance benefits. If damage occurs due to the inadvertence of the insured, the insurer shall not be required to pay that part of the insurance benefits which corresponds to the extent of the fault of the insured.
Article 577 Transfers of claims for indemnity
1. Where a third person is at fault for causing damage to the insured, and the insurer has paid insurance benefits to the insured, the insurer has the right to demand the third person indemnify the insurer for the insurance benefits already paid. The insured has the obligation to provide the insurer with all necessary information, documentation and evidence of which the insured has knowledge in order to enable the insurer to exercise its right to demand the third person [to indemnify].
2. Where an insured has received monetary compensation for damage from a third person which is less than the amount payable by the insurer, the insurer is only required to pay the difference between the [total] insurance benefits [otherwise payable] and the amount paid by the third person, unless otherwise agreed. If the insured has received insurance benefits but the insurance benefits are less than the damage caused by the third person, the insured has the right to demand the third person indemnify [the insured] for the difference between the insurance benefits and the monetary compensation for the damage.
An insurer has the right to demand the third person indemnify fully [the insurer] for the amount it has paid to the insured.
Article 578 Life insurance
In the case of life insurance, an insurer must pay insurance benefits to the insured or the authorized representative of the insured upon occurrence of an insured event. If the insured dies, the insurance benefits shall be paid to the heir of the insured.
Article 579 Property insurance
1. An insurer must compensate for any damage caused to insured property in accordance with the terms as agreed or as provided by law.
2. Where the ownership rights with respect to insured property are transferred to another person, the new owner shall substitute automatically the former owner in the insurance contract upon transfer of the ownership rights. The former owner which purchased the insurance must notify the new owner that the property is insured and inform the insurer promptly of the transfer of the ownership rights.
Article 580 Civil liability insurance
1. In the case of third party civil liability insurance which is agreed or provided by law, the insurer must, at the demand of the purchaser of insurance, compensate the purchaser of insurance [for money the purchaser of insurance has paid to a third person], or make direct payment to a third person, in respect of damage the purchaser of insurance has caused to the third person, subject to the total insurance benefits as agreed or as provided by law.
2. Where the purchaser of insurance has already compensated the third person for damage, the purchaser of insurance has the right to demand the insurer indemnify the amount the purchaser of insurance has already paid to the third person, which shall not exceed the insurance benefits as agreed by the parties or as provided by law.
SECTION 12
Authorization Contracts
Article 581 Authorization contracts
Authorization contract means an agreement between parties whereby an attorney has the obligation to perform an act in the name of a principal. The principal shall only be required to pay remuneration if so agreed or so provided by law.
Article 582 Duration of authorizatios
The duration of the authorization shall be as agreed by the parties or as provided by law. If there is no agreement and the duration is not provided by law, the authorization contract shall be effective for one year from the date on which the authorization is made.
Article 583 Sub-authorization
An attorney may only sub-authorize its authorization to a third person with the consent of the principal or if so provided by law. The formalities of the sub- authorization contract must conform with the formalities of the original authorization contract.
A sub-authorization shall not exceed the scope of the original authorization.
Article 584 Obligations of attorneys
An attorney has the following obligations:
1. To perform the act in accordance with the authorization and inform the principal of such performance.
2. To notify any third parties involved in the performance of the authorized act of the duration and scope of the authorization and of any amendments of or additions to such scope.
3. To take care of and preserve documents and facilities provided for the performance of the authorized act.
4. To keep all information confidential which the attorney comes to know during the performance of the authorized act.
5. To return to the principal any property received and benefits derived during the performance of the authorized act as agreed or as provided by law.
6. To compensate for damage caused by a breach of any of the obligations provided in clauses 1, 2, 3, 4 and 5 of this article.
Article 585 Rights of attorneys
An attorney has the following rights:
1. To demand the principal provide the information, documentation and facilities necessary for performance of the authorized act.
2. To receive remuneration and be reimbursed for reasonable expenses incurred in the performance of the authorized act.
Article 586 Obligations of principals
A principal has the following obligations:
1. To provide the information, documentation and facilities necessary for the attorney to perform the [authorized] act.
2. To be liable for undertakings given by the attorney within the scope of the authorization.
3. To reimburse the attorney for reasonable expenses incurred by the attorney in the performance of the authorized act and pay any agreed remuneration to the attorney.
Article 587 Rights of principals
A principal has the following rights:
1. To demand the attorney report fully on the performance of the authorized act.
2. To demand the attorney return any property and benefits derived from the performance of the authorized act, unless otherwise agreed.
3. If the attorney breaches any of the obligations provided in article 584 of this Code, to be compensated for damage.
Article 588 Unilateral termination of performance of authorization contracts
1. Where an authorization involves payment of remuneration, the principal has the right, at any time, to terminate unilaterally the performance of the contract but must remunerate the attorney in proportion to the acts performed and compensate for damage. If the authorization does not involve payment of remuneration, the principal has the right, at any time, to terminate the performance of the contract, subject to giving reasonable prior notice to the attorney.
A principal must notify [any] third person in writing of the termination of the performance of the contract by the principal. If the principal fails to do so, any contract with [any such] third person shall remain in effect, unless such third person knows or should know of the termination of the performance of the contract.
2. Where an authorization does not involve payment of remuneration, the attorney has the right, at any time, to terminate unilaterally the performance of the contract, subject to giving reasonable prior notice to the principal. If the authorization involves payment of remuneration, the attorney has the right, at any time, to terminate unilaterally the performance of the contract and must compensate for any damage caused to the principal.
Article 589 Termination of authorization contracts
An authorization contract shall terminate in the following circumstances:
1. The authorization contract expires.
2. The authorized act has been completed.
3. The principal or the attorney terminates unilaterally the performance of the contract in accordance with article 588 of this Code.
4. The principal or attorney has died; or has been declared by a court to have lost the capacity for civil acts, that the capacity for civil acts is restricted, to be missing or dead.
SECTION 13
Promises of Rewards and Prize Competitions
Article 590 Promises of rewards
1. A person having made a public promise of a reward must pay that reward to a person having performed the act requested by the promissor.
2. An act for which a reward is promised must be specific and capable of being performed and [must] not be prohibited by law nor contravene social morals.
Article 591 Withdrawal of promises of rewards
A promissor may withdraw its promise of a reward at any time prior to the commencement of the performance of the act. A withdrawal of a promise of reward must be made in the same manner and by the same media in which the promise of reward was announced.
Article 592 Payment of rewards
1. Where a person performs an act for which a reward is promised, that person shall be given the reward upon completion of the act.
2. Where several persons perform an act for which a reward is promised, concurrently but independently, the person having first completed the act shall be given the reward.
3. Where more than one person complete, at the same time, an act for which a reward is promised, the reward shall be distributed in equal shares amongst such persons.
4. Where more than one person co-operate with each other to perform, at the request of the promissor, an act for which a reward is promised, each person shall receive a share of the reward in proportion to its contribution.
Article 593 Prize competitions
1. A person organizing a cultural, artistic, sports, scientific, technical or other competition which is lawful and does not contravene social morals must announce publicly the terms of participation, the scale of marks, the prizes and the value of each prize.
2. Any alteration of the terms of participation must be announced96 in the manner in which the competition was announced, within a reasonable period of time prior to the competition being conducted.
3. A winner of a prize has the right to demand the organizer of a competition give a prize of the value announced.
CHAPTER XIX
Performance of Acts Without Authorization
Article 594 Performance of acts without authorization
Performance of acts without authorization means the voluntary performance of acts by a person being under no obligation to perform the act, solely for the benefit99 of a beneficiary, without the knowledge of the beneficiary, or with its knowledge but without the beneficiary raising any objection.
Article 595 Obligation to perform acts without authorization
1. A person performing an act without authorization has the obligation to do so in accordance with its capabilities and conditions.
2. A person performing an act without authorization must do so as if such person were performing such act for its own benefit. If such person knows or is able to guess the wishes of the beneficiary, such person must perform the act in accordance with such wishes.
3. A person performing an act without authorization must, if requested, notify the beneficiary of the progress and results of the performance, unless the beneficiary already knows such information or the person performing the act without authorization does not know the place of residence of the beneficiary.
4. If a beneficiary dies, the person performing an act without authorization must continue to perform the act until the heir or representative of the beneficiary takes over [the act].
5. Where a person performing an act without authorization has legitimate reasons for not being able to continue performance, such person must notify the beneficiary, or the representative or close relatives of the beneficiary, or may ask another person to perform the act on its behalf.
Article 596 Obligation of beneficiary to pay for acts performed without authorization
1. A beneficiary of an act performed without authorization must accept the results of the act when it is handed over to the beneficiary by the person having performed the act and [must] reimburse that person for reasonable expenses incurred in performing such act, even where the performance has failed to achieve the results desired by the beneficiary.
2. If a person has performed an act properly for the benefit of a beneficiary, the beneficiary must remunerate the person having performed the act, unless the person having performed the act refuses to accept the remuneration.
Article 597 Obligation to compensate for damage
1. If a person performing an act without authorization intentionally causes damage [to the beneficiary] while performing the act, such person must compensate for such damage.
2. If a person performing an act without authorization unintentionally causes damage [to the beneficiary] while performing the act, the compensation by such person may be reduced on the basis of the circumstances in which the act was performed.
Article 598 Termination of performance of acts without authorization
The performance of acts without authorization shall terminate in the following cases:
1. The beneficiary so requests.
2. The beneficiary, or its heir or representative, takes over the acts.
3. The person performing the acts without authorization becomes not able to continue performance in accordance with paragraph 5 of article 595 of this Code.
4. The person performing the acts without authorization dies.
CHAPTER XX
Obligations to Return [Property] Due to Unlawful Possession or Use of Property or Deriving of Benefits from Property
Article 599 Obligation to return [property]
1. A person possessing or using property of another unlawfully must return the property to its lawful owner or possessor. If the lawful owner or possessor of such property is not able to be found, the person possessing or using property of another unlawfully must deliver the property to the authorized State body, except in the case provided in clause 1 of article 247 of this Code.
2. A person deriving benefits from property unlawfully, thereby causing damage to another, must give such benefits to such other person, except in the case provided in clause 1 of article 247of this Code.
Article 600 Property to be returned
1. A person possessing or using property unlawfully must return the whole of such property.
2. Where the property to be returned is a distinctive object, that particular object must be returned and, if such distinctive object is lost or damaged, monetary compensation must be paid, unless otherwise agreed.
3. If the property to be returned is a generic object which has been lost or damaged, an object of the same type must be returned or monetary compensation [must] be paid, unless otherwise agreed.
4. A person deriving benefits from property unlawfully must return, either in kind or in money, the benefits derived from the property to any person having suffered loss of such benefits.
Article 601 Obligation to return benefits and income
1. A person possessing or using property, or a person deriving benefits from property, unlawfully and not in good faith, must return any benefits and income derived from the property during the time of unlawful possession or use of, or deriving benefits from, the property.
2. A person possessing or using property, or a person deriving benefits from property, unlawfully but in good faith, must return any benefits and income derived from the property from the time when it knew or should have known that the possession or use of, or deriving benefits from, the property was unlawful, except in the case provided in clause 1 of article 247 of this Code.
Article 602 Right to demand third person to return property
Where a person unlawfully possessing or using property transfers the property to a third person, the third person must return the property if so demanded by the lawful owner or [lawful] possessor of the property, unless this Code contains some other provision. If money or compensation has been paid for such property, the third person has the right to demand the party having transferred the property to the third person to compensate for damage.
Article 603 Obligation to pay
Upon taking back property, an owner, lawful possessor or aggrieved person must reimburse the person having taken possession of or used the property, or having derived benefits from the property, unlawfully but in good faith, for the necessary expenses such person has incurred for taking care of the property and increasing its value.
CHAPTER XXI
Liability for Compensation for Non-Contractual Damages
SECTION 1
General Provisions
Article 604 Grounds giving rise to liability to compensate for damage
1. A person intentionally or unintentionally harming the life, health, honour, dignity, reputation, property, or other legal rights or interests of an individual, or harming the honour, reputation, or property of a legal entity or other subject, thereby causing damage, must compensate [for such damage].
2. Where the law provides that a person causing damage must compensate for such damage even if [that person] was not at fault, such provision shall be applied.
Article 605 Principles of compensation for damage
1. Damage must be compensated in full and promptly. Unless otherwise provided by law, parties may agree on the amount of compensation; on the form of compensation, which may be money, in kind or the performance of an act; on one-off payment or payment in instalments; and on the method of compensation.
2. The compensation payable by a person having caused damage may be reduced if such damage was caused unintentionally and is very large in comparison to the short-term and long-term financial positions of such person.
3. If the amount of compensation [determined] becomes unrealistic, the aggrieved person, or the person having caused damage, has the right to request a court or another authorized State body to change the amount of compensation.
Article 606 Capacity of individuals for liability to compensate for damage
1. A person of eighteen (18) or more years of age who causes damage shall be personally liable to compensate.
2. Where a minor under fifteen (15) years of age causes damage, his or her parents, if any, must compensate for the total damage. If the parents have insufficient property to compensate and the minor who has caused the damage has property of his or her own, such property shall be used to satisfy the outstanding amount of compensation, except in the cases provided in article 621 of this Code.
Where a person who is between fifteen (15) and eighteen (18) years of age causes damage, such person must compensate by recourse to his or her own property. If such person has insufficient property to compensate, the parents of such person must satisfy the outstanding amount by recourse to their own property.
3. Where a minor, or a person who has lost the capacity for civil acts, causes damage but there is a guardian, such guardian shall use the property of the ward to compensate. If the ward has no or insufficient property to compensate, the guardian must do so by recourse to the property of the guardian. If the guardian is able to prove that he or she was not at fault with respect to guardianship, the guardian shall not be required to use its property to compensate.
Article 607 Limitation period for initiating legal action claiming compensation for damage
The limitation period for initiating legal action claiming compensation for damage shall be two years from the date on which the legal rights or interests of an individual, legal entity or other subject were infringed.
SECTION 2
Assessment of Damage
Article 608 Damage caused by infringement of property
In the event of an infringement of property, the compensatable damage shall comprise:
1. Property which was lost.
2. Property which was destroyed or damaged.
3. Interests associated with the use and exploitation of the property.
4. Reasonable costs for the prevention, mitigation and remedy of the damage.
Article 609 Damage caused by harm to health
1. Damage caused by harm to health shall comprise:
(a) Reasonable costs for treating, nursing and rehabilitating health, and functional losses and impairment of the aggrieved person;
(b) Loss of or reduction in the actual income of the aggrieved person. If the actual income of the aggrieved person is irregular and is not able to be determined, the average income level for the type of work performed by the aggrieved person shall be applied;
(c) Reasonable costs and actual income losses of the carers of the aggrieved person during the period of treatment. If the aggrieved person loses his or her ability to work and requires a permanent carer, the damage shall also include reasonable costs for taking care of the aggrieved person.
2. A person causing harm to the health of another person must pay the items provided in clause 1 of this article together with an amount of money as
compensation for mental suffering of the aggrieved person. The amount of compensation for mental suffering shall be as agreed by the parties; if the parties are not able to agree, the maximum sum shall not exceed thirty
(30) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State.
Article 610 Damage caused by harm to life
1. Damage caused by harm to life shall comprise:
(a) Reasonable costs for treating, nursing and caring for the aggrieved person prior to the death of the aggrieved person;
(b) Reasonable funeral costs;
(c) Support for the dependants of the aggrieved person.
2. A person causing death to another person must pay compensation for damage as provided in clause 1 of this article together with an amount of money as compensation for mental suffering of the closest relatives in the first line of succession to the deceased. If there are no such relatives, this sum shall be paid to the persons who were directly reared by the deceased or to the persons who directly reared the deceased. The amount of compensation for mental suffering shall be as agreed by the parties; if the parties are not able to agree, the maximum sum shall not exceed sixty (60) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State.
Article 611 Damage caused by harm to honour, dignity or reputation
1. Damage caused by harm to the honour, dignity or reputation of an individual or harm to the honour or reputation of a legal entity or another subject shall comprise:
(a) Reasonable costs for mitigating and remedying the damage;
(b) Loss of or reduction in actual income.
2. A person causing harm to the honour, dignity or reputation of another person must pay compensation for damage as provided in clause 1 of this article together with another amount of money as compensation for mental suffering of the aggrieved person. The amount of compensation for mental suffering shall be as agreed by the parties; if the parties are not able to agree, [the maximum sum] shall not exceed ten (10) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State.
Article 612 Period of entitlement to compensation for damage caused by harm to health or resulting from loss of life
1. Where an aggrieved person loses totally the ability to work, the aggrieved person shall receive compensation until the time of his or her death.
2. Where the aggrieved person dies, his or her dependants shall be entitled to receive support for the following durations:
(a) A child of the deceased, whether living or conceived prior to his or her death, shall be entitled to compensation until the age of eighteen (18) years, except a child between fifteen (15) and eighteen (18) years of age who is employed and earns sufficient income to look after himself or herself;
(b) An adult who is not able to work shall be entitled to receive support until his or her death.
SECTION 3
Compensation for Damage in Number of Specific Cases
Article 613 Compensation for damage by persons exceeding limits of reasonable self-defence
1. A person causing damage while acting in reasonable self-defence shall not be liable to compensate any aggrieved person.
2. A person causing damage while not acting in reasonable self-defence must compensate any aggrieved person.
Article 614 Compensation for damage by persons exceeding requirements of emergency situation
1. A person causing damage while acting [within the requirements of] an emergency situation shall not be liable to compensate any aggrieved person.
2. A person causing damage as a result of exceeding the requirements of an emergency situation must compensate any aggrieved person for that part of the damage which resulted from exceeding the requirements of an emergency situation.
3. A person creating an emergency situation which leads to damage being caused must compensate any aggrieved person.
Article 615 Compensation for damage caused by persons using stimulants
1. A person who, due to the consumption of alcohol or the use of other stimulants, becomes incapable of being aware of or controlling his or her acts, thereby causing damage to another person, must compensate such person.
2. A person who intentionally causes another person to take alcohol or stimulants, thereby causing such person to become incapable of being aware of or controlling his or her acts, must compensate any person aggrieved thereby.
Article 616 Compensation for damage caused jointly by several persons
Where several persons jointly cause damage, they must jointly compensate any aggrieved person.109 Liability for compensation of each person having jointly caused the damage shall be determined in proportion to the degree of fault of each person. If the degree of fault is not able to be determined, the persons causing damage must compensate in equal shares.
Article 617 Compensation for damage where aggrieved person is at fault
If an aggrieved person is at fault for causing the damage, the person having caused the damage shall only be liable for a share of the damage in proportion to the degree to which [such person] is at fault for causing such damage. If the aggrieved person is totally at fault for causing the damage, the person causing the damage shall not be liable to compensate.
Article 618 Compensation for damage caused by persons belonging to legal entity
A legal entity must compensate for any damage caused by any person belonging to the legal entity during the performance of duties assigned by it [to such person]. If a legal entity has compensated for any damage, it has the right to demand the person at fault for causing the damage to reimburse it an amount of money in accordance with law.
Article 619 Compensation for damage caused by officials and civil servants
The body or organization administering an official or civil servant must compensate for any damage caused by such official or civil servant during the performance of his or her public duties.
The body or organization administering an official or civil servant has the responsibility to demand the official or civil servant reimburse it an amount of money in accordance with law if such official or civil servant was at fault during the performance of his or her public duties.
Article 620 Compensation for damage caused by authorized persons of bodies performing legal proceedings
A body performing legal proceedings must compensate for damage caused by any authorized person of such body during the process of the conduct of legal proceedings.
If the authorized person was at fault during the performance of his or her duties, the body performing legal proceedings has the responsibility to demand such person reimburse it an amount of money in accordance with law.
Article 621 Compensation for damage caused by persons under fifteen years of age or persons having lost capacity for civil acts and under direct supervision of school, hospital or other organization
1. Where a person under fifteen (15) years of age causes damage during school hours, the school must compensate for the damage.
2. If a person who has lost his or her capacity for civil acts causes damage to another person while under the direct supervision of a hospital or other organization, such hospital or other organization must compensate for the damage.
3. If, in the cases provided in clauses 1 and 2 of this article, the school, hospital or other organization proves that it was not at fault with respect to supervision, the parents or guardian of the person under fifteen (15) years of age or of the person who has lost his or her capacity for civil acts must compensate.
Article 622 Compensation for damage caused by workers and trainees
An individual, legal entity or other subject must compensate for any damage caused by any worker or trainee belonging to it during the performance by the employee or trainee of his or her assigned duties. The individual, legal entity or other subject has the right to demand such worker or trainee reimburse it an amount of money in accordance with law.
Article 623 Compensation for damage caused by sources of extreme danger
1. Sources of extreme danger comprise motorized means of transport, power transmission systems, operating industrial plants, weapons, explosives, inflammable substances, toxic substances, radioactive substances, dangerous animals and other sources of extreme danger as provided by law.
An owner of a source of extreme danger must comply strictly with the regulations on taking care of, preserving, transporting and using sources of extreme danger in accordance with law.
2. An owner of a source of extreme danger must compensate for damage caused by such source. If the owner has transferred possession or use of the source of extreme danger to another person, such other person must compensate [for the damage], unless otherwise agreed.
3. An owner, or person to which an owner has transferred the possession or use, of a source of extreme danger must compensate for damage caused by such source, even where such owner or person is not at fault, except in either of the following cases:
(a) The aggrieved person is entirely at fault for intentionally causing the damage;
(b) The damage occurred due to an event of force majeure or in an emergency situation, unless otherwise provided by law.
4. Where a source of extreme danger is taken into possession or used unlawfully, the person possessing or using [it] unlawfully must compensate for damage.
Where an owner, or a person to which an owner has transferred possession or use, of a source of extreme danger is at fault by allowing the unlawful possession or use of the source of extreme danger, the owner, or the person to which the owner has transferred possession or use, of the source of extreme danger [as the case may be] must compensate jointly for the damage.
Article 624 Compensation for damage caused by environmental pollution
An individual, legal entity or other subject polluting the environment, thereby causing damage, must compensate in accordance with the law, including when the person polluting the environment was not at fault.
Article 625 Compensation for damage caused by livestock
1. An owner of livestock must compensate for damage caused to another person by such livestock. If the aggrieved person is entirely at fault in causing the livestock to cause the damage, the owner shall not be liable to compensate.
2. Where a third person is entirely at fault in causing livestock to cause damage to another person, the third person must compensate for the damage. If both the third person and the owner are at fault, both of them must compensate jointly for the damage.
3. Where livestock which is possessed or used unlawfully causes damage, the unlawful possessor or user must compensate [for the damage].
4. Where livestock which is allowed to roam according to customary practice causes damage, its owner must compensate according to customary practice provided that such compensation does not contravene the law or social morals.
Article 626 Compensation for damage caused by trees
An owner [of a tree] must compensate for damage caused by all or part of the tree falling, unless the damage is caused entirely due to the fault of the aggrieved person or by an event of force majeure.
Article 627 Compensation for damage caused by houses and other construction works [or buildings]
An owner of a house or construction works [or building], or a person to which the owner has assigned the management or use thereof, must compensate for damage if either of them allows such house or construction works [or building] to collapse, be damaged or partially collapse, thereby causing damage to another person, unless the damage is entirely due to the fault of the aggrieved person or caused by an event of force majeure.
Article 628 Compensation for damage caused by infringement of corpses
1. An individual, legal entity or other subject causing damage to a corpse must compensate.
2. Damage caused by infringement of a corpse shall include reasonable costs for mitigating and remedying the damage.
3. A person causing damage to a corpse must pay an amount of money as provided in clause 2 of this article together with another amount of money as compensation for mental suffering of the closest relatives in the first line of succession to the deceased. If there are no such relatives, this sum shall be paid to the persons who directly reared the deceased. The amount of compensation for mental suffering shall be as agreed by the parties; if the parties are not able to agree, the maximum sum shall not exceed thirty (30) months wages at the minimum monthly wage rate provided by the State.
Article 629 Compensation for damage caused by infringement of graves
An individual, legal entity or other subject causing damage to the grave of another must compensate. Damage caused by infringement of a grave shall include reasonable costs for mitigating and remedying the damage.
Article 630 Compensation for damage caused by infringement of consumer interests
An individual, legal entity or other subject carrying out production or business and failing to ensure the quality of goods, thereby causing damage to consumers, must compensate [for such damage].
Article 631 Rights of inheritance of individuals
An individual may make a will to dispose of his or her estate, may leave his or her property to an heir in accordance with law, or may inherit an estate [left to him or her] under a will or in accordance with law.
Article 632 Equality of individuals with respect to rights of inheritance
All individuals are equal with respect to rights to bequeath their property to others and to inherit estates under wills or in accordance with law.
Article 633 Time and place of commencing inheritance
1. The time of commencement of an inheritance shall be the time when the deceased dies. Where a court declares that a person is dead, the time of commencement of the inheritance shall be the date provided in paragraph 2 of article 81 of this Code.
2. The place of commencement of the inheritance shall be the last place of residence of the owner of the estate. If the last place of residence is not able to be determined, the place of commencement of the inheritance shall be the place at which all or most of the estate is located.
Article 634 Estates
An estate comprises property which the deceased owned and property which the deceased jointly owned with other persons.
Article 635 Heirs
If an heir is an individual, such person must be alive at the time of commencement of the inheritance or, if such person is born and alive after the commencement of inheritance, [must] have been conceived prior to the time when the deceased dies. Where an heir under a will is a body or organization, it must be in existence at the time of commencement of the inheritance.
Article 636 Time when rights and obligations of heirs arise
From the time of commencement of an inheritance, the heirs have the property rights and obligations left by the deceased.
Article 637 Performance of property obligations left by deceased
1. A person entitled to an inheritance has the responsibility to perform the property obligations within the scope of the estate left by the deceased.
2. Where an estate has not yet been divided, the property obligations left by the deceased shall be performed by the administrator of the estate as agreed by the heirs.
3. Where an estate has already been divided, each heir shall perform those property obligations left by the deceased corresponding to, but not exceeding, that part of the estate that the heir has inherited, unless otherwise agreed.
4. Where the State or a body or organization inherits an estate under a will, it must perform the property obligations left by the deceased in like manner as an individual heir.
Article 638 Administrators of estates
1. Administrator of an estate means the person who is appointed in the will or by agreement of the heirs.
2. Where a will fails to appoint, and the heirs have not yet appointed, an administrator, [any] person currently possessing, using or managing [property within] the estate at the time of the commencement of the inheritance shall continue its administration until the heirs have appointed an administrator.
3. Where an heir has not yet been determined and there is not yet an administrator of the estate, the estate shall be administered by the authorized State body.
Article 639 Obligations of administrators of estates
1. An administrator of an estate as provided in clauses 1 and 3 of article 638 of this Code has the following obligations:
(a) To make a list of [the property within] the estate and collect any property belonging to the estate of the deceased which is possessed by others, unless otherwise provided by law;
(b) To take care of the estate and not sell, exchange, give, pledge, mortgage or otherwise dispose of property [within the estate] without the written consent of the heirs;
(c) To notify the heirs of the estate;
(d) To compensate for any damage if the administrator breaches any of its obligations, thereby causing damage;
(dd) To deliver back the estate at the request of the heirs.
2. A person possessing, using or managing [property within] an estate as provided in clause 2 of article 638 of this Code has the following obligations:
(a) To take care of the estate and not sell, exchange, give, pledge, mortgage or otherwise dispose of property [within the estate];
(b) To notify the heirs of the estate;
(c) To compensate for damage if such person breaches any of its obligations, thereby causing damage;
(d) To deliver back the estate as agreed with the deceased in a contract or at the request of the heirs.
Article 640 Rights of administrators of estates
1. An administrator of an estate as provided in clauses 1 and 3 of article 638 of this Code has the following rights:
(a) To represent the heirs in dealings with any third parties in relation to the estate of inheritance;
(b) To be remunerated as agreed with the heirs.
2. A person possessing, using or managing [property within] an estate as provided in clause 2 of article 638 of this Code has the following rights:
(a) To continue to use the estate as agreed with the deceased in a contract or with the consent of the heirs;
(b) To be remunerated as agreed with the heirs.
Article 641 Inheritance by persons entitled to inherit each other's estate but dead at same time
Where persons who are entitled to inherit each other's estate die at the same time or are deemed to have died at the same time because it is impossible to determine who of them died first (hereinafter referred to as simultaneous death), they do not have the right to inherit each other's estate and the estate of each of the deceased shall be inherited by their respective heirs, except in the case of inheritance pursuant to article 677 of this Code.
Article 642 Disclaimer of inheritance
1. An heir may disclaim an inheritance, unless such disclaimer is for the purpose of avoiding the performance of its property obligations to other persons.
2. A disclaimer of an inheritance must be made in writing. A person disclaiming must notify the other heirs, the person authorized to distribute the estate and a notary body or the people's committee of the commune, ward or township where the inheritance of the estate commences of the disclaimer of the estate.
3. The time-limit for disclaiming an estate shall be six months from the date on which the inheritance commences. If upon expiry of this time-limit there has been no disclaimer, the inheritance shall be deemed to have been accepted.
Article 643 Persons not entitled to inherit
1. The following persons are not entitled to inherit:
(a) Persons convicted of having intentionally caused the death of or harmed the health of the deceased, of having seriously mistreated or tortured the deceased, or of having harmed the honour or dignity of the deceased;
(b) Persons having seriously breached their duty to support the deceased;
(c) Persons convicted of having intentionally caused the death of another heir in order to obtain all or part of the entitlement of such other heir to the estate;
(d) Persons deceiving, coercing or obstructing the deceased with respect to the making of the will, or forging, altering or destroying the will in order to obtain all or part of the estate contrary to the wishes of the deceased.
2. Persons provided in clause 1 of this article may, nevertheless, inherit the estate if the deceased was aware of [such] acts but, nevertheless, allowed them to inherit the estate under the will.
Article 644 Estates which no one inherits belong to State
Where there is no heir under a will and at law, or where there is an heir but such heir is not entitled to inherit the estate or disclaims the inheritance of the estate, the residual estate for which there is no heir shall, after fulfilment of property obligations, belong to the State.
Article 645 Limitation periods for initiating legal action with respect to inheritance
The limitation period for initiating legal action with respect to a claim of an heir for distribution of an estate, for a declaration of right of inheritance of the requester or to disallow the claim to inheritance of another shall be ten (10) years from the time of commencement of the inheritance.
The limitation period for initiating legal action with respect to a claim for an heir to fulfil property obligations of the deceased shall be three years from the time of commencement of the inheritance.
CHAPTER XXIII
Inheritance Under Wills
Article 646 Wills
Will means an expression of the wishes of an individual, made in order to bequeath118 his or her property to others after his or her death.
Article 647 Testators
An adult may make a will, unless he or she suffers from a mental or other illness rendering him or her incapable of being aware of or controlling his or her acts.
A person who is between fifteen (15) and eighteen (18) years of age may make a will with the consent of his or her parents or guardian.
Article 648 Rights of testators
A testator has the following rights:
1. To appoint heirs or to deprive an heir of the right to inherit the estate.
2. To determine those parts of the estate which each heir is entitled to.
3. To reserve part of the estate as a gift or for worship purposes.
4. To designate heirs to perform obligations.
5. To appoint a custodian of the will, an administrator of the estate, and a distributor of the estate.
Article 649 Formalities for wills
A will must be made in writing. If it is not able to be made in writing, it may be made orally.
A person belonging to an ethnic minority group has the right to make a will in his or her own written or spoken language.
Article 650 Written wills
Written wills comprise:
1. Unwitnessed written wills.
2. Witnessed written wills.
3. Written wills which are notarized.
4. Written wills which are certified.
Article 651 Oral wills
1. Where a person is likely to die due to illness or any other reason and it is not possible for him or her to make a written will, such person may make an oral will.
2. If the testator is alive and is of sound mind three months after he or she has made an oral will, such will shall automatically become invalid.
Article 652 Lawful wills
1. A will must satisfy the following requirements in order to be lawful:
(a) The testator was of sound mind when he or she made the will; and he or she was not deceived, threatened or coerced [into making the will];
(b) The contents of the will are not contrary to law or social morals and the will complies with legal formalities.
2. A will made by a person between fifteen (15) and eighteen (18) years of age must be made in writing and with the consent of the parents or guardian of such person.
3. A will made by a person who is incapacitated or illiterate must be made in writing by a witness and [must be] notarized or certified.
4. A written will which is not notarized or certified shall be deemed lawful only if it satisfies the requirements provided in clause 1 of this article.
5. An oral will shall be deemed lawful only if the testator orally expressed his or her last wishes before at least two witnesses who immediately thereafter recorded those wishes in writing and signed or fingerprinted the document. Such will must be notarized or certified within five days of the date on which the testator orally expressed his or her last wishes.
Article 653 Contents of written wills
1. A will must specify clearly the following:
(a) The date on which the will is made;
(b) The full name and place of residence of the testator;
(c) The full names of the persons and the bodies or organizations entitled to inherit the estate, or the specific conditions to be satisfied in order for individuals, bodies or organizations to be entitled to inherit the estate;
(d) The estate to be bequeathed and its location;
(dd) The designation of persons to perform obligations and the details of the obligations.
2. A will may not be written using abbreviations or other symbols. If a will consists of several pages, each page must be numbered and bear the signature or fingerprint of the testator.
Article 654 Witnesses to making of will
Any person may act as a witness to the making of a will, except the following persons:
1. Persons who are heirs of the testator under the will or at law.
2. Persons with property rights or obligations which relate to the will.
3. Persons under eighteen (18) years of age and persons who do not have the capacity for civil acts.
Article 655 Unwitnessed written wills
A testator must write a will by his or her own hand and [must] sign it.
The drawing up of a written will without witnesses must comply with article 653 of this Code.
Article 656 Witnessed written wills
Where a testator is not able to write a will by his or her own hand, the testator may request another person to write the will, but there must be at least two witnesses. The testator must sign or fingerprint the will in the presence of the witnesses; the witnesses shall acknowledge the signature or fingerprint of the testator and sign the will.
The will must be made in compliance with articles 653 and 654 of this Code.
Article 657 Wills which are notarized or certified
A testator may request that the will be notarized or certified.
Article 658 Procedures for preparation of wills at notary office or people's committee of commune, ward or township
The preparation of a will at a notary office or the people's committee of the commune, ward or township must comply with the following procedures:
1. The testator shall declare the contents of his or her will to a notary public officer or a member of the people's committee of the commune, ward or township who has the authority to certify it. The notary public officer or the person having the authority to certify must record the wishes stated by the testator. The testator shall sign or fingerprint the will after acknowledging that it has been recorded accurately and that it expresses faithfully the intentions of the testator. Thereafter, the notary public officer or the member of the people's committee of the commune, ward or township shall sign the will.
2. Where the testator is not able to read or hear the will or not able to sign or fingerprint it, there must be a witness who must acknowledge the will by signing it before a notary public officer or a member of the people's committee of the commune, ward or township who has the authority to certify it. The notary public officer shall notarize [the will], or the member of the people's committee of the commune, ward or township who has the authority to certify the will shall certify it, in the presence of the testator and the witnesses.
Article 659 Persons not permitted to notarize or certify wills
A notary public officer or a member of the people's committee of the commune, ward or township who has authority shall not be permitted to notarize or certify a will if such person is:
1. An heir of the testator under the will or at law.
2. A person whose father, mother, wife, husband or child is an heir under the will or at law.
3. A person having property rights or obligations relating to the will.
Article 660 Written wills valid as though notarized or certified
A written will made by any of the following persons shall be valid as though it was notarized or certified:
1. A serving soldier who is not able to request a notarization or certification of his or her will provided that such will is certified by the head of his or her unit having the rank of a company commander or higher.
2. A person travelling on a seagoing vessel or aircraft provided that the will is certified by the captain of the vessel or aircraft.
3. A person undergoing medical treatment in a hospital or other medical establishment or sanatorium provided that the will is certified by the person in charge of such hospital or establishment [or sanatorium].
4. A person conducting surveys, explorations or research in mountainous areas, forests or offshore islands provided that the will is certified by the person in charge of the unit.
5. A Vietnamese citizen residing abroad provided that the will is certified by a Vietnamese consular or diplomatic representative mission in that country.
6. A person held in temporary detention, serving a prison sentence or administrative penalty, or at an educational or medical facility provided that the will is certified by the person in charge of such facility.
Article 661 Wills prepared by notary public officers at places of residence [of testators]
1. A testator may request a notary public officer to visit his or her place of residence in order to prepare a will.
2. Such will shall be prepared in accordance with the procedures for the preparation of wills at a State notary public provided in article 658 of this Code.
Article 662 Amendment of, addition to, replacement or revocation of wills
1. A testator may amend, add to, replace or revoke his or her will at any time.
2. If a testator adds to his or her will, the original will and the codicil shall have equal validity. If a part of the original will and the codicil conflict with each other, the codicil shall prevail.
3. Where a testator replaces a will with a new will, the previous will shall be [deemed to have been] revoked.
Article 663 Joint wills of wives and husbands
A wife and husband may prepare a joint will to dispose of multiple ownership property.
Article 664 Amendment of, addition to, replacement or revocation of joint wills
1. A wife and husband may amend, add to, replace or revoke their joint will at any time.
2. If a wife or husband wishes to amend, add to, replace or revoke a joint will, she or he must obtain the consent of the other person. If either the wife or husband has died, the other person may amend or add to only that part of the joint will which relates to her or his share of the property.
Article 665 Custody of wills
1. A testator may request a notary office or another person to keep custody of the will of the testator.
2. Where a will is kept in custody by a notary office, it must be taken care of and looked after in accordance with the law on notaries.
3. An individual keeping [custody of] a will has the following obligations:
(a) To keep the contents of the will confidential;
(b) To take care of and look after the will. If the will is lost or damaged, the person must notify immediately the testator;
(c) Upon the death of the testator, to deliver the will to his or her heirs or to the person authorized to announce the will. The delivery of the will must be recorded in writing and signed by the person delivering the will, and by the person receiving it, in the presence of two witnesses.
Article 666 Loss and damage of wills
1. If, from the commencement of the inheritance,122 the will is lost or damaged to the extent that it is incapable of indicating clearly the wishes of the testator and there is no evidence of the true wishes of the testator, it shall be deemed that no will exists and inheritance at law shall apply.
2. Where the will is found prior to distribution of the estate, the estate shall be distributed according to the will.
Article 667 Legal effectiveness of wills
1. A will shall become legally effective from the time of commencement of the inheritance.
2. All or part of a will shall be legally ineffective in any of the following cases:
(a) An heir under the will dies prior to or at the same time as the testator dying;
(b) A body or organization named as an heir no longer exists at the time of commencement of the inheritance.
Where there are several heirs under a will and one of them dies prior to or at the same time as the death of the testator or one of the bodies or organizations named as an heir under the will no longer exists at the time of commencement of the inheritance, only that part of the will which relates to the individual, body or organization no longer existing shall be legally ineffective.
3. A will shall not be legally effective if the estate left to the heirs no longer exists at the time of commencement of the inheritance. If only part of the estate left to the heirs remains, only that part of the will which relates to such part of the estate shall be legally effective.
4. Where a will contains provisions which are unlawful but such provisions do not affect the effectiveness of the remainder of the will, only such provisions shall be legally ineffective.
5. Where a person leaves behind more than one will with respect to certain property, only the most recent of such wills shall be legally effective.
Article 668 Legal effectiveness of joint wills of wives and husbands
The joint will of a wife and husband shall be legally effective at the time when the surviving spouse dies or at the time of simultaneous death.
Article 669 Heirs notwithstanding contents of wills
Where a testator does not grant any of the following persons an inheritance, or grants any such person an inheritance which is less than two-thirds of the share that person would have received if the estate had been distributed according to law, such person shall be entitled to a share of the estate equivalent to two- thirds of the share that he or she would have received if the estate had been distributed in accordance with law, unless such person has disclaimed his or her inheritance pursuant to article 642 or is a person who is not entitled to inherit as
provided in clause 1 of article 643 of this Code:
1. Children who are minors, father, mother, wife or husband of the testator.
2. Children who are adults but who are incapable of working.
Article 670 Estates used for worship purposes
1. Where a testator designates part of his or her estate for worship purposes, such part of the estate shall not be distributed among the heirs and shall be delivered to the person appointed in the will to manage for worship purposes. If such appointee fails to implement strictly the will or the agreement of the heirs, the heirs have the right to appoint another person to manage for worship purposes.
Where the testator fails to appoint a person to manage that part of his or her estate which is designated for worship purposes, the heirs shall appoint a person to manage such part of the estate.
Where all heirs under a will have died, that part of the estate which is designated for worship purposes shall belong to the person managing that part of the estate for worship purposes provided that he or she is an heir at law.
2. Where the entire estate of the deceased is insufficient to satisfy all property obligations of the deceased, no part of the estate may be designated for worship purposes.
Article 671 Testamentary gifts
1. A testator may designate part of his or her estate as a testamentary gift to another person. The testamentary gift must be expressly stated in the will.
2. The grantee of a gift shall not be required to fulfil property obligations with respect to that part [of the estate] granted as a gift, unless the whole estate is insufficient to satisfy all property obligations of the grantor, in which case the part of the estate granted as a gift shall also be applied towards satisfying the remainder of the obligations of the grantor.
Article 672 Announcement of wills
1. Where a written will is kept by a notary office, the notary officer shall be the person announcing the will.
2. Where a testator has appointed a person to announce the will, such person shall announce the will. If the testator fails to appoint a person or has appointed a person but the appointee refuses to announce the will, the heirs shall agree on the appointment of a person to announce the will.
3. After the time of commencement of an inheritance, the person announcing the will must send copies of the will to all persons with an interest in the contents of the will.
4. A recipient of a copy of a will has the right to verify the copy against the original.
5. Where a will has been prepared in a foreign language, it must be translated into Vietnamese and notarized.
Article 673 Interpretation of contents of wills
Where the contents of a will are unclear and may be interpreted in different ways, the person announcing the will and the heirs must interpret jointly the contents of the will based on the true wishes of the deceased, taking into consideration the relationship of the deceased with the heirs under the will. If such persons fail to agree on the interpretation of the contents of the will, it shall be deemed that no will exists and the estate shall be distributed in accordance with the provisions on inheritance at law.
Where part of the contents of a will is not able to be interpreted but the remainder of the will is not affected, only that part which is not able to be interpreted shall not be legally effective.
CHAPTER XXIV
Inheritance at Law
Article 674 Inheritance at law
Inheritance at law means inheritance in accordance with the order of priority of inheritance and the conditions and procedures of inheritance provided by law.
Article 675 Cases of inheritance at law
1. Inheritance at law shall apply in the following cases:
(a) There is no will;
(b) The will is unlawful;
(c) All heirs under the will died prior to or at the same time as the testator dying, or the bodies or organizations which are entitled to inherit under the will no longer exist at the time of commencement of the inheritance;
(d) The persons appointed as heirs under the will do not have the right to inherit or disclaimed the right to inherit.
2. Inheritance at law shall also apply to the following parts of an estate:
(a) Parts of an estate in respect of which no disposition has been made in the will;
(b) Parts of an estate related to an ineffective part of the will;
(c) Parts of an estate related to heirs under the will not having the right to inherit, having disclaimed the right to inherit, or having died prior to or at the same time as the testator dying; and parts of an estate related to bodies or organizations entitled to inherit under the will but no longer existing at the time of commencement of the inheritance.
Article 676 Heirs at law
1. Heirs at law are categorized in the following order of priority:
(a) The first level of heirs comprises: spouses, biological parents, adoptive parents, offspring and adopted children of the deceased;
(b) The second level of heirs comprises: grandparents and siblings of the deceased; and biological grandchildren of the deceased;
(c) The third level of heirs comprises: biological great-grandparents of the deceased, biological uncles and aunts of the deceased, and biological nephews and nieces of the deceased.
2. Heirs at the same level shall be entitled to equal shares of the estate.
3. Heirs at a lower level shall be entitled to inherit where there are no heirs at a higher level because such heirs have died, or because they are not entitled to inherit, have been deprived of the right to inherit or have disclaimed the right to inherit.
Article 677 Succeeding heirs
Where a child of a testator died prior to or at the same time as the testator, the grandchildren of the testator shall inherit that part of the estate which their father or mother would have been entitled to inherit had such father or mother still been alive. If the grandchildren also died prior to or at the same time as the testator, the great-grandchildren of the testator shall inherit that part of the estate which their father or mother would have been entitled to inherit had such father or mother still been alive.
Article 678 Inheritance relations between adopted children and their adoptive parents and biological parents
An adopted child and his or her adoptive parents may inherit each other's estates and may also inherit in accordance with articles 676 and 677 of this Code.
Article 679 Inheritance relations between stepchildren and their stepparents
If a stepchild and his or her stepparents care for and support each other as though they were biologically related, they may inherit each other's estates and may also inherit in accordance with articles 676 and 677 of this Code.
Article 680 Inheritance where wives and husbands have divided multiple ownership property, have applied for divorce or have remarried
1. Where a wife and husband have divided their multiple ownership property while they are still married and one of them subsequently dies, the surviving spouse shall still be entitled to inherit the estate of the deceased.
2. Where a wife and husband have applied for but not yet obtained a legally effective divorce pursuant to a judgement or decision of a court, or they have obtained such a divorce but the judgement or decision of the court is not yet effective, and one of them dies, the surviving spouse shall, nevertheless, be entitled to inherit the estate of the deceased.
3. A person who is the wife or husband of the deceased at the time when his or her spouse dies shall be entitled to inherit the estate of the deceased even if that person subsequently remarries.
CHAPTER XXV
Settlement and Distribution of Estates
Article 681 Meeting of heirs
1. After being notified of the commencement of an inheritance, or after a will has been announced, the heirs may meet to agree on the following matters:
(a) If the testator has failed to appoint an administrator of the estate or a distributor of the estate, or has not determined the powers and obligations of such persons, the appointment of such persons and the determination of their powers and obligations, as the case may be;
(b) Method of distributing the estate.
2. All agreements by the heirs must be made in writing.
Article 682 Distributors of estates
1. A distributor of an estate may also be the administrator of the estate appointed in the will or by agreement of the heirs.
2. A distributor of an estate must distribute it strictly in accordance with the will or the agreement of the heirs at law.
3. A distributor of the estate may receive remuneration if so allowed by the testator in the will or if so agreed by the heirs.
Article 683 Order of priority of payment
Property obligations and expenses related to an inheritance shall be paid in the following order of priority:
1. Reasonable funeral expenses in accordance with customary practice.
2. Outstanding support payments.
3. Allowances for dependants of the deceased.
4. Wages.
5. Monetary compensation for any damage.
6. Taxes and other liabilities owed to the State.
7. Fines.
8. Other liabilities owed to other individuals, legal entities or organizations.
9. Expenses for taking care of the estate.
10. Other expenses.
Article 684 Distribution of estates in accordance with wills
1. An estate shall be distributed in accordance with the wishes of the testator. If the will fails to specify the share of each heir, the estate shall be divided equally between the persons named in the will, unless otherwise agreed.
2. Where a will provides for the distribution in kind of an estate, each of the heirs shall be entitled to receive his or her share in kind, plus the benefits and income derived therefrom, or must bear the depreciation in value of such share in kind up to the time when the estate is distributed. If the property [which is the subject of a share in kind] has been destroyed due to the fault of another person, the heir has the right to demand compensation for damage.
3. Where a will provides for the distribution of an estate according to certain proportions of the total value of the estate, such proportions shall be calculated on the basis of the value of the estate at the time of distribution.
Article 685 Distribution of estates in accordance with law
1. If, at the time of distribution, an heir has been conceived but not yet born, a part of the estate equal to the share of another heir at the same level of heirs shall be set aside for the unborn heir. If the heir is born alive, he or she shall inherit such part of the estate. If the heir does not survive his or her birth, the other heirs at the same level of heirs shall be entitled to his or her share.
2. The heirs have the right to demand the estate to be distributed in kind. If the estate is not able to be equally distributed in kind, the heirs may agree that the property shall be valued and may agree on which heirs shall be entitled to receive which particular items of property. Failing such agreement, the assets in kind shall be sold for distribution.
Article 686 Limited distribution of estates
Where it was the wish of a testator, or where the heirs agree, that an estate is to be distributed only after a certain period of time, it shall be distributed only after such period of time has expired.
If there is a request to distribute an estate but such distribution will seriously and adversely affect the life of the remaining wife or husband and family, such spouse has the right to request a court to fix the share of the estate to which [other] heirs are entitled but not to allow distribution of the estate during a certain period of time, which shall not exceed three years from the date of commencement of inheritance; when such period fixed by the court has expired or such remaining spouse has remarried, the other heirs have the right to request the court to permit distribution of the estate.
Article 687 Distribution of estates where new heir or where right of heir to inherit has been disallowed
1. Where a new heir appears after an estate has been distributed, the estate shall not be re-distributed in kind but the heirs which have received [a share of] the estate must pay the new heir a sum equivalent to the share of the estate of such [new heir] at the time of distribution of the estate in proportion to the [respective] share of the estate already received [by each heir], unless otherwise agreed.
2. Where the right of an heir to inherit is disallowed after an estate has been distributed, such heir must return the inheritance or pay to the other heirs a sum equivalent to the value of the inheritance received at the time of distribution of the estate, unless otherwise agreed.
PART FIVE
PROVISIONS ON TRANSFER OF LAND USE RIGHTS
CHAPTER XXVI
General Provisions
Article 688 Basis for establishment of land use rights
1. Land is under the ownership of the State and is administered uniformly by the Government.
2. Land use rights of individuals, legal entities, family households and other subjects are established by the allocation or lease of land by the State or by recognition by the State of the land use rights.
3. Land use rights of individuals, legal entities, family households and other subjects are also established by the transfer of land use rights by other persons in accordance with this Code and the law on land.
Article 689 Formalities for transfer of land use rights
1. The transfer of land use rights shall be conducted by way of contract, except in the case provided in clause 3 of this article.
2. A contract for transfer of land use rights must be made in writing, and notarized or certified in accordance with law.
3. Inheritance of land use rights shall be implemented in accordance with articles 733 to 735 inclusive of this Code.
Article 690 Price for transfers of land use rights
The price for transfer of land use rights shall be as agreed by the parties or as provided by law.
Article 691 Principles for transfers of land use rights
1. Only individuals, legal entities, family households and other subjects using land and permitted by law to transfer land use rights have the right to transfer such land use rights.
2. When transferring land use rights, the parties have the right to agree on the contents of the contract for transfer of the land use rights but must comply with the provisions of this Code and the law on land.
3. A transferee of land use rights must use the land for the correct purpose and duration as stated in the certificate of land use rights and [must] comply with local land use zoning and planning as at the time of the transfer of the land use rights.
Article 692 Effectiveness of transfers of land use rights
The transfer of land use rights shall be effective upon registration of the land use rights in accordance with the law on land.
CHAPTER XXVII
Contracts for Exchange of Land Use Rights
Article 693 Contracts for exchange of land use rights
Contract for exchange of land use rights is an agreement between parties whereby they transfer [parcels of] land and the land use rights to each other in accordance with the provisions in this Code and the law on land.
Article 694 Contents of contracts for exchange of land use rights
A contract for exchange of land use rights shall contain the following particulars:
1. Names and addresses of the parties.
2. Rights and obligations of the parties.
3. Category, class, area, location, symbol, boundaries and status of the [parcel of] land.
4. Time when the [parcel of] land is transferred.
5. Duration of land use of the exchanger and remaining duration of land use to which the exchangee is entitled.
6. Difference, if any, in the value of the land use rights.
7. Third party rights with respect to the exchanged [parcel of] land.
8. Liability of the parties for breach of contract.
Article 695 Obligations of parties exchanging land use rights
Parties exchanging land use rights have the following obligations:
1. To transfer to each other the full area of land strictly in accordance with the agreed class, category, location, symbol and status of the land.
2. To use the land for the correct purpose and duration.
3. To pay the fees for the exchange of land use rights with respect to the parcel of land received in the exchange, and to perform the obligations of a land user in accordance with this Code and the law on land.
4. If the value of the land use rights of one party to the exchange is higher [than the value of the land use rights of the other party], to settle the difference, unless otherwise agreed.
Article 696 Rights of parties exchanging land use rights
Parties exchanging land use rights have the following rights:
1. To demand the other party transfer the full area of land strictly in accordance with the agreed class, category, location, symbol and status of the land.
2. To demand the other party deliver to it all legal documents relating to the land use rights.
3. To be issued with a certificate of land use rights for the exchanged land.
4. To use the land for the correct purpose and duration.
CHAPTER XXVIII
Contracts for Transfer of Land Use Rights
Article 697 Contracts for transfer of land use rights
Contract for transfer of land use rights is an agreement between parties, whereby the transferor of the land use rights transfers the land and the land use rights to the transferee and the transferee pays money to the transferor in accordance with the provisions in this Code and the law on land.
Article 698 Contents of contracts for transfer of land use rights
A contract for transfer of land use rights shall contain the following particulars:
1. Names and addresses of the parties.
2. Rights and obligations of the parties.
3. Category, class, area, location, symbol, boundaries and status of the [parcel of] land.
4. Duration of land use of the transferor and remaining duration of land use to which the transferee is entitled.
5. Price of the transfer.
6. Method and time for payment.
7. Third party rights with respect to the transferred [parcel of] land.
8. Other information relating to the land use rights.
9. Liability of the parties for breach of contract.
Article 699 Obligations of transferors of land use rights
A transferor of land use rights has the following obligations:
1. To deliver to the transferee the full area of land strictly in accordance with the agreed class, category, location, symbol and status of the land.
2. To deliver to the transferee the documents relating to the land use rights.
Article 700 Rights of transferors of land use rights
A transferor of land use rights has the right to receive monetary payment for the transfer of the land use rights. If the transferee is late in paying, article 305 of this Code shall apply.
Article 701 Obligations of transferees of land use rights
A transferee of land use rights has the following obligations:
1. To pay the transferor of the land use rights in full, at the time and by the method of payment as agreed.
2. To register the land use rights in accordance with the law on land.
3. To ensure third party rights with respect to the transferred land.
4. To perform other obligations in accordance with the law on land.
Article 702 Rights of transferees of land use rights
A transferee of land use rights has the following rights:
1. To demand the transferor of the land use rights deliver to it the documents relating to the land use rights.
2. To demand the transferor of the land use rights transfer the full area of land strictly in accordance with the agreed class, category, location, symbol and status of the land.
3. To be issued with a certificate of land use rights for the transferred land.
4. To use the land for the correct purpose and duration.
CHAPTER XXIX
Contracts for Lease and Sub-Lease of Land Use Rights
SECTION 1
Contracts for Lease of Land Use Rights
Article 703 Contracts for lease of land use rights
Contract for lease of land use rights is an agreement between parties, whereby the lessor transfers land to the lessee for use during a [certain] term, and the lessee must use the land for the correct purpose, pay rent and return the land upon expiry of the term of lease in accordance with the provisions in this Code and the law on land.
Article 704 Contents of contracts for lease of land use rights
A contract for lease of land use rights shall contain the following particulars:
1. Names and addresses of the parties.
2. Rights and obligations of the parties.
3. Category, class, area, location, symbol, boundaries and status of the [parcel of] land.
4. Term of the lease.
5. Amount of rent.
6. Method and time for payment.
7. Third party rights with respect to the leased land.
8. Liability of the parties for breach of contract.
9. [Measures] to deal with any consequences upon expiry of the contract for lease of land use rights.
Article 705 Obligations of lessors of land use rights
A lessor of land use rights has the following obligations:
1. To register the lease of the land use rights.
2. To transfer to the lessee the full area of the land strictly in accordance with the agreed class, category, location, symbol and status of the land.
3. To lease the land use rights within the term allocated and leased.
4. To inspect and remind the lessee to protect and take care of the land and use it for the correct purpose.
5. To pay land use tax, unless otherwise agreed.
6. To notify the lessee of third party rights with respect to the leased land.
Article 706 Rights of lessors of land use rights
A lessor of land use rights has the following rights:
1. To demand full payment of the land rent from the lessee.
2. To demand the lessee of the land use rights ceases immediately any use of the land which is not for the correct purpose or any destruction or devaluation of the land. If the lessee fails to do so, the lessor may terminate unilaterally the performance of the contract and demand the lessee return the leased land and compensate for damage.
3. To demand the lessee return the land upon expiry of the term of lease.
Article 707 Obligations of lessees of land use rights
A lessee of land use rights has the following obligations:
1. To use the land for the correct purpose, within the agreed boundaries and for the agreed term of lease.
2. Not to destroy the land or reduce its utility value and to satisfy all other requirements as agreed in the contract for lease of the land use rights.
3. To pay the rent for the lease of the land use rights in full, at the time and place and by the method of payment as agreed. Notwithstanding that the land use fails to generate a profit, the lessee must pay land rent in full, unless otherwise agreed.
4. To comply with the regulations on environmental protection and not harm the legal rights or interests of users of neighbouring land.
5. Upon expiry of the term of the lease, to return the land in the same condition as it was received, unless otherwise agreed.
Article 708 Rights of lessees of land use rights
A lessee of land use rights has the following rights:
1. To demand the lessor deliver the full area of land strictly in accordance with the agreed location, symbol, class, category and status of the land.
2. To enjoy uninterfered use of the leased land for the agreed term.
3. To enjoy the benefits and income derived from the land use.
4. To terminate unilaterally the performance of the contract in accordance with article 426 of this Code.
5. In the event that an event of force majeure results in loss or reduction of benefits and income, to request the lessor reduce the rent or exempt the lessee from paying any rent.
Article 709 Late payment of rent for lease of land use rights
If the lessee is late in paying the agreed rent for the lease of the land use rights, the lessor may grant an extension. If the lessee fails to pay the rent within such extension, the lessor has the right to terminate unilaterally the performance of the contract and demand the lessee return the land. The lessor has the right to demand the lessee to pay full rent with respect to the period of time for which the land has been leased, including interest on the rent outstanding, for the period of time for which it remains outstanding, at the basic interest rate provided by the State Bank at the time when payment is made.
Article 710 Compensation for damage caused by recovery of land
1. If a lessor or lessee deliberately breaches the obligations of a land user resulting in the recovery of land by the State, such party must compensate the other party for any damage.
2. Where a contract for lease of land use rights is effective but the State recovers the land due to national defence or security requirements, in the national or public interest or for economic development, the contract for lease of the land use rights shall terminate prior to its full term.
Where the lessee has paid rent in advance, the lessor must refund to the lessee the prepaid rent corresponding to the period for which the land has not been used. If the lessee has not yet paid rent, the lessee must only pay rent for the period for which it used the land.
A lessor shall be compensated by the State for any damage caused by recovery of the land in accordance with law and the lessee shall be compensated by the State for the loss of benefits from the land.
Article 711 Right to continue lease of land use rights upon death of party
1. Where the lessor of land use rights is an individual who dies, the lessee may, nevertheless, continue the lease of the land use rights until the expiry of the term of lease.
2. Where the lessee of land use rights is an individual who dies, the members of the family household of the lessee may continue the lease of the land use rights until the expiry of the term of lease but the authorized State authorities must be notified thereof.
Article 712 Transfer of land use rights during term of lease of land use rights
As long as the term of a lease of land use rights remains in effect, the lessor has the right to transfer the land use rights to another person, if so permitted by the authorized State body, but the lessor must notify the lessee in order for the lessee to perform the obligations of the lessee to the transferee of the land use rights.
A lessee may, nevertheless, continue the lease of the land use rights until the expiry of its term in accordance with the contract.
Article 713 Termination of contracts for lease of land use rights
1. A contract for lease of land use rights shall terminate in the following cases:
(a) The lease expires without extension;
(b) As agreed by the parties;
(c) The State recovers the land;
(d) One of the parties terminates unilaterally the performance of the contract or cancels the contract as agreed or as provided by law;
(dd) The lessee of the land use rights is an individual who dies and there are no other surviving members of his or her family household or there are such members but they do not wish to continue the lease;
(e) The areas of leased land no longer exist as the result of a natural disaster;
(g) Other cases as provided by law.
2. Upon termination of a contract for lease of land use rights, the lessee must restore the land to the condition in which he or she received it, unless otherwise agreed or otherwise provided by law. Property attached to the land shall be dealt with as agreed by the parties.
SECTION 2
Contracts for Sub-Lease of Land Use Rights
Article 714 Contracts for sub-lease of land use rights
In cases where the law does not otherwise provide, the provisions in articles 703 to 713 inclusive of this Code shall also apply to contracts for sub-lease of land use rights.
CHAPTER XXX
Contracts for Mortgage of Land Use Rights
Article 715 Contracts for mortgage of land use rights
Contract for mortgage of land use rights is an agreement between parties, whereby the land user (hereinafter referred to as the mortgagor) uses its land use rights to secure the performance of civil obligations to the other party (hereinafter referred to as the mortgagee). The mortgagor is permitted to continue to use the land during the term of the mortgage.
Article 716 Scope of mortgages of land use rights
1. Land use rights may be mortgaged in part or in whole.
2. Where land use rights are mortgaged by a land user, any house, other constructed facility, planted forest, tree or other property of the mortgagor attached to the land shall form part of the mortgaged property only if there is an agreement to such effect.
Article 717 Obligations of mortgagors of land use rights
A mortgagor of land use rights has the following obligations:
1. To deliver the certificate of land use rights to the mortgagee.
2. To complete the procedures for registering the mortgage and for cancelling such registration when the contract for mortgage terminates.
3. To use the land for its correct purpose and not destroy or diminish the value of the land.
4. To repay the loan at the time and by the method as agreed in the contract.
Article 718 Rights of mortgagors of land use rights
A mortgagor of land use rights has the following rights:
1. To use the land during the term of the mortgage.
2. To obtain the loan in respect of which the land use rights are mortgaged by the agreed method.
3. Take the benefits and income derived, unless the benefits form part of the mortgaged property.
4. To exchange, transfer, lease or sub-let the mortgaged land use rights if the mortgagee agrees.
5. To receive back the certificate of land use rights after fulfilling the mortgage obligations.
Article 719 Obligations of mortgagees of land use rights
A mortgagee of land use rights has the following obligations:
1. With the mortgagor, to register the mortgage.
2. To return the certificate of land use rights when the mortgagor has fulfilled the obligations secured by the mortgage.
Article 720 Rights of mortgagees of land use rights
A mortgagee of land use rights has the following rights:
1. To inspect [the use by the mortgagor of the land use rights] and remind the mortgagor to protect and take care of the land and use it for the correct purpose.
2. Where the mortgaged land use rights are realized, to enjoy priority with respect to the repayment of debts.
Article 721 Realization of mortgaged land use rights
If the mortgagor fails to perform or performs incorrectly the obligations secured by the mortgage of the land use rights by the time that performance falls due, the land use rights shall be realized as agreed; if there is no agreement or if realization is not able to be implemented as agreed, the mortgagor shall have the right to institute court proceedings.
CHAPTER XXXI
Contracts for Gift of Land Use Rights
Article 722 Contracts for gift of land use rights
Contract for gift of land use rights is an agreement between parties, whereby the giver of the land use rights transfers the land use rights to the donee without demanding compensation, and the donee agrees to receive the land use rights in accordance with the provisions in this Code and the law on land.
Article 723 Contents of contracts for gift of land use rights
A contract for gift of land use rights shall contain the following particulars:
1. Names and addresses of the parties.
2. Reason for the gift of the land use rights.
3. Rights and obligations of the parties.
4. Category, class, area, location, symbol, boundaries and status of the [parcel of] land.
5. Remaining duration of land use of the giver.
6. Third party rights with respect to the gifted [parcel of] land.
7. Liability of the parties for breach of contract.
Article 724 Obligations of givers of land use rights
A giver of land use rights has the following obligations:
1. To hand over the full area of the land strictly in accordance with the agreed class, category, location, symbol and status of the land.
2. To hand over the documents relating to the land use rights to the donee in order to register the land use rights.
Article 725 Obligations of donees of land use rights
A donee of land use rights has the following obligations:
1. To register the land use rights at the authorized State body in accordance with the law on land.
2. To ensure the rights of a third party in respect of the gifted land.
3. To fulfil other obligations in accordance with the law on land.
Article 726 Rights of donees of land use rights
A donee of land use rights has the following rights:
1. To demand the giver hand over the full area of land strictly in accordance with the agreed class, category, location, symbol and status of the land.
2. To use the gifted land for the correct purpose and duration.
3. To be issued with a certificate of land use rights.
CHAPTER XXXII
Contracts for Capital Contribution Using Value of Land Use Rights
Article 727 Contracts for capital contribution using value of land use rights
Contract for capital contribution using the value of land use rights is an agreement between parties, whereby the land user (hereinafter referred to as the capital contributor) contributes its capital using the value of land use rights in order to co-operate in production and business with individuals, legal entities, family households and other subjects in accordance with the provisions in this Code and the law on land.
Article 728 Contents of contracts for capital contribution using value of land use rights
A contract for capital contribution using the value of land use rights shall contain the following particulars:
1. Names and addresses of the parties.
2. Rights and obligations of the parties.
3. Category, class, area, location, symbol, boundaries and status of the [parcel of] land.
5. Remaining duration of land use of the capital contributor.
6. Value of the land use rights contributed as capital.
7. Third party rights with respect to the land contributed as capital.
8. Liability of the parties for breach of contract.
Article 729 Obligations of capital contributors using value of land use rights
A capital contributor using the value of land use rights has the following obligations:
1. To hand over on time the full area of the land strictly in accordance with the class, category, location, symbol and status of the land as agreed in the contract.
2. To register the land use rights at the authorized State body in accordance with the law on land.
Article 730 Rights of capital contributors using value of land use rights
A capital contributor using the value of land use rights has the following rights:
1. To be entitled to receive profits at the ratio of the capital contribution using the value of land use rights.
2. To transfer and to bequeath the portion of capital contribution using the value of land use rights, unless otherwise agreed or otherwise provided by law.
3. To receive back the land use rights contributed as capital pursuant to the agreement or upon expiry of the duration of the capital contribution.
4. To cancel the contract and demand compensation for damage if the recipient of the capital contribution fails to pay a portion of profits on time or pays an incomplete portion.
Article 731 Obligations of recipients of capital contribution using value of land use rights
A recipient of capital contribution using the value of land use rights has the following obligations:
1. To pay a portion of profits to the capital contributor on time and by the method as agreed in the contract.
2. To ensure the rights of a third party in respect of the land contributed as capital.
3. To fulfil other obligations in accordance with the law on land.
Article 732 Rights of recipients of capital contribution using value of land use rights
A recipient of capital contribution using the value of land use rights has the following rights:
1. To demand that the capital contributor hand over the full area of land on time and strictly in accordance with the class, category, location, symbol and status of the land as agreed in the contract.
2. To use the land for the correct purpose and duration.
3. To be issued with a certificate of land use rights where the capital contributor is a legal entity, except where the capital contribution is pursuant to a business co-operation contract.
CHAPTER XXXIII
Inheritance of Land Use Rights
Article 733 Inheritance of land use rights
The inheritance of land use rights is the passing of the land use rights of a deceased to his or her heirs in accordance with this Code and the law on land.
Article 734 Individuals entitled to bequeath land use rights
Individuals to whom the State has allocated or leased land or who have received a transfer of land use rights have the right to bequeath such land use rights in accordance with Part Four of this Code and the law on land.
Article 735 Inheritance of land use rights allocated by State to family households
Where a member of a family household to whom the State has allocated land dies, the land use rights shall be inherited by heirs in accordance with Part Four of this Code and the law on land.
PART SIX
INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS AND TECHNOLOGY TRANSFER
CHAPTER XXXIV
Copyright and Related Rights
Copyright
Article 736 Authors
1. The person who creates a literary, artistic or scientific work (hereinafter all referred to as a work) is the author of such work.
If there are two or more persons who jointly create a work, such persons are the co-authors.
2. A person who creates a derivative work out of the work of another person, including a work translated from one language into another and a work which is adapted, rewritten, transformed, compiled, annotated or selected is the author of such work.
Article 737 Objects of copyright
Objects of copyright comprise all works created in the literary, artistic and scientific sectors, expressed in any form and by any means, irrespective of their content and value, and shall not be dependent on any procedures.
Article 738 Contents of copyright
1. Copyright comprises moral rights and economic rights131 with respect to the work.
2. Moral rights which are part of copyright comprise [the right to]:
(a) Name the work;
(b) Put one's name or pseudonym to the work; and have such name or pseudonym cited when the work is published [or] used;
(c) Publish the work, or authorize other persons to do so;
(d) Protect the integrity of the work, and not permit other persons to amend, alter or distort the work.
3. Economic rights which are part of copyright comprise [the right to]:
(a) Copy the work;
(b) Permit creation of derivative works;
(c) Distribute and import the original and copies of the work;
(d) Disseminate the work to the public;
(dd) Lease out the original or the computer program copy.
Article 739 Time when copyright arises and [duration of] effectiveness
1. Copyright arises as from the date on which a work is created and rendered in a definite materialized form.
2. Moral rights which are part of copyright shall exist indefinitely, except for the right to publish [the work] or authorize other persons to publish the work which is regulated in the law on intellectual property.
3. Economic rights which are part of copyright shall exist for the duration provided in the law on intellectual property.
Article 740 Owner of copyright
1. Moral rights belong to the author.
2. Where a work has been created other than pursuant to an assigned task or pursuant to a contract, economic rights belong to the author.
3. Where a work has been created pursuant to an assigned task or pursuant to a contract, economic rights belong to the body or organization which assigned the task or to the party which assigned the job pursuant to the contract, unless otherwise agreed.
Where economic rights do not belong to the author, the author shall have the right to receive remuneration [and/or] royalties paid by the owner of the economic rights in accordance with the law on intellectual property.
Article 741 Distribution of rights as between co-authors
Where a work is created by co-authors and each section created by one co-author may be separately identified for independent use, the provision in article 740 of this Code shall apply to each section of the work which is so used independently, unless the co-authors have some other agreement.
Article 742 Transfer of copyright
1. The moral rights provided in sub-clauses (a), (b) and (d) of clause 2 of article 738 of this Code shall not be transferable.
The moral right provided in sub-clause (c) of clause 2 of article 738 of this Code may be transferred subject to any conditions provided in the law on intellectual property.
2. Economic rights may be transferred in whole or in part pursuant to a contract, or they may be bequeathed and inherited.
Article 743 Contract for transfer of economic rights which are part of copyright
Any transfer of all or part of the economic rights which are part of copyright shall be implemented on the basis of a contract. A contract for the transfer of copyright must be made in writing.
SECTION 2
Rights Related to Copyright
Article 744 Objects of rights related to copyright
Objects of rights related to copyright (hereinafter all referred to as related rights) comprise the performances of performers; audio and visual fixations; broadcasts of broadcast organizations and programme-carrying signals transmitted by satellite.
Article 745 Owners and contents of related rights
1. Rights with respect to performances shall comprise moral rights of the performer and economic rights of the person having invested in order to conduct the performance.
2. Moral rights of the performer shall comprise the right to have his or her name mentioned upon performance or when the audio or visual fixation of the performance is published, and the right to have the integrity of the image of the performance protected.
3. Economic rights of the person having invested in order to conduct the performance shall comprise the right to carry out the following acts and to prohibit others from carrying out such acts:
(a) Make an audio or visual recording of the performance;
(b) Copy or distribute the original or copies of any audio or visual fixation of the performance;
(c) Broadcast or otherwise transmit the performance to the public.
Article 746 Owners and contents of rights with respect to audio and visual fixations
1. Rights with respect to audio and visual fixations belong to the person having invested in order to produce such audio or visual fixations.
2. Rights with respect to audio and visual fixations shall comprise the right to carry out the following acts and to prohibit others from carrying out such acts:
(a) Make a copy of all or a part of an audio or visual fixation;
(b) Distribute and import the original or copies of the audio and visual fixation;
(c) Lend the original or copies of the audio and visual fixation for commercial purposes.
Article 747 Owners and contents of rights with respect to broadcasts
1. Rights with respect to broadcasts belong to the broadcast organization.
2. Rights with respect to broadcasts shall comprise the right to carry out the following acts or to prohibit others from carrying out such acts:
(a) Make, or make a copy of, a recording; broadcast or re-broadcast all or a part of a program;
(b) Distribute a recording, or make a copy of a recording, of a broadcast.
Article 748 Owners and contents of rights with respect to programme-carrying signals transmitted by satellite
1. Rights with respect to programme-carrying signals transmitted by satellite belong to the person first transmitting such programme-carrying signals transmitted by satellite.
2. Rights with respect to programme-carrying signals transmitted by satellite shall comprise the right to carry out and permit the carrying out of the following acts or to prohibit others from carrying out the following acts:
(a) Produce, assemble, vary, import, sell or lease equipment or systems for the purpose of decoding coded satellite signals;
(a) Receive, re-transmit decoded signals without the permission of the person holding rights with respect to coded satellite signals.
Article 749 Transfer of related rights
1. Economic rights which are part of the related rights provided in articles 745, 746, 747 and 748 of this Code may be transferred.
2. Any transfer of related rights shall be implemented on the basis of a written contract.
CHAPTER XXXV
Industrial Property Rights and Rights to Plant Varieties
Article 750 Objects of industrial property rights and rights to plant varieties
1. Objects of industrial property rights comprise inventions, industrial designs, layout designs of semi-conductor integrated circuits, trade secrets, marks, trade names and geographical indications.
2. Objects of rights to plant varieties are reproductive materials and plant varieties.
Article 751 Contents of industrial property rights and rights to plant varieties
1. Industrial property rights with respect to inventions, industrial designs and layout designs of semi-conductor integrated circuits and of rights to plant varieties comprise moral rights and economic rights provided for as follows:
(a) Moral rights with respect to inventions, industrial designs, layout designs of semi-conductor integrated circuits, [and] plant varieties shall belong to the person having directly created the invention, industrial design, layout design of semi-conductor integrated circuits, [or] plant variety by its own creative labour, and shall comprise the right to be named as the author in the certificate of protection issued by the State and in materials announcing or introducing such invention, industrial design, layout design of semi-conductor integrated circuits, [or] plant variety;
(b) Economic rights with respect to inventions, industrial designs, layout designs of semi-conductor integrated circuits, [or] plant varieties shall belong to the owner of the object, and shall comprise the right to use and the right to permit or to prohibit the use of such invention, industrial design, layout design of semi-conductor integrated circuits, [or] plant variety by another person.
2. Industrial property rights with respect to trade secrets shall belong to the organization or individual having by lawful means the information which constitutes such trade secret and maintaining the confidentiality of such information, and shall comprise [the right to]:
(a) Exploit and use the trade secret;
(b) Permit [another person to] or prohibit another person from accessing, using or disclosing the trade secret.
3. Industrial property rights with respect to marks and trade names shall belong to the owner of such mark and trade name, and shall comprise [the right to]:
(a) Use the mark or trade name in business;
(b) Permit or prohibit the use by other persons of the same mark or a mark which is sufficiently similar to cause confusion with one’s own mark; and prohibit the use by other persons of [another] trade name which causes confusion with one's own business activities.
4. Ownership of geographical indications belongs to the State. The right to use geographical indications aimed at providing instructions on the country of origin or original source of products which belong to an organization or individual satisfying the conditions shall be determined by the law on intellectual property.
5. The right to oppose unfair competition shall belong to organizations and individuals conducting business in competitive conditions.
Article 752 Basis for establishing industrial property rights and rights to plant varieties
1. Industrial property rights with respect to inventions, industrial designs, layout designs of semi-conductor integrated circuits, marks and geographical indications and rights to plant varieties shall be established on the basis of a decision by the competent State body when conducting registration of such objects in accordance with the law on intellectual property.
2. Industrial property rights with respect to trade names shall be established on the basis of the legal use of such trade name.
3. Industrial property rights with respect to trade secrets shall be established on the basis of [the entity] having by lawful means the information which constitutes the trade secret and maintaining the confidentiality of such information.
4. The right to oppose unfair competition shall be established on the basis of competitive activities in business.
Article 753 Transfers of industrial property rights and rights to plant varieties
1. Industrial property rights with respect to inventions, industrial designs, layout designs of semi-conductor integrated circuits, trade secrets and marks and rights to plant varieties may be transferred in whole or in part pursuant to a contract, or they may be bequeathed and inherited.
2. Rights with respect to a trade name shall only be permitted to be transferred together with the transfer of the entire business establishment and the business activities conducted under such trade name.
3. Rights with respect to geographical indications shall not be transferable.
4. With respect to a technology transfer contract which arises on the basis of registration,135 such contract shall have legal effectiveness with respect to a third person only after it has been registered.
CHAPTER XXXVI
Technology Transfer
Article 754 Right of technology transfer
The following organizations and individuals shall have the right to transfer the right to use or the ownership of technology:
1. The owner of the technology.
2. Any organization or individual being permitted by the owner of the technology to transfer the use or ownership of the technology.
Article 755 Objects of technology transfer
1. Objects of technology transfer comprise technical know how; technical knowledge about technology in the form of technological plans, technical solutions, formulae, technical parameters, [design] drawings, technical plans, computer programs, and data information about the transferred technology; solutions for rationalization of production and renovation of technology, licences for special business rights and other objects as provided in the law on technology transfer.
2. In the case where the technology is an object with protected intellectual property rights, the transfer of such technology must be conducted together with the transfer of intellectual property rights in accordance with the law on intellectual property.
Article 756 Technology not permitted to be transferred
1. The technology does not meet the regulations of the law on occupational safety, occupational hygiene, ensuring the health of people, or on protection of the environment.
2. Other cases as provided by law.
Article 757 Technology transfer contracts
1. A technology transfer shall be implemented on the basis of a written contract.
2. A technology transfer contract must be registered with the competent State body in cases provided by law.
3. The amendment of, addition to, or extension or rescission of a technology transfer contract must be implemented in the form of a written contract; with respect to the technology transfer contracts provided in clause 2 of this article, the amendment of, addition to, or extension or rescission of the contract must also be registered with the competent State body.
PART SEVEN
CIVIL RELATIONS INVOLVING FOREIGN ELEMENTS
Article 758 Civil relations involving foreign elements
Civil relation involving a foreign element means a civil relation in which a least one of the participating parties is a foreign body, organization or individual or is a Vietnamese residing overseas, or a civil relation between participating parties being Vietnamese citizens or organizations but the basis for the establishment, modification or termination of such relation was the law of a foreign country, or such basis arose in a foreign country, or the assets involved in the relation are located in a foreign country.
Article 759 Application of civil law of Socialist Republic of Vietnam, international treaties, foreign laws and international practice
1. The civil law of the Socialist Republic of Vietnam shall apply to civil relations involving foreign elements, unless otherwise provided by this Code.
2. Where an international treaty of which the Socialist Republic of Vietnam is a member contains provisions different from those in this Code, such international treaty shall apply.
3. In the case where this Code, another legal instrument of the Socialist Republic of Vietnam, or an international treaty of which the Socialist Republic of Vietnam is a member provides for the application of foreign law, the law of such foreign country shall apply if its application or the consequences of its application are not inconsistent with the fundamental principles of the law of the Socialist Republic of Vietnam; if such foreign law refers back to the law of the Socialist Republic of Vietnam, the law of the Socialist Republic of Vietnam shall apply.
A foreign law may also apply where the parties so agree in a contract provided that such agreement does not conflict with this Code or any other legal instruments of the Socialist Republic of Vietnam.
4. Where civil relations involving foreign elements are not governed by this Code, any other legal instrument of the Socialist Republic of Vietnam, any international treaty of which the Socialist Republic of Vietnam is a member or any civil contract signed between the parties, international customary practices shall be applied provided that such application, or the consequence thereof, is not contrary to the basic principles of the laws of the Socialist Republic of Vietnam.
Article 760 Bases for choice of law applicable to stateless persons and to foreigners with multiple foreign nationalities
1. Where this Code or other legal instruments of the Socialist Republic of Vietnam provide that the law of a country of which a foreigner is a citizen is to apply, the law applicable to a stateless person shall be the law of the country of residence of such person or, if such person has no place of residence, the laws of the Socialist Republic of Vietnam.
2. Where this Code or other legal instruments of the Socialist Republic of Vietnam provide that the law of a country of which a foreigner is a citizen shall apply, the law applicable to a foreigner with multiple foreign nationalities shall be the law of the country of which he or she holds nationality and where he or she resided at the time when the civil relations were established. If such foreigner is not resident in any of the countries of which he or she holds nationality, the applicable law shall be the law of the country of which he or she holds nationality and with which he or she maintains the closest ties regarding civil rights and obligations.
Article 761 Civil legal capacity of foreign individuals
1. The civil legal capacity of foreign individuals shall be established on the basis of the law of the country of which such person holds nationality.
2. A foreign individual shall have civil legal capacity in Vietnam in the same manner as a Vietnamese citizen, unless otherwise provided by the law of the Socialist Republic of Vietnam.
Article 762 Capacity for civil acts of foreign individuals
1. The capacity for civil acts of foreign individuals shall be determined in accordance with the law of the country of which such person is a citizen, unless otherwise provided by the law of the Socialist Republic of Vietnam.
2. Where a foreign individual establishes or performs civil transactions in Vietnam, the capacity for civil acts of the foreign individual shall be determined in accordance with the laws of the Socialist Republic of Vietnam.
Article 763 Determination of whether person does not have, has lost or has restricted capacity for civil acts
1. The determination of whether a person does not have capacity for civil acts, has lost such capacity or has restricted capacity for civil acts must comply with the law of the country of which such person holds nationality.
2. In the case of a foreigner residing in Vietnam, a determination of whether such person does not have, has lost or has restricted capacity for civil acts must comply with the law of the Socialist Republic of Vietnam.
Article 764 Determination that person has disappeared or died
1. A determination that a person has disappeared or died must comply with the law of the country of which such person held nationality at the point of time prior to the last information about such disappearance or death.
2 In the case of a foreigner residing in Vietnam, a determination of whether or not such person has disappeared or died must comply with the law of the Socialist Republic of Vietnam.
Article 765 Civil legal capacity of foreign legal entities
1. The civil legal capacity of a foreign legal entity shall be determined in accordance with the law of the country in which such legal entity was established, except in the case provided in clause 2 of this article.
2. Where a foreign legal entity establishes or performs civil transactions in Vietnam, the civil legal capacity of such foreign legal entity shall be determined in accordance with the laws of the Socialist Republic of Vietnam.
Article 766 Right to own property
1. The establishment, exercise, operation and termination of ownership rights and the contents of such rights with respect to property shall be determined in accordance with the laws of the country in which the property is located, except in the cases provided in clauses 2 and 4 of this article.
2. Ownership rights with respect to moveable property in transit shall be determined in accordance with the law of the country of destination, unless there is some other agreement.
3. The distinction between moveable and immoveable property shall be made in accordance with the laws of the country in which such property is located.
4. A determination of ownership rights to civil aircraft and ships in Vietnam must comply with the law on civil aviation and with the maritime law of the Socialist Republic of Vietnam.
Article 767 Inheritance at law with foreign element
1. Inheritance at law must comply with the law of the country of which the person who bequeathed the assets held nationality prior to his or her death.
2. The right to inherit immoveable property must comply with the law of the country where such immoveable property is located.
3. Assets being immoveable property to which there is no heir shall belong to the state of the location of such immoveable property.
4. Assets being moveable property to which there is no heir shall belong to the state of which the person bequeathing the assets had nationality prior to his or her death.
Article 768 Inheritance under wills
1. The capacity to create a will, and to alter or rescind a will, must comply with the law of the country of which the testator is a citizen.
2. The form of a will must comply with the law of the country in the place where the will is created.
Article 769 Civil contracts
1. The rights and obligations of parties to a [civil] contract shall be determined in accordance with the laws of the country in which the contract is performed, unless otherwise agreed.
A [civil] contract which is entered into in Vietnam and performed entirely in Vietnam must comply with the laws of the Socialist Republic of Vietnam.
Where a [civil] contract does not state the place of performance, the place of performance of the contract shall be determined in accordance with the laws of the Socialist Republic of Vietnam.
2. Contracts relating to immoveable property located in Vietnam must comply with the laws of the Socialist Republic of Vietnam.
Article 770 Form of civil contracts
1. The form of a contract must comply with the law of the country where the contract was entered into. In the case where a contract is entered into in a foreign country and breaches the provisions on the form of a contract pursuant to the laws of that country, but is not contrary to the provisions on the form of such contract pursuant to the law of the Socialist Republic of Vietnam, the form of such contract entered into in the foreign country shall, nevertheless, be recognized in Vietnam.
2. The form of a contract relating to the formation or transfer of ownership rights to structures, residential housing or other immoveable property within the territory of Vietnam must comply with the laws of the Socialist Republic of Vietnam.
Article 771 Entering into civil contracts in absenti
In the case of entering into a contract in absentia, the determination of the place where the contract was entered into must comply with the law of the country of residence of the individual being the party requesting the contract to be entered into, or of the country where the head office of the legal entity is located where the party requesting the contract to be entered into is a legal entity.
The point of time of entering into a contract in absentia shall be determined in accordance with the law of the country of the person requesting that the contract be entered into if such party receives an answer agreeing to the proposal of the such party that the contract be entered into.
Article 772 Unilateral civil transactions
In a unilateral transaction relation, the rights and obligations of the party voluntarily exercising the unilateral transaction relation shall be determined in accordance with the law of the country of residence [of such party] or of the country where the main activities of such party take place.
Article 773 Compensation for non-contractual damage
1. Compensation for non-contractual damages shall be determined in accordance with the law of the country in which the act causing damage occurred or in which the actual consequences of such act arise.
2. Compensation for any damage caused by an aircraft flying in international airspace or by a ship sailing at sea shall be determined in accordance with the law of the country of nationality of the aircraft or ship, except where otherwise provided by the law on civil aviation and the maritime law of the Socialist Republic of Vietnam.
3. Where the act causing damage occurs outside the territory of the Socialist Republic of Vietnam and both the person causing such damage and the victim of such damage are Vietnamese citizens or Vietnamese legal entities, the laws of the Socialist Republic of Vietnam shall apply.
Article 774 Copyright with foreign element
The copyright of a foreign individual or legal entity with respect to a work which is first published or disseminated in Vietnam, or which is created and takes a definite form in Vietnam, shall be protected in accordance with the laws of the Socialist Republic of Vietnam and with international treaties of which the Socialist Republic of Vietnam is a member.
Article 775 Industrial property rights and rights to plant varieties with foreign element
Industrial property rights and rights to plant varieties of a foreign individual or foreign legal entity with respect to an object of industrial property rights or an object of rights to plant varieties for which the State of Vietnam has issued a certificate of protection shall be protected in accordance with the laws of the Socialist Republic of Vietnam and with international treaties of which the Socialist Republic of Vietnam is a member.
Article 776 Transfer of technology with foreign element
A transfer of technology between a Vietnamese individual or Vietnamese legal entity and a foreign individual or foreign legal entity, and any transfer of technology from a foreign country into Vietnam or from Vietnam to a foreign country, must comply with this Code and with any other legal instruments of
Vietnam on technology transfer and with international treaties of which Vietnam is a member or with foreign laws if such application, or the consequence thereof, is not contrary to the basic principles of the laws of the Socialist Republic of Vietnam.
Article 777 Limitation period for initiating legal action
The limitation period for initiating legal action in respect of any civil relation with a foreign element shall be determined in accordance with the law of the country which was applied in order to regulate the relevant civil relation with a foreign element.
This Law was passed by Legislature XI of the National Assembly of the Socialist Republic of Vietnam at its 7th Session on 14 June 2005.
The Chairman of the National Assembly
(signed)
NGUYEN VAN AN
Hết HL: 01/01/2017
Tiếng Việt
English
Bộ luật Dân sự 2005 |
|||
| Số hiệu | 33/2005/QH11 | Ngày ban hành | 14/06/2005 |
| Ngày có hiệu lực | 01/01/2006 | Ngày hết hiệu lực | 01/01/2017 |
| Nơi ban hành | Quốc hội | Tình trạng | Hết hiệu lực |
